აშშ -ის პრეზიდენტმა, დონალდ ტრამპმა, ხუთშაბათს განაცხადა, რომ ამერიკა პარიზის 2015 წლის გლობალური შეთანხმების შესრულებაში მონაწილებაზე უარს აცხადებს.
პრეზიდენტი ტრამპის განცხადებით, პარიზის შეთანხმება ზიანს აყენებს აშშ-ის ეკონომიკას, სამუშაო ადგილებს, ასუსტებს ამერიკის ეროვნულ სუვერენიტეტს.
„ჩვენ გავდივართ. აღარ გვსურს სხვა ქვეყნებმა და მათმა ლიდერებმა დაგვცინონ და ვეღარც იზამენ ამას,“ – განაცხადა დონალდ ტრამპმა თეთრი სახლის ვარდების ბაღში გამართულ ცერემონიალზე.
შეთანხმების მხარდამჭერები, მათ შორის რამდენიმე წამყვანმა ამერიკელი ბიზნეს ფიგურა, აცხადებენ, რომ ტრამპმა ამ ნაბიჯით დიდი დარტყმა მიაყენა საერთაშორისო ძალისხმევას, რომელიც პლანეტას იმ საფრთხეებისგან დაიცავს, რაც მას გლობალური დათბობის შედეგად ემუქრება.
აშშ-ის ყოფილმა პრეზიდენტმა – ბარაკ ობამამ, რომელიც აღნიშნული შეთანხმების აქტიური მხარდამჭერი იყო, ტრამპის გადაწყვეტილების გამო მწუხარება გამოთქვა.
ტრამპი, რომელიც კლიმატის ცვლილებას თაღლითობას უწოდებს, აცხადებს, რომ მისი ადმინისტრაცია დაიწყებს მოლაპარაკებებს პარიზის შეთანხმების ცვლილებებზე, ან ახალ ხელშეკრულებაზე. საქმე ეხება იმ „ტერმინებს, რაც სამართლიანია ამერიკის შეერთებული შტატებისთვის, მისი ბიზნესისთვის, მუშაკებითვის, ხალხისთვის და გადასახადის გადამხდელებისთვის”.
საერთაშორისო ლიდერებმა ტრამპის გადაწყვეტილებაზე უარყოფითი რეაქცია გამოხატეს.
,,აშშ-ს პრეზიდენტის, ტრამპის, მიერ მიღებული გადაწყვეტილება კაცობრიობის გონიერების მიმართ ზურგის შექცევის ტოლფასია, ძალიან იმედგაცრუებული ვარ … მე ვარ გაბრაზებული”, – განაცხადა იაპონიის გარემოს დაცვის მინისტრმა, კოჩი იამამოტომ, პარასკევს გამართულ პრესკონფერენციაზე.
გერმანიის კანცლერმა – ანგელა მერკელმა, საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა და იტალიის პრემიერ-მინისტრმა პაოლო გრინლიონმა ერთობლივ განცხადებაში თქვეს, რომ შეთანხმების განახლება შეუძლებელია და მოკავშირეებს მოუწოდეს კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ ბრძოლა გაააქტიურონ.
„მიუხედავად იმისა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების გადაწყვეტილება სამწუხაროა, ჩვენ კვლავ ინსპირირებული ვრჩებით კლიმატის ცვლილების წინააღმეგ ბრძოლის საკითხში,“ – განაცხადა კანადის პრემიერ მინისტრმა ჯასტინ ტრუდოუმ.
ოფიციალური ჩინეთი ტრამპის გადაწყვეტილებას „გლობალურ რეგრესად“ აფასებს.
პარიზის შეთანხმება მიღებულ იქნა 2015 წლის 12 დეკემბერს, ქ. პარიზში, საფრანგეთში გაეროს კლიმატის ცვლილების ჩარჩო კონვენციის ფარგლებში.
პარიზის შეთანხმება კლიმატის ცვლილების შესახებ მიზნად ისახავს:
კლიმატის ცვლილების საფრთხეზე გლობალური რეაგირების გაძლიერებას მდგრადი განვითარების და სიღარიბის აღმოფხვრისკენ მიმართული ძალისხმევის კონტექსტში, რათა მოხდეს გლობალური საშუალო ტემპერატურის ზრდის 2 გრადუს ცელსიუსამდე შეზღუდვა, პრეინდუსტრიულ დონესთან შედარებით და ტემპერატურის ზრდის 1.5 გრადუს ცელსიუსამდე შეზღუდვის მცდელობა.
ასევე კლიმატის ცვლილების უარყოფით შედეგებთან ადაპტაციის უნარის გაზრდას და კლიმატის ცვლილების მიმართ მედეგობის და სათბურის გაზების დაბალემისიიანი განვითარების უზრუნველყოფის ხელშეწყობასა და ამისთვის ფინანსური ნაკადების შესაბამისობის უზრუნველყოფას.
მხოლოდ ორი ქვეყანა არ იყო პარიზის შეთანხმების მონაწილე: სირია და ნიკარაგუა. სირიის შემთხვევაში ამის მიზეზი სამოქალაქო ომი გახდა, ნიკარაგუას ხელისუფლებამ კი მიიჩნია, რომ შეთანხმება რეალურად ვერ შეეწინააღმდეგებოდა კლიმატის ცვლილებას. ჩრდილოეთ კორეამაც კი მოახდინა პარიზის შეთანხმების რატიფიცირება.
აშშ-მა დადო პირობა, რომ 2025 წლისთვის შეამცირებდა სასათბურე გაზის ნარჩენებს და დაიყვანდა მას 2005 წლის მაჩვენებლამდე. ასევე, ობამას ადმინისტრაციამ გამოყო 3 მილიარდი აშშ დოლარი გარემოსთვის მიყენებული ზიანის შემცირებაში სხვა ქვეყნების დასახმარებლად.
აღსანიშნავია, რომ საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის მინისტრმა – გიგლა აგულაშვილმა, ხელშეკრულებას ხელი 2016 წლის 22 აპრილს, ქ.ნიუ-იორკში მოაწერა.
წყარო: BBC
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”