ეს ჭორები არ არის ახალი, მაგრამ მაინც მუდმივია: COVID-19 ვაქცინები იწვევს უნაყოფობას როგორც მამაკაცებში, ასევე ქალებში. გამართლებულია ეს შეშფოთება? და რამდენად საშიშია ვირუსი თავად რეპროდუქციული ჯანმრთელობისთვის? ამის შესახებ BBC წერს.
“SARS-CoV-2 ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია უნაყოფობას იწვევს!” – ეს და მსგავსი საგანგაშო განცხადებები უკვე რამდენიმე თვეა ვრცელდება სოციალურ მედიაში. თავდაპირველად, ამტკიცებდნენ, რომ ქალებს განსაკუთრებით უნდა ეშინოდეთ თავიანთი რეპროდუქციული შესაძლებლობების, რასაც ბიოლოგიური ახსნაც კი მისცეს: ვაქცინის მოქმედების შედეგად წარმოქმნილ ანტისხეულებს შეუძლიათ არა მხოლოდ კორონავირუსის განადგურება, არამედ იმ ცილისაც, რომელიც მონაწილეობს საშვილოსნოში პლაცენტის წარმოქმნაში.
ყველაფერი ასე გამოიყურება: mRNA ვაქცინები BioNTech/Pfizer და Moderna mRNA-ს სახით შეიცავს “გეგმას” კორონავირუსის ზედაპირული ცილისთვის, ე.წ. სპაიკ ცილისთვის. ვაქცინის მოქმედების დროს, სხეულის ზოგიერთი უჯრედი აწარმოებს ამ ცილას, იწვევს იმუნურ პასუხს, რაც იწვევს ვირუსული ცილის საწინააღმდეგო ანტისხეულების წარმოქმნას.
თეორია კი, რომელიც ვრცელდება და რომელიც სრულიად უსაფუძვლოა არის ის, რომ თითქოს ანტისხეულები მოქმედებენ სხვა ცილის, სინციტინ-1-ის წინააღმდეგაც, რომელიც მონაწილეობს საშვილოსნოში პლაცენტის წარმოქმნაში და აუცილებელია წარმატებული ორსულობისათვის. ვაქცინაციის გამო უშვილობის თეორიის მომხრეების აზრით, ანტისხეულების ამ შეტევის მიზეზი არის ბუშტუკოვანი ცილისა და სინციტინ-1-ის სტრუქტურული მსგავსება. ცნობილია, რომ კორონავირუსის ცილა შედგება 1273 ამინომჟავისგან, ხოლო სინციტინი-1 – 538-სგან. მკვლევარებმა აღმოაჩინეს მხოლოდ ხუთი ამინომჟავის თანმიმდევრობა, რომელშიც ორი ცილა მსგავსია. მაგრამ ის არ არის იდენტური.
თუ ჰიპოთეზა, რომ ვაქცინით გამოწვეულმა იმუნურმა პასუხმა შეიძლება უნაყოფობა გამოიწვიოს, სწორია, მაშინ თავად COVID-19 უკვე გამოიწვევდა ამას, – თქვა უდო მარკერტმა, საუნივერსიტეტო საავადმყოფოს პლაცენტის ლაბორატორიის ხელმძღვანელმა, სპეციალურ განცხადებაში.
“პლაცენტისა და რეპროდუქციული მედიცინის კვლევის თვალსაზრისით, ეს განცხადებები, რომლებიც ახლა ფართოდ გავრცელდა, სრულიად უსაფუძვლოა”, – ხაზს უსვამენ ექიმები და ქალებს აცრას ურჩევენ.
მაგრამ არა მხოლოდ ქალებს აწუხებთ უსაფუძვლო დასკვნები და ცრუ განცხადებები. სოციალურ მედიაში აქტიურად ვრცელდება სიახლეები ვაქცინაციის ნეგატიური გავლენის შესახებ მამაკაცის ნაყოფიერებაზე. ამასთან, შეერთებულ შტატებში ჩატარებული ერთ -ერთი კვლევის შედეგები სხვაგვარად მეტყველებს: მეცნიერებმა შეისწავლეს 45 მამაკაცის სპერმა mRNA ვაქცინით აცრამდე და მის შემდეგ და ვერ აღმოაჩინეს ვაქცინაციის რაიმე უარყოფითი გავლენა მამაკაცის რეპროდუქციულ შესაძლებლობებზე.
“ჩვენ ვერ აღმოვაჩინეთ, რომ ვაქცინაციამ რაიმე გავლენა მოახდინა სპერმის ხარისხზე,” – ამბობს დანიელ ნასაუ, უროლოგი და კვლევის ერთ-ერთი ავტორი. ის დარწმუნებულია, რომ მეტი სუბიექტი არ შეცვლის შედეგს.
“აცრა არ არის ერექციული დისფუნქციის ან უნაყოფობის მიზეზი,” – წერს რანჯიტ რამასამი, მაიამის უნივერსიტეტის უროლოგიის პროფესორი. “სინამდვილეში, SARS-CoV-2, ვირუსი, რომელიც იწვევს COVID-19-ს, წარმოადგენს ორივე დაავადების მიღების რისკს.” უროლოგმა და მისმა გუნდმა შეძლეს ვირუსის გამოვლენა იმ ადამიანების სათესლე ჯირკვლებში, რომლებიც გარდაიცვალნენ COVID-19-ით წინა კვლევის დროს. რამასამიმ თქვა, რომ ვირუსს შეუძლია არა მხოლოდ შეაფერხოს სპერმის გამომუშავება და ნაყოფიერება, არამედ გამოიწვიოს ერექციული დისფუნქცია.
“თუმცა, ეს შედეგები არ არის სრულიად მოულოდნელი,” – განაგრძობს რამასამი. “სხვა ვირუსებმა, როგორიცაა ყბაყურა, ან ზიკას ვირუსი, ასევე შეიძლება გამოიწვიოს სათესლე ჯირკვლების ანთება და შეაფერხოს ნაყოფიერება. რაც უფრო მძიმეა ინფექცია, მით უფრო მაღალია უნაყოფობისა და ერექციული დისფუნქციის რისკი. მე შემიძლია მხოლოდ მკაცრად ვურჩიო ყველა მამაკაცს, რომ გაიკეთოს ვაქცინა”.
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”