ადამიანების უმეტესობა იცნობს ხუთ გრძნობას :შეხება, მხედველობა, სმენა, ყნოსვა და გემო, მაგრამ ყველამ არ იცის, რომ ჩვენ გვაქვს დამატებითი გრძნობა, რომელსაც ეწოდება ინტეროცეპცია.
ეს არის ჩვენი სხეულის შინაგანი მდგომარეობის განცდა. ის იმ შინაგანი სიგნალების შეგრძნებასა და ინტერპრეტირებაში, რომლებიც არეგულირებენ ჩვენს ორგანიზმში სასიცოცხლო ფუნქციებს, როგორიცაა შიმშილი, წყურვილი, სხეულის ტემპერატურა დაგულისცემა. მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ მას დიდ ყურადღებას არ ვაქცევთ, ეს ძალზე მნიშვნელოვანი გრძნობაა, რადგან უზრუნველყოფს სხეულის ყველა სისტემის ოპტიმალურად მუშაობას.
ის ამას აკეთებს იმით, რომ გვაფრთხილებს, როდესაც ჩვენმა სხეულმა, შესაძლოა, წონასწორობა დაკარგოს. მაგალითად, გვაიძულებს მივაღწიოთ სასმელს, როცა გვწყურია, ან გვითხრას, რომ გავიხადოთ ქურთუკი, როცა ძალიან ცხელა.
ინტერსეფცია ასევე მნიშვნელოვანია ჩვენი ფსიქიკური ჯანმრთელობისთვის, რადგან ის ხელსუწყობს ბევრ ფსიქოლოგიურ პროცესს – მათ შორის გადაწყვეტილების მიღებას, სოციალურ შესაძლებლობებს და ემოციურ კეთილდღეობას.
დარღვეული ინტერსეფცია დაფიქსირდა ფსიქიკური ჯანმრთელობის ბევრი პრობლემის დროს, მათ შორის დეპრესიის, შფოთვისა და კვების დარღვევების.
იმისდა მიუხედავად, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ინტერსეფცია ჩვენი ჯანმრთელობის ყველა ასპექტის კუთხით, ცოტა რამ არის ცნობილი იმის შესახებ, განსხვავდებიან თუ არა ქალები და მამაკაცების ხეულის შინაგანი სიგნალების სიზუსტით.
უფრო მკაფიო სურათის მისაღებად, მკვლევერებმა გააერთიანეს 93 გამოკვლევის მონაცემები, რომლებიც იკვლევდნენ ინტერსეფციას მამაკაცებსა და ქალებში. ისინი ფოკუსირებული იყვნენ კვლევებზე, რომლებიც აკვირდებოდნენ, თუ როგორ აღიქვამენ ადამიანები გულის, ფილტვების და კუჭის სიგნალებს.
ჩვენმა ანალიზმა აჩვენა, რომ ინტერსეფცია,ფაქტობრივად, განსხვავდება მამაკაცებსა დაქალებს შორის. ქალები მნიშვნელოვნად ნაკლებად ზუსტები იყვნენ გულზე ორიენტირებული ამოცანების დროს (და გარკვეულწილად ფილტვებზე ორიენტირებული ამოცანების დროს) მამაკაცებთან შედარებით. როგორც ჩანს, ეს განსხვავებები არ აიხსნება სხვა ფაქტორებით – მაგალითად, რამდენად ცდილობდნენ მონაწილეები დავალების შესრულებისას, ან ფიზიოლოგიური განსხვავებებით, როგორიცაა სხეულის წონა ან არტერიული წნევა.
მიუხედავად იმისა, რომ მკვლევარებმა აღმოაჩინეს მნიშვნელოვანი განსხვავებები გულისცემის ამოცანებს შორის, სხვა ამოცანების შედეგები ნაკლებად ნათელი იყო. ეს შეიძლება იმის გამო, რომ კვლევების მხოლოდ მცირე ნაწილი განიხილავდა ფილტვებისა და კუჭის აღქმას. ასე რომ, შესაძლოა ნაადრევი იყოს იმის თქმა, განსხვავდებიან თუ არა მამაკაცები და ქალები ამ სიგნალების აღქმაში.
ფსიქიკური ჯანმრთელობის
კვლევის დასკვნები შეიძლება მნიშვნელოვანი იყოს იმის ასახსნელად, რატომ არის გავრცელებული ფსიქიკური ჯანმრთელობის მრავალი დაავადება (როგორიცაა შფოთვა და დეპრესია) უფრო გავრცელებული ქალებში, ვიდრე მამაკაცებში. იმის ცოდნა, თუ როგორ გრძნობენ მამაკაცები და ქალები ინტერსეფციურ სიგნალებს, შეიძლება ასევე იყოს მნიშვნელოვანი ფსიქიკური დაავადების სამკურნალოდ.
მკვლევარების განმარტებით, ყველა იმ ფაქტორის უკეთ გააზრება, რომლებიც გავლენას ახდენენ ინტრაცეპტიურ უნარზე, შესაძლოა მნიშვნელოვანი იყოს მრავალი ფსიქიკური ჯანმრთელობის დაავადების უკეთესი მკურნალობის შემუშავებისთვის.
წყარო : sciencealert.com
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”
0
