close

არქეოლოგია

არქეოლოგიაისტორიამსოფლიო

ეგვიპტეში ის ადგილი აღმოაჩინეს, სადაც მუმიებს ამზადებდნენ

ეგვიპტის ნეკროპოლის საქარაში არქეოლოგებმა აქამდე უცნობი სამარხი აღმოაჩინეს. მეცნიერთა მტკიცებით, 30 მეტრის სიღრმეში განთავსებული სამარხი არის ადგილი, სადაც სასულიერო პირები გარდაცვლილი ადამიანების მუმიებს ამზადებდნენ.

სამარხის ქვემოთ არქეოლოგებმა პალატები, სამი ხის სარკოფაგი, მუმია და „იმქვეყნად გასაყოლებელი“ ნივთები აღმოაჩინეს.

აღმოჩენილ ნივთებს შორის ერთი უჩვეულო რამ იყო: ერთ-ერთ სარკოფაგში მდებარე მუმიას ვერცხლის ნიღაბი ეკეთა, რომელსაც თვალების ადგილზე კალციტი, ობსიდიანი და ონიქსი ჰქონდა. აღსანიშნავია, რომ მსგავსი ნიღაბი 1939 წლის შემდეგ არ აღმოუჩენიათ.

„ან ნიღბის აღმოჩენას შესაძლოა, სენსაცია ვუწოდოთ, ვინაიდან დღემდე მეტალის ძალიან ცოტა ნიღაბია აღმოჩენილი,“ – განაცხადა არქეოლოგმა რამადან ჰუსეინმა, რომელიც გერმანელ-ეგვიპტელ არქეოლოგთა იმ ჯგუფს ხელმძღვანელობს, რომელმაც აღნიშნული აღმოჩენა გააკეთა.  

მეცნიერთა გუნდმა ნიღბის მფლობელის ვინაობა დაადგინა – ის  ქალღმერთ მუტის მეორე სულიერი მოძღვარი და ქალღმერთ ნიუტ-შაეს სულიერი წინამძღოლი იყო. ის ცხოვრობდა და გარდაიცვალა 26- დინასტიის დროს, სეიტსპარსული პერიოდი ჩვ.წ.აღ-მდე 664 -404 წლებში.

სამარხში აღმოაჩინეს ორი დიდი აუზი, რომლებიც, სავარაუდოდ, ორი მიზნით იყენებდნენ: ბუნებრივი, მარილისგან დამზადებული კონსერვანტის – ნატრონის გამოყენებით ადამიანის სხეულის გამოსაშრობად და შესახვევი დოლბანდების დასამზადებლად.

არქეოლოგებმა ალებასტრის ქილებიც აღმოაჩინეს, რომელსაც ძველ ეგვიპტეში გარდაცვლილი ადამიანის ორგანოების შესანახად იყენებდნენ, რომელსაც მუმიფიცირების დროს აცლიდნენ.

გუნდმა აღმოჩენის გასაკეთებლად უახლესი ფოტოგრამეტრია და 3Dლაზერული სკანირება გამოიყენა. ისინი ყველა აღმოჩენილი არტეფაქტის 3Dლაზერულ სკანირებას ახორციელებენ.  

წყარო: https://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაკულტურასაქართველოტურიზმი

გუდაბერტყას ნამოსახლარს ტურისტული ინფრასტრუქტურა შეემატა

საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს ინიციატივით, გუდაბერტყას ნამოსახლართან ახალი ტურისტულ-ინფრასტრუქტურული ნაგებობა იხსნება. არქეოლოგიური ძეგლის ვიზიტორები ამიერიდან გადასახედი მოედნით სარგებლობას შეძლებენ, რომლიდანაც კონფლიქტის ზონის ტერიტორია უშუალო თვალთახედვის არეალში ხვდება. ბაქანზე მოწყობილია საინფორმაციო ბანერები, რომლითაც უცხოელი და ადგილობრივი მოქალაქეები არქეოლოგიური ძეგლის შესახებ მიღებული ცნობების მიღმა, კონფლიქტური რეგიონის ირგვლივ და იქ არსებული კულტურული მემკვიდრების ძეგლების შესახებაც მიიღებენ სათანადო ინფორმაციას. ახლო მომავალში, დამთვალიერებელთა მეტი ექსპრესიისთვის, გადასახედ მოედანზე ტურისტული ბინოკლიც განთავსდება, რაც ვიზიტორებს ცხინვალის რეგიონის მაქსიმალური სიახლოვით ვიზუალური ხედვის საშუალებას მისცემს. არქეოლოგიურ ობიექტზე მისულ ტურისტებს არქეოლოგიური გათხრების პროცესისა და მისი მიმდინარეობისას აღმოჩენილი არტეფაქტების გაცნობის საშუალებაც ექნებათ. არქელგიურ ძეგლზე ახალ ინფრსატრუქტურულ ობიექტს 11 ივლისს საქართველოს კულტურისა და სპორტის მინისტრი მიხეილ გიორგაძე და კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს გენერალური დირექტორი ნიკოლოზ ანთიძე გახსნიან. მიმდინარე წლიდანვე სააგენტო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სხვა ტურისტული- ინფრასტრუქტურული ელემენტებით კეთილმოწყობის საპროექტო დოკუმენტაციაზე დაიწყებს მუშაობას. არქეოლოგიური საიტის ტერიტორიას ვიზიტორთა ცენტრი, სავალი ბილიკები და კაფე შეემატება. სამომავლოდ პროექტი ასევე მიცავს გუდაბერტყას ტერიტორიიდან უფლისციხის მუზეუმ-ნაკრძალამდე ველო და საცხენოსნო ტურიზმის ტრასების მოწყობასაც. პარალელურად, გუდაბერტყას ნამოსახლარზე გრძელდება არქეოლოგიური კვლევა-ძიების პროცესიც, რომელიც სააგენტოს დაფინანსებით უკვე მე-3 წელია გრძელდება. არქეოლოგ გოგი მინდიაშვილის ხელმძღვანელობით დგილზე მიმდინარე გათხრების შედეგად უკვე აღმოჩენილია მტკვარ-არაქსის კულტურის, ძვ.წ.აღ-ის IV – III ათასწლეულის ნახანძრალი საკულტო ნაგებობა. შიდა ქართლის ტერიტორიაზე ერთ-ერთ ყველაზე დიდ ნამოსახლარზე, რომელიც ორ კულტურულ ფენას მოიცავს, ზედა ფენაში აღმოჩენილია გვიანი ბრინჯაოს ადრე რკინის ხანის (ძვ. წ.აღ.XII-VII სს.) შენობათა ნანგრევები, იმ დროისთვის დამახასიათებელი ფურნე – ღუმელები, რიგ შემთხვევაში კი დაუზიანებელი, მთლიანი ჭურჭელი.ქვედა ფენების გათხრებით კი გამოვლენილია ადრე ბრინჯაოს, მტკვარ-არაქსის კულტურის (ძვ. წ.აღ.XVII ს.) ნამოსახლარი – თითქმის მთლიანი ნაგებობების ნაშთები, იმ დროისთვის დამახასიათებელი ცენტრალურშვერილებიანი კერები, რომლებიც, როგორც წესი, შეღებილია წითელი საღებავით. გათხრების დროს ასევე ნაპოვნია იმ პერიოდის ჭურჭელი, გამომწვარი ბათქაში, რელიეფები.  გუდაბერტყას არქეოლოგიური ობიექტი თბილისი-სენაკი-ლესელიძის საავტომობილო მაგისტრალის 77-ე კილომეტრზე მდებარეობს.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიასაქართველო

თერჯოლაში ზედაპალეოლითური პერიოდის მასალა აღმოაჩინეს

სპეციალისტების თქმით, აღმოჩენილი მასალა, დაახლოებით, 15 ათასი წლის წინანდელია.

საგვარჯილეს კარსტული მღვიმე სოფელ ძევრის მახლობლად, მდინარე შავიწყლს ხეობაში (თერჯოლის მუნიციპალიტეტი), 220 მეტრ სიმაღლელეზე მდებარეობს  და მრავალფენიანი არქეოლოგიური ძეგლია.

სტრატიგრაფიულ ჭრილში ფიქსირებულია 12 ფენა; ზედა პალეოლითის, ნეოლითის, ენეოლითის, ადრინდელი ბრინჯაოს, ანტიკური და ფეოდალური ხანის საერთო სიმძლავრეა 13 მ სტერილური შრეებით ერთმანეთისაგან გამოყოფილია პალეოლითური ხანის 5 ფენა. ქვედა ფენაში აღმოჩნდა ზედაპალეოლითური ხანის ქვის ნაწარმი, შუაპალეოლითური (მუსტიეს ეპოქის) წვეტანები და სახოკები. მომდევნო 4 ფენა შეიცავდა ზედა პალეოლითის სხვადასხვა საფეხურისათვის დამახასიათებელ ნივთებს (ზღვის ლოკოკინებისაგან დამზადებული ყელსაბამი; გეომეტრული ორნამეტრით შემკული ძვლის საკინძი, ტალკისაგან დამზადებული ძვლის საკინძი, ტალკისაგან დამზადებული წერტილოვანი ნაჭდევებით შენკული საკიდი – ავგაროზები, ცხოველთა გახვრეტილი კბილები და სხვა).

ენეოლით-ადრინდელი ბრინჯაოს ფენებში ნაპოვნია ირმის რქისგან დამზადებული თოხისნაირი იარაღი, ძვლის ჭვილთი, ანკესი, ნემსები, სადგისები და სხვა. მრავლადაა კაჟის ქვის ნაკეთობანი (სხვადასხვა ტიპის ისრისპირები და შუბისპირები, ქვის გახეხილ-გაპრიალებული იარაღი, სამაჯურები, კერამიკური ნაწარმი და სხვა).

ენეოლით-ადრინდელი ბრინჯაოს მასალა დაცულია აკად. ს. ჯანაშიას სახელობის საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში, დანარჩენი – ივ. ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიის, არქეოლოგიისა და ეთნოგარაფიის ინსტიტუტის არქეოლოგიის კვლევის ცენტრში.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკულტურამსოფლიო

ჯოსერის პირამიდაში ოსირისის ქანდაკება აღმოაჩინეს

ჯოსერის პირამიდაში ოსირისის ქანდაკება აღმოაჩინეს მაშინ, როდესაც საჰარის უდაბნოში არსებული ნაგებობის რესტავრაცია მიმდინარეობდა. 

ოსირისი ძველ ეგვიპტურ მითოლოგიაში ერთ-ერთი უმთავრესი ღვთაება, მცენარეულობისა და წყლის ღმერთი, მიცვალებულთა მფარველი და მსაჯული იყო. ჩნდება კითხვა, თუ რატომ იყო ოსირისის ქანდაკება პირამიდაში, რაზეც პასუხი ჯერჯერობით არ არის.

ძველი ეგვიპტის ფარაონ ჯოსერის საფეხუროვანი პირამიდა ძველი სამეფოს III დინასტიიდან, აგებულია, დაახლოებით, ძვ. წ. 2650 წლისათვის. ჯოსერის პირამიდა უძველესია ეგვიპტის პირამიდებს შორის, მისი სიმაღლე შეადგენს 62,5 მეტრს და, ამ მონაცემით, იგი მეცხრე ადგილს იკავებს. იგი ასევე ერთადერთი ეგვიპტური პირამიდაა, რომლის ფუნდამენტიც არაა კვადრატული ფორმის.

წყარო:  ancient-origins.net

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიაკულტურასაქართველო

გუდიაშვილის მოედანზე სხვადასხვა ზომის ქვევრები აღმოაჩინეს

დედაქალაქის მერიისა და თბილისის განვითარების ფონდის პროექტის ,,ახალი ტფილისი” ფარგლებში მიმდინარე სარეაბილიტაციო სამუშაოების დროს, გუდიაშვილის მოედანზე, მორიგი არქეოლოგიური მასალა აღმოაჩინეს.

ბ. ახოსპირელის N4-ში, სარდაფში განლაგებულ სხვადასხვა ზომის ქვევრში კერამიკული ნაწარმი – დიდი, საშუალო და მცირე ზომის, მოჭიქული სამი დოქი, ასევე, საშულო და მცირე ზომის ჭინჭილა აღმოჩნდა. ხუთივე ჭურჭელი ერთნაირად, მომწვანოდაა მოჭიქული. ისინი ზუსტად იმეორებენ ცოტა ხნის წინ გუდიაშვილის მოედანზე, ახოსპირელის N7/2-ში მდებარე საცხოვრებელი სახლის სარდაფში გამოვლენილ კერამიკულ ჭურჭელზე დატანილ დამღას, წვეროსანი მამაკაცის ანფასს, რომელსაც პირობითად „თბილისელი“ ეწოდა. კერამიკული ნაწარმი, შესაძლოა, გვიანი შუა საუკუნით დათარიღდეს.

გარდა ამისა, ერთ-ერთ ქვევრში სპილენძის აზარფეშა – გრძელტარიანი, ფართოპირიანი დიდი კოვზისებური ღვინის სასმისი და სპილენძის თეფში აღმოჩნდა.

გუდიაშვილის მოედანზე სარეაბილიტაციო სამუშაოებს, საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს არქეოლოგების ზედამხედველობით, სამშენებლო კომპანიები – „ინსი“ და „ანაგი“ ახორციელებენ.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

 

 

 

 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაარქიტექტურა/დიზაინიკულტურარელიგია და მეცნიერებასაქართველო

მიწისძვრის გამო დანგრეულ ჯრუჭის მონასტერს აღადგენენ

საჩხერის მუნიციპალიტეტში 1991 წლის მიწისძვრის გამო დანგრეული ჯრუჭის მონასტრის რეაბილიტაცია იწყება. პროექტი გარდამავალია და ორწლიანი სამუშაოების სატენდერო ღირებულება შეადგენს 685 000 ლარს.

თანხა გამოიყოფა რეგიონული განვითარების ფონდისა და ადგილობრივი ბიუჯეტის 5% თანადაფინანსებით.

ჯრუჭის მონასტერი X საუკუნეშია დაარსებული და ერთ-ერთ გამორჩეულ კულტურულ და საგანმანათლებლო კერას წარმოადგენდა. ცნობილია ჯრუჭის სახარება (ოთხთავი), რომელიც ქართული კალიგრაფიის უბრწყინვალეს ნიმუშს წარმოადგენს და დაცულია საქართველოს კორნელი კეკეკლიძის სახელობის ხელნაწერთა სახელმწიფო ინსტიტუტში.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაკვლევებისაქართველო

არქეოლოგებმა მარნეულში ახალი ექსპონატები აღმოაჩინეს

საქართველოს ეროვნული მუზეუმის წარმომადგენლებმა, ტორონტოს უნივერსიტეტის პროფესორებმა და სტუდენტებმა მარნეულში, იმირის გორაზე ახალი ექსპონატები –  ღვინის ჭურჭელი და სხვა ნივთები აღმოაჩინეს.

მარნეულის მერიის ოფიციალურ ვებგვერდზე განთავსებული ინფორმაციის თანახმად, ამ ეტაპზე, ძეგლზე შესრულებული  სამუშაოები მეტად მნიშვნელოვანია, რადგან იგი დამატებით ინფორმაციას მოგვაწვდის უძველესი მეღვინეობის და მევენახეობის ისტორიის შესახებ. ამჟამად სამუშაოები დასკვნით ეტაპზეა, 12 ივნისიდან  კი – დაიწყება მარტივი კონსერვაცია.

„შეგახსენებთ, რომ 2014 წლიდან საქართველოს მთავრობის მხარდაჭერით მიმდინარეობს ღვინის ეროვნული სააგენტოს, საქართველოს ეროვნული მუზეუმისა და ასოციაცია „ქართული ღვინის“ ერთობლივი საერთაშორისო პროექტი – „ქართული ვაზისა და ღვინის კულტურის კვლევა’’, რომელიც ხელს შეუწყობს მსოფლიოში ქართული ვაზისა და ღვინის კულტურის განვითარებას და პოპულარიზაციას. პროექტის ფარგლებში, საველეარქეოლოგიური გათხრები მიმდინარეობს სოფელ იმირის მახლობლად მდებარე უძველეს ( ძვ. VI ათასწლეული) ნეოლითის ხანის ნასოფლარზე გადაჭრილ გორაზე და შულავერის გორაზე და საქართველოს ტერიტორიაზე აღმოჩენილი სხვადასხვა ისტორიული ეპოქის ვაზის ნაშთების ინტერდისციპლინარული კვლევა.

არქეოლოგიური კვლევის შედეგად აღმოჩენილია ძვ.. VI ათასწლეულით დათარიღებული, უძველესი ყურძნის წიპწები. მორფოლოგიური და ამპელოგრაფიული ნიშნების მიხედვით, იგი ვაზის კულტურულ სახეობას, ,,vitis vinisfera sativa-მიაკუთვნეს. კომპლექსური კვლევის შედეგად დგინდება, რომ ველური ვაზი ადამიანმა პირველად საქართველოს ტერიტორიაზე მოიშინაურა და კულტურული ვაზისგან ღვინო დაწურა. კერამიკული ჭურჭლის ანაფხეკებში აღმოჩენილია კულტურული ვაზის მტვრის მარცვლები, რაც ამ ჭურჭელში ღვინის არსებობას ადასტურებს“, – აცხადებენ მარნეულის მერიაში.

წყარო: http://marneuli.gov.ge

მასალა მოამზად:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაკვლევებიმსოფლიო

მეცნიერებმა 5 ათასი წლის მუმიებზე უძველესი ტატუირება აღმოაჩინეს

მკვლევარებმა ორ უძველეს ეგვიპტურ მუმიაზე მსოფლიოს უძველესი ფიგურალური ტატუები აღმოაჩინეს.

ბრიტანეთის მუზეუმის ინფორმაციით, მამაკაცის მუმიას მკლავის ზედა ნაწილში ველური ხარისა და ცხვრის ტატუ, ხოლო ქალ მუმიას ზედა მკლავსა და მხრებზე –  S- ის ფორმის ფიგურები აქვს გამოსახული.

ხელოვნების ნიმუშები ჩვეულებრივ სინათლეზე ლაქასავით მოჩანს, ისინი მეცნიერებმა ინფრაწითელი ფოტოგრაფიის საშუალებით დაათვალიერეს.

მუმიები ეგვიპტის ქალაქ გებელეინში 100 წლის წინ აღმოაჩინეს. ისინი ძველი წელთაღრიცხვის 3351 -3017 წლებით თარიღდებიან.

ამ აღმოჩენამდე არქეოლოგები ფიქრობდნენ, რომ ეგვიპტეში ტატუირებას მხოლოდ ქალებს უკეთებდნენ, ვინაიდან დღემდე არმოჩენილი ტატუები მხოლოდ ქალების სხეულებზე იყო გამოსახული.

აღმოჩენის დეტალები Journal of Archaeological Science-ში გამოქვეყნდა.

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძე

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკვლევებიმსოფლიო

ეგვიპტეში 2,000 წლის სასაფლაო აღმოაჩინეს

ეგვიპტელმა არქეოლოგებმა აქამდე უცნობი ნეკროპოლისი აღმოაჩინეს, რომელიც ასწლეულების განმავლობაში ხელუხლებელი იყო.

2 000-ზე მეტი წლის სასაფლაო ფარაონული გვიანი პერიოდით თარიღდება და, სულ მცირე, 8 სამარხს შეიცავს, თითოეულ მათგანში კი რამდენიმე  სარკოფაგია.

კაიროს სამხრეთით ახლად აღმოჩენილი მიწისქვეშა საფლავის კომპლექსი ხმუნის ნეკროპოლისიდან  ექვს კილომეტრში მდებარეობს.

გათხრები გასული წლის ბოლოს დაიწყო. მკვლევართა ჯგუფი ეძებდა  უძველესი ეგვიპტის მე-15 ადმინისტრაციულ განყოფილებას.

განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია თოტის ქურუმის ერთ-ერთი საფლავი – იბისისთავიანი სიბრძნის, არბიტრაჟის, დამწერლობის, მეცნიერების, ჯადოსნობისა და გარდაცვლილთა განაჩენის ღმერთი.

საფლავში აღმოჩენილ იეროგლიფებზე ქურუმი მოხსენიებულია, როგორც – Djehuty-Irdy-Es, ასევე, როგორც ,,დიდი ხუთიდან ერთ-ერთი”.

საფლავში ასევე აღმოჩნდა თაბაშირისგან დამზადებული რამდენიმე ქილა. ოთხ მათგანს ღმერთი ჰურუსის ოთხი შვილის თავი აქვს. მათში მუმიფიცირებული ქურუმის ორგანოები დღემდე კარგადაა შემონახული.

საფლავში ასევე აღმოჩენილია 1000-მდე მოსამსახურის თიხისგან გაკეთებული ფიგურა, რომლებიც ეგვიპტელ დიდგვაროვნებთან იმ მიზნით მოათავსეს, რომ იმ ქვეყნად  მომსახურებოდნენ.

მუმია შემკობილია ბრინჯაოს საყელოთი, რომელიც ასახავს ქალღმერთ Nut-ს, რომელიც იმ ქვეყნად ფრთებით ,,იცავდა” გარდაცვლილებს. მუმიაზე ასევე აღმოაჩინეს ლურჯ და-წითელმძივებიანი ძვირფასი ქვა, ბრინჯაოს მოოქროვილი ფილები, სპილოს ძვლითა და კრისტალით მორთული ორი თვალი და ნახევრად ძვირფასი ქვების ოთხი ამულეტი.

სასაფლაოში 13 საფლავი იყო. ვარაუდობენ, რომ ერთ-ერთი საფლავი დიდგვაროვან ოჯახს ეკუთვნის; საერთო ჯამში, კომპლექსში 8 საფლავი და 40 სარკოფაგი აღმოაჩინეს.

 

წყარო: ttps://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

მექსიკის წყალქვეშა მღვიმეში მაიას ცივილიზაციის სიწმინდეები აღმოაჩინეს

რამდენიმე თვის წინ მექსიკაში მსოფლიოში უდიდესი წყალქვეშა მღვიმე აღმოაჩინეს, რომელიც 347 კილომეტრზეა გადაჭიმული. იქვე გაჩნდა ჰიპოთეზა, რომ აქ ჩაძირული უნდა ყოფილიყო ანტიკური მაიას ცივილიზაციის მრავალი არქეოლოგიური არტეფაქტი. სავარაუდოდ, ეს ჰიპოთეზა გამართლდება, რადგანაც, რამდენიმე დღის წინ, გავრცელდა ინფორმაცია, რომ მღვიმე შედგება თითქმის 250 სენოტისა (ბუნებრივი მიწისქვეშა წყლის რეზერვუარი) და 198 არქეოლოგიური ძეგლისგან, რომელთაგანაც 140 მაიას ცივილიზაციას ეკუთვნის.
მყვინთავებმა აღმოაჩინეს ადამიანთა ნაშთები, რომელთა ასაკიც, დაახლოებით, 9000 წელია, ასევე – კერამიკა, კედლის გრავიურები, მაიას ვაჭრობის ღმერთის საკურთხეველი და კიბის სტრუქტურები. მკვლევარ გილერმო დე ანდას ვარაუდით, აქ ადამიანები, კლიმატის გაუარესების დროს, წყლის პოვნის იმედით დაეხეტებოდნენ.

საინტერესოა, რომ მკვლევრებმა იპოვეს უკანასკნელი გამყინვარების ხანის მრავალი ქმნილების ნამარხი. მათ შორისაა გიგანტური ზარმაცები და დათვები,  სპილოს მსგავსი ცხოველი – გომფიტერი.

მკვლევარები არ გამორიცხავენ, რომ, შესაძლოა, მღვიმე იმაზე დიდი აღმოჩნდეს, ვიდრე მოსალოდნელია და ბევრად უფრო საინტერესო არტეფაქტებიც გააცნოს კაცობრიობას.

 

წყარო: ScienceAlert

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
1 14 15 16 17 18 19
Page 16 of 19