კვლევები

ადამიანებისთვის შემდეგი „გიგანტური ნახტომი“ შეიძლება მარსზე მოგზაურობა იყოს, მაგრამ მოგზაურობისთვის საკმარისი ჟანგბადის შემცველი სისხლის წითელი უჯრედების არსებობა შესაძლოა გამოწვევას წარმოადგენდეს ამ მიზნის მისაღწევად.
მეცნიერები ახალ კვლევაზე დაყრდნობით აცხადებენ, რომ იმ ადამიანებსაც კი, რომლებსაც სურვილი აქვთ, კოსმოსში ხანმოკლე მოგზაურობის მიზნით გაემგზავრონ შესაძლოა, სახლში დარჩენა მოუწიოთ, თუ ისინი ანემიის რისკის ქვეშ დგანან.
ცნობილია, რომ ასტრონავტები განიცდიან კოსმოსურ ანემიას, მაგრამ აქამდე ითვლებოდა, რომ ეს დროებითია. ნასა-ს ერთ-ერთმა კვლევამ მას 15-დღიანი დაავადება უწოდა.
ოტავას უნივერსიტეტის დოქტორი, გაი ტრუდელი აცხადებს, რომ კოსმოსში ყოფნის დროს ორგანიზმში უფრო მეტი სისხლის უჯრედი ნადგურდება, ვიდრე წარმოიქმნება.
ჩვეულებრივ, ორგანიზმის ანადგურებს და ანაცვლებს 2 მილიონ წითელ უჯრედს წამში. ტრუდელის გუნდმა აღმოაჩინა, რომ ასტრონავტების ორგანიზმი, ექვსთვიანი მისიის დროს, წამში სისხლის 3 მილიონ წითელ უჯრედს ანადგურებს. „გვეგონა, რომ ვიცოდით კოსმოსური ანემიის შესახებ და თურმე ეს ასე არ ყოფილა“, – აღნიშნა ტრუდელმა. კვლევამ აჩვენა, რომ ასტრონავტების ორგანიზმში წარმოიქმნა დამატებითი
წითელი უჯრედები განადგურებული უჯრედების კომპენსაციის მიზნით. მაგრამ, ტრუდელმა დასვა კითხვა : რამდენ ხანს შეუძლია ორგანიზმს მუდმივად 50%-ით მეტი წითელი უჯრედების გამომუშავება? ნასა-ს შეფასებით, მარსზე ორმხრივი მისიას დაახლოებით ორი წელი დასჭირდება.
„თუ მარსისკენ მიმავალ გზაზე ხართ და ვერ ახერხებთ მთელი ამ დამატებითი სისხლის წითელი უჯრედების გამომუშავებას, შეიძლება სერიოზული პრობლემები შეგექმნათ“, – აღნიშნა ტრუდელმა.
მისი განმარტებით, კოსმოსში ყოფნისას, როდესაც სხეული უწონობის მდგომარეობაშია, სისხლის წითელი უჯრედების ნაკლებობა პრობლემას არ წარმოადგენს, მაგრამ დედამიწაზე და პოტენციურად სხვა პლანეტებზე

დაშვების შემდეგ, ანემიამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს ასტრონავტების ენერგიაზე, გამძლეობასა და ძალაზე.
Nature Medicine-ში გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, დედამიწაზე დაბრუნებიდან ერთი წლის შემდეგ, ასტრონავტების სისხლის წითელი უჯრედები ფრენის წინა დონეს სრულად არ დაბრუნებია. ტრუდელის გუნდი პრობლემის გადაჭრის გზებს სწავლობს.

წყარო : reuters.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

ქალები, რომლებთაც განუცდიათ სექსუალური ძალადობა, სამუშაო ადგილზე სექსუალური შევიწროება ან ორივე ერთად, აქვთ მაღალი არტერიული წნევის განვითარების გრძელვადიანი რისკი, იმ ქალებთან შედარებით, რომელთაც მსგავსი ტრავმა არ აქვთ, – ამის შესახებ CNN-ი ახალ კვლევაზე დაყრდნობით წერს.

„ჩვენი კვლევის დასკვნა ხაზს უსვამს მრავალჯერადი სექსუალური ძალადობის ზემოქმედების პოტენციურ ეფექტს ქალების გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ჯანმრთელობაზე“, – ამბობს კვლების ავტორი, ჰარვარდის უნივერსიტეტის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სკოლის წარმომადგენელი, რებეკა ლოუნი.

კვლევა 33 ათასზე მეტი ქალის 2008 წლიდან შეგროვებულ მონაცემებს აერთიანებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

კანაფის ნაერთები ადამიანის ჯანმრთელ უჯრედებში Covid 19-ის ვირუსის შეღწევას ხელს უშლის – ამის შესახებ ჟურნალ Nature Products-ში გამოქვეყნებულ ლაბორატორიულ კვლევაშია საუბარი.

ორეგონის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მკვლევრები აცხადებენ, რომ ქიმიური სკრინინგის დროს გამოვლენილი, კანაფში გავრცელებული ორი ნაერთი, კანაბიგეროლის მჟავა და კანაბიდიოლის მჟავა, კორონავირუსთან ბრძოლის პოტენციური საშუალებაა.

კვლევის მიხედვით, ისინი ვირუსში აღმოჩენილ ცილებს უკავშირდებიან და ბლოკავენ იმ ნაბიჯს, რომელსაც პათოგენი ადამიანების დასაინფიცირებლად იყენებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

იაპონელმა მკვლევარებმა ლაბორატორიული კვლევების შედეგად აღმოაჩინეს, რომ კორონავირუსის „ომიკრონ“ ვარიანტი კანსა და პოლიეთილენის ზედაპირებზე უფრო ხანგრძლივად ცოცხლობს, ვიდრე სხვა ვარიანტები. კერძოდ, „ომიკრონ“ ვარიანტს პოლიეთილენის ზედაპირზე გადარჩენა 193 საათის, ანუ დაახლოებით 8 დღის განმავლობაში შეუძლია. კორონავირუსის თავდაპირველი ვარიანტის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 56 საათია,  „ალფა“, „ბეტა“, „გამა“ და „დელტა“ ვარიანტების კი – 191.3, 156.6, 59.3 და 114.0 საათი. ამასთან, მეცნიერები აცხადებენ, რომ „ომიკრონ“ შტამს ადამიანის კანზე გადარჩენა 21 საათის განმავლობაში შეუძლია, მაშინ, როცა ვირუსის თავდაპირველი ვარიანტისთვის ეს დრო 8.6 საათია, „ალფა“ ვარიანტისთვის – 19.6 საათი, „ბეტა“ ვარიანტი კანზე 19.1 საათს ცოცხლობს, „გამა“ და „დელტა“ ვარიანტები კი – 16.8 და 21.1 საათს. ამასთან, კვლევებმა აჩვენა, რომ ალკოჰოლზე დაფუძნებული ხელის სადეზინფექციო საშუალებების ზემოქმედების შედეგად, 15 წამის შედეგად კანზე ვირუსის ყველა ვარიანტს აქტიურობა მთლიანად დაკარგული ჰქონდა.

წყარო : Reuters

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“