close

კვლევები

კვლევებისაქართველო

გზებზე საქართველოში ყოველდღე ერთზე მეტი ადამიანი იღუპება

გზებზე საქართველოში ყოველდღე ერთზე მეტი ადამიანი იღუპება – ეს მაჩვენებელი ევროკავშირის წევრი ქვეყნების საშუალო მაჩვენებელს ორჯერ აღემატება.

 უფრო კონკრეტულად – მხოლოდ 2017 წელს, ავარიების შედეგად, 517 ადამიანი დაიღუპა, ხოლო სულ 8,461-მა პირმა მიიღო ჯანმრთელობის დაზიანება, ბოლო მონაცემის საშუალოს თუ დავითვლით, გამოდის, რომ ყოველდღიურად 23 ავარიასთან მაინც გვაქვს საქმე, სადაც ადამიანები დაზიანებებს იღებენ.

შესაბამისად, საქართველოში გზებზე სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ევროპისა და ცენტრალური აზიის რეგიონში ერთ-ერთი ყველაზე მაღალია,

წლების მიხედვით, ყველაზე მეტი გარდაცვალების შემთხვევა ქალაქში ღვედების რეგულაციის ამოქმედებამდე ანუ 2008 წელს მოხდა. მაშინ წლის განმავლობაში ავტოავარიებს 867 პირი ემსხვერპლა. ამ მონაცემებს საქსტატი იძლევა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ანალიტიკაკვლევებიკომუნიკაციასაქართველოფსიქოლოგია

კვლევა: სოციალური ქსელების მიმართ დამოკიდებულება საქართველოში

   სოციალური ქსელიეს არის პროგრამული უზრუნველყოფა, რომელიც საშუალებას აძლევს მომხმარებელებს შექმნან თავიანთი პროფილები და დაუკავშირდნენ სხვა მონაწილეებს ვირტუალურ სამყაროში. ის წარმოადგენს კონკრეტული ადამიანის ნაცნობების გარკვეულ ვირტუალური წრეს, სადაც თვითონ ადამიანიარის სოციალური ქსელის ცენტრი, მისი ნაცნობები კიამ ქსელის განშტოებები, ხოლო ურთიერთობები ამ ადამიანებთანკავშირები.

  ინტერნეტს არაერთი უარყოფითი თვისება აქვს. კერძოდ, ინტერნეტის გამოყენებისას მომხმარებელი ზოგიერთ საიტზე განათავსებს პირად მონაცემებს: სახელი, გვარი, მისამართი, ტელეფონის ნომრები, ინტერესის სფეროები, მეგობართა წრე, ფოტოები და ა.შ. ინტერნეტი და სოციალური ქსელები ხელს უწყობენ პირადი ინფორმაციის მითვისებას და სხვა მიზნებისთვის გამოყენებას.  ასევე ონლაინშესყიდვების დროს პირადი ინფორმაცია საბანკო ბარათების და საიდუმლო სიტყვის, პაროლების შესახებ გადაეცემა ინტერნეტმაღაზიების საიტებს. ეს ინფორმაცია შეიძლება მოიპოვოს არაკეთილმოსურნე პიროვნებამ, რომელიც შემდგომ აღნიშნულ ინფორმაციას გამოიყენებს ბოროტი მიზნებით: ფინანსების ხელში ჩაგდება, შანტაჟი, უცხო პიროვნების რეკვიზიტებით ინტერნეტ თაღლითობის ან სხვა ტიპის კიბერდანაშაულის ჩადენა. ვინაიდან ინტერნეტი, ისევე როგორც მობილური და რადიო კავშირგაბმულობა სხვადასხვა ტექნიკური საშუალებებით იმართება, შესაძლებელია ინტერნეტ აქტივობის მონიტორინგი, ჩაწერა, გაანალიზება, როგორც საჭირო და აუცილებელი, ასევე არასასურველი ბოროტი მიზნებით. მრავალი ქვეყნის და ორგანიზაციის მუშაობაში განსაკუთრებული ადგილი უკავია კომპიუტერულ სისტემების და ინტერნეტის გამოყენებას, შესაბამისად მათი მუშაობის შეფერხება ან რაიმე სახის დაზიანება, სერიოზულად იმოქმედებს ნებისმიერ პროცესზე, რასაც აღნიშნული ორგანიზაცია, კომპანია თუ სახელმწიფო სტრუქტურა ახორციელებს. ინტერნეტში გავრცელებულია მილიონობით ვირუსული, მავნე კოდი, რომელიც შექმნილია კომპიუტერული სისტემების დასაზიანებლად. არსებობს მრავალი ფუნქციის მქონე ვირუსი: ზოგიერთ ვირუსს შეუძლია კომპიუტერის მართვა და არასანქცირებული მონიტორინგი, თვალთვალი ინტერნეტ მომხმარებლის საქმიანობაზე, ასევე საიდუმლო დოკუმენტაციის, ფინანსური მასალების, საბანკო ბარათების ინფორმაციის ხელში ჩაგდება და გადაგზავნა ვირუსის ავტორისთვის, სხვადასხვა კრიტიკული ინფორმაციული სისტემების წინააღმდეგ ინტერნეტ მომხარებლის კომპიუტერიდან შეტევის განხორციელება.

კვლევის მიზანი:

ჩვენი კვლევის მიზანს წარმოადგენს, განვსაზღვროთ და შევაფასოთ, რამდენად ახდენს გავლენას უარყოფითი შინაარსის ვიდეომასალა მომხმარებლების დამოკიდებულებებზე სოციალურ ქსელში უფროსი თაობის ადამიანებთან მიმართებით.

მიზნის მიღწევის გზაზე არსებული საკვლევი კითხვებია:

  1. განვსაზღვროთ, რამდენად ხშირი ურთიერთობა აქვთ რესპონდენტებს უფროსი თაობის ადამიანებთან სოციალური ქსელების მეშვეობით.
  2. განვსაზღვროთ რესპონდენტების დამოკიდებულებები უფროსი თაობის ადამიანებთან დაკავშირებით სოციალურ ქსელებში.

ცნებების ოპერაციონალიზაცია:

უფროსი თაობის ადამიანებში მოიაზრებიან, 50 წელს გადაცილებული საქართელოში მცხოვრები ადამიანები.

საკვლევი ჰიპოთეზა:

 ჩვენი კვლევის მიზნიდან გამომდინარე, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ჩვენს მიერ შეტანილი უარყოფითი შინაარსის ინტერვენციის ვიდეო გავლენას მოახდენს რესპონდენტების შეხედულებებზე და მათ განაწყობს უარყოფითი დამოკიდებულებებით საკვლევი საკითხის მიმართ.

მეთოდოლოგია

ჩვენი კვლევის  ფარგლებში გამოვიყენეთ კლასიკური ექსპერიმენტული დიზაინი. ექსპერიმენტის ფარგლებში წარმოდგენილი იყო ორი ჯგუფი: საკონტროლო (1) და ექსპერიმენტული (2), რომელთა წევრებიც ჰომოგენურნი იყვნენ გარკვეული მახასიათებლის მიხედვით, კერძოდ ისინი იყვნენ „დავითიანის ფსიქოლოგიური ცენტრის“ სალექციო ჯგუფები. როგორც ვთქვით ექსპერიმენტის ორივე ჯგუფი იყო  მსგავსი მახასიათებლების მქონე, განსხვავება იქნება მხოლოდ სტიმული, რომელიც იქნა წარდგენილი მხოლოდ ექსპერიმენტულ ჯგუფში. ჩვენი ექსპერიმენტული პირობა წარმოდგენილი იყო  ვიდეოს სახით ( ვიდეო იხ. ქვემოთ მოცემულ დანართ N1-ში).[2] აღნიშნული დიზაინის მეშვეობით, ვეცადეთ დაგვედგინა ნეგატიური შინაარსის ვიდეო სოციალური ქსელების შესახებ შეცვლიდა თუ არა ეპსპერიმენტული ჯგუფის  დამოკიდებულებას აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით. ექსპერიმენტულ და საკონტროლო ჯგუფებში შერჩევის მოცულობა თანაბარი იყო, კერძოდ 15-15.

შედეგები და ანალიზი

   მონაცემების ანალიზის შედეგად დადგინდა, რომ ჩვენს მიერ გამოკითხული რესპონდნეტების 96.7% მდედრობითი სქესის წარმომადგენელია, ხოლო 3.3% მამრობითი სქესის.  გამოკითხული რესპონდენტებიდან უმრავლესობა (83.3%) სოციალურ ქსელებს მოიხმარს ყოველდღიურად. ხოლო, ძირითად მიზანს, რომლისთვისაც რესპონდენტები სოციალურ ქსელებს მოიხმარენ არის მეგორებთან ურთიერთობა (30.0%), გართობა (23.3%) და სამსახური (16.7%).

   რესპონდენტებს შევთავაზეთ ასეთი კითხვა, აკონტროლებთ თუ არა სოციალურ ქსელში თქვენი მეგობრების რაოდენობას, რათა გაგვეგო რესპონდენტები ინტერესდებიან თუ არა მათი ვირტუალური მეგობრებით, რის შედეგადაც შემდეგი შედეგი მივიღეთ, რომ რეპონდენტების 36.7% მუდმივად აკონტროლებს სოციალურ ქსელში მეგობრების რაოდენობას, 6.7% ზოგჯერ აკონტროლებს, ხოლო 40.0% საერთოდ არ აკონტროლებს. (იხ.დიაგრამა N2) ასევე, კითხვაზე აკონტროლებთ თუ არა სოციალურ ქსელში თქვენი სამეგობრო წრის შემადგენლობას, რესპონდენტების   43.3% მუდმივად აკონტროლებს სამეგობრო წრის  შემადგენლობას, 16.7% ზოგწერ აკონტროლებს ხოლო, 26.7% საერთოდ არ აკონტროლებს. (იხ. დიაგრამა N1)

დიაგრამა N1 აკონტროლებენ თუ არა სოციალურ ქსელში ვირტუალური მეგობრების რაოდენობას და შემადგენლობას

  რესპონდენტებს დავუსვით შეკითხვა, მეგობრობენ თუ არა სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანებთან, რაზეც მათ გვიპასუხეს, რომ რესპონდენტების მეხუთედს (20.0%) ძალიან იშვიათად უწევს ურთიერთობა უფროსი თაობის ადამიანებთან სოციალური ქსელების მეშვეობით, თითქმის მესამედს (33.3%) არც ძალიან ხშირად და არც იშვიათად უწევს ურთიერთობა, ხოლო რესპონდენტების 23.3% ძალიან ხშირად ურთიერთობს უფროსი თაობის ადამიანებთან სოციალური ქსელების მშევეობით. (იხ. დიაგრამა N2)

დიაგრამა N2 რამდენად ხშირად ურთიერთობენ უფროსი თაობის ადამიანებთან სოციალური ქსელების მეშვეობით

   კითხვაზე, რა აზრის ხართ სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანების მატებასთან დაკავშირებით, შემდეგნაირი შედეგი მივიღეთ. საკონტროლო ჯგუფის რესპონდენტების 42.5%-სთვის სრულიად მისაღებია სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანების მატება, ხოლო ექსპერიმენტული ჯგუფის 5.6% თვლის მისაღებად.(იხ. დიაგრამა N3) იმისათვის, რათა დაგვედგინა არსებობს თუ არა ექსპერიმენტულ და საკონტროლო ჯგუფებს შორის რაიმე სტატისტიკური განსხვავება გამოვიყენეთ T-test, რის შედეგადაც მივიღეთ შემდეგი შედეგი. ექსპერიმენტულსა(M=3.31, SD=1.06) და საკონტროლო(M=2.38, SD=1.33)  ჯგუფებს შორის  დაფიქსირდა მნიშვნელოვანი განსხვავება პასუხებს შორის. t(74)= -3.33, p=0.001. მიღებული შედეგი ცხადყოფს, რომ ნეგატიური ტიპის ვიდეო, რომელიც ჩადებული გვქონდა კითხვარში ექსპერიმენტული პირობის სახით, გავლენას ახდენს რესპონდენტების შეხედულებებზე სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანების მატებასთან ერთად.

დიაგრამა N3 რა აზრის ხართ სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანების მატებასთან ერთად

   შემდეგი კითხვა იყო ასეთი, თქვენი აზრით, რამდენაც უსაფრთხოა სოციალური ქსელებით სარგებლობა, რაზეც საკონტროლო ჯგუფის 12.5% თვლის, რომ ის სრულიად უსაფრთხოა, ხოლო ექსპერიმენტული ჯგუფის 16.7%. ამ ორ ცვალდს შორის განსხვავების დასადგენად გამოვიყენეთ ასევე T-test, რის შედგეადაც მივიღეთ, რომ საკონტროლო (M=2.70, SD=0.85) და ექსპერიმენტულ (M=2.33, SD=0.82) ჯგუფებს შორის სტატისტიკური სხვაობა არ გამოიკვეთა. t(74)=1.89, p=0.062. ექსპერიმენტული და საკონტროლო ჯგუფების შეხედულებებს შორის განსხვავების არარსებობა მიუთითებს იმაზე, რომ ჩვენს მიერ შეთავაზებული ექსპერიმენტული პირობა გავლენას არ ახდენა იმაზე, თუ რესპონდენტები რამდენად უსაფრთხოდ მიიჩნევენ სოციალურ ქსელებს.

   იმისათვის რათა ჩვენი მიზანი განგვეხორციელებინა რესპონდენტებს შევთავაზეთ რამდენიმე დებულება, რომლის მიმართაც უნდა გამოეხატათ თავიანთი დამოკიდებულება. პირველი კითხვა, რომელიც დავუსვით იყო, საინტერესოა თუ არა სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანებთან ურთიერთობა, რაზეც შემდეგნაირი შედეგი მივიღეთ. საკონტროლო ჯგუფის რესპონდენტების მეათედი (10.0%) სრულიად ეთანხმება ამ მოსაზრებას, ხოლო 12% არ ეთანხმება და თვლიან, რომ სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანებთან ურთიერთობა არ არის საინტერესო. რაც შეეხება ექსპერიმენტული ჯგუფის წევრებს, მათი 11.11% სრულიად ეთანხმება ამ მოსაზრებას, ხოლო 13.9% საერთოდ არ ეთანხმება. რესპონდენტების თითქმის ნახევარი (52.5%) ნეიტრალურად არი განწყობილი ამ მოსაზრების მიმართ. ექსპერიმენტული (M=3.33, SD=1.07) და საკონტროლო (M=3.15, SD=1.15) ჯგუფების შედარების შედეგად მივიღეთ, რომ მათ შორის მნიშვნელოვანი განსხვავება არ შეიმჩნევა. t(74)=-0.71, p=0.474. რაც გულისხმობს იმას, რომ კითხვარში ჩვენს მიერ შეტანილმა ცვლადმა გავლენა არ მოახდინა რესპონდენტების შეხედულებებზე, ანუ, მნიშვნელობა არ აქვს იმას ჩვენი ვიდეო ნეგატიური შინაარსის იქნებოდა თუ პოზიტიური, მისი გავლენა ექსპერიმენტული ჯგუფის რესპონდენტებზე არ შეიმჩნევა.

   შემდეგი დებულება იყო, სოციალური ქსელები უფრო მეტ საშუალებას აძლევს ადამიანებს ჩაიდინონ დანაშაული, რაზეც საკონტროლო ჯგუფის 22.5% სრულიად ეთანხმება ამ მოსაზრებას, ხოლო 25% საერთოდ არ ეთანხმება, რაც შეეხება ექსპერიმენტულ ჯგუფს, მისი რესპონდენტების 11.1% სრულიად ეთანხმება ამ მოსაზრებას, ხოლო 16.7% არ ეთანხმება. საკონტროლო (M=2.55, 1.17) და ექსპერიმენტული (2.77, 0.87) ჯგუფების შედარების შედეგად მივიღეთ, რომ მათ შორის დიდი განსხვავება რ შეიმჩნევა. t(74)=1.95, p=0.0364. მიღებუბული მონაცემებიდან გამომდინარე შესაძლებელია ვთქვათ, რომ ჩვენმა ექსპერიმენტულმა პირობამ გავლენა მოახდინა ექსპერიმენტულ ჯგუფზე, და მათი შეხედულებები  შეიცვალა  ნეგატიური ვიდეოს ნახვის შემდეგ.

   ბოლო კითხვა, რომელიც რესპონდენტებს დავუსვით იყო, საფრთხის შემცველია თუ არა უფროსი თაობის ადამიანებთან ურთიერთობა სოციალური ქსელების მეშვეობით, რაზეც მივიღეთ შემდეგი პასუხები. საკონტროლო ჯგუფის 12.5% თვლის რომ სოციალური ქსელებით უფროსი თაობის ადამიანებთან ურთიერთობა საფრთხის შემცველია, ხოლო 57.5% არ ეთანხმება ამ მოსაზრებას. ექსპერიმენტული ჯგუფის რესპონდენტების 27.8% ეთანხმება ამ მოსაზრებას, ხოლო 33.3% არ ეთანხმება, იმას, რომ უფროსი თაობის ადამიანებთან ურთიერთობა სოციალური ქსელები მეშვეობით საფრთხის შემცველია. საკონტროლო (M=3.63, SD=1.07) და ექსპერიმენტული (M=3.11, 1.06) ჯგუფების შედარების შედეგად დადგინდა, რომ მათ შორის არსებობს მცირე სტატისტიკური განსხვავება. t(74)=2.08, p=0.04. რაც იმას ნიშნავს, რომ ნეგატიური შინაარსის ვიდეომ შ რესპონდენტების გარკევული ნაწილის შეხედულებაზე იქონია გავლენა,იმასთან დაკავშირებით, რომ სოციალური ქსელებში ურთიერთობა უფროსი თაობის ადამიანებთან საფრთხის შემცველია.

დასკვნა

   ჩვენი კვლევის მიზნიდან გამომდინარე, გვაინტერესებდა მოახდენდა თუ არა გვალენას ჩვენს მიერ განხორციელებული ინტერვენცია რესპონდენტების დამოკიდებულებებზე სოციალურ ქსელში უფროსი თაობის ადამიანებთან დაკავშირებით. ინტერვენციას წარმოადგენდა ვიდეო, რომელშიც ასახული იყო სოციალური ქსელების ერთ-ერთი უარყოფითი მხარე, კერძოდ, სხვისი პიროვნების მითვისება. საკონტროლო და ექსპერიმენტული ჯგუფების მონაცემების გაანალიზების შედეგად ოთხ შეკითხვაზე გამოვლინდა ჯგუფების პასუხებს შორის სხვაობა, რომელიც დაკავშირებული იყო ვიდეოსთან, რომელიც რესპონდენტებმა ნახეს კითხვარის შევსების დაწყებამდე. მიუხედავად იმისა, რომ საკონტროლო და ექსპერიმენტულ ჯგუფებში მსგავსი მახასიათებლების მქონე რესპონდენტები შევარჩიეთ, მათი რაოდენობა გენდერულად  თანაბარი არ იყო, ვერ ვიტყვით, რომ ჩვენი ინტერვენცია პროდუქტიული აღმოჩნდა, რადგან ჩვენ არ გვქონდა მონაცემები რესპონდენტების დამოკიდებულებების შესახებ კვლევამდე, რაც გულისხმობს იმას, რომ აღნიშნული შედეგი შესაძლოა გამოწვეული იყოს არა ვიდეოს ყურების შედეგად, არამედ იმით რომ მათი დამოკიდებულებები ვიდეოს ნახვამდეც   მსგავსი ტიპის იყო სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანებთან დაკავშირებით. ეს ყოველივე კი შესაძლოა ჩავთვალოთ კვლევის შეზღუდვად.

   მიღუბული შედეგიდან გამომდინარე შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ჩვენი ჰიპოთეზა იმის შესახებ, რომ ნეგატიური შინაარსის ვიდეომასალა უარყოფითად შეცვლიდა რესპონდენტების დამოკიდებულებებს, გამართლდა. კითხვაზე, რა აზრის ხართ სოციალურ ქსელებში უფროსი თაობის ადამიანების მატებასთან დაკავშრებით მივიღეთ საკმაოდ შეცვილი მონაცემები, რომელთა შორისაც გამოვლინდა სტატისტიკური განსხვავება ( t(74)= -3.33, p=0.001), რაც გულისხმობს იმას, რომ ჩვენს მიერ შეთავაზებული ვიდეოს ყურების შემდეგ მათი შეხედულებები შეიცვალა ნეგატიური კუთხით. ასევე კითხვაზე, რამდენად უსაფრთხოა სოციალურ ქსელში უფროსი თაობის ადამიანეთან ურთიერთობა, დაფიქსირდა მცირედი სტატისტიკური სხვაობა საკონტროლო და ექსპერიმენტული ჯგუფების მონაცემებს შორის, რაზეც ასევე, შეგვიძლია ვიფიქროთ, რომ ვიდეოს ყურების შესაბამისად შეიცვალა მათი დამოკიდებულებები.

   მიუხედავად ამისა, ჩვენს კველვას აქვს გარკვეული შეზღუდვები. კერძოდ, ჩვენ მიერ გამოკითხული ადამიანების რაოდენობით არ შეგვიძლია მიღებული მონაცემების გენერალიზება. ასევე, ვერ მოხერხდება პრეტესტის ჩატარება რესპონდენტების არსებული დამოკიდებულებების გასაზომად, მაგრამ, საბოლოო ჯამში შესაძლოა ვთქვათ, რომ ჩვენმა ინტერვენციამ შედეგი გამოიღო.

გამოყენებული ლიტერატურა:

  1. მარიამ ხონელიძე, „სოციალური ქსელების გავლენა დამიანთა ფსიქიკაზე“ ; 2014
  1. ელზა ბიწაძე, „სოციალური ქსელების განვითარების თანამედროვე ტენდენციები“, 2013
  1. It’s a Social World: Top 10 Need-to-Knows About Social Networking and Where It’s Headed. Whitepaper.

  http://www.comscore.com/Insights//2011/

  1. კავკასიის კვლევითი რესურსების ცენტრი http://www.crcc.ge
  2. Don Tapscot, “How to Net Generation Change the world”; 2016
  3. Bodford, J, 7 Ways Facebook Is Bad for Your Mental Health. Psychologytoday, 2014)

დავითიანნის ფსიქოლოგიის ცენტრი●Psychology center of Davitianni

ექსპერიმენტი: სოციალური ქსლების მიმართ დამოკიდებულება

ვტორები: ანანო შაყულაშვილი, ნოდარ ქაშიაშვილი, ბექა ჯარიაშვილი

[1] Don Tapscot, “How to Net Generation Change the world”; 2016

[2]  https://goo.gl/TYykr8

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

კვლევა – ორსულობის შეწყვეტას, შესაძლოა, კაცის არაჯანსაღი სპერმაც იწვევდეს

შეწყვეტილ ორსულობათა მიზეზი, შესაძლოა, ზოგჯერ, კაცის სპერმის დაზიანებული დნმ იყოს. ამის შესახებ საუბარია Imperial College London-ის მეცნიერთა კვლევაში, რომლის შესახებაც სტატიას გამოცემა The Guardian აქვეყნებს.

გამოცემა აღნიშნავს, რომ როდესაც ორსულობა წყდება, ყურადღება, მეტწილად, ქალის სხეულზე, იმუნური სისტემის პრობლემებსა და ინფექციებზე  მახვილდება. თუმცა, ბრიტანეთის მთავრობის მიერ დაფინანსებულმა მცირე კვლევამ აჩვენა, რომ შეწყვეტილი ორსულობა, შესაძლოა, კაცის პრობლემებითაც იყოს გამოწვეული, მათ შორის, არაჯანსაღი სპერმით.

“ტრადიციულად, ექიმები ყურადღებას ამახვილებენ ქალზე, როცა ორსულობის შეწყვეტის მიზეზებს იკვლევენ. კაცის ჯანმრთელობა – და მისი სპერმის სიჯანსაღე – არ ანალიზდებოდა”, – აღნიშნავს ექიმი ჩანა ჯეისენა, კვლევის მთავარი ავტორი, Imperial College London-ის მედიცინის დეპარტამენტიდან და ამატებს:

“მიუხედავად ამისა, ამ კვლევას შემოაქვს მტკიცებულება, რომელიც გვთავაზობს [ვარიანტს], რომ სპერმის სიჯანსაღე განსაზღვრავს ორსულობის სიჯანსაღეს. მაგალითად, ჩატარებული კვლევა გვთავაზობს, რომ სპერმა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს პლაცენტის ფორმირებაში…”

მკვლევართა ჯგუფი 50 კაცს აკვირდებოდა, რომელთა პარტნიორებს ორსულობა სამჯერ შეუწყდათ, ნაყოფის 20 კვირიანი განვითარების პერიოდის დასრულებამდე. მეცნიერებმა მათი სპერმის კვლევის შედეგები შეადარეს სხვა 60 კაცის (საკონტროლო ჯგუფის) სპერმის კვლევის შედეგებს.

დადგინდა, რომ იმ კაცების სპერმის დნმ, რომელთა პარტნიორებსაც ორსულობა რამდენჯერმე შეუწყდათ, ორჯერ დაიზანებული იყო, ვიდრე საკონტროლო ჯგუფში თავმოყრილი კაცებისა.

კვლევის ავტორები ყურადღებას ამახვილებენ პროცესის მონაწილეებში რეაქტიული ოქსიგენის სახეობათა შემცველობაზე – ეს არის მოლეკულა, წარმოქმნილი უჯრედების მიერ, რომელიც სპერმას ბაქტერიებისა და ინფექციებისაგან იცავს.  თუმცა, ჭარბი კონცენტრაციის შემთხვევაში, მას შეუძლია, მნიშნველოვნად დააზიანოს სპერმის უჯრედები.

“კაცებს, რომელთა პარტნიორების შემთხვევაშიც ორსულობა შეწყდა, რეაქტიული ოქსიგენის ოთხჯერ მაღალი შემცველობა დაუდგინდათ, ვიდრე საკონტროლო ჯგუფის წევრებს. მეცნიერები ახლა მიზეზებს იძიებენ”, – წერს The Guardian.

კაცები, რომელთა პარტნიორებმაც წარუმატებელი ორსულობა გამოიარეს, საკონტროლო ჯგუფის წევრ კაცებზე ასაკით უფროსები და მეტად ჭარბწონიანები არიან. ახლა მკვლევარები სწავლობენ, შეიძლება თუ არა, ეს ორი ფაქტორი რეაქტიული ოქსიგენის ჭარბ დონეზე მოქმედებდეს.

“მიუხედავად იმისა, რომ ეს მცირე კვლევაა, [ის]  მაინც გვაძლევს მითითებებს. თუ დავადასტურებთ, რომ სპერმაში რეაქტიული ოქსიგენის ჭარბი შემცველობა ზრდის ორსულობის შეწყვეტის რისკს, შეგვიძლია, გავაუმჯობესოთ მკურნალობის პროცედურები და გავზარდოთ ჯანმრთელი ორსულობის შანსები”, – ასკვნის კვლევის მთავარი ავტორი.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

გაერო : საქართველოში 77 ათასი ბავშვი შიმშილობს, 300 ბავშვი კი ყოველწლიურად შიმშილით იღუპება

გაეროს ბავშვთა ფონდის, „იუნისეფის“ მონაცემებით, საკვების მწვავე დეფიციტის, ან მასთან დაკავშირებული სხვადასხვა მიზეზით, როგორიცაა ორსულთა ანემია, ახალშობილთა მცირეწონიანობა, ფოლიუმის მჟავის ნაკლებობასთან ასოცირებული თანდაყოლილი ანომალიები, არასრულფასოვანი ძუძუთი კვების გამო და სხვა, საქართველოში ყოველწლიურად 300 ბავშვი იღუპება. დაახლოებით 77 ათასი ბავშვი უკიდურეს სიღარიბეში ცხოვრობს და არსებობს რისკი, რომ ისინიც გოგიტა აბაშიძის ბედს გაიზიარებენ. ამ მონაცემების შესახებ „იუნისეფის“ მიერ ჩატარებული კვლევა ჯერ კიდევ 2012 წლის ივლისში იუწყებოდა. თუმცა, საზოგადოების ყურადღების ცენტრში პრობლემა მხოლოდ 1 წლის გოგიტას დაღუპვის შემდეგ მოექცა. სულ, ბოლო 10 წლის მანძილზე საქართველოში 4 300 ახალშობილი დაიღუპა.

საქართველოში გაეროს ბავშვთა ფონდის კომუნიკაციის პროგრამისხელმძღვანელი მაია ქურციკიძის ინფორმაციით, რომელიც „იუნისეფის“ კვლევებს ეყრდნობა, საქართველოში 9.4 %, ანუ 77 ათასი ბავშვი ცხოვრობს უკიდურეს სიღარიბეში,  ასევე ამ კვლევის შედეგად გაირკვა, რომ „ ბავშვიანი ოჯახები არიან უფრო ღარიბნი და დაუცველნი, ვიდრე საზოგადოების სხვა ჯგუფები. და არსებული სოციალური დაცვის მექანიზმები, რომლებიც ქვეყანაში მოქმედებს, სათანადოდ ვერ ითვალისწინებს ბავშვების ინტერესებს“. ამავე კვლევის დასკვნაში წლიური მაჩვენებლის შესახებ ვკითხულობთ: „ყოველწლიურად 800 ბავშვი იღუპება 5 წლამდე ასაკის. აქედან 700 იღუპება პირველი 12 თვის განმავლობაში, ხოლო 400 ბავშვი ამ 700-დან იღუპება დაბადებიდან პირველი კვირის განმავლობაში, რომელიც არის ყველაზე კრიტიკული ბავშვის სიცოცხლის შენარჩუნებისათვის. აქედან 300 უკავშირდება ამა თუ იმ კვებასთან დაკავშირებულ დეფიციტს, როგორიცაა, მცირეწონიანობა, ანემიასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასე შემდეგ“.-აცხადებს მაია ქურჩიკიძე.

გაეროს რეკომენდაციები

gაეროს ბავშვთა ფონდმა გარკვეული რეკომენდაციებიც შესთავაზა ხელისუფლებას, მათ შორის

ფქვილის ფორტიფიკაცია, ანუ – გამდიდრება რკინით, ფოლიუმის მჟავით. ასევე ზოგადად საზოგადოების განათლება, რომ მან იცოდეს, გაიაზროს, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია  სწორედ ასეთი ვიტამინები და მიკროელემენტები მათი ჯანმრთელობისთვის. საზოგადოებისგანაც უნდა წამოვიდეს გარკვეული მოთხოვნა ისეთ პროდუქტებზე, რომელიც დღესდღეობით, სამწუხაროდ, არ არის.

ეს რაც შეეხება გაეროს რეკომენდაციებს,  ახალ მთავრობას  წერილობით მიმართა ასევე საქართველოში იუნისეფის ბავშვთა ფონდმაც,   სადაც კონკრეტული სამოქმედო მიმართულებებია წარმოდგენილი, როგორიც არის განათლება, ჯანდაცვა, სოციალური უზრუნველყოფა. რეკომენდაციები მდგომარეობს შემდეგში: „უპირველეს ყოვლისა, უნდა შეფასდეს არსებული სოციალური შეღავათების სისტემის ეფექტურობა. მეორე – შეიქმნას სამუშაო ჯგუფი, რომელიც გადახედავს საჭიროებების შეფასების ფორმულას, ანუ, იმ მეთოდოლოგიას, რომლითაც ხდება გარკვეულწილად ოჯახებისთვის სარეიტინგო ქულების მინიჭება. აქ უნდა მოხდეს ბავშვის საჭიროებების უფრო მეტად გათვალისწინება ოჯახებისთვის სარეიტინგო ქულების მინიჭებაში. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დამყარდეს და მჭიდრო გახდეს კავშირი სოციალურ აგენტებს და სოციალურ მუშაკებს შორის“…

ასევე,   მთავარია დაფინანსების გაზრდა სოციალურ პროგრამებში, „ ჩვენი გამოთვლებით, ბავშვთა ყოველთვიური შემწეობის შემოღება 30 ლარის ოდენობით, რომელიც სახელმწიფოს დაუჯდება სულ 25 მილიონი ლარი, ყველაზე მეტად ეფექტური იქნება ბავშვთა სიღარიბის შემცირების საკითხში. მაგალითად, თუ უკიდურესი სიღარიბე არის 9.1 პროცენტი, ის ჩამოვა 3.9 პროცენტამდე.  ყველაზე უფრო ეფექტური ინტერვენცია   ამ ეტაპზე იქნება ბავშვთა საყოველთაო შეღავათი, ანუ შემწეობა, რასაკვირველია, პენსიების ზრდასთან ერთად“- აღნიშნავს საქართველოს გაეროს ბავშვთა ფონდის წარმომადგენელი.

წყარო:geomediapress.ge

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

BBC – დედამიწაზე მეექვსე მასობრივი გადაშენება დაიწყო

ამერიკელი და მექსიკელი მეცნიერების კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ ტყეების გაჩეხვამ და ბრაკონიერობამ ცხოველების, ფრინველების და რეპტილიების სულ მცირე 515 სახეობა გადაშენების ზღვარზე მიიყვანა. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ცნობით, ეს კიდევ ერთხელ ამტკიცებს, რომ ჩვენს პლანეტაზე მეექვსე მასობრივი გადაშენების პროცესი მიმდინარეობს. ცოცხალი არსებები ბუნებრივ ტემპთან შედარებით დედამიწის ზურგიდან 100-ჯერ სწრაფად ქრებია. თუმცა წინა პერიოდებისგან განსხვავებით, როდესაც გადაშენება ბუნებრივი კატაკლიზმებით იყო გამოწვეული, ეს პროცესი ადამიანის აქტივობის შედეგია.

„მეექვსე მასობრივი გადაშენების პერიოდში შევედით. ჩვენი კვლევის შედეგად გავარკვიეთ, რომ კრიზისი იმდენად სერიოზულია, რომ მომდევო 10-50 წელიწადში ჩვენი ქმედებები კაცობრიობის მომავალს განაპირობებს“, – ამბობს მექსიკის ეროვნული უნივერსიტეტის პროფესორი ჯერარდო ცებალოსი.

იანვარში გაერომ ველური ბუნების გადარჩენის გეგმა წარადგინა. ანალოგიური გეგმა ორგანიზაციამ 2010 წელსაც შეადგინა, მაგრამ მსოფლიომ მასში გაწერილი პირობები ვერ შეასრულა, ამიტომ ახლა პლანეტაზე სახეობების გადაშენების უპრეცედენტო ტემპი ფიქსირდება, საფრთხეშია ეკოსისტემები, რაც ადამიანის ცხოვრებაზე ძლიერ გავლენას ახდენს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

CNN – დიდხანს ჯდომა კიბოს რისკს ზრდის

დიდხანს ჯდომა კიბოს რისკს ზრდს, -ამის შესახებ ამერიკელი მეცნიერების მიერ ჩატარებულ კვლევაშია ნათქვამი, რომლის შედეგებიც ჟურნალ  JAMA Oncology-ში გამოქვეყნდა.

კვლევის ფარგლებში „ტეხასის უნივერსიტეტის ანდერსონის კიბოს ცენტრის“ მეცნიერებმა 8 000 ადამიანს 2009 წლიდან 2013 წლამდე აქსელერომეტრების ტარება სთხოვეს. კვლევის დასაწყისში კიბო არცერთ მათგანს ჰქონდა.

ხუთწლიანი დაკვირვების შემდეგ მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ იმ ადამიანების კიბოთი დაავადების რისკი, რომლებსაც ყველაზე დიდხანს უწევდათ ჯდომა, 82 პროცენტით მაღალი იყო იმათზე, ვინც ყველაზე ნაკლები დროის განმავლობაში იჯდა.

ამავე კვლევამ აჩვენა, რომ ყოველდღიური ნახევარ საათიანი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა, როგორიცაა მაგალითად ფეხით სიარული, კიბოს რისკს 8 %-ით ამცირებს.

კვლევის ავტორების განმარტებით, რისკს კიდევ მეტად – 31 პროცენტით ამცირებს საშუალო სიმძიმის ვარჯიში.

„თუკი 30 წუთის განმავლობაში მოძრაობას ყოველდღიური ცხოვრების წესად გაიხდით, ეს დაგეხმარებათ, კიბოსგან სიკვდილის რისკი მნიშვნელოვნად შეამციროთ,“- აცხადებენ კვლევის ავტორები.

მათი თქმით, შემდგომი კვლევების მიზანია, დაადგინონ, ხანგრძლივად ჯდომისგან გამოწვეული კიბოს  ავადობის კოეფიციენტი და ის, აქვს თუ არა მნიშვნელობა სქესსა და რასას.

წყარო : CNN

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

ზეითუნის ზეთი, კაკალი და ავოკადო – საკვები, რომელიც სიცოცხლეს ახანგრძლივებს

მაგიური წამალი, რომელიც ხანგრძლივ და ჯანმრთელ ცხოვრებას უწყობს ხელს, შესაძლოა ზეითუნის ზეთის სახით კარადაში გქონდეთ. 

მეცნიერები აცხადებენ, რომ სამზარეულოს ამ ძირითად ინგრედიენტში აღმოჩენილი ცხიმის ფორმა ადამიანებს 100 წლამდე მიღწევაში ეხმარება. თუმცა მრგვალ ჭიებზე ახლახან ჩატარებული მონოუჯერი ცხიმების ცდაზე დაყრდნობით ასევე გვაფრთხილებენ, რომ შესაძლოა ზეითუნის ზეთმა წონაში მომატება გამოიწვიოს.

აღმოჩნდა, რომ ცხოველები, რომლებსაც ჯანსაღ ნაერთს აძლევდნენ, რომელიც ზეითუნის ზეთის გარდა ავოკადოსა კაკალშიც აღმოაჩინეს,  გაცილებით ხანგრძლივად ცხოვრობდნენ. ეს ხდებოდა მიუხედავად იმისა, რომ ისინი სუქდებოდნენ – ადრეული  სიკვდილის ინდიკატორი, რომელიც გულის დაავადებისა და დიაბეტის რისკს ზრდის.

ექსპერტების აზრით, დასკვნები შესაძლოა ადამიანებისთვისაც რელევანტური იყოს.

სტენფორდის უნივერსიტეტის მედიცინის სკოლის მკვლევარები თვლიან, რომ ცხიმი უჯრედებს დაბერებისგან იცავს. მათივე თქმით, ის საშუალებას აძლევს სხეულს სწრაფად აითვისონ ენერგია საკვებისგან. შესაძლოა ამით აიხსნება ის ფაქტიც, რომ სამხრეთ ევროპელები, რომლებიც ზეითუნის ზეთს ხშირად მოიხმარენ, დიდხანს ცოცხლობენ და მიუხედავად იმისა, რომ მეტ ცხიმს მოიხმარენ, გულის დაავადებების ნაკლები რისკის ქვეშ იმყოფებიან.

კვლევაში, რომლის დროსაც მრგვალი ჭიები უჯერი ცხიმოვანი მჟავებით გამოკვებეს. უჯერი ცხიმოვანი მჟავები, როგორც ცნობილია, გულის დაავადებისა და დიაბეტის რისკს ზრდის.

ჭიები გასუქდნენ, თუმცა საშუალოზე მეტხანს ცოცხლობდნენ. მეცნიერები ცდილობენ, დაადგინონ, როგორ მოქმედებს უჯერი ცხიმოვანი მჟავის დაგროვება სიცოცხლის გახანგრძლივებაზე.

ადამიანები, რომლებიც უჯერი ცხიმებით იკვევებიან, გულის დაავადებისა და დიაბეტის დაბალი რისკის ქვეშ იმყოფებიან.

„როგორც ჩანს, ის ჯანმრთელობისთვის, განსაკუთრებით კი გულისთვის ძალიან სასარგებლოა,“ – განაცხადა კვლევაზე კომენტირებისას ლონდონში მოღვაწე ნუტრიციონისტმა – რობ ჰონსონმა.  „ის შეიცავს უნიკალურ ანტიოქსიდანტებს, რომლებიც ამცირებენ ანთებას. თუმცა, ყველა ჯანსაღი საკვების მსგავსად, იმისათვის, რომ ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო იყოს, უჯერი ცხიმების შემცველი საკვები ზომიერად უნდა მივიღოთ, “ – დასძინა მან.

 

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეკოლოგიაკვლევები

იაპონელმა მეცნიერებმა მცენარეთა ხელოვნური დამტვერვის გზას მიაგნეს

იაპონელი მეცნიერები აცხადებენ, რომ მცენარეთა ხელოვნური გზით დამტვერვა საპნის ბუშტებითაა შესაძლებელი.

ბევრი მცენარის დამტვერვა და შესაბამისად, გამრავლება თითქმის მთლიანად დამოკიდებულია ბუნებრივ დამამტვერიანებლებზე- ფუტკრებზე, მაგრამ ფუტკრის ბოლო წლების განმავლობაში ფუტკრის  სახეობა მნიშვნელოვნად შემცირდა.

ეს შეიძლება გამოწვეული იყოს პესტიციდების, პარაზიტების, სხვა მწერების სახეობებთან კონკურენციის, კლიმატის ცვლილების ან სხვა ფაქტორების გამო.

მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ საპნის ბუშტის ხსნარი ოპტიმიზებული pH-ით, კალციუმითა და სხვა მინერალებითა და ქიმიკატებით, ყველაზე ეფექტური კონცენტრაციაა მცენარეების ხელოვნურად დამტვერვისთვის.

მეცნიერებმა კვლევა  ბუშტების ავტომატური წარმომქმნელით დრონის საშუალებით ხელოვნურ ლილიებზე ჩაატარეს, ვინაიდან ყვავილობის პერიოდი არ იყო. აღმოჩნდა, რომ ბუშტები ყვავილების თითქმის 90 პროცენტზე მოხვდა.

კვლევა სამეცნიერო ჟურნალ iScience-ში გამოქვეყნდა.

 

წყარო : edition.cnn.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

არის თუ არა თევზის ქონის აბები სასარგებლო?

თევზის ქონი – მას სიცოცხლის ელექსირს უწოდებენ. ოქროს კაფსულები, რომლებიც გულის შეტევების, სახსრების ტკივილისა და დემენციისგან დაცვას გვპირდებიან.
შვიდი ბრიტანელი მოზარდიდან ერთი თევზის ქონის კაფსულას ყოველდღიურად იღებს, რადგან მიიჩნევა, რომ მასში შემავალი omega-3-ის   ცხიმოვანი მჟავები სასარგებლოა სხეულისა და გონებისთვის.
თევზის ქონის პოპულარობა მას შემდეგ გაიზარდა, რაც მეცნიერებმა მისი თხევად, უსუნო კაფსულაში მოთავსება მოახერხეს და მწარე თევზის ქონით სავსე ბოთლები ისტორიას ჩაბარდა. 2004 წლიდან გაყიდვები 40 პროცენტით გაიზარდა.
თუმცა მედიკოსთა ნაწილი აბების ეფექტურობას ეჭვქვეშ აყენებს.
„არ არსებობს ისეთი კვლევა, რომელიც დაამტკიცეს, რომ თევზის ქონის დანამატი მნიშვნელოვან ცვლილებას ახდენს,“ – აცხადებს BBC2-ის  პროგრამა „მენდეთ, მე ექიმი ვარ“ წამყვანი დოქტორი მაიკლ მოსლი.
„დანამატების მიღებას ზოგადად ეჭვით ვუყურებ. საკვები ბევრ განსხვავებულ კომპონენტს შეიცავს და თუ ერთ-ერთ მათგანს გამოვყოფთ და დანამატის სახით მივიღებთ, ,,ბავშვის აბაზანის წყლიდან ამოგდების საშიშროებას შევქმნით,“ – აცხადებს დოქტორ მოსლი, რომელიც გადაცემის გუნდთან ერთად ექსპერიმენტის ჩატარებას აპირებს იმის დასადგენად, არის თუ არა თევზის ქონის დანამატი და თავად თევზი ორგანიზმისთვის ისეთი სასარგებლო, როგორც ამას თვლიან.
ექსპერიმენტის შედეგები მომავალ წელს გახდება ცნობილი.
აღსანიშნავია, რომ გადაცემის გუნდმა ანალოგიური ექსპერიმენტი ინდურ კურკუმაზეც ჩაატარა და აღმოჩნდა, რომ იმ ადამიანების ორგანიზმს, რომლებიც მას დანამატის სახით იღებდნენ, კიბოსთან ბრძოლის გაცილებით ნაკლები უნარი ჰქონდათ ვიდრე იმათ, ვინც კურკუმას იოგურტთან ან რძესთან ერთად მიირთმევდნენ.

 

წყარო:dailymail

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

ქალბატონები როდესაც ლუდს მიირთმევენ, გაცილებით ბედნიერები არიან

კარგი ახალი ამბავი  იმ ქალებატონებისთვის, რომლებსაც უყვართ ლუდი და  დღიური ნორმა ლუდის მიღებაზეც არ ამბობენ უარს! შვედეთში არსებული გოტენბურგის უნივერსიტეტის კვლევის მიხედვით, დამტკიცდა, რომ ლუდის ზომიერი რაოდენობით მიღება ამცირებს გულის შეტევებსა და ზრდის ბედნიერების მაჩვენებელს.

უნივერსიტეტის მკვლევარებმა აღმოაჩინეს, რომ ლუდის ზომიერი მოხმარება ქალბატონების ჯანმრთელობისათვის შესაძლოა, მნიშვნელოვანი სარგებლის მომტანი აღმოჩნდეს.  კვლევებმა ცხადყო, რომ კვირის განმავლობაში, ლუდის ერთხელ ან ორჯერ მირთმევა 30%-ით ამცირებს გულის შეტევის რისკს. აღნიშნული მონაცემები მკვლევარებმა იმ ქალებზე დაკვირვების შედეგად მიიღეს, რომლებიც საერთოდ არ სვამენ, ან თუკი სვამენ – დიდი რაოდენობით.

კვლევამ აგრეთვე აჩვენა, რომ თუკი ჯინ-ტონიკს ანიჭებთ უპირატესობას, ზომიერი რაოდენობითაც რომ მიიღოთ, კოქტეილებმა, რომლებშიც დიდია სპირტის შემცველობა, შესაძლოა უარყოფითი გავლენა იქონიოს თქვენს ჯანმრთელობაზე. მძიმე ალკოჰოლის თვეში ორზე მეტჯერ მიღება პირდაპირ კორელაციაშია კიბოსგან სიკვდილიანობის რისკის მაჩვენებლის 50%-ით ზრდასთან. ამ შემთხვევაში ნამდვილად გასათვალისწინებელია ის, რომ ლუდის სმა რა თქმა უნდა, უმჯობესია, თანაც მისი მიღება  ქალბატონებს აბედნიერებს კიდეც! კვლევაში აღნიშნულია, რომ კვირის განმავლობაში ლუდის ერთხელ, ან ორჯერ მიღება სრულიად ნორმალური და მისასალმებელია.

აღნიშნული კვლევა გამოქვეყნებულია სამეცნიერო ჟურნალ Joual of Primary Health Care-ში. კვლევა 50 წლის განმავლობაში, 1,500 ქალზე დაკვირვებით ტარდებოდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
1 42 43 44 45 46 108
Page 44 of 108