ეს საინტერესოა

ბრიტანელმა მეცნიერებმა ხანმოკლე და ხანგრძლივ ძილსა და ფილტვის ფიბროზთან კავშირი გამოავლინეს. ამასთან, სპეციალისტებმა ადამიანის ჯანმრთელობისთვის ძილის ოპტიმალური დრო დაასახელეს. ამის შესახებ Medicalxpress-ი წერს.

მენიერების თქმით, ადამიანისთვის ძილის სასურველი დრო 7 საათია. ნორმიდან გადახრამ კი, მათი აზრით, შესაძლოა ჯანმრთელობას სერიოზული ზიანი მიაყენოს, კერძოდ კი ფილტვებს.

სპეციალისტები მიიჩნევენ, რომ ბიორიტმის დარღვევა ფილტვის ფიბროზის განვითარების რისკს ზრდის. ამ დაავადებისგან ყოველწიურად 5000 ბრიტანელი იღუპება.

მეცნიერებმა სხვადასხვა კვლევა თაგვებზე ჩაატარეს და დაადგინეს, რომ ძილის ხანგრძლივობა პირდაპირ გავლენას ახდენს ფილტვებზე. ამასთან, საშიშია როგორც ხანმოკლე, ასევე ხანგრძლივი ძილიც.

სპეციალისტები ასევე ამბობენ, რომ ბილოგიური საათი გავლენას ახდენს ჰორმონებსა და ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლაზე.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

იაპონელმა მეცნიერებმა მსოფლიოში პირველებმა შექმნეს თაგვი, რომლის ორივე ბიოლოგიური მშობელი მამრობითი სქესისაა. ამის შესახებ CNN-ი იტყობინება.

ტელეარხის ცნობით, კვლევა ოსაკას უნივერსიტეტში, ნობელის პრემიის ლაურეატ კაცუჰკო ჰააშის ხელმძღვანელობით ჩატარდა. მეცნიერებმა ლაბორატორიაში გაზრდილი მამრობითი სქესის თაგვის კუდიდან აიღეს უჯრედები, რომლებიც როგორც X, ასევე Y-ქრომოსომის მატარებელი იყო და კვერცხუჯრედად გარდაქმნეს, რომელიც მერე ჩვეულებრივად, სხვა თაგვის სპერმით გაანაყოფიერეს. შემდეგ განაყოფიერებული კვერცხუჯრედი მდედრობითი სქესის თაგვის საშვილოსნოში მოათავსეს, რომელმაც მალევე ჯანმრთელი შთამომავლობა გააჩინა.

სპეციალისტები ვარაუდობენ, რომ ეს ტექნოლოგია მომავალში ადამიანებში უშვილობის მკურნალობისთვის შეიძლება იყოს გამოყენებული, ან ერთნაირსქესიანთა წყვილებს დაეხმარება ჰყავდეთ შვილები, რომლებიც გენეტიკურად ორივე მშობელთან იქნებიან დაკავშირებული, მაგრამ ეს რთული იქნება.

„კაცებისგან შემდგარი წყვილებისთვის ბავშვების შექმნა რთული იქნება როგორც ტექნიკური, ასევე ეთიკური თვალსაზრისით. მაგრამ ჩვენი კვლევა აჩვენებს, რომ თეორიულად ეს შესაძლებელია“, – განმარტა ჰაიაშიმ. მისივე თქმით, გაცილებით უფრო რთული იქნება ქალებისგან შემდგარი წყვილების გენეტიკური შთამომავლობის შექმნა, რადგან ქალებს არ აქვთ Y-ქრომოსომა, რომელიც სპერმის შექმნისთვის აუცილებელია.

ამიტომ, ტექნოლოგიის ყველაზე სავარაუდო გამოყენებად სფეროდ სპეციალისტები გადაშენების პირას მყოფი ცხოველების გადარჩენას ასახელებენ.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

მეცნიერებმა, გენური რედაქტირების ტექნიკების გამოყენებით, შექმნეს ქათმები, რომლებიც ფრინველის გრიპის მიმართ ნაწილობრივ რეზისტენტულები არიან.
მიუხედავად იმისა, რომ ფრინველები სრულად იმუნურები არ არიან, მეცნიერების მტკიცებით, მათმა ნაშრომმა აჩვენა, რომ ვირუსის დაბლოკვა, შესაძლოა, სამ წელიწადში გახდეს შესაძლებელი.
უახლესი შედეგების თანახმად, ფრინველების დნმ-ში შემდგომი ცვლილებების შეტანამ, შესაძლოა, სრულად იმუნური ქათმები წარმოქმნას.
„ჩვენ მივედით იქამდე, რომ შედეგები ძალიან დამაიმედებელია და გვსურს ეს მიდგომა კიდევ უფრო გავაგრძელოთ“, – განაცხადა ედინბურგის უნივერსიტეტის როსლინის ინსტიტუტის პროფესორმა, ჰელენ სანგმა.
მკვლევარებმა დაადგინეს სამი გენი, რომლებიც, მათი აზრით, მნიშვნელოვანია ფრინველის გრიპის ვირუსის ქათმებში გავრცელებისთვის. მათ ერთ-ერთ გენში, გენის რედაქტირების ტექნიკის გამოყენებით, ორი მცირე ცვლილება შეიტანეს.
მიუხედავად იმისა, რომ ფრინველის გრიპის მიმართ რეზისტენტობის ნებისმიერი ზრდა მისასალმებელია, პრაქტიკაში შესაძლებელია მხოლოდ იმ გამოსავლის გამოყენება, რომელიც უზრუნველყოფს სრულ იმუნიტეტს.
როსლინის ინსტიტუტის პროფესორის, მაიკ მაკგრიუს განცხადებით, ცდისთვის საჭირო მილებში ჩატარებულმა ექსპერიმენტებმა აჩვენა, რომ თუ ცვლილებები სამივე გენში განხორციელდება, მაშინ შესაძლებელია სრულად რეზისტენტული ფრინველის შექმნა.
”ძალიან დარწმუნებული ვარ, რომ სამივე გენის რედაქტირება სრულ იმუნიტეტს გამოიწვევს“, – აღნიშნა მაკგრიუმ.
ფრინველის გრიპი არის გლობალური საფრთხე, რომელსაც დამანგრეველი გავლენა აქვს როგორც შინაურ, ასევე გარეულ ფრინველებზე. ითვლება, რომ ფრინველის გრიპი ჩინეთში, 1990-იან წლებში ინტენსიური მეფრინველეობის მეურნეობაში გაჩნდა. იშვიათ შემთხვევებში, ფრინველის გრიპის ვირუსის მუტაცია საშუალებას აძლევს მას დააინფიციროს ადამიანები და გამოიწვიოს სერიოზული დაავადება.

წყარო : BBC

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

ექიმი გიორგი ღოღობერიძეგადაცემაში “მთავარი დიაგნოზი” 8 სუპერსაკვებს ასახელებს, რომლებიც ბავშვის სხეულს განვითარებისთვის ყველაზე მეტად სჭირდება:

– ბავშვის სხეული ვითარდება და მან ყველა ელემენტი, ვიტამინი დროულად და საკმარისი რაოდენობით უნდა მიიღოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი განვითარება ფერხდება, არა მარტო სიმაღლეში, არამედ შინაგანი ორგანოების კუთხითაც. მათ შორის, იზღუდება გონებრივი რესურსიც. მე რომ მშობელი ვიყო, დილის საათებში ბავშვს კვერცხსა და იოგურტს მივცემდი. კვერცხში ყველაფერია, რაც ბავშვის სხეულს განვითარებისთვის სჭირდება. კვერცხის ცილაში თითქმის ყველა ამინომჟავაა, რომ ადამიანის სხეულში ნებისმიერი ცილა ჩამოყალიბდეს. ამიტომ, კვერცხის ცილა ბავშვისთვის იდეალური საკვებია. მაგრამ, ყვითრიც (კვერცხის გული) არ უნდა დაგვავიწყდეს. მასში B ვიტამინი ძალიან დიდი რაოდენობითაა. მათ შორის, B12 ვიტამინი, რაც ნერვულ სისტემას სჭირდება. ასევე, ნივთიერება ქოლინი. მოცემული ნივთიერება ბავშვს იმისათვის სჭირდება, რომ აცეტილქოლინი წარმოქმნას, ეს კი თავის ტვინის ნეირომედიატორია, რისი საშუალებითაც ნეირონები ერთმანეთს უკავშირდებიან. ამიტომ, კვერცხი იდეალური საკვებია. აქვე დავამატოთ იოგურტიც. მასში ძალიან დიდი რაოდენობითაა კალციუმი და ფოსფატები. ეს კი კბილების, ძვლების ჩამოყალიბებისთვისაა აუცილებელი. იოგურტში ასევე საკმარისი რაოდენობითაა პრობიოტიკებიც. იგი ბავშვის მსხვილ ნაწლავს სწორი ბაქტერიოფლორით ასაზრდოებს. ეს კი მას იმისათვის სჭირდება, რომ იმუნური სისტემა სწორად განვითარდეს.
სკოლაში წასვლისას ასევე ბავშვს გავატანდი ბანანის, სტაფილოსა და ავოკადოს დაბლენდერებულ მასას. სტაფილოში A ვიტამინია, რომელიც თვალის ბადურას ეხმარება, რომ ყველაფერი კარგად დავინახოთ. ბავშვი მთელი დღე კითხულობს, ამიტომაც მის თვალებს სწორად ჩამოყალიბებული ბადურა სჭირდება. სტაფილოში არსებული A ვიტამინი მხოლოდ მხედველობას არ ეხმარება – კანსაც აუმჯობესებს. ბავშვებში კანი საკმაოდ პრობლემური ორგანოა. საკმარისია გამონაყარი გაჩნდეს, რომ მისი სოციალური აქტივობა მცირდება. ამიტომ, სტაფილო კარგი გამოსავალი იქნება როგორც თვალისთვის, ასევე კანისთვისაც. გარდა ამისა, ბანანში არსებული მარტივი ნახშირწყლები იდეალური გამოსავალია ენერგიის აღსადგენად. ასევე, მასში კალიუმიცაა. ძალიან ბევრი B ვიტამინიცაა, მათ შორის, B6, B1 B12. გარდა ამისა, ბანანში დიდი რაოდენობითაა სეროტონინი, რაც ასევე ეხმარება ბავშვს, რომ გუნება-განწყობა შეინარჩუნოს. რატომ მაინცდამაინც ავოკადო? – მასში ძალიან ბევრი ამინომჟავაა. ცილოვანი საკვების კუთხით ავოკადო იდეალურია. ამიტომ, ავოკადოს, სტაფილოსა და ბანანს დავაბლენდერებდი და ბავშვს სკოლაში გავატანდი.

რა შეიძლება გავაკეთოთ შუადღეს? – ადამიანს ენერგია რომ ჰქონდეს, საკვები სჭირდება, თუმცა საკვებთან ერთად სჭირდება ჟანგბადიც. იმისათვის, რომ ჟანგბადი გვქონდეს, ჰემოგლობინი გვჭირდება, ჰემოგლობინს კი – რკინა. ამიტომაც, ბავშვს უნდა მივცეთ ისეთი საკვები, რომლებიც რკინას შეიცავს. პატარა რომ ვიყავი, მეუბნებოდნენ, თუ გინდა, რომ რკინა გქონდეს და ჰემოგლობინი წარმოქმნა, ყურძნის წვენი დალიეო. თუმცა, ყურძნის წვენში იმ რაოდენობის რკინა არ არის, რომ ბავშვის ჰემოგლობინის დონე აწიოს. წითელ ხორცში არის ცილა, რომელიც იმ რკინას შეიცავს, რასაც ბავშვი ადვილად ითვისებს. ამიტომ, ხორცის მიცემა იდეალური იქნებოდა. თუმცა, ხორცზე ხელი ყველას არ მიუწვდება, საკმაოდ ძვირიც ღირს. ამიტომ, შეგიძლიათ ხორცი პერიოდულად მისცეთ, მის ნაცვლად კი მარცვლეული გამოიყენოთ. ქათმის ხორცშიცაა საკმარისი რაოდენობით რკინა, მაგრამ ასევე დიდი რაოდენობითაა ვიტამინი B6, რაც ენერგიის აღდგენაში გვეხმარება.

საღამოს საათებში შეიძლება მივცეთ წითელი კარტოფილი. მასში ძალიან ბევრი ბოჭკოა, რაც მსხვილ ნაწლავს სწორ პერესტალტიკაში ეხმარება. გარდა ამისა, წითელ კარტოფილში დიდი რაოდენობითაა კალიუმი. კალიუმი ბავშვს სჭირდება, რომ მისი კუნთოვანი და ნერვული ქსოვილი სწორად განვითარდეს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

MailOnline-მ შეიტყო ექვსი ლაბორატორიული ინციდენტის შესახებ, როდესაც გენმოდიფიცირებული ორგანიზმები (გმო) გაექცნენ კონტროლს, ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში. მათგან ოთხი მოხდა მანამ, სანამ Covid მთელ მსოფლიოში გავრცელდებოდა.
გენმოდიფიცირებულ პათოგენებთან დაკავშირებული კვლევა პანდემიის დაწყების დღიდან ყურადღების ქვეშ მოექცა და ზოგიერთი თვლის, რომ Covid წარმოიშვა მსგავსი და სხვა საკამათო ექსპერიმენტებით.

ამან გამოიწვია ვირუსებისა და ბაქტერიების მიზანმიმართულ მოდიფიკაციასთან დაკავშირებული კვლევების უფრო მკაცრი რეგულირებისკენ მოწოდებები.
ადგილზე აღმოჩენილი არცერთი ინციდენტი არ იყო მაღალი რისკის მატარებელი, ამბობენ წამყვანი ექსპერტები.

მაგრამ ბიოლოგი დოქტორი რიჩარდ ებრაიტი, ეგრეთ წოდებული „ფუნქციის მოპოვების“ ექსპერიმენტების ღია კრიტიკოსი, ამტკიცებს, რომ ასეთი ინციდენტები უფრო ხშირია, ვიდრე ჩვენ გვგონია.

მან განუცხადა MailOnline-ს: „ლაბორატორიული ავარიები პათოგენებთან, მათ შორის გენმოდიფიცირებულ პათოგენებთან, ხდება თითქმის ყოველდღიურად მთელ მსოფლიოში და ხდება საუკეთესო გარემოებებშიც კი.

”მსოფლიო საჭიროებს ამ ტიპის კვლევების უფრო მეტ ზედამხედველობას და რეგულირებას“.

ყველა ინციდენტი, რომელიც მხოლოდ 2018 წელს მოხდა, გამოვლინდა ორგანიზაცია „ინფორმაციის თავისუფლების“ მოთხოვნით.

ერთ-ერთ მათგანს ეხებოდა Mycobacterium tuberculosis-ის გენეტიკურად შეცვლილი ტიპის, ტუბერკულოზის გამომწვევ ბაქტერიას.

ჯანმრთელობისა და უსაფრთხოების დეპარტამენტმა (HSE) ავარია ელექტროენერგიის გათიშვას დააბრალა, როდესაც მეცნიერები ბაქტერიებზე მუშაობდნენ.

ტუბერკულოზი, რომელიც ხშირად ვიქტორიანულ დაავადებად ითვლება, ყოველწლიურად მსოფლიოში 1,5 მილიონ ადამიანს კლავს. ის ძირითადად ხველებით გადაეცემა.
დანარჩენი ორი ინციდენტი ეხებოდა ტრიპანოსომა კრუზის გენმოდიფიცირებულ ვერსიებს, მიკროსკოპული პარაზიტის, რომელიც იწვევს შაგასის დაავადებას.

შაგასის დაავადება, რომელიც ასევე ცნობილია როგორც ამერიკული ტრიპანოსომიაზი, პოტენციურად ფატალურია, თუ მკურნალობა არ მოხდება და ვრცელდება მწერების ნაკბენით.

პირველ ინციდენტში, რომელიც მოხდა 2018/19 წლებში, ლაბორატორიის თანამშრომელმა შემთხვევით თავად გაიკეთა პარაზიტის შემცველი შრატი.

მეორე შემთხვევა ეხებოდა პარაზიტის შემცველი კონტეინერიდან გაჟონვას.

სხვა დეტალები არ გავრცელებულა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

ჩინეთში დაბადებულ ბავშვს, სახელად ხონხონს 31 თითი აქვს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

გამოცემის ცნობით, ხონხონს ხელებზე 15, ხოლო ფეხებზე 16 თითი აქვს. აღსანიშნავია ისიც, რომ მას ცერა თითები საერთოდ არ აქვს.

გადახრას, რომლის დროსაც ბავშვები დამატებითი თითებით იბადებიან, პოლიდაქტილია ეწოდება. ის 1000-დან ერთ ადამიანს ემართება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

ლაბორატორიაში შექმნილ ხორცს შეიძლება ქოშერი და ჰალალი ეწოდოს, ვინაიდან მისი უჯრედები მიიღება რელიგიური სტანდარტების შესაბამისი მეთოდებით.
ეს მოსაზრებები იმ კომპანიების გამარჯვებაა, რომლებიც ხორცს ლაბორატორიულად აწარმოებენ, რადგან ნიშნავს, რომ იუდაიზმისა და ისლამის მიმდევრებმა, შეიძლება, ერთ დღეს მათი პროდუქტები მოიხმარონ.
„ეს არის კიდევ ერთი ნიშანი იმისა, რომ კულტივირებული ხორცი ნამდვილ გამოსავალად ვაქციოთ“, – განაცდხადა GOOD Meat-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, ჯოშ ტეტრიკმა.
კულტივირებული ხორცი ამჟამად მხოლოდ მცირე რაოდენობით იყიდება შეერთებულ შტატებსა და სინგაპურში, მაგრამ კომპანიები იმედოვნებენ, რომ კერძო და საჯარო ინვესტორები სექტორს დააფინანსებენ საკმარისად იმისთვის, რომ გააფართოვონ წარმოება და შეცვალონ კვების რეჟიმი მთელს მსოფლიოში.
კულტივირებული ხორცი მიიღება ცხოველური უჯრედების ნიმუშიდან, რომლებიც იკვებება საკვები ნივთიერებებით და იზრდება ფოლადის ჭურჭელში.
ახალბედა კომპანიები იმედოვნებენ, რომ მათი პროდუქტი მოეწონებათ ვეგანებსა და ვეგეტარიანელებს.
აღსანიშნავია, რომ მართლმადიდებლურმა კავშირმა (OU), ქოშერის სერტიფიცირების უმსხვილესმა სააგენტომ, რამდენიმე კვირის წინ განაცხადა, რომ ისრაელის კომპანია SuperMeat-ის მიერ წარმოებული კულტივირებული ქათამი აკმაყოფილებს მის სტანდარტებს, რადგან ქათმის უჯრედები არ იკვებებოდა ცხოველური ინგრედიენტებით და გამოიყვანებოდა განაყოფიერებული კვერცხუჯრედიდან სისხლის ლაქების გაჩენამდე.

წყარო : Reuters

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

ნავთობის ინდუსტრია ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში უამრავმა გლობალურმა კრიზისმა შეარყია და მსოფლიოს აჩვენა, თუ რამდენად ვართ დამოკიდებული წიაღისეულ საწვავზე.

მიუხედავად იმისა, რომ მსოფლიოს დიდი ნაწილი ცდილობს შეამციროს ნავთობის მოხმარება ნახშირბადის გამონაბოლქვის შემცირების მიზნით, გასულ წელს თითქმის 90 მილიონი ბარელი შავი “ოქრო“ მაინც იქნა წარმოებული.

საინტერესოა, რომელი ქვეყანა აწარმოებს ყველაზე მეტს? წარმოგიდგენთ BP-ის 2022-2023 წლის რეიტინგს:

შეერთებული შტატები: 17,770 მილიონი ბარელი დღეში

შეერთებულმა შტატებში, მხოლოდ ტეხასში ნავთობის 40%-ზე მეტი იწარმოება. აშშ იყო პირველი ქვეყანა, რომელმაც შემოიღო ჰორიზონტალურად ბურღვა.

ტურბულენტობის მიუხედავად, აშშ-ს ნავთობის მოპოვება 2021 წელს 16,585 მილიონ ბარელამდე გაიზარდა, ხოლო გასულ წელს – 17,770 მილიონი ბარელი იყო, რაც სხვა ქვეყნებთან შედარებით ბევრად მაღალი მაჩვენებელია.

საუდის არაბეთი: 12,136 მილიონი ბარელი დღეში

საუდის არაბეთი რჩება მსოფლიოში სიდიდით მეორე ნავთობის მწარმოებელ ქვეყანად.

2018 წელს ყოველდღიურად იწარმოებოდა 12,2 მილიონ ბარელზე მეტი, რაც 2019 წელს 11,8 მილიონამდე დაეცა. 2020 წლის აპრილში საუდის არაბეთმა წარმოების მაჩვენებელი 11,039 მილიონ ბარელამდე შეამცირა. ეს მაჩვენებელი კიდევ უფრო დაეცა 2021 წელს- 10,954 მილიონ ბარელამდე. თუმცა შარშან წარმოება ოთხწლიანი მაქსიმუმდე გაიზარდა და 12,136 მილიონ ბარელს მიაღწია.

რუსეთი: 11,202 მილიონი ბარელი დღეში

რუსეთი OPEC+-ს 2016 წლის ბოლოს შეუერთდა, რათა გლობალური ფასების გასაზრდელად წარმოება შეეზღუდა, თუმცა შეთანხმების შესრულება უჭირდა.

2018 წელს ქვეყნის წარმოებამ დააფიქსირა ზღვრული ზრდა- დღეში 11,562 მილიონი ბარელიდან -11,679 მილიონ ბარელამდე. ითვლებოდა, რომ 2020 წლის დასაწყისში რუსეთის ნავთობის წარმოება 20%-მდე კორონავირუსის გავრცელების შედეგებმა შეამცირა.

უახლესი ანგარიში აჩვენებს, რომ რუსეთის ფედერაციამ გასულ წელს 11,202 მილიონი ბარელი ნავთობი აწარმოა, ხოლო ნედლი ნავთობი ევროპის ნედლი ნავთობის ექსპორტის 23%-ს შეადგენს.

კანადა: 5,576 მილიონი ბარელი დღეში

2021-2022 წლებში კანადაში ნავთობის წარმოება გაიზარდა 3%-ით და დღეში 5,576 მლნ ბარელს მიაღწია. ბოლო ანგარიშები ვარაუდობენ, რომ კანადაში ნავთობის მოპოვებამ შესაძლოა, პიკს 2026 წელს მიაღწიოს.

ერაყი: 4,520 მილიონი ბარელი დღეში

2019 წელს მისმა დღიურმა წარმოებამ 4,779 მილიონი ბარელი შეადგინა. 2021 წელს ქვეყნის ნავთობის მოპოვების მაჩვენებელი დაეცა, ერაყი აწარმოებდა 4,102 მილიონ ბარელს დღეში. მაგრამ ეს მაჩვენებელი 2022 წელს დღეში 4,520 მილიონ ბარელამდე გაიზარდა.

 იხილეთ სრულად

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

7 000 წლით დათარიღებული ხელოვნების ნიმუში მეცნიერებმა დრონით აღმოაჩინეს. მკვლევრები, რომლებიც სწავლობდნენ ალიკანტეს მიმდებარე მთებს, უძველეს აღმოჩენებს მიჩვეულები იყვნენ. თუმცა, ახლა ნამდვილად ღირშესანიშნავი აღმოჩენა გაკეთდა და თან ეს ყველაფერი დრონით.

მკვლევრებს მთებში დამალული პრეისტორიული ნიმუშების მოძიება სურდათ. ამ ფაქტორმა მკვლევარი ხავიერ ფერნანდეს მოლინა, დრონის გამოცდილი პილოტი, მიიყვანა იმ აზრამდე, რომ ამისთვის დრონი იდეალური იყო.

მკვლევრებმა დრონებით 18 გამოქვაბული შეისწავლეს. მათგან ორში პრეისტორიული ნახატები აღმოჩნდა.

ვიდეოს ნახვა შეგიძლიათ ქვემოთ:

“ეს მეთოდოლოგია შეიძლება გამოვიყენოთ არა მხოლოდ პრეისტორიული ხელოვნების კვლევებში, არამედ ზოგადად არქეოლოგიაშიც”, — ამბობენ მკვლევრები.

არქეოლოგებს იმედი აქვთ, რომ მომავალში დრონებს კიდევ უფრო კომპლექსური კვლევებისთვის გამოიყენებენ.

კვლევა Lucentum XVII-ში გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”