ეს საინტერესოა

გსმენიათ „ყავისფერი ხმაურის” შესახებ? კვლევებმა აჩვენა, რომ ყავისფერი ხმაური ეხმარება ადამიანებს შფოთვის მართვასა და ძილის პროცესის ნორმალურად წარმართვაში. ეს მათ ნაკლებად მგრძნობიარეს ხდის გარემომცველი ბგერების მიმართ, ეხმარება დაძინებასა და უკეთ კონცენტრირებაში.

საფეხურები:

„ყავისფერი ხმაური” დამამშვიდებელი, სტაბილური, რეზონანსულია, ამბობს მედიცინის სპეციალისტი. ამ კატეგორიაში შედის ძლიერი წვიმის ან ქარის შრიალის ხმები, რომლებიც კომფორტისა და სიმშვიდის განცდას იწვევს. ყავისფერი ხმაური იწვევს მოდუნებას ტვინის მოსვენებულ მდგომარეობასთან მიმსგავსების გამო.

ყავისფერ ხმაურში „ყავისფერი“ არ არის ფერი, არამედ შოტლანდიელი ბოტანიკოსის რობერტ ბრაუნის მითითება (მისი გვარი ითარგმნება როგორც „ყავისფერი“). 1827 წელს მან აღმოაჩინა ბრაუნის მოძრაობა: შეჩერებული ნაწილაკების შემთხვევითი მოძრაობა სწრაფი მოძრავი სითხის მოლეკულებთან შეჯახების გამო. ყავისფერი ხმაური ახდენს ამ მოძრაობის სიმულაციას, სიგნალები შემთხვევით იცვლება და ქმნის ხმაურს.

ეს ხმები განსაკუთრებით უყვარდათ ძალიან მგრძნობიარე ადამიანებს და პატარა ბავშვების დაღლილ მშობლებს. ბავშვები ხშირად იღვიძებენ, რადგან მათი ძილის უნარი ჯერ კიდევ არ არის ბიოლოგიურად განვითარებული. ისინი იღვიძებენ ძილის ციკლის ბოლოს, მაგრამ მოზრდილებისგან განსხვავებით, ისინი ჩვეულებრივ ვერ იწყებენ ძილის შემდეგ ციკლს დამოუკიდებლად და სჭირდებათ მშობლების დახმარება… ვრცლად..

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

მკვლევრებმა გამოავლინეს ცილები, რომლებიც ჩვენს გონებაში გრძელვადიანი მოგონებების ჩამოყალიბებაზეა პასუხისმგებელი.

ამ აღმოჩენამ შეიძლება ახსნას, თუ როგორ ვინარჩუნებთ მოგონებებს ბავშვობიდან და როგორ მოგვყვება ის სიცოცხლის ბოლომდე.

საუბარია მოლეკულა KIBRA-ზე. KIBRA სხვა მოლეკულებისთვის “წებოს” როლს ასრულებს და მათ ერთმანეთზე ამაგრებს.

ხანგრძლივი მეხსიერების შენარჩუნების მექანიზმის გაგების საჭიროება

წინა კვლევებმა აჩვენა, რომ ინფორმაცია ნეირონებში ძლიერი და სუსტი სინაფსების სახით ინახება. სწორედ სინაფსები განსაზღვრავს ნერვული ქსელის კავშირის ტიპს და ფუნქციას.

მკვლევრებმა ყურადღება სინაფსებზე გაამახვილეს. მათ აინტერესებდათ თუ როგორ ინარჩუნებს სინაფსი მეხსიერებას ხანგრძლივი დროის განმავლობაში.

სინაფსების შიგნით არსებული მოლეკულები მუდმივად მოძრაობენ. შესაბამისად, ეს მოლეკულები მუდმივად იცვლება. მკვლევრებს სურდათ გაეგოთ თუ როგორ ნარჩუნდებოდა ასეთ გარემოში გრძელვადიანი მეხსიერება.

მკვლევრებმა ყურადღება თაგვებში თირკმელსა და ტვინში გამოხატულ ცილაზე (KIBRA) გაამახვილეს. ცნობილია, რომ KIBRA-ს გენეტიკური ვარიაციები ადამიანებშიც კარგ ან ცუდ მეხსიერებასთან ასოცირდება.

თუმცა, ამჯერად, მკვლევრები KIBRA-ს სხვა მოლეკულებთან ინტერაქციაზე ფოკუსირდნენ. მაგალითად, ასეთია PKMzeta, ცილა, რომელიც აუცილებელია მეხსიერების ფორმირებისთვის.

თაგვებზე ჩატარებულმა ექსპერიმენტებმა აჩვენა, რომ KIBRA-ს გრძელვადიანი მეხსიერების ფორმირებაში მთავარი როლი აქვს. კვლევაში ნათქვამია, რომ KIBRA მოქმედებს როგორც წებო ძლიერი სინაფსების, PKMzeta-სა და სუსტი სინაფსების დასაკავშირებლად.

შედეგები

“წინა კვლევები ორიენტირებული იყო ცალკეული მოლეკულების ინდივიდუალურ ქმედებებზე. ჩვენი კვლევა აჩვენებს, თუ როგორ მუშაობს მოლეკულები ერთად. სწორედ ამით ხდება მუდმივი მეხსიერების უზრუნველყოფა. იმის უკეთ გაგება, თუ როგორ ვინახავთ მეხსიერებას, დაგვეხმარება მეხსიერებასთან დაკავშირებული პრობლემების მოგვარებაში”, — ამბობენ მკვლევრები.

მკვლევრებს მიაჩნიათ, რომ KIBRA-PKMzeta კავშირის გაწყვეტამ შეიძლება ძველი მოგონებები წაშალოს.

კვლევა ჟურნალ Science Advances-ში გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

მეცნიერებმა დააფიქსირეს ჭიანჭველას სახეობა, რომელიც ანტიბიოტიკებს იყენებდა. ამჯერად კი, სხვა სახეობაში შენიშნეს, როგორ ატარებენ ამპუტაციებს.

მკვლევრებმა ექსპერიმენტებით დაადასტურეს, რომ ასეთი ქირურგიული ჩარევა და მკურნალობის სხვა მეთოდები, რომლებსაც ჭიანჭველები ერთმანეთს უტარებენ, მართლაც განაპირობებს ჭიანჭველათა სიცოცხლის გადარჩენას.

მიუხედავად იმისა, რომ უკვე რამდენიმე წელიწადია ვიცით იმის შესახებ, რომ ჭიანჭველები ერთმანეთს ჭრილობებს მკურნალობენ, ჯერ მხოლოდ ახლა ვსწავლობთ, როგორ საოცრად კომპლექსური და ზუსტია ჭიანჭველათა სამედიცინო მზრუნველობა.

„ჭიანჭველებს შეუძლიათ ჭრილობის დიაგნოზის დასმა, იმის გარკვევა, ის ინფიცირებულია თუ სტერილური და სხვა ინდივიდთა მხრიდან ამ ჭრილობების გრძელვადიანი მკურნალობა. ერთადერთი სამედიცინო სისტემა, რომელიც მათსას კონკურენციას გაუწევს, ადამიანების არის“, — ამბობს გერმანიის ქალაქ ვიურცბურგის უნივერსიტეტის ქცევითი ეკოლოგი ერიკ ფრანკი.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სოციოლოგებმა ვერ აღმოაჩინეს განსხვავება იმაში, თუ როგორ აღიქვამენ კაცები და ქალები ოთახის დალაგების აუცილებლობას. შესაბამისი კვლევის შედეგები ჟურნალ Sociological Methods and Research-ში გამოქვეყნდა.

„როგორც წესი, კაცები ოთახის დალაგებაზე ქალებზე სამჯერ უფრო ნაკლებ დროს ხარჯავენ. მიუთითებს თუ არა ეს იმაზე, რომ ქალები სისუფთავის ეტალონს წარმოადგენენ, კაცები კი ჭუჭყს ან მტვერს უბრალოდ ვერ ამჩნევენ? როგორც აღმოჩნდა, ეს უბრალოდ გენდერული სტერეოტიპია, რომლის საშუალებითაც კაცები თავს იმართლებენ“, – აცხადებს ქალაქ სანტა-ბარბარას კალიფორნიის უნივერსიტეტის წარმომადგენელი სარა ტებო.

ამ საკითხის შესასწავლად ამერიკელი და ავსტრალიელი სოციოლოგების ჯგუფმა სხვადასხვა ასაკისა და სოციალური კატეგორიის წარმომადგენელ 300 კაცს და ქალს რამდენიმე ოთახის ფოტოების შეფასება სთხოვეს. ექსპერიმენტის მონაწილეებს უნდა ემსჯელათ, როგორ მდგომარეობაშია ოთახი, რას შეცვლიდნენ მასში და როგორ წარმოუდგენიათ ამ ოთახის მეპატრონე და მისი პირადი თვისებები. პასუხებში მეცნიერებს მხოლოდ ოთახებში სისუფთავის შეფასება აინტერესებდა.

როგორც აღმოჩნდა, ქალებმა და კაცებმა დაულაგებელი ოთახები ერთნაირად აღიქვეს და მათი აზრი ოთახის დალაგების აუცილებლობასთან დაკავშირებით ერთმანეთს ემთხვეოდა. შესაბამისად, სოციოლოგებმა დაასკვნეს, კაცებს შორის ოთახის დალაგებისკენ სწრაფვის ნაკლებობა არა ბიოლოგიური ან ფიზიოლოგიური ფაქტორებით, არამედ სოციალური სტერეოტიპებითა და აღზრდით არის განპირობებული.

 ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ახალი კვლევის თანახმად, მეცნიერებმა განახლებადი ენერგიის სფეროში მნიშვნელოვან წარმატებას მიაღწიეს. მათ ხელოვნური პატარა “ელექტროსადაგურები” შექმნეს.

ამ ინოვაციურ გენერატორებს ფოთლის ფორმა აქვთ. ისინი ქარისა და წვიმის ენერგიას ელექტროენერგიად გარდაქმნიან. მკვლევრებმა რავინდერ დაჰიას ხელმძღვანელობით ეს მინიატურული გენერატორები ხელოვნურ ფოთოლთან დააკავშირეს, რაც მნიშვნელოვანი წინგადადგმული ნაბიჯია.

ორი ტიპის გენერატორები

ტრადიციული მეთოდები, როგორიცაა მზის პანელები და ქარის ტურბინები, ენერგიის წარმოების ერთეულ წყაროებს ეყრდნობა. ახალი “ელექტროსადგურები” ქარსა და წვიმას ერთდროულად გამოიყენებს.

მზის პანელები მზის ჩასვლის შემთხვევაში არაეფექტური ხდება. თავის მხრივ, ქარის ტურბინები ქარზეა დამოკიდებული. ამის ფონზე, ახლად შემუშავებულ ტექნოლოგიას ერთდროულად რამდენიმე ენერგიის წყაროს გამოყენება შეუძლია.

მკვლევრებმა ენერგიის შეგროვების ორი განსხვავებული ტიპი გამოიყენეს. პირველი ეს ტრიბოელექტრული ნანოგენერატორია (TENG), რომელიც ქარის კინეტიკური ენერგიის მისაღებადაა შექმნილი.

მეორე კოლექტორი წყლის წვეთებზე დაფუძნებული ენერგიის გენერატორია (DEG). ის წვიმის წვეთებს ენერგიის შესაქმნელად იყენებს. ტექნოლოგია გამტარი ქსოვილებისგან შედგება, რომელიც როგორც ელექტროდები ისე მუშაობს.

ოპტიმალურ პირობებში, TENG-მა 252 ვოლტი, ხოლო DEG-მა 113 ვოლტი გამოიმუშავა.

ეკოლოგიურად სუფთა და ეფექტურ ენერგეტიკულ გადაწყვეტებზე მოთხოვნა იზრდება, შესაბამისად ასეთი ტექნოლოგია მნიშვნელოვანი წინ გადადგმული ნაბიჯია უფრო მწვანე და მდგრადი მომავლისკენ.

მკვლევრებმა თავიანთ გამოგონებას უკვე უწოდეს “ფოთლის ელექტროსადგურები”.

კვლევა Sustainable Chemistry & Engineering-ში გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”