შავი ხვრელები ჩვენი გალაქტიკის ცენტრში მდებარეობენ. მკვლევარებმა განაცხადეს, რომ „ნასას“ ორბიტაზე მოძრავი ობსერვატორიის საშუალებით მათ „მილქი ვეის“ ცენტრში“ მდებარე სუპერმასიური შავი ხვრელის – Sagittarius A-ის მეზობლად ათეულობით შავი ხვრელი აღმოაჩინეს.
შავ ხვრელებს, რომლებიც სხვადასხვა ზომის არიან, გრავიტაციის ისეთი ძალა აქვთ, რომ მათგან თავის დაღწევა შუქსაც კი არ შეუძლია. ამ დასკვნების მიხედვით, მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ Sagittarius A-დან დაახლოებით 3 სინათლის წლის დაშორებით 10,000-მდე შავი ხვრელი მდებარეობს.
Sagittarius A, რომელიც მზეზე დაახლოებით 4 მილიონჯერ მასიურია, დედამიწისგან დაახლოებით 26,000 ათასი სინათლის წლის დაშორებით მდებარეობს. სინათლის წელი არის მანძილი, რომლის გავლასაც სინათლე ერთ წელს ანდომებს – 9.5 ტრილიონი კილომეტრი.
ახლად აღმოჩენილი შავი ხვრელები, რომლებიც ვარსკვლავების კოლაფსის შედეგად წარმოიქმნება, იშვიათია, რომლებმაც დაიჭირეს და შეიერთეს გამავალი ვარსკვლავი, რის შედეგადაც ბინარული ვარსკვლავი წარმოიქმნა.
შავი ხვრელების იზოლაციაში პოვნა ძნელია, მაგრამ მათი აღმოჩენა ბინარული ვარსკვლავის რენტგენის გამოსახულების საშუალებით ხდება.
„შავი ხვრელების წარმოქმნა გალაქტიკის ცენტრიდან შორსაა შესაძლებელი. ისინი ვარსკვლავებთან გრავიტაციულად მოქმედებენ და კარგავენ ენერგიას. ენერგიის დაკარგვის შემდეგ გალაქტიკის ცენტრში იძირებიან და სუპერმასიური შავი ხვრელის გრავიტაციის მიერ შთაინთქმებიან. სუპერმასიური შავი ხვრელები წარმოიქმნებიან გალაქტიკების ფორმირების შემდეგ და ისინი კოლოსალურ ზომას აღწევენ დიდი რაოდენობის გაზის, მტვრისა და ვარსკვლავების შთანთქმის შემდეგ. მეცნიერები აცხადებენ, რომ შავი ხვრელი გალაქტიკის ცენტრში თავიდანვე რომც არ წარმოიქმნას, იმდენად დიდი ზომის ხდება, რომ საბოლოოდ იქ ეფლობა.
წყარო: Reuters
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
0
