მეცნიერების ჯგუფმა უგანდასა და ტანზანიაში ველური შიმპანზეების კომუნიკაციის სტილი შეისწავლეს და დაადგინეს, რომ ის ძალიან ჰგავს ადამიანების საუბარს. ამის შესახებ BBC წერს.
გამოცემის ინფორმაციით, კვლევის მიზანი კომუნიკაციის ევოლუციური საწყისების შესწავლა იყო. მეცნიერებმა 250 ცხოველის 8 ათასზე მეტი ჟესტი აღწერეს და თარგმნეს და დაადგინეს, რომ ველური შიმპანზეები, ისევე როგორც ადამიანები, დიალოგისას საკუთარ რიგს ელოდებიან, ხანდახან კი ერთმანეთს სიტყვასაც აწყვეტინებენ.
ამასთან, ცხოველები ძირითადად ჟესტიკულაციისა და სახის გამომეტყველებით ერთვებიან ერთმანეთთან დიალოგში.
ექსპედიციის მთავარი მკვლევარი დოქტორ გელ ბადიჰი სეინტ ენდრიუს უნივერსიტეტიდან განმარტავს, რომ კომუნიკაცია შიმპანზეებს ერთმანეთთან კოორდინაციაში და კონფლიქტების თავიდან არიდებაში ეხმარება.
„მაგალითად, ერთ შიმპანზეს შეუძლია მეორეს ანიშნოს, რომ შია, ის კი მას საკვებს მიაწვდის, ან თუ არც ისე კეთილად არის განწყობილი, ჟესტებით ანიშნებს, რომ წავიდეს. ასეთი კვლევები გვეხმარება უკეთ გავიგოთ როგორ წარმოიშვა საუბრის ის წესები, რომლებსაც დღეს ჩვენ, ადამიანები ვიცავთ“ – აღნიშნავს მეცნიერი.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
მზის წარმოშობა – მზე, ისევე როგორც ვარსკვლავები, წარმოიქმნა კლასტერებისგან. ეს ვარსკვლავური „ძმები“ წარმოიქნენ მსგავსი აიროვანი ღრუბლებისაგან, ამიტომ მათი ქიმიური შემადგენლობა ერთია. დღესდღეობით დედამიწის 325 სინათლის წელიწადში 100 000 ვარსკვლავი შეისწავლეს, მაგრამ მათგან მხოლოდ ორია რომელიც მზის მსგავსია. რადგან მზე უნიკალურია, შეიძლება იგი მისივე კლასტერიდან გადაადგილდა ან „გამოიქცა“ 4,5 მილიარდი წლის წინათ. შესაფერისი კანდიდატი, რომლიდანაც შესაძლებელია მზე ფორმირებულიყო – ეს არის მორიელის თნავარსკვლავედი – “Messier 67“, რომელიც ისეთივე ქიმიური აგებულების, ტემპერატურის და წლოვანებისაა, როგორიც მზე. თუმცა მექსიკის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მათი შედარებით აღმოაჩინეს, რომ ’’M67’’ არ მუშაობდა. გარდა ამისა ’’M67’’ ვერტიკალური ბობირება 5-ჯერ აღემატება მზისას და მზის წარმოსაქმნელად საჭირო სიჩქარე გამოიწვევდა პლანეტარული დისკის გახლეჩას. სავარაუდოა, რომ მზის კლასტერი აღარ არსებობს, მაგრამ მეცნიერებს იმედი აქვთ, რომ ამაზე პასუხს “Gaia’’ სატელიტი გასცემს, რომელიც წარმოადგენს მილიარდობით ვარკლავის „სახეს“, მასზე 2018 ში უნდა დამთავრდეს მუშაობა და მოპოვებულმა ცნობებმა გალაქტიკის ევოლუციაზე უნდა იქონიოს გავლენა.
ვარსკვლავური ტალღები – ’’The Sloan Digital SkySurvey’’ – პროექტის საფუძველზე აღმოაჩინეს 930000 გალაქტიკა და 120000 კვაზარი. ამ მონაცემების საფუძველზე და საიმედო გამოანგარიშებით, მეცნიერებმა შეამჩნიეს ვარსკვლავების ჯგუფური ვერტიკალური განაწილება, რომლებიც ხშირად ეჯახებოდნენ ერთმანეთს, რის საფუძველზე წარმოიქნებოდა ტალღები. ჯგუფში დაახლოებიტ 300 000 ვარსკვლავია, რომლებიც აიძულებენ გალაქტიკას „ზარივით რეკოს“. საინტერესოა, რა იდუმალება იმალება ამ ვარსკვლავებში? დღეს მეცნიერები მიიჩნევენ რომ ტალღები ესარის ნარჩენები რაღაცის, რაც ჩვენს გალაქტიკაში დღემდეა თუმცა არ ჩანს. არსებობს მეორე მოსაზრება, რომლის მიხედვით ეს ნიმუშები შესაძლოა წარმოადგენდნენ შავი მატერიის ნარჩენებს, რომელმაც 100 წლის წინ ჩაუარა ირმის ნახტომს და გამოიწვია ვარსკვლავების ასეთი მდგომარეობა. ამ ფაქტის ახსნამ შესაძლებელია ჩვენი ისტორიის ახალი კარები გახსნას.
