close

ეკოლოგია

გეოგრაფიადედამიწაეკოლოგია

ოკეანის დინებათა სისტემა მოშლის ზღვარზეა

მეცნიერები გვაფრთხილებენ, რომ მთავარი სისტემა, რომელიც მართავს ოკეანურ დინებებს, მოშლის ზღვარზეა, რაც მეტწილად გამოწვეულია კლიმატის ცვლილებებით. ისინი ვარაუდობენ, რომ ცვლილებამ შესაძლოა ევროპასა და ჩრდილოეთ ამერიკაში ყინვები გამოიწვიოს.
ბოლო წლებში ატლანტიკის მერიდიანული ცირკულაციის (AMOC) სისტემა, რომელიც ზღვის თბილ წყალს ტროპიკებიდან ჩრდილოეთ ევროპის ტერიტორიამდე მიაქანებს, სადაც ის ცივდება და უკან ბრუნდება, სუსტდება.
AMOC-ის მოშლის შემთხვევაში, თუ ცირკულაცია შეწყდება, ამან შეიძლება გამოიწვიოს ევროპის დიდ და ჩრდილოეთ ამერიკის ზოგიერთ ნაწილში ექსტრემალური სიცივე და ზღვის დონის მატება ჩრდილოეთ ამერიკის აღმოსავლეთ სანაპიროზე.
უკანასკნელად, როდესაც AMOC მოიშალა, ეს გამყინვარების უკანასკნელი პერიოდი იყო, დაახლოებით 12 ათასი წლის წინ. ექსტრემალური სიცივის პერიოდი კი თითქმის ათასწლეული გაგრძელდა.
AMOC-ის შესუსტება გამოწვეულია ზღვის ტემპერატურის მომატებით, რაც ჩვენი ქმედებებითა და სათბურის აირების ზრდით არის გამოწვეული. ეს პროცესი გოლფსტრიმის თბილი დინების დაგვიანებას უკვე იწვევს და შეერთებული შტატების აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ ზღვის დონის მატებას. ჯერჯერობით უცნობია რა დრო დასჭირდება საკმარისი სათბურის აირის გამოყოფას იმისათვის, რომ AMOC-ის მოშლა გამოიწვიოს, ამიტომ მნიშვნელოვანია ეს პროცესი მაქსიმალურად შევანელოთ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევები

ჰაერის დაბინძურების პარალელურად სუიციდის შემთხვევები იმატებს და პირიქით

ჩინეთში ჩატარებული კვლევის თანახმად,როცა ჰაერის ხარისხი უარესდება, სუიციდის შემთხვევები იმატებს. საინტერესოა, რომ სახელმწიფოში ემისიების შესამცირებლად შემოღებული ცვლილებების შედეგად სულ რამდენიმე წელში თვითმკვლელობის მაჩვენებელმაც იკლო.

ჩინეთის ზოგიერთი ქალაქი მსოფლიოს მასშტაბით ყველაზე დაბინძურებული ჰაერის მქონე ადგილებს შორისაა, სადაც შენობები სქელ სმოგშია მოქცეული. ამავე დროს, სუიციდის გლობალური შემთხვევების დაახლოებით 16% სწორედ ამ ქვეყანაში ფიქსირდება. ეკონომისტთა ჯგუფმა ეს ორი ასპექტი დააკავშირა და მათ შორის გარკვეული ურთიერთდამოკიდებულება გამოავლინა.

2013 წელს ჩინეთში ჰაერის დაბინძურების პრევენციისა და კონტროლის სამოქმედო გეგმა გააქტიურდა. ის ინდუსტრიული ემისიების შემცირებას, ტრანსპორტის გამონაბოლქვის კონტროლს, გასათბობად ბუნებრივ აირზე გადასვლასა და მზისა და ქარის ენერგიის გამოყენების წახალისებას გულისხმობდა. ამ პერიოდში ქვეყანაში სუიციდის მაჩვენებელმა მნიშვნელოვნად იკლო.

2010-2021 წლებში თვითმკვლელობების ყოველწლიური მაჩვენებელი ყოველ 100 000 ადამიანზე 10.88-დან 5.25-მდე შემცირდა. ამაზე ჰაერის ხარისხის გავლენის გამოსაკვლევად, გუნდმა სხვადასხვა ფაქტორი გააანალიზა.

მათ ყურადღება მეტეოროლოგიურ ფენომენზე გაამახვილეს, რომელსაც თერმული ინვერსია ეწოდება. ამ დროს ჰაერის ზედა შრე მის ქვემოთ მოქცეულ ცივ და დაბინძურებულ აირს ზედაპირთან ახლოს უბიძგებს, რაც რამდენიმე საათს გრძელდება. ქვეყნის მასშტაბით ამას ჰაერში მცირე ზომის ნაწილაკების (PM2.5) ყოველკვირეული საშუალო შემცველობის დაახლოებით 1%-მდე გაზრდა შეუძლია.

სხვა კვლევებით დადგინდა, რომ ეს ნაწილაკები შესაძლოა, ტვინში მოხვდეს და სულ რაღაც 24 საათში მისი ქიმია შეცვალოს. შედეგად კი, არაა გამორიცხული, ეს უარეს მენტალურ ჯანმრთელობასა და, პოტენციურად, ემოციების რეგულაციის სირთულეს დაედოს საფუძვლად.

ამ და სხვა მონაცემების საფუძველზე ავტორებმა დაადგინეს, რომ იმ კვირებში, როცა თერმული ემისიები ფიქსირდებოდა, სუიციდის შემთხვევებიც მოულოდნელად იმატებდა. აღნიშნული ეფექტი მხოლოდ 7 დღის განმავლობაში შეინიშნებოდა.

„ეს თვითმკვლელობის ‘დამატებითი’ შემთხვევებია, ანუ ისინი არ დაფიქსირდებოდა, ჰაერის ხარისხი რომ არ გაუარესებულიყო”, – წერია ახალ ნაშრომში.

საბედნიეროდ, ბოლო წლებში ამ მხრივ ჩინეთში სიტუაცია გამოსწორდა. მეცნიერები სუიციდის მაჩვენებლის კლების თითქმის 10%-ს სწორედ ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესებას უკავშირებენ. ეს 2013-17 წლებში 46 000 “გადარჩენილ” სიცოცხლეს ნიშნავს.

რა თქმა უნდა, ამ ორ ფაქტორს შორის პირდაპირი მიზეზშედეგობრივი დამოკიდებულების შესახებ მრავალი კითხვა არსებობს, მაგრამ საკითხის შესასწავლად პირველი ნაბიჯები უკვე გადადგმულია.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკოლოგიამსოფლიო

მეცნიერებმა ოკეანის ფსკერის ქვეშ მდიდარი ეკოსისტემა აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა ცოცხალ არსებებს მიაკვლიეს ოკეანის ფსკერის ქვეშ, სადაც ჰიდროთერმული არხების სისტემაა. ეს ადასტურებს, რომ დედამიწის ქერქის ასეთ არეალებში არა მხოლოდ მიკრობები, არამედ უფრო რთული ორგანიზმებიც არსებობენ.

სპეციალისტებმა ეს რეგიონი დისტანციურად მართვადი აპარატებით შეისწავლეს. კერძოდ, ინფორმაცია აღმოსავლეთ წყნაროკეანური შემაღლების მიმდებარედ შეაგროვეს, სადაც ორი ტექტონიკური ფილის თანხვედრაა. მათ იმის გაგება სურდათ, თუ როგორ ხვდება ლარვა ფსკერზე, მაგრამ მის ქვეშ არსებულ ჰიდროთერმულ ჩაღრმავებებში, წყალქვეშ 2 500 მეტრ სიღრმეში, მოულოდნელად რთულ ორგანიზმებს გადააწყდნენ.

ამ ქანებში უხერხემლოთა ჯგუფში შემავალი რიფტია, იგივე Riftia pachyptila, აღმოაჩინეს, რომელიც სიგრძეში 3 მეტრამდე იზრდება. დააფიქსირეს მოძრავი ცხოველებიც, როგორიცაა ლოკოკინა, მოლუსკი და სხვადასხვა ტიპის ჭიები.

ფსკერის ზედაპირქვეშა ღრმულში არსებული გარემო და ცოცხალი ორგანიზმები.

ფოტო: Schmidt Ocean Institute

მკვლევრები ვარაუდობენ, რომ ჰიდროთერმულ სისტემაში ლარვა ჰიდროთერმულ არხებში არსებული სითხიდან მოხვდა. თუ ეს მართლაც ასეა, გამოდის, რომ ოკეანური, ფსკერისა და ზედაპირქვეშა ეკოსისტემები ერთმანეთთან კავშირშია.

ავტორები ამბობენ, რომ შესაძლებელია, ფსკერის ქვეშ ასეთი სიცოცხლე გავრცელებული იყოს, თუმცა მათ მხოლოდ მცირე არეალი შეისწავლეს. მათი აზრით, ეს მხოლოდ კვლევის დასაწყისია და წინ ბევრი აღმოჩენა გველის.

ახალი ნაშრომი გამოცემაში Nature Communications გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგია

მეცნიერებმა ოკეანის ფსკერის ქვეშ მდიდარი ეკოსისტემა აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა ცოცხალ არსებებს მიაკვლიეს ოკეანის ფსკერის ქვეშ, სადაც ჰიდროთერმული არხების სისტემაა. ეს ადასტურებს, რომ დედამიწის ქერქის ასეთ არეალებში არა მხოლოდ მიკრობები, არამედ უფრო რთული ორგანიზმებიც არსებობენ.

სპეციალისტებმა ეს რეგიონი დისტანციურად მართვადი აპარატებით შეისწავლეს. კერძოდ, ინფორმაცია აღმოსავლეთ წყნაროკეანური შემაღლების მიმდებარედ შეაგროვეს, სადაც ორი ტექტონიკური ფილის თანხვედრაა. მათ იმის გაგება სურდათ, თუ როგორ ხვდება ლარვა ფსკერზე, მაგრამ მის ქვეშ არსებულ ჰიდროთერმულ ჩაღრმავებებში, წყალქვეშ 2 500 მეტრ სიღრმეში, მოულოდნელად რთულ ორგანიზმებს გადააწყდნენ.

ამ ქანებში უხერხემლოთა ჯგუფში შემავალი რიფტია, იგივე Riftia pachyptila, აღმოაჩინეს, რომელიც სიგრძეში 3 მეტრამდე იზრდება. დააფიქსირეს მოძრავი ცხოველებიც, როგორიცაა ლოკოკინა, მოლუსკი და სხვადასხვა ტიპის ჭიები.

ფსკერის ზედაპირქვეშა ღრმულში არსებული გარემო და ცოცხალი ორგანიზმები.

ფოტო: Schmidt Ocean Institute

მკვლევრები ვარაუდობენ, რომ ჰიდროთერმულ სისტემაში ლარვა ჰიდროთერმულ არხებში არსებული სითხიდან მოხვდა. თუ ეს მართლაც ასეა, გამოდის, რომ ოკეანური, ფსკერისა და ზედაპირქვეშა ეკოსისტემები ერთმანეთთან კავშირშია.

ავტორები ამბობენ, რომ შესაძლებელია, ფსკერის ქვეშ ასეთი სიცოცხლე გავრცელებული იყოს, თუმცა მათ მხოლოდ მცირე არეალი შეისწავლეს. მათი აზრით, ეს მხოლოდ კვლევის დასაწყისია და წინ ბევრი აღმოჩენა გველის.

ახალი ნაშრომი გამოცემაში Nature Communications გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გეოგრაფიადედამიწაეკოლოგია

ლურჯი ვეშაპები სეიშელის კუნძულებზე დაბრუნდნენ, სადაც მათი პოპულაცია გასულ საუკუნეში გაანადგურეს🐋

მსოფლიოს ყველაზე დიდი ცხოველები – ლურჯი ვეშაპები ინდოეთის ოკეანის იმ ნაწილში ბრუნდებიან, სადაც მათი პოპულაცია ნადირობის შედეგად სრულად განადგურდა. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, საუბარია სეიშელების კუნძულებზე, სადაც სპეციალისტებმა წყალქვეშა აუდიომონიტორინგის დახმარებით დაადგინეს, რომ ვეშაპები რეგიონში თვეების განმავლობაში რჩებიან. მათი ვარაუდით, ცხოველები ამ ადგილს გასამრავლებლად იყენებენ.

მისიაში ჩართული მეცნიერები ამბობენ, რომ ეს კონსერვაციონისტების გამარჯვებაა, რადგან 1960-იან წლებში საბჭოთა კავშირის ვეშაპებზე მონადირე ფლოტმა სეიშელებზე ამ ცხოველების პოპულაცია სრულად გაანადგურა.

ამის მიუხედავად, ლურჯი ვეშაპები გადაშენების ზღვარზე მყოფ ცხოველებად ითვლებიან. მათი რაოდენობა დედამიწაზე კატასტროფულად მცირეა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკოლოგიაეს საინტერესოა

ციცინათელა – მალე ეს მწერი საერთოდ გადაშენდება

საბინადრო არეალის შემცირებამ, ხელოვნური განათების და სასუქების ზრდამ პესტიციდებთან ერთად, არა მხოლოდ ჩვენთვის საყვარელი მანათობელი ხოჭოების, არამედ სხვა მწერების გადაშენების მთავარი მიზეზი იქნება.

ექსპერტები შიშობენ, რომ მალე დედამიწაზე არსებული მწერების 40% შეიძლება საერთოდ გაქრეს, რაც ეკოსისტემას უზარმაზარ ზიანს მიაყენებს.
”ჩვენ მიმოვიხედეთ და …. ჰმ, როგორც ჩანს, გარშემო იმდენი ციცინათელას ვეღარ ვხედავთ, როგორც ეს ადრე იყო, – ამბობს კვლევის ავტორი სარა ლუისი Popular Science-სთან ინტერვიუში. ბევრი მწერი გადაშენების პირასაა, მაგრამ მეცნიერებმა გადაწყვიტეს, სწორედ ციცინათელა გამოეკვლიათ. ”ციცინათელა – არის მწერი, რომლის გარშემოც შეგვიძლია შემოვიკრიბოთ საერთო მხარდაჭერა, ” – აღნიშნავს სარა ლუისი.

გასულ ორშაბათს BioScience- ის ექსპერტებმა გამოაქვეყნეს კვლევა მსოფლიოში 2, 000 სახეობის ციცინათელას შესახებ.ბუნების დაცვის საერთაშორისო კავშირის (IUCN) 350 სპეციალისტის გამოკითხვის შემდეგ დადგინდა, რომ მანათობელი ხოჭოს-ციცინათელას გადაშენების სამი ძირითადი მიზეზი არსებობს: ბინადრობის არეალის შეცირება, ხელოვნური განათება და პესტიციდები.

ციცინათელას შეუძლია საკუთარი სურვილით გაზარდოს ან შეამციროს ნათების ინტენსივობა, “ჩართოს” წყვეტილი შუქი ან სულაც გამორთოს.
ტროპიკულ აფრიკაში ციცინათელების ერთ სახეობას ფანრის მაგივრად იყენებენ. ამისათვის რამდენიმე მანათობელ ციცინათელას მარლის ტომარაში ათავსებენ და ასე ინათებენ გზას.ადგილობრივი გოგონები სილამაზისთვის ციცინათელებს თმაშიც იმაგრებენ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგია

გაერო: დედამიწის ოზონის შრის აღდგენის გეგმა წარმატებით მუშაობს

დედამიწის ოზონის შრის სრულ აღდგენას 4 ათწლეული დასჭირდება. ასეთ დასკვნამდე გაეროს ექსპერტთა ჯგუფი მივიდა, რომელთა ანგარიშსაც BBC აქვეყნებს.

გამოცემის ინფორმაციით, ანგარიშში, რომელიც 4 წელიწადში ერთხელ ქვეყნდება, აღნიშნულია, რომ მიმოქცევიდან ოზონის შრის დამაზიანებელი ქიმიკატების თითქმის 99%-ის ეტაპობრივმა გაყვანამ ოზონის შრის შენარჩუნების საშუალება მოგვცა. შედეგად, ადამიანზე მავნე ულტრაიისფერი სხივებს ზემოქმედება შემცირდა.

მოქმედი პოლიტიკის შენარჩუნების პირობებში, ოზონის შრე 1980 წლის მაჩვენებელს ანტარქტიკის თავზე 2066 წლისთვის, არქტიკის თავზე 2045 წლამდე, მსოფლიოს დანარჩენ რეგიონებში კი 2040 წლამდე დაუბრუნდება.

„ის რომ ოზონის შრე აღდგენის გზაზეა ნამდვილად ფანტასტიკური ამბავია“ – განაცხადა გაეროს გარემოს პროგრამის აღმასრულებელმა მდივანმა მეგ სეკიმ.

ოზონის შრე დედამიწის ატმოსფეროს ნაწილია, რომელიც ბუნებრივ ეკრანს წარმოადგენს და პლანეტას და მთელ ბიოსფეროს მზის ულტრაიისფერი გამოსხივების მავნე ზემოქმედებისაგან იცავს. პირველი ხვრელი შრეში მეცნიერებმა 1985 წელს აღმოაჩინეს. მისი დიამეტრი 1000 კილომეტრს აღემატებოდა. ხვრელის წარმოქმნის ძირითად მიზეზად სპეციალისტებმა ფრეონის შემცველი ნივთიერებების მასობრივი გამოყენება მიიჩნიეს. ამიტომ 1987 წელს 46 სახელმწიფომ „მონრეალის პროტოკოლს“ მოაწერა ხელი, რომელიც მავნე ქიმიკატების გამოყენების აღმოფხვრას ითვალისწინებდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწაეკოლოგია

წყნარ ოკეანეში 5000-მდე სახეობის აქამდე უცნობი წყლის არსება აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ერთ-ერთი რაიონის, სახელწოდებით კარიტონ-კლიპერტონის შესწავლისას, დაახლოებით 5000 სახეობის აქამდე უცნობი წყლის არსება აღმოაჩინეს. ამის შესახებ BBC წერს.

ამ უც­ნა­ურ არ­სე­ბებს შო­რის არი­ან ჭი­ე­ბი, მარ­ჯნე­ბი და ჰო­ლო­თურიები(ანუ ზღვის კიტ­რი).

მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ფსკერზე აპარატი ჩაუშვეს, რომელიც დისტანციურად იმართება. სწორედ ამის შედეგად აღმოაჩინეს მათ ეს ახალი სახეობები.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოა

არსება ტვინის გარეშე და 720 სქესით

ერთუჯრედიანი არსება, რომელსაც 720 სქესი აქვს, მაგრამ ტვინი არ გააჩნია.

ექსპონანტს, რომელსაც „ბლობი“ უწოდეს, არ აქვს პირი, მუცელი და თვალები თუმცა საკვების აღმოჩენა და გადამუშავება შეუძლია.

„ბლობი“ სოკოს ჰგავს, მაგრამ ცხოველის მსგავსად მოქმედებს. იგი ფეხების გარეშე მოძრაობს. ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო და უნცაური თვისება, რაც ამ არსებას გააჩნია არის ის, რომ ორ ნაწილად გაჭრის შემთხვევაში ორ წუთში სხეულს იხორცებს.

ზოოლოგები აცხადებენ, რომ „ბლობი“ ბუნების ერთ-ერთი ამოუცნობი და საიდუმლო არსებაა.

„ის გვაოცებს, არ აქვს ტვინი, მაგრამ აქვს გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი და თუ ორ „ბლობს“ გააერთიანებთ, ერთი მეორეს საკუთარ ცოდნას გადაცემს,“ – განაცხადა პარიზის ბუნების ისტორიის მუზეუმის დირექტორმა ბრუნო დევიდმა.

მეცნიერების განმარტებით, დანამდვილებით შეიძლება ითქვას, რომ „ბლობი“ მცენარე არაა, თუმცა ძნელია იმის მტკიცება, რომ ის ცხოველი ან  სოკოა, ვინაიდან მიუხედავად იმისა, რომ ვიზუალურად სოკოს ჰგავს, ამ უცნაურ არსებას ცხოველის თვისებები ახასიათებს – მას გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი აქვს.

წყარო : Reuters

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკოლოგია

“ელ-ნინიოს” გავლენა დასრულდა, წყნარი ოკეანე გაგრილდა” – როგორ იმოქმედებს ეს გლობალურ კლიმატზე?

მეც­ნი­ე­რე­ბი ამ­ბო­ბენ, რომ “ელ-ნი­ნი­ოს” გავ­ლე­ნა, რო­მელ­მაც კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბას­თან ერ­თად, გლო­ბა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა ახალ სი­მაღ­ლე­ე­ბამ­დე აიყ­ვა­ნა, დას­რულ­და. ავ­სტრა­ლი­ის მე­ტე­ო­რო­ლო­გი­ის ბი­უ­როს თქმით, გა­სულ კვი­რა­ში წყნა­რი ოკე­ა­ნე “არ­სე­ბი­თად გაგ­რილ­და”.

  • ელ-ნი­ნიო წყნა­რი ოკე­ა­ნის ეკ­ვა­ტო­რუ­ლი ნა­წი­ლის ზე­და­პი­რუ­ლი ფე­ნის ტემ­პე­რა­ტუ­რის რყე­ვაა, რო­მე­ლიც შე­სამ­ჩნევ გავ­ლე­ნას ახ­დენს კლი­მატ­ზე.

გა­სუ­ლი წლის ივ­ნის­ში და­წყე­ბულ­მა ამ კლი­მა­ტურ­მა მოვ­ლე­ნამ წყნა­რი ოკე­ა­ნის ზე­და­პირ­ზე უფრო თბი­ლი წყლე­ბი ამო­ი­ტა­ნა, რაც ატ­მოს­ფე­როს კი­დევ უფრო ათ­ბობ­და. ამის მი­უ­ხე­და­ვად, რა გვე­ლის მო­მა­ვალ­ში, მკვლევ­რებ­მა ჯერ არ იცი­ან. მეც­ნი­ე­რე­ბი ამ­ბო­ბენ, რომ ელ-ნი­ნი­ოს დას­რუ­ლე­ბი­დან რამ­დე­ნი­მე თვე­ში შე­ვი­ტყობთ, არის თუ არა ბო­ლოდ­რო­ინ­დე­ლი მა­ღა­ლი ტემ­პე­რა­ტუ­რა დაჩ­ქა­რე­ბუ­ლი კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბის დამ­სა­ხუ­რე­ბა.

ყო­ველ რამ­დე­ნი­მე წელ­ში, “ელ-ნი­ნი­ოს” დად­გო­მა მსოფ­ლი­ოს ბევრ ქვე­ყა­ნა­ში ამინ­დის მკვეთრ ცვლი­ლე­ბებს იწ­ვევს, ხშირ­დე­ბა წყალ­დი­დო­ბე­ბი და გვალ­ვა. მას სამი გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი ფაზა აქვს, ცხე­ლი “ელ-ნი­ნიო”, ნე­იტ­რა­ლუ­რი პი­რო­ბე­ბი ან შე­და­რე­ბით გრი­ლი პე­რი­ო­დი, სა­ხელ­წო­დე­ბით “ლა-ნი­ნია”.

ბოლო “ელ-ნი­ნიო” გა­სულ ივ­ნის­ში და­ი­წყო და მან პიკს დე­კემ­ბერ­ში მი­აღ­წია. თუმ­ცა ახლა, “ელ-ნი­ნიო” გაქ­რა და ეს იმა­ზე სწრა­ფად მოხ­და, ვიდ­რე ელოდ­ნენ. ავ­სტრა­ლი­ე­ლი მკვლევ­რე­ბის თქმით, ისი­ნი ნე­იტ­რა­ლუ­რი პი­რო­ბე­ბის ივ­ლი­სამ­დე გაგ­რძე­ლე­ბას ელი­ან.

რაც შე­ე­ხე­ბა ლა-ნი­ნი­ას, მას მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გავ­ლე­ნის მოხ­დე­ნა შე­უძ­ლია ქა­რიშ­ხალ­ზე. ხში­რად ის ქა­რიშ­ხლის და­წყე­ბის მი­ზე­ზი ხდე­ბა.

წყა­რო: bbc

მო­ამ­ზა­და: ანა სი­ბოშ­ვილ­მა

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 2 3 30
Page 1 of 30