არქეოლოგებმა აშშ-ის შტატ იუტაში კარტოფილის გრანულები აღმოაჩინეს, რომელიც ექსპერტების განცხადებით, შესაძლოა 10,900 წლის იყოს.
უფრო სწორად, ეს არის მცენარე Solanum jamesii-ის სახამებლის გრანულები, რომლისგანაც პატარა ველური კარტოფილი წარმოიქმნება. მათ შესაძლოა დიდი დახმარება გაუწიონ მეცნიერებს გვალვისა და დაავადების მიმართ უფრო მდგრადი კარტოფილის წარმოებაში.
მეცნიერები ფიქრობენ, რომ აღმოჩენილი კარტოფილი შინაური კარტოფილის პირველი ნიმუშია, რომელიც ისტორიკოსებს უძველესი წინაპრების კვების რაციონსა და საკვების მომზადების მეთოდების შესახებ აწვდის ინფორმაციას.
Solanum jamesii-ის კარტოფილი განსხვავდება Solanum tuberosum-ის კარტოფილისგან, რომელსაც თანამედროვე ადამიანი სასურსათო მაღაზიაში ყიდულობს და საკვებად მოიხმარს და რომელიც პირველად სამხრეთ ამერიკის ანდებში 7,000 წლის წინ მოაშინაურეს.
მიუხედავად იმისა, რომ იშვიათია, S. Jamesii-ს კარტოფილი ჯერ კიდევ მოჰყავთ და ჭამენ იუტაში. ვერავინ აცნობიერებს, თუ რამხელა ისტორია აქვს ამ პიკანტური გემოს ბოსტნეულს.
ამ ტიპის კარტოფილს რამდენიმე ამერიკული ტომი მოიხმარდა, მათ შორის, აპაჩები, ნავაჯო და ჰოპი. მას უაღრესად მაღალი კვებითი ღირებულება გააჩნია და S. Tuberosum-ზე მეტ ცილას, თუთიას, კალციუმსა და რკინას შეიცავს.
აღსანიშნავია, რომ იუტაში კარტოფილის თესლი იზოლირებულ ადგილებშია აღმოჩენილი, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ ბოლქვები ამ ტერიტორიაზე გარეშე პირებმა მოიტანეს.
მკვლევარებს სურთ იმაში დარწმუნება, რომ S. jamesii-ის მცენარეს თაობების განმავლობაში შეუძლია სიცოცხლე. ისინი კარტოფილის დნმ-ის მოპივებას ცდილობენ, რათა გვალვებისა და დაავადებების მიმართ რეზისტენტულ გენებს მიაგნონ, რაც ხელს შეუწყობს თანამედროვე კარტოფილის კულტურების დივერსიფიცირებას.
წყარო: http://www.sciencealert.com
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
0
