ფსიქოლოგია

დავითიანნის ფსიქოლოგიის ცენტრის ხელმძღვანელი, ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი, არტ თერაპიის სპეციალისტი ნინო კერესელიძე : 

შემოქმედებითობა – ერთ-ერთი იმ მნიშვნელოვან თვისებათაგანია, რომელიც ადამიანს სხვა ცოცხალი ორგანიზმებისგან განასხვავებს. ხელოვნებას, პირველი ადამიანების არსებობის დროიდან უდიდესი ადგილი ეკავა კაცობრიობის ცხოვრებაში. ამას ადასტურებს პირველყოფილი ნახატები გამოქვებულებში და ათასობით განამარხებული ქანდაკება. ადამიანი მოწოდებულია იმისთვის, რომ გამოხატოს საკუთარი პიროვნება და ინდივიდუალობა. ხატვა, ძერწვა, ცეკვა, ფერწერა – ეს ყოველივე, რომ საშუალებას იძლევა ადამიანმა გარეთ გამოიტანოს საკუთარი შინაგანი სამყარო და გამოხატოს გრძნობები ფაქტია, მაგრამ როგორია ხელოვნება, როგორც თერაპია?

ხელოვნება, როგორც თერაპია 1940 წლიდან გვხვდება. არტ თერაპიის მეშვეობით დღის სინათლეზე გამოდის ის დაფარული და მიმალული ემოციები, რაც ესოდენ მნიშვნელოვანია ადამიანის მენტალური ჯანმრთელობისთვის. რადგან  ზოგჯერ, ის რაც ვერ გამოითქმის სიტყვით, გამოიხატულებას ჰპოვებს ფერებში, ფორმებსა და მოძრაობებში. აღსანიშნავია, რომ არტ თერაპია ყურადღებას ამახვილებს ქმნადობის პროცესზე და არა უშუალოდ მისი შედეგებით ტკობაბზე, განსხვავებით ხელოვნებისა.

• შეუძლია თუ არა ხელოვნებით თერაპიის გავლა ნებისმიერ მსურველს, თუ იგი უნდა დანიშნოს აუცილებლად არტთერაპევტმა?

არტ თერაპიის გავლა შეუძლია ნებისმიერ მსურველს, გამომდინარე იქიდან, რომ იგი ერთ-ერთი ყველაზე უსაფრთხო ტექნიკების მომცველი მეთოდია და მარტივად იძლევა პროცესში ცვილელების განხორციელების შესაძლებლობას. იგი ხშირად გამოიყენება დიაგნოსტირებისას და განსაკუთრებით გამოყენებადია მოზარდებთან და ბავშვებთან.

• არტთერაპიის მსვლელობის პროცესში, თავად მონაწილე ირჩევს სასურველ შემოქმედებით საქმიანობას, თუ თერაპევტი სთავაზობს მას გარკვეული საჭიროებებიდან გამომდინარე?

არტ თერაპიის მსვლელობისას, უმეტეს შემთხვევაში თერაპევტი სთავაზობს კლიენტს სხვადასხვა ტექნიკას, თუმცა არის შემთხვევები, ტოცა თავად კლიენტი ირჩევს სამუშაო მასალას. ტექნიკებისა და მასალების შერჩევა დამოკიდებულია კონკრეტულ შემთხვევებსა და საჭიროებებზე.

• როგორც ვიცით, ვიზუალიზაცია ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საფეხურია წარმატების მიღწევის პროცესში.შესაძლოა თუ არა არტთერაპია, როგორც ვიზუალიზაციის ერთ-ერთი საშუალება, იყოს გზა წარმატებისაკენ?

 არტ თერაპია მოიცავს უამრავ მეთოდს, რომელიც ადამიანს ეხმარება შეიცნოს საკუთარი თავი, დასახოს მიზნები და მიაღწიოს მათ. ამიტომ, შეიძლება თამამად ითქვას, რომ არტ თერაპია არის ერთ-ერთი ეფექტური გზა წარმატებისაკენ.

• არტთერაპია მოიაზრებს, მხოლოდ უშუალოდ შემოქმედებით პროცესს, თუ ეს შეიძლება იყოს ნებისმიერი კავშირი ხელოვნების სფეროსთან? მაგალითად: წიგნის კითხვა, მუზეუმებში სიარული, გამოფენების დათვალიერება და ა.შ.

 ხელოვნებისგან განსხვავებით, რომელიც ორიენტირებულია  უშუალოდ შედეგზე, ხელოვნებით თერაპიაში ფოკუსში ექცევა ქმნადობის პროცესი. ვინაიდან, არტ თერაპია ხელოვნებით თერაპიის ერთ-ერთი სახეა, იგი მოიაზრებს, რომ  ჩანაწერების გაკეთება, ხატვა, სიმღერა, ცეკვა  – ყველა მსგავსი მოქმედება, შეუძლია შეასრულოს ნებისმიერმა არაპროფესიონალმა პიროვნებამ  და მიიღოს სიამოვნება, განთავისუფლდეს ნეგატიური ემოციებისგან და შფოთვისგან, მხოლოდ პროცესის მეშვეობით.

 მოამზადა გვანცა ხაბელაშვილმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

უნდა ვაღიაროთ, რომ თანამედროვე სამყაროში ბავშვის აღზრდა უფრო და უფრო მეტ საჭიროებას მოიცავს, რაც ხშირად მშობლების სტრესის გამომწვევი მიზეზი ხდება. ბავშვის აღზრდა და მასთან დაკავშირებული აურაცხელი პასუხისმგებლობა, დაწყებული ფინანსებზე შფოთვით და დამთავრებული ბავშვების სკოლიდან სპორტულ წრეებზე ტარებით, შესაძლოა შეუძლებლად და დაუძლეველად გვეჩვენოს. ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით (2010 APA Stress in America survey) მრავალი ამერიკელი ოჯახს სტრესის დიდმნიშვნელოვან წყაროდ განიხილავს (73%) და მიუხედავად იმისა, რომ მშობლები სტრესის მართვის საჭიროებას აღიარებენ, მხოლოდ მათი მცირე ნაწილი თვლის, რომ კარგად უმკლავდება მას (32%).

სტრესის მართვა

მრავალი ადამიანი სტრესის მართვას ისეთი არაჯანსაღი გზებით ცდილობს, როგორებიცაა ნიკოტინის, ალკოჰოლის მიღება და გადამეტებულად საკვების მიღება. მსგავსი ქცევა განსაკუთრებული საფრთხის შემცველია მშობლებისთვის, რომლებიც შვილებისთვის ქცევის მოდელს ქმნიან. კვლევები მიუთითებს, რომ მშობლების კვების რეჟიმი გავლენას ახდენს შვილის კვებით ჩვევებზე. ამიტომაც დედები და მამები, რომლებსაც სტრესისგან გამოწვეული არაჯანსაღი კვებითი რეჟიმი აქვთ, თავიანთ შვილებს რისკის ქვეშ აქცევენ. ასეთ ბავშვებს შესაძლოა ღარიბი სტრესის გამკვლავების მექანიზმი ჩამოუყალიბდეთ. ამის საპირისპიროდ, როდესაც მშობელი სტრესის მართვას, მაგალითად, ვარჯიშით ცდილობს, შვილებისთვის დადებით ქცევის მოდელს ქმნიან.

ჯანსაღი ცხოვრების წესი

მიუხედავად იმისა, რომ სტრესის მართვის ჯანსაღი მოდელის შექმნა რთული საქმეა, მშობლებს მრავალი მცირე ნაბიჯის გადადგმა შეუძლიათ ფიზიკური და ფსიქოლოგიური მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად. გრძელი და რთული სამუშაო დღის შემდეგ, შესაძლოა ტახტზე წამოწოლა და დასვენება უფრო მაცდურად ჟღერს, ვიდრე შვილებთან საუბარი. თუმცა, აქტიურად ყოფნა და დროის ბავშვებთან ერთად გატარება ოჯახში ჯანსაღი ჩვევების ჩამოყალიბებას უწყობს წელს. ფიზიკური აქტივობა ენდორფინების გამოყოფაში გვეხმარება, რომლებიც სხეულს ბუნებრივი ენერგიის მატებით უზრუნველყოფს, რაც სტრესის ტოქსიკური გავლენებს ამცირებს. ოჯახის წევრებთან ერთად სასეირნოდ სიარული, დაჭერობანას თამაში შვილებთან ან ლაშქრობაში სიარული სტრესს საგრძნობლად შეამცირებს და ბავშვებისთვის დადებით, ჯანსაღ ცხოვრების წესის მოდელს შექმნის. ამ აქტივობების შესრულებამ შესაძლოა ენერგიის მატებაც გაგრძნობინოთ.

თუ კვლავ დაძაბულად და მშფოთვარედ გრძნობთ თავს სტრესიდან გამომდინარე, კიდევ ერთი გამკლავების გზა პროფესიონალთან ვიზიტია. მაგალითად, პრაქტიკოს ფსიქოლოგებს მეცნიერულ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით შეუძლიათ სტრესორების მართვაში და, ზოგადად, ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებაში დაგეხმარონ. სტრესის მართვის მრავალი მიდგომა არსებობს, მაგრამ პროფესიონალი ფსიქოლოგი თქვენი უნიკალური შემთხვევისთვის ყველაზე შესაფერისს შეარჩევს, რომელიც თქვენს ხასიათსა და საჭიროებებს საუკეთესოდ ერგება.

მასალა მოამზადა : მარიამ შავგულიძე

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

ალაბამას უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ახალი კვლევა ჩაატარეს, რომლის შედეგებმაც აჩვენა, რომ ვეგანები და ვეგეტარიანელები დეპრესიისა და შფოთვის განვითარების გაცილებით მაღალი რისკის ქვეშ არიან, ვიდრე ის ადამიანები, რომლებიც ხორცით იკვებებიან.
კვლევის თანახმად, ყოველი მესამე ვეგანი ან ვეგეტარიანელი დეპრესიას ან შფოთვას განიცდის. ხორცისმჭამელებთან შედარებით ორჯერ მეტი ალბათობით ესაჭიროებათ ფსიქიკური დაავადების საწინააღმდეგო მედიკამენტების მიღება და თვითმკვლელობის ჩადენის სამჯერ უფრო მაღალი რისკის ქვეშ არიან.
კვლევის – „ხორცი და ფსიქიკური ჯანმრთელობა : ხორცის მიღებისგან თავშეკავებასა და დეპრესიას, შფოთვასა და მასთან დაკავშირებული ფენომენის სისტემატური განხილვის“ – ფარგლებში 18 სამეცნიერო კვლევა და მათში ჩართული 160 257 ადამიანი გამოიკვლიეს და დაადგინეს, რომ ისინი, ვინც ხორცს არ ჭამენ, დეპრესიის, თვითდაზიანების მიყენებისა და თვითმკლველობის ჩადენის გაცილებით მაღალი რისკის ქვეშ არიან. კვლევა ჟურნალ „Critical Reviews in Food Science and Nutrition“-ში გამოქვეყნდა.
აღსანიშნავია, რომ სამეცნიერო წრეებში არსებობს კიდევ ერთი მოსაზრება : ვეგანურ ან ვაგეტარიანულ კვებით რაციონზე გადასვლა გარკვეული „ქცევითი ნიშანია“, რომელიც იმაზე მეტყველებს, რომ ამა თუ იმ ადამიანს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემა აქვს. თუმცა, აღნიშნული თეორია ჯერჯერობით დამტკიცებული არ არის და მხოლოდ მოსაზრების დონეზე რჩება.

მასალა მოამზადა :  თამარ ტაბტაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

ქუჩების დაცარიელება , მარაგიდან ამოწურული პირბადეები , ეკონომიკური არეულობა და სტიგმა დავადების მიმართ , ესაა დღევანდელი მსოფლიოს განხილვის საკითხები. გავდივართ ქუჩაში თუ ვართ სახლში იზოლირებულ გარემოში ჩვენ გარშემო ინფორმაციის მუდმივი ნაკადი მოდის ,რომელიც გვაფრთხილებს გვაიმედებს და გვაინფორმირებს, დღევანდელ არსებულ სიტუაციაზე. ჯანმრთელობა უპირველეს ყოვლისა, ესაა დღევანდელობის მთავარი სქემა , ამასთან ერთად კი მოდის ფიქრები ემოციები შეგრძნებები რომელიც ასევე მნიშვნელოვანია.ხშირად ადამიანებში შფოთვას, ფორიაქს და დაძაბულობას იწვევს ის , რაც მათვის ამოუცნობია ეს ემოციეური მდგომარეობა კი მთელ მსოფლიოშია დასადგურებული. შფოთვა ამ საკითხის გარშემო ყველგანაა სოციალურ ქსელებში , სკოლებში ბაღებში და ოფისებში. მშობლები რომელთაც უწევთ სამსახურში სიარული და ამავდროულად ბავშვების კეთლდღეობაზე ზრუნვა და ემოციების შეკავება, ხანდაზმული ოჯახის წევრებზე ღელვა და მათ დაცვის სურვილი. არ დაგიმალავთ და ჩემთვის როგორც ფსიქოლოგისთვის , რომელიც მუდამ თვითძიებასა და საკუთარი კეთილდღეობის ბალანსისთვის იბრძვის,არც ისე ადვილი აღმოჩნდა, რამდენიმედღიანი განუკითხაობა იმისა თუ რახდება სამყაროში ,აქ და ამჟამად კონდიციიის შერყევა და იზოლაცია, მაგრამ ამის მიუხედავა,რელაქსირებული მუსიკის ფონზე გადავწყვიტე გავაცნობიერო, რა შემიძლია გავაკეთო და გავაკეთოთ ჩვენ ყველამ იმისათვის რომ გვქონდეს ადეკვატური ემოციური ფონი.
როდესაც ადამიაანის რაღაც ჯგუფს ახასიათებს შფოთვა, ეს მშფოთვარე ველი გადადის ყველაზე ვინც კი კონტაქტში შედის ამ ადამიანთან, იმისთვის რომ ჩვენ და ჩვენ გარშემო ხალხი იყოს ემოციურ კედილდღეობაში ამ რთული პერიოდის დროს შეგვიძლია პატარა ემოციეური ბიძგებით მივცეთ ერთმანეთს საშუალება რომ ვისუთქოთ და არ გავავცელოთ ველი შფოთვისა.
ინფორმაცია ძალაა – ეს ფრაზა ჩემი მთელი ცხოვრების განმავლობაში მომყვებოდა როდესაც ჩვენ ვფლობთ ინფორმაციას რაიმე მოვლენის შესახებ მისი კონტროლი და ადეკვატური ემოციური ფონის შენარჩუნება შესაძლებელია , როდესაც ვიცით რომ ამ ვითარებაში სასურველი სახლში დარჩენა პირად ჰიგიენაზე ზრუნვა,ჩვენი კონტროლი ამ სიტუაციისადმი უფრო იმატებს , პანიკას ანაცვლებს ინფრომირებულობა იმის შესახებ რომ უმძიმეს სიტუაციაშიც კი როდესაც გვგონია რომ არაფრის კეთება შეგვიძლია, ჩვენთვითონ აღმოვჩნდებით გასაღები ცვლილებისა და კონტროლისა
გაზიარება და მხარდაჭერა კაცობრიობის ერთერთი ყველაზე დიდი იარაღია ცოდნა რომელსაც ვიღებთ , ხარისხიანს ,გამოცდილებას რომელსაც გვიზიარებენ ასევე გვეხმარება იმაში რომ ჩვენი შფოთვა და პანიკა მეტად კონტროლირებადი გახდეს სწორედ ამიტომ რამოდენიმე არაჩვეულებრივი ფსიქოლოგი და ფსიქოთერაპევტი დამეხამრა იმაში რომ უფრო ღრმა რეკომანდაციები და რჩეები მოგაწოდოთ თუ როგორ შეიძლება ამ პერიოდის ეკოლოგიური ემოციებით დაძლევა.

როგორ შევიმსუბუქოთ შფოთვა და პანიკა სოციალური დისტანცირების დროს რა მეთოდებს შეგვიძლია მივმართოდ ?

შფოთვის შესამსუბუქლებლად ყველაზე ეფექტურია სუნთქვა და ფოკუსირება მასზე. არსებობს სპეციალური 4-წამიანი სუნთვის ვარჯიშები რაც შფოთვის დონეს საგრძნობლად სწევს დაბლა. ასევე იზოლაციაში ყოფნისას მნიშვნელოვანია პოზიტიურ მხარეზე აქცენტირება, რა რის კარგი როცა ხარ სახლში და რისთვის გაქვს გამონთავისუფლებული დრო ამის გადახედვა. შესაძლებელია ისეთი რესურსების და ნიჭის აღმოჩენაც მოხდეს ამ დროს აქამდე რომ არ იცოდა ადამიანმა.

– ნინო კერესელიძე ( ფსიქოლოგი , გეშტალტ-ფსიქოთერაპევტი )

ეკა კაპანაძე ( ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ) –

პირველ რიგში, უნდა გნვსაზღვროთ ამა თუ იმ ინდივიდის ფსიქოლოგიური მახასიათებლები. სოციალური დისტანცირების დროს, ამგვარი შეზღუდვა ერთისთვის შეიძლება დამცავ საშუალებად გვევლინებოდეს (ამ კონკრეტულ შემთხვევაში – ვირუსისგან), ხოლო მეორისთვის თავისუფლების შეზღუდვასთან ასოცირდებოდეს. საჭიროა მოხდეს კონკრეტული ადამიანის მიერ შფოთვისა და პანიკის გამომწვევი მიზეზების იდენტიფიცირება სოციალური დისტანცირების პროცესში. შეიძლება შფოთვა გამოწვეული იყოს კომუნიკაციის შესაძლებლობების შეზღუდვით, რომელიც ამა თუ იმ ადამიანისთვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სასიცოცხლო საშუალებაა, ასევე აღნიშნული აკრძალვა საყოველთაო და მარტო იგი არ არის აკრძალვის სისტემაში მოქცეული.რეკომენდაციების სახით, სასურველია ინდივიდმა სოციალური დისტანცირების დროს პრიორიტეტად დააყენოს როგორც საკუთარ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა, ასევე გარშემომყოფ ადამიანების ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

როგორ შეიძლება ერთმა ინდივიდმა გავლენა მოახდინოს მასობრივი შფოთვის და პანიკის დონის კონტროლზე ?
ყოველ ინდივიდს საკითარი პასუხისმგებლობა აქვს სოციუმში, შესაბამისად ყველა ადამიანს აქვს უნარი მოახდინოს გავლენა საზოგადოებაზე, როდესაც ჩვენი ქცევა არის ისტერიული და ვცდილობთ მოვაგვროვოთ პროდუქტი თუ სხვა საყოფაცხოვრებო ნივთები იმ რაოდენობით რომელიც საჭიროზე მეტია ამით ვახალისებთ სხვა ადამიანებშიც შფოთვას- ნინო კერესელიძე

თითოეული ადამიანი საკუთარი ემოციური სტაბილურობით, ზრუნავს იმ მიკროსოციუმზე, სადაც იგი იმყოფება. შფოთვა, პანიკა, ისევე როგორც სხვა ემოციები (დადებითი თუ უარყოფითი) გადამდებია. ასე რომ, შფოთვისა და პანიკის დადებითი ემოციების ტრანსფორმაციით ჩვენ ვცვლით ჩვენს აღქმას და გარემოზე რეაგირების გზებს პოზიტიური კუთხით.- ეკა კაპანაძე

რა რაკომენდაციებს და რჩვებეს მისცემდით ადამიანებს რომლებიც თვითიზოლაციასა და კარნტინში იმყოფებიან ?

მოიძიეთ აქტივობები რისი კეთების სურვილიც შეიძლება გქონდათ და აქამდე დროის უქონლობის გამო ვერ ახერხებდით, დაკავდით ფიზიკური აქტივობით, შეეცადეთ მოუსმინოთ სასიამოვნო მუსიკას და რაც მთავარია ჯანმრთელად იკვებოთ.- ნინო კერესელიძე

თვითიზოლაცია გარდა იმისა, რომ თავისუფლად გადაადგილებისა და გარკვეული დროით იზოლაციაში მარტო ყოფნას გულისხმობს, მისი დანახვა პოზიტიური რაკურსითაც არის შესაძლებელი: დრო, რომელიც მხოლოდ მე მეკუთვნის.
დამთრგუნველი ემოციების დროს მნიშვნელოვანი როლს თამაშობს რელაქსაციის, მოდუნების უნარი. დაძაბულობის მოხსნის მნიშვნელოვანი პირობაა მოდუნება. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაძაბულება ეხება როგორც გონებას, ასევე სხეულსაც. მოცემულ მომენტში რელაქსაცია შეიძლება ჩაითვალოს სტრესთან გამკლავების საუკეთესო საშუალებად.

თვითიზოლაციით ძირითიდი პოსტულატის დისკომფორტიდან ზრუნვაზე გარდაქმნა ხელს შეგიწყობთ უფრო ეფექტურად გამოიყენოთ დრო. ეს იქნება – კითხვა, წერა, ხატვა, სიმღერა თუ ფიზიკური აქტივობები.
გააკეთეთ დღის განრიგი. დროის სტრუქტურირება დაგეხმარებათ თვითიზოლაციაში ყოფნის პერიოდი მრავალფეროვანი გახადოთ.
გისურვებთ წარმატებას და გახსოვდეთ, რომ თქვენ მარტო არ ხართ – ეკა კაპანაძე

იზრუნეთ საკუთარ ემოციურ კეთილდღობაზე და გისურვებთ ჯანმრთელობა.

მასალა მოამზადა : ემმა კოპალეიშვილმა 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

როგორ გავუმკლავდეთ პანიკურ შეტევებს ? გთავაზობთ, ფსიქოლოგ ეკა კაპანაძის რჩევებს, რომელიც სოციალურ სივრცეში გაავრცელა. 

პანიკური შეტევების შესახებ ინტერნეტ სივრცეში მრავლად არის ინფორმაცია მოცემული. მე შევეცდები პანიკური შეტევა განსხვავებული რაკურსით განვიხილო, რაც საშუალებას მოგცემთ თავად გახდეთ ავტორი მასთან გამკლავების პროცესში.
პანიკური შეტევა განმეორებადი ფსიქოსომატური სიმტომატიკის ერთობლიობაა, რომელიც შეიძლება გამოიხატებოდეს შემდეგი ნიშნებით:
1. აჩქარებული გულისცემა
2. ოფლიანობა
3. კანკალი
4. სუნთქვის გახშირება ან შეკავება
5. მკერდისტკივილი ან დისკომფორტი
6. თავბრუსხვევა, სიმყარის განცდის უქონლობა, გულის წასვლის ან გონების დაკარგვის შიში
7. გულისრევის შეგრძნება
8. სიცივის ან სიცხის შეგრძნებები
9. პარესთეზია (გაბუჟების ან ჩხვლეტის შეგრძნებები)
10. რედეარილიზაცია (არარეალურობის განცდა) ან დეპერსონალიზაცია
პანიკური შეტევა ხასიათდება უეცარი გამოვლინებით, მას არ გააჩნია დრო, სივრცე და ფორმა.
ეს გახლავთ ორგანიზმის რეაგირების საშუალება სხვადასხვა გარემო სტრეს-ფაქტორებზე.
ჩემთვის, როგორც ფსიქოლოგსითვის, მნიშვნელოვანია პანიკური შეტევების ფსიქოლოგიური მახასიათებლები და მასთან გამკლავების გზები.
სხვადასხვა ადამიანში პანიკურ შეტევას სხვადასხვა ფსიქოლოგიური მახასიათებლები და გამომწვევი მიზეზები შეიძლება ქონდეს. თუმცა, დომინანტის სახით შეიძლება წარმოდგენილი იყოს ირაციონალური შფოთისა და შიშის სახით.
კლინიკურად, პანიკური შეტევები ფსიქოთერაპევტისა და ფსიქიატრის (განსაკუთრებით, მწვავე ფორმების დროს) ერთობლივი მუშაობის საგანია, რომელიც პიროვნების ინდივიდუალური მდგომარეობიდან გამომდინარე მკურნალობის სხვადასხვა ვადებს შეიძლება მოიცავდეს. მე, როგორც ფსიქოთერაპევტი გამოვყოფდი ფსიქოთერაპიას, როგორც ძლიერ ინსტრუმენტს, პანიკურ შეტევებთან მუშაობის თვალსაზრისით.
შექმნილი მდგომარეობიდან გამომდინარე, გთავაზობთ რეკომენდაციებს, თუ როგორ შეგიძლიათ გაუმკლავდეთ პანიკურ შეტევებს თავად, თუმცა ეს არ გულისხმობს შემდგომში პროფესიული მხარდაჭერის უგულებელყოფას:
• გახსოვდეთ, რომ პანიკური შეტევები არ არის მომაკვდინებელი
• შეეცადეთ სუნთქვის დარეგულირება: ცხვირით ჩაისუნთქეთ, პირით ამოისუნთქეთ და დააკვირდით თქვენს შეგძნებებს. სუნთქვის საშუალებით სხეულს მიეწოდება ჟანგბადი, უმჯობესდება სისხლის მიმოქცევა, ემოციური ფონი, ზრდის სხეულის ადაპტირებულ შესაძლებლობებს გარემოში
• მიმოიხედეთ, დააკვირდით გარემოს. გარემოსთან კონტაქტი გვეხმარება საყრდენის მოძიებაში
• შეეცადეთ, ვინმეს (მეგობარს, ოჯახის წევრს) ხელი მოკიდოთ. სხეულებრივი მხარდაჭერა უსაფრთხოების განცდას იძლევა
• შეეცადეთ ამოძრაოთ ხელები, ფეხები, თავი.
თქვენი ინდივიდუალური მდგომარეობიდან გამომდინარე, თავად შეგიძლიათ მოძებნოთ და მოირგოთ თქვენთვის სასურველი აქტივობა.
და ბოლოს, იმისათვის რომ პანიკური შეტევების ინტენსიობა შეამციროთ და მისგან გამოწვეული შედეგები, შეეცადეთ სულ მცირე ნაბიჯით – დაიწყოთ საკუთარ თავზე ზრუნვა: ეს შეიძლება იყოს დღის რეჟიმში ფიზიკური აქტივობის დამატება (youtube-ზე მრავლად არის სხვადასხვა სავარჯიშოები), კვების რეჟიმისა და ძილის განრიგის მოწესრიგება, შეეცადეთ დაიძინოთ ერთსა და იმავე დროს, მინიმუმადე დაიყვანეთ ნეგატიური ინფორმაციის მიღება, მოუსმინეთ წყნარ მუსიკას, ისწავლეთ მოდუნება და სხვ.
ეს გახლავთ მცირე ჩამონათვალი, რომლის ყოველდღიურ ჩვევაში გადატანის შემთხვევაში, აუცილებლად აღმოაჩენთ გაუმჯობესებას როგორც ფსიქიკური, ასევე ფიზიკური ჯანმრთელობის თვალსაზრისით.
გისურვებთ წარმატებებს

პატივისცემით,

ეკა კაპანაძე

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“