ბავშვის დაბადება მობილიზაციისა და სხვადასხვა საყურადღებო საკითხის შესახებ ოჯახის წევრების ინფორმირებას მოითხოვს. ერთ-ერთი ასეთი თემა – კვების მნიშვნელობა გახლავთ. მას ბავშვთა ფიზიოლოგიური განვითარების მხრივ დიდი მნიშვნელობა აქვს. ასევე, სწორი კვება ესაა ერთ-ერთი კრიტერიუმი, რომელიც დაცული უნდა იყოს, რათა პატარა სრულ სიმშვიდეში და ჰარმონიულ გარემოში გრძნობდეს თავს.
დაბადებისას ბავშვისათვის შეუცვლელი საკვები დედის რძეა. სწორედ, მისი საშუალებით ადაპტირდება ახალ სამყაროში და იჩენს შემგუებლურობას უცხო გარემოს მიმართ. დედის რძე მნიშვნელოვანია, როგორც ფიზიოლოგიური განვითარების მხრივ, ასევე ფსიქოსომატური განვითარებისთვისაც. ბუნებრივი კვების დროს ახალშობილი იღებს ისეთ ნივთიერებებს, რომლებიც ხელს უწყობენ ინტელექტუალური პროცესების განვითარებას, მხედველობისა და ტვინის ჯანსაღ ფუნქციონირებას. ბავშვის ავად გახდომის შემთხვევაში იგი გამოიმუშავებს საჭირო ნივთიერებებს, კერძოდ, რძე დაიტვირთება იმუნური სხეულებით და პატარას დაავადებასთან ბრძოლაში დაეხმარება. ამასთან ერთად, ლაქტაციის პროცესი ძალზედ ამშვიდებს ბავშვის ფსიქიკას. ემოციურად დედა-შვილი დადებითი გრძნობებით აღივსებიან. რძეს ალტერნატიული საკვები არ აქვს. ის მთავარი, ღირებული პრიორიტეტია ბავშვებისათვის. ამიტომაც განიცდიან მის არმიღებას და ხშირ შემთხვევებში ვერ ეგუებიან სხვა სახის საკვებ დანამატებს. გამოხატავენ თავიანთ უარყოფით განწყობას ხელოვნური საკვებთან დაკავშირებით. დედის რძეს აქვს დამახასიათებელი თვისება, იგი იცვლება ბავშვის მოთხოვნილებების შესაბამისად. ბუნებრივი კვების შეუცვლელობას ადასტურებს ისიც, რომ ქალის რძის საწოვარადან მიღება ვერ შეედრება ბუნებრივი კვების პროცესის ეფექტურობას. ვინაიდან, ის უფრო მცირე დოზით შეიცავს იმ საჭირო ნივთიერებებს, რომლებიც პატარას ძალზედ ესაჭიროება ეფექტური განვითარებისათვის. მიზეზი კი გახლავთ ის, რომ ასეთ დროს დედა-შვილის ემოციური ურთიერთქმედება არ ხდება. მოგეხსენებათ, რაოდენ მოუმწიფებელი და სუსტი იბადება ბავშვი. დედის რძე კი დამცავ და ზრდის ფაქტორების სტიმულაციისათვის საჭირო ნივთიერებებს შეიცავს. რომელიც, სასურველია, პატარამ ერთი წლის განმავლობაში მიიღოს. მისი დანიშნულებაც ესაა, რომ ბავშვის ნორმალურ და სწრაფ ზრდა-განვითარებას შეუწყოს ხელი. მასში უხვადაა ანტისხეულები, რომლებიც ახალშობილის იმუნიტეტს ქმნიან. ნაადრევად ხელოვნური კვების დაწყება, იმ შემთხვევაში თუ უეჭველად არაა ამის აუცილებლობა, არა მარტო მნიშვნელოვანი ნივთიერებების დეფიციტს იწვევს, არამედ დედა-შვილის ემოციურ კავშირს წყვეტს. ეს კი, შემდგომ ასაკში ფსიქომოტორული დარღვევების ჩამოყალიბების მიზეზი ხდება. რაც გულისხმობს შინაგანი სისტემის დარღვევებს, რაც მჭიდრო კავშირშია ფსიქიკურ, ნერვულ ფაქტორებთან. პიროვნების ემოციურობა კი დროის შემდეგ სპეციფიური ხდება.
როგორც ვიცით, ხშირად მშობელი დედა იძულებელია სხვადასხვა მიზეზის გამო ბუნებრივი კვება შეცვალოს ხელოვნურით ან, თუნდაც ეტაპობრივად მიაჩვიოს პატარა ხელოვნურ საკვებს. ამ შემთხვევაში, საპირისპირო ფაქტებთან გვაქვს საქმე, მაგალითად, ბავშვი შედარებით სუსტად უმკლავდება რომელიმე კონკრეტულ დაავადებას, რადგან პროცესი მეტად მძაფრად ვითარდება, ამასთანავე, ალერგიისა და კუჭ-ნაწლავის პრობლემების გამოწვევის ალბათობა უფრო დიდია. აუცილებელია პედიატრთან კონსულტირება, რადგან საკვების შერჩევა ბავშვის ინდივიდუალური მდგომარეობისა და მონაცემების მიხედვით ხდება. ამიტომ მშობელმა საკუთარი ინიტივაციით არ უნდა გადაწყვიტოს ეს საკითხი. როგორც ზემოთ აღვნიშნე, შვილთან მჭიდრო კავშირის ჩამოყალიბებისათვის ხელოვნური კვება ხელსაყრელი არაა. ამიტომ სასურველია დედამ გარკვეული ზომები შეიმუშაოს, რათა ემოციურად ახლოს იყოს პატარასთან. კარგი იქნება თუ კვების პროცესის დროს საუბარს არ შეწყვეტთ შვილთან და ამ გზით ეცდებით კონტაქტის დამყარებას, კვების დროს მიზანშეწონილია შესვენების გაკეთება, რომლის დროსაც დედა კვლავ განაგრძობს საუბარს. ასევე, კვებისათვის ერთი რომელიმე ადგილის შერჩევაა სასურველი და, რა თქმა უნდა, საკვების ტემპარატურა შესაბამისი უნდა იყოს ბავშვის სხეულის ტემპერატურისა.
და მაინც, დედის რძის ანალოგი დღემდე არ არსებობს. რადგან მას გავლენა აქვს უშუალოდ ფსიქიკაზე. უზრუველყოფს ბავშვის ქცევის ჩამოყალიბებას და ემოციურ განვითარებას. დედის რძე შეიცავს ნივთიერება- ტაურინს, რომელიც ბავშვის ტვინის ნორმალური ფუნქციონირებისათვის აუცილებელია, სისხლის ცოცხალ უჯრედებს, რომლებიც ორგანიზმში პათოგენურ ბაქტერიებს კლავენ, იპოიდურ ნივთიერებებს- ისინი აუმჯობესებენ ბავშვის ძილს და მრავალ სხვა საჭირო ნივთიერებებს. ასეთი მნიშვნელოვანი ფაქტების უგულვებელყოფა არ შეიძლება მშობლის მხრიდან. თუ არის შესაძლელობა იმისა, რომ ახალშობილი ბუნებრივ კვებაზე იყოს, ნუ ეცდებით ხელოვნური კვების ნაადრევად დაწყებას. რადგან, ამ შემთხვევაში, თქვენ დაკარგავთ ემოციურ კავშირს შვილთან.
მასალა მოამზადა: მედეა გელდიაშვილმა
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”