კვლევები

მიუხედავად იმისა, რომ დემენცია უფრო გავრცელებული ხანდაზმულებშია, ყოველწლიურად ასობით ათას ადამიანს უსვამენ ადრეული დემენციის (YOD) დიაგნოზს. ამის მიზეზს გარკვეულ ნათელს ჰფენს ახალი, საკმაოდ ვრცელი კვლევა.

ამ სფეროში ჩატარებული კვლევების უმეტესობა თაობებს შორის გადაცემულ გენეტიკას სწავლობს, მაგრამ ამ ამჯერად, მკვლევართა ჯგუფმა ასევე გამოავლინა ცხოვრების სტილისა და ჯანმრთელობის 15 სხვადასხვა ფაქტორი, რომელიც ადრეული დემენციის რისკთან არის დაკავშირებული.

„ეს გახლავთ ყველაზე დიდი და მტკიცე კვლევა ამ მიმართულებით ჩატარებულთა შორის. საინტერესოა, რომ პირველი კვლევაა, რომელიც ცხადყოფს, რომ გარკვეული ქმედებებით შეგვიძლია შევამციროთ ამ დაავადების რისკი, თუკი მიზანში ამოვიღებთ სხვადასხვა ფაქტორს“, — ამბობს ბრიტანეთის ექსეტერის უნივერსიტეტის ეპიდემიოლოგი დევიდ ლეველინი.

მკვლევართა ჯგუფმა 65 წელს ქვემოთ მყოფი 356 052 ბრიტანელის მონაცემები შეისწავლა. დაბალი სოციოეკონომიკური სტატუსი, სოციალური იზოლაცია, სმენის დაქვეითება, ინსულტი, დიაბეტი, გულის დაავადებები და დეპრესია — ეს ყველაფერი ადრეული დემენციის მაღალ რისკთან აღმოჩნდა დაკავშირებული.

მაღალ რისკს ასევე განაპირობებდა D ვიტამინის დეფიციტი და C-რეაქტიული ცილის (წარმოქმნის ღვიძლი ანთების საპასუხოდ) მაღალი დონე და ApoE4 ε4 გენის ორი ვარიანტის ქონა (გენეტიკური სცენარი, რომელიც უკვე დაკავშირებულია ალცჰაიმერის დაავადებასთანაც).

ადრეულ დემენციასა და ალკოჰოლს შორის კავშირს მკვლევრები აღწერენ, როგორც „კომპლექსურს“. მაშინ, როცა ალკოჰოლის ბოროტად მოხმარებამ რისკი შეიძლება გაზარდოს, საშუალოდან მძიმე დონემდე სმა შეიძლება მცირე რისკთან შეიძლება იყოს დაკავშირებული — სავარაუდოდ იმიტომ, რომ ამ ჯგუფში მყოფი ადამიანები, როგორც წესი, ზოგადად უფრო ჯანმრთელები არიან (გასათვალისწინებელია, რომ ისინი, ვინც ალკოჰოლისგან თავს იკავებენ, ამას ხშირად სამედიცინო მიზეზებით აკეთებენ).

ადრეული დემენციის დაბალ რისკთან ასევე დაკავშირებული აღმოჩნდა ფორმალური განათლების მაღალი დონე და ნაკლები ფიზიკური სისუსტე. ეს ყველაფერი ადრეული დემენციის შესახებ არსებული ცოდნის დეფიციტის შევსებაში გვეხმარება.

„იმ ადამიანებისგან, ვისაც დემენცია ხანდაზმულ ასაკში განუვითარდათ, უკვე ვიცით, რომ არსებობს მთელი რიგი რისკფაქტორები, რომელთა შეცვლაც შეიძლება. ფიზიკური ფაქტორების გარდა, მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ფიზიკური ფაქტორებიც, მათ შორის ქრონიკული სტრესის, მარტოსულობისა და დეპრესიის თავიდან აცილება“, — ამბობს ნიდერლანდების მაასტრიხტის უნივერსიტეტის ნეიროეპიდემიოლოგი სებასტიან კოჰლერი.

მართალია, ამ კვლევის შედეგები არ ამტკიცებს, რომ დემენცია ამ ფაქტორებით არის გამოწვეული, ნამდვილად გვეხმარება უფრო სრულყოფილი სურათის დახატვაში. როგორც ყველა სხვა ამ სახის კვლევაში, მიზეზის შესახებ უფრო მეტის ცოდნა უკეთესი სამკურნალო საშუალებებისა და პრევენციული ზომების შექმნაში გვეხმარება.

მრავალი ეს ფაქტორი შეცვლას ექვემდებარება, რაც უფრო მეტ იმედს აძლევს მათ, ვინც დემენციის დამარცხებაზე და არა უბრალოდ მის მართვაზე მუშაობს. საბოლოო ჯამში, შეიძლება ისე აღმოჩნდეს, რომ დემენციის რისკი შევამციროთ უფრო ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

„ადრეულ დემენციას ძალიან სერიოზული გავლენა აქვს, რადგან ადამიანებს, რომლებსაც ის ემართებათ, აქვთ სამსახური, დატვირთული ცხოვრება და ჰყავთ ბავშვები“, — ამბობს მაასტრიხტის უნივერსიტეტის ნეირომეცნიერი სტევი ჰენდრიკსი.

მისი განცხადებით, მიზეზად ხშირად გენეტიკას მიიჩნევენ, მაგრამ მრავალი ადამიანის შემთხვევაში, ზუსტი მიზეზი უცნობია. სწორედ ამიტომ სურდათ მათ, ამ კვლევაში შეესწავლათ სხვა რისკფაქტორებიც.

კვლევა JAMA Neurology-ში გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

პარკინსონის დაავადების განკურნება ჯერ არ შეგვიძლია, მაგრამ მიტოქონდრიული დნმ-ის ახლახან აღმოჩენილი მუტაცია, როგორც ჩანს, სხეულს ამ მდგომარეობისგან იცავს. ეს მნიშვნელოვანი აღმოჩენაა, რამაც შეიძლება პარკინოსნისგან განკურნების მეთოდი შეგვამუშავებინოს.

კვლევას სამხრეთ კალიფორნიის უნივერსიტეტის (USC) მეცნიერები ხელმძღვანელობდნენ. აღმოჩენილ მცირე ცილაში, სახელად SHLP2, იშვიათი გენეტიკური ვარიანტია – ის ევროპელების მხოლოდ 1%-ში გვხვდება. თუმცა ფაქტია, 16 167 ადამიანის ჯანმრთელობის ჩანაწერების ანალიზი გვეუბნება, რომ პარკინსონის შემთხვევების რაოდენობა მუტაციის მქონე ადამიანებში ბევრად მცირეა.

ჯერჯერობით უცნობია ზუსტად რატომ ხდება ეს, მაგრამ მკვლევრებს იმედი აქვთ, რომ მუტაციის შემდგომმა შესწავლამ ამაზე პასუხი უნდა გასცეს.

„ჩვენი მონაცემები ხაზს უსვამს კონკრეტული გენის ვარიანტის ბიოლოგიურ ეფექტებსა და პოტენციურ მოლეკულურ მექანიზმებზე, რომლითაც ამ მუტაციას პარკინსონის დაავადების რისკების შემცირება შეუძლია”, – ამბობს გერონტოლოგი სუ-ჯეონგ კიმი, USC-დან.

SHLP2 ცნობილია, როგორც მიტოქონდრიული მიკროცილა. ეს ნიშნავს, რომ ის მომდინარეობს უჯრედების უმეტესობის შიგნით არსებული პატარა ელექტრომომარაგებიდან, რომლებიც ცნობილია როგორც მიტოქონდრია. მიტოქონდრიის გადამუშავების პროცესის გაუმართაობა ითვლება იმ მიზეზად, რის გამოც პარკინსონის დაავადება ჩნდება.

წინა კვლევამ SHLP2 დაავადებებისგან დამცავ მექანიზმს დაუკავშირა. ისიც ცნობილია, რომ SHLP2-ს დონე იზრდება ორგანიზმში პარკინსონის განვითარების გამო.

ეს იმაზე მეტყველებს, რომ SHLP2 იმუნურ სისტემას პარკინსონთან ბრძოლაში ეხმარება. პარკინსონის დაავადებასთან ბრძოლის მხრივ, ეს კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი აღმოჩენაა.

„კვლევა აუმჯობესებს ჩვენს გაგებას იმის შესახებ, თუ რატომ შეიძლება დაავადდეს ადამიანი პარკინსონით და როგორ შევიმუშაოთ ახალი თერაპია ამ დამანგრეველი დაავადების წინააღმდეგ”, – აღნიშნულია კვლევაში.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ყავა ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული სასმელია მსოფლიოში, რადგან მას შეუდარებელი გემო აქვს და ენერგიას გაძლევთ მთელი დღის განმავლობაში. გემოს გასაუმჯობესებლად, ადამიანების უმეტესობა შაქარს ან ნაღებს უმატებს, მაგრამ 2023 წელს მეცნიერებმა მოულოდნელად განაცხადეს, რომ მარილის მწიკვმა შეიძლება გააუმჯობესოს ყავის გემო და არომატი. ბევრი იფიქრებს, რომ ეს სრულიად არასაჭირო ინგრედიენტია, რომელიც მხოლოდ აფუჭებს სასმელს, მაგრამ ეს ასე არ არის. მეცნიერულად დადასტურებულია, რომ ნატრიუმის ქლორიდი არბილებს ყავის მწარე ნოტებს და ავლენს სხვა, აქამდე შეუმჩნეველ არომატებს. ცოტა ხნის წინ მეცნიერებმა ყავის გაუმჯობესების კიდევ ერთ გზაზე ისაუბრეს – დაფქვამდე, რაღაც უნდა გააკეთოთ.

როგორ გამოვავლინოთ ყავის გემო და არომატი
სამეცნიერო ჟურნალში Matter-ში გამოქვეყნებული კვლევის მიხედვით, ყავის მარცვლების დაფქვამდე, მათ ცოტაოდენი წყალი უნდა დაუმატოთ. პატარა ხრიკი, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ყველამ, ვინც უპირატესობას ანიჭებს ნატურალურ პროდუქტს. წყალი იცავს ნაწილაკებს ერთმანეთთან შეწებებისგან – შედეგად, ყავა უფრო მეტად ავლენს თავის გემოს და არომატს.
პროფესიონალმა ბარისტებმა დიდი ხანია იცოდნენ ამის შესახებ. მათ ესმით, რომ ყავის მარცვლებში მცირე რაოდენობის წყლის დამატება მათ დაფქვამდე იცავს ნაწილაკების ხახუნით გამოწვეული სტატიკური ელექტროენერგიისგან.

ტენიანობა, იქნება ეს წყლის ნარჩენი ნაწილაკები მოხალული ყავის შიგნით თუ ტენიანობა გარედან, განსაზღვრავს დაფქვის დროს წარმოქმნილი მუხტის რაოდენობას, განმარტა ქიმიკოსმა კრისტოფერ ჰენდონმა.

როგორ დავფქვათ ყავა
მანამდე ამ ქიმიკოსმა და მისმა კოლეგებმა უკვე დაამტკიცეს, რომ ყავის გემო და არომატი შეიძლება გაუმჯობესდეს მისი მარცვლების გაყინვით, დაფქვამდე. ახალი სამეცნიერო სამუშაოს ფარგლებში, მათ გადაწყვიტეს გაერკვნენ, ნამდვილად იცვლება თუ არა სასმლის თვისებები მათი ტენიანობის მიხედვით.  აღმოჩნდა, რომ სტატიკური ელექტროენერგია ყველაზე ძლიერად წარმოიქმნება არა ნაწილაკების ხახუნის გამო, არამედ მათი განადგურების დროს.
ექსპერიმენტმა აჩვენა, რომ ყველაზე ნაკლებად ნაპერწკლები წარმოიქმნება მსუბუქად შემწვარი მარცვლების დაფქვის დროს – ეს იმით უნდა იყოს განპირობებული, რომ მათში ტენიანობა მაინც ინახება. ლოგიკური დასკვნა არის ის, რომ მსუბუქად შემწვარი მარცვლები უფრო არომატულია, ვიდრე ძლიერად მოხალული ყავა. მაგრამ თქვენ შეგიძლიათ გააუმჯობესოთ მუქი მოხალული ყავის მარცვლების გემო, კვლავ მცირე რაოდენობით წყლის დამატებით – საუბარია 0,02 მილილიტრზე თითო გრამ ყავაზე, ანუ უმცირეს რაოდენობაზე.
ადრე მეცნიერთა სხვა ჯგუფი ამბობდა, რომ ყავა რძესთან ერთად უნდა დალიოთ, რადგან ეს კიდევ უფრო სასარგებლოს ხდის მას. მაგრამ უმჯობესია არ დალიოთ ეს სასმელი დილით, თუმცა ბევრი ამას აკეთებს გაღვიძების შემდეგ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ცნობილია, რომ მოწევა აზიანებს ფილტვებს, თუმცა ბოლო კვლევამ აჩვენა, რომ ის ასევე საზიანოა ტვინისთვის.

ვაშინგტონის უნივერსიტეტის მედიცინის სკოლის მკვლევრებმა 32094 მონაწილის ტვინის სკანირება, მოწევის ისტორია და გენეტიკური რისკი გააანალიზეს.

აღმოჩნდა, რომ მათ, ვინც დღეში ერთ კოლოფ სიგარეტს ეწეოდა, ტვინის მოცულობა შეუმცირდა იმათთან შედარებით, ვინც არასოდეს ეწეოდა ან ეწეოდა 100 ღერზე ნაკლებ სიგარეტს. მოწევის ყოველი დამატებითი წლის შემდეგ, შემცირება უფრო დიდი იყო.

„ადამიანები, რომლებიც ეწევიან, უფრო მეტად განიცდიან ნაცრისფერი და თეთრი ნივთიერების გაუარესებას, რაც იძლევა შესაძლო ახსნას, თუ რატომ შეიძლება იყოს დაკავშირებული ალცჰაიმერის დაავადების შემთხვევების 14% მსოფლიოში სიგარეტის მოწევასთან“, – განმარტავენ მეცნიერებმა.

ექსპერტებმა აღნიშნეს, რომ მეცნიერები ადრე უგულებელყოფდნენ მოწევის გავლენას ტვინზე, ნაწილობრივ იმიტომ, რომ ისინი ყურადღებას ამახვილებდნენ ფილტვებსა და გულზე. როგორც უფროსმა ავტორმა, ლორა ჯ. ბიერუტმა აღნიშნა, „როდესაც ჩვენ დავიწყეთ ტვინის უფრო მჭიდროდ შესწავლა, ცხადი გახდა, რომ მოწევა ასევე ძალიან საზიანოა ტვინისთვის“.

დიდი ხანია ცნობილია, რომ დაბერება დაკავშირებულია ტვინის მოცულობის თანდათანობით შემცირებასთან და ეს კვლევა აჩვენებს, რომ მოწევა აჩქარებს ამ პროცესს, აღნიშნავენ მკვლევრები.

„ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ჩვენი მოსახლეობა დაბერდება, რადგან სიბერე და მოწევა დემენციის რისკის ფაქტორებია“, – თქვა ბირუტმა.

„ერთი რამ, რაც შეგიძლიათ შეცვალოთ, რათა შეაჩეროთ თქვენი ტვინის დაბერება, არის მოწევის შეწყვეტა“, – თქვა მან.

ერთ-ერთი დადებითი აღმოჩენა იყო ის, რომ მოწევაზე თავის დანებებამ შეიძლება თავიდან აიცილოს ტვინის დამატებითი ქსოვილის დაკარგვა, მაგრამ ზოგადი დანაკარგი არ შეიცვლება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ძილის ექსპერტმა გამოავლინა, თუ რამდენ ხანს უნდა დაიძინოთ დღის განმავლობაში. მხოლოდ რამდენიმე წუთის დასვენება მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს მეხსიერებას და მოხსნის დაღლილობას.

Mirror-ი წერს, რომ ხანგრძლივი და დამღლელი დღის შემდეგ ზამთარში მხოლოდ საწოლში ჩაწოლა და თვალების დახუჭვა გვინდა ერთი-ორი საათით. თუმცა, მკვლევრების აზრით, ხანგრძლივი ძილი შეიძლება არ იყოს სასარგებლო და შეიძლება მიუთითებდეს არსებულ დაავადებებზე.

სტატისტიკის მიხედვით, ყოველი მეხუთე ზრდასრულს დღეში 20-30 წუთს სძინავს.ადამიანებისთვის ჩვევად იქცა დღის განმავლობაში ძილი. მაგრამ ექსპერტი ამბობს, რომ არ უნდა დაიძინოთ შუადღისით დიდხანს ღამით გამოტოვებული ძვირფასი ძილის საათების ასანაზღაურებლად.

NHS რეკომენდაციას უწევს მოზარდებს რეგულარულად ეძინოს შვიდი ან მეტი საათის განმავლობაში ღამით ოპტიმალური ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად. თუმცა, 15-დან 45 წუთამდე ძილი იდეალური დროა თქვენი სხეულის დასასვენებლად, ამბობს მაიკლი.

15-დან 45 წუთამდე ძილმა შეიძლება გააუმჯობესოს მეხსიერება და შეამციროს დაღლილობა დანარჩენი დღის განმავლობაში. მან დაამატა, რომ თუ სხვაგვარად კარგად დაისვენეთ, ასეთ ძილს „ნამდვილად შეუძლია მნიშვნელოვნად გააუმჯობესოს მეხსიერება და ჯანმრთელობა“.

ექსპერტი ამბობს, რომ უნდა გაარკვიოთ, რატომ გადაწყვიტეთ დაძინება და გჭირდებათ თუ არა ენერგიის ამაღლება.

„თუ იძინებ იმიტომ, რომ ეს გეხმარება დღის გადატანაში, მაშინ ეს ალბათ კარგია“, განაგრძობს ის. „თუ ძილის დროს დროის აღქმას დაკარგავ, ერთ-ერთი გზა იმის გასაგებად, რომ ძალიან დიდხანს იძინებ, არის თუ ამის შემდეგ კვლავ ძილიანობა იგრძნობა“.

ბრიტანული სამედიცინო ჟურნალის თანახმად, კვირაში ერთხელ ან ორჯერ ძილი კარგია თქვენი ჯანმრთელობისთვის. კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანების 48%-ს ნაკლებად ჰქონდა გულ-სისხლძარღვთა გართულება, ვიდრე მათ, ვინც არ იძინებდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ჩვენი სხეული პაწაწინა სამშენებლო ბლოკებისგან შედგება — ესენია უჯრედები. უჯრედების შიგნით კიდევ უფრო მცირე ნაწილებია, რომელსაც ორგანელები ეწოდება. ისევე როგორც ჩვენი ორგანოები, როგორიცაა გული ან ფილტვები, ხელს უწყობენ ჩვენს ჯანმრთელობას, ორგანელები თამაშობენ გადამწყვეტ როლს უჯრედების ეფექტიანად ფუნქციონირების უზრუნველსაყოფად.

მაგალითად, მიტოქონდრია მოქმედებს როგორც უჯრედის ენერგიის წყარო, ხოლო ლიზოსომები ხელს უწყობენ უჯრედების სისუფთავეს შენარჩუნებას. როდესაც ორგანელები ზიანდება, ეს იწვევს პრობლემებს, როგორიცაა დაბერება, დაავადებები ან უჯრედების ნორმალური ფუნქციონირების დარღვევა.

HKDC1 როგორც ხსნა
ოსაკას უნივერსიტეტის მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ცილა სახელწოდებით HKDC1, რომელიც ორ მნიშვნელოვან ორგანელაზე ზრუნავს: მიტოქონდრიასა და ლიზოსომაზე. ეს ცილა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს უჯრედის დაბერების პრევენციის მხრივ.

მკვლევრებმა აჩვენეს, რომ როდესაც უჯრედზე უარყოფითი მანიპულაცია ხდება, განსაკუთრებით მიტოქონდრიაზე ან ლიზოსომებზე, HKDC1 უფრო აქტიურდება.

მეცნიერებმა ასევე შეისწავლეს ცილა TFEB, რომელიც ხსენებული ორგანელების ფუნქცინირებაზე ზრუნავს. საბოლოოდ, გამოვლინდა, რომ HKDC1-ის გენი TFEB-ის პირდაპირი სამიზნეა — HKDC1 რეგულირდება მიტოქონდრიული ან ლიზოსომური სტრესის პირობებში.

HKDC1 ხელს უშლის დნმ-ის დაზიანებით გამოწვეულ უჯრედულ დაბერებას
მიტოქონდრიების დაზიანებისგან დასაცავად, არსებობს “მიტოფაგია”, პროცესი, რომელიც დაზიანებულისგან თავის დაღწევას მოიცავს. ამის გაკეთების სხვადასხვა გზა არსებობს და ერთ-ერთი ცნობილი მეთოდი საჭიროებს ორ შემდეგ ცილას: PINK1-სა და პარკინს.

„ჩვენ დავაკვირდით, რომ HKDC1 თანალოკალიზებულია ცილასთან, სახელად TOM20, რომელიც მდებარეობს მიტოქონდრიის გარე მემბრანაში. ექსპერიმენტმა აჩვენა, რომ HKDC1 და მისი ურთიერთქმედება TOM20-თან, კრიტიკულია PINK1/პარკინზე დამოკიდებული მიტოფაგიისთვის”, — განმარტა კვლევის ავტორმა, მენგინგ კიუმ.

მკვლევრების თქმით, ლიზოსომები და მიტოქონდრიები ერთმანეთს VDACs ცილებით უკავშირდებიან. თავის მხრივ, HKDC1 პასუხისმგებელია VDAC-ებთან ინტერაქციაზე; ეს ცილა აუცილებელია მიტოქონდრია-ლიზოსომების კონტაქტზე და, შესაბამისად, ლიზოსომური აღდგენისთვის.

იმის გათვალისწინებით, რომ ამ ორგანელების გაუმართაობა დაბერების პროცესებთანაა დაკავშირებული, HKDC1 დაბერების წინააღმდეგ გასალაშქრებლად მნიშვნელოვანი ფაქტორი უნდა იყოს. შესაბამისად, მკვლევებს მიაჩნიათ, რომ მათ ხელში ახლა ის ცილაა, რომელიც დაბერების პროცესს მნიშვნელოვნად ანელებს. შემდგომი კვლევები მნიშვნელოვანი იქნება HKDC1-ს როლის უკეთ გამოსავლენად.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ძაღლი ადამიანის არა მხოლოდ მეგობარია, არამედ მკურნალიც – ეს დაამტკიცეს ტოკიოს გერონტოლოგიის ინსტიტუტის მეცნიერებმა.

მათ აღმოაჩინეს, რომ ნებისმიერი ჯიშის ძაღლები ხანდაზმულ ადამიანებში დემენციის განვითარების რისკს 40%-ით ამცირებენ ცხოველების გარეშე მცხოვრებ ადამიანებთან შედარებით.

მეცნიერთა აზრით, ეს პირველი ასეთი კვლევაა. დასკვნა ის არის, რომ ძაღლზე ზრუნვა გარკვეული აქტივობაა: სიარული, სხვა ადამიანებთან ურთიერთობა “ავარჯიშებს ტვინს”. როგორც მეცნიერები განმარტავენ, დემენცია და კერძოდ ალცჰაიმერის დაავადება დაკავშირებულია ტვინში ცილების არანორმალურ დაგროვებასთან. ფიზიკური ვარჯიში ამცირებს მათ რაოდენობას და ასევე უზრუნველყოფს ტვინში სისხლის მიმოქცევას, ასტიმულირებს მისი უჯრედების ზრდას და განვითარებას. გონებრივი და სოციალური აქტივობა, თავის მხრივ, ეხმარება შექმნას “შემეცნებითი რეზერვი” – ტვინის უნარი გაუმკლავდეს სირთულეებს და განაგრძოს მუშაობა.

ამ დასკვნამდე მისასვლელად მეცნიერებმა 65-დან 84 წლამდე ასაკის 11 ათასზე მეტი იაპონელი გამოიკითხეს. კვლევის დასაწყისში ყველა მათგანი ფსიქიკურად ჯანმრთელი იყო. მათ ჰკითხეს, იყო თუ არა სახლში ძაღლი ან კატა და რა ფიზიკურ ვარჯიშს აკეთებდნენ კვირაში. 4 წლის შემდეგ, მკვლევარებმა კიდევ ერთხელ შეაფასეს ექსპერიმენტის მონაწილეთა ჯანმრთელობა და დემენციის განვითარება.

შემუშავდა „შანსების თანაფარდობა“, რაც მიუთითებს დემენციის განვითარების რისკზე როგორც ძაღლების, ასევე კატების მფლობელებისთვის. გარე ფაქტორების კორექტირების შემდეგ, შანსების კოეფიციენტი იყო 0.6 ძაღლების პატრონებისთვის, 0.98 კატის პატრონებისთვის და 1 მათთვის, ვისაც ძაღლები ან კატები არ ჰყავდა.

ამავდროულად, ფიზიკურმა ვარჯიშმაც, რა თქმა უნდა, იმოქმედა, მაგრამ მათთვის, ვისაც ძაღლები ჰყავდა.

„ამ ადამიანებს ჰქონდათ დემენციის განვითარების შანსები 0,37 იმ ადამიანებთან შედარებით, რომლებსაც ძაღლები არ ჰყავდათ და რომლებიც არ ვარჯიშობდნენ“, – ციტირებენ მეცნიერები ციფრებს.

თუმცა, მეცნიერები გვაფრთხილებენ: მხოლოდ ძაღლის ყოლა არ გვიშველის, თუ ცოტას ვიმოძრავებთ და პრაქტიკულად არავის დავუკავშირდებით. მნიშვნელოვანია ამ ყველაფრის სწორად შერწყმა. მკვლევარები აღნიშნავენ, რომ მათი კვლევა ჯერჯერობით მხოლოდ იაპონელებს ეხება. იგეგმება იგივე მაჩვენებლების შემოწმება სხვა ქვეყნებში.

წყარო: მკურნალი.გე

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”