close

კვლევები

ეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიოტექნოლოგიები

მეცნიერებმა რეგენერაციის უნარის მქონე შუშის მასალა აღმოაჩინეს

აშკარაა, რომ დღესდღეობით მსოფლიოს მოსახლეობის საკმაოდ დიდ ნაწილს გატეხილი ეკრანით უწევს სხვადასხვა ოპერაციის შესრულება, „საიენს ალერტმა“ გამოაქვეყნა სტატია, სადაც ისინი საუბრობენ, თუ როგორ აღმოაჩინეს რეგენერაციის უნარის მქონე ახალი მასალა.

როგორც ცნობილი გახდა, ერთ–ერთი  გამოკვლევის დროს, ტოკიოს უნივერსიტეტში წებოვანი ნივთიერების შესწავლისას სრულიად შემთხვევით მათ დაადგინეს, რომ შესაძლებელი გახდებოდა ამ ნივთიერების დახმარებით ახალი ეკრანების დამზადება, რომლებიც ოთახის ტემპერატურაზე, დაახლოებით 21 გრადუს ცელსიუსზე 30 წამის განმავლობაში აღიდგენს პირვანდელ სახეს.

ერთ–ერთმა სტუდენტმა ამ ყველაფრის დასამტკიცებლად მრავალი ცდა და კვლევა ჩაატარა, როგორც ჩანს, მას შრომა დაუფასდა.

წყარო: Sciencealert.com

მასალაა მოამზადა: ლაშა ჯინჭარაძე

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოაკვლევები

კვლევის თანახმად, ციდან წარმოუდგენელი რაოდენობის ვირუსები მუდმივად ცვივა

იქიდან გამომდინარე, რომ ვირუსები ხმელეთზეც არსებობს და ოკეანის წყალშიც, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ ისინი ცაშიც არიან.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ყოველდღიურად, ასობით მილიონი ვირუსი ილექება დედამიწის ატმოსფეროს ყველაზე ქვედა ფენის თავზე.

ამან შეიძლება ახსნას საინტერესო ფენომენი — როგორ ჩნდება თითქმის იდენტური ვირუსები ერთმანეთისგან ძალიან დაშორებულ გეოგრაფიულ არეალებში და სხვადასხვა გარემოში.

პლანეტის ყველა მიკრობს შორის, ვირუსები ყველაზე უხვადაა. მხოლოდ ოკეანეში, მათი ოდენობა ნონილიონს (10^30) აღწევს. რა თქმა უნდა, ვიცით ისიც, რომ ვირუსებს შეუძლია ჰაერ-წვეთოვანი გზით გავრცელება, რაც მათი გადაცემის ძირითად მეთოდს წარმოადგენს.

წარსულში, აშშ-ის სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტის სატყეო ოფისმა დაადგინა, რომ ყოველწლიურად, დედამიწის ყოველ კვადრატულ მეტრზე ტრილიონზე მეტი ვირუსი ცვივა.
როგორც აღმოჩნდა, ეს ციფრი საკმაოდ კონსერვატიულია.

„ყოველდღიურად, პლანეტური საზღვრის ფენის თავზე, ყოველ კვადრატულ მეტრზე ილექება 800 მილიონ ვირუსზე მეტი — 25 ვირუსი კანადის ყოველ მცხოვრებზე“, — ამბობს ბრიტანეთის კოლუმბიის უნივერსიტეტის ვირუსოლოგი კურტის სატლი.

იგი ერთ-ერთი ავტორია ახალი კვლევისა, რომელმაც პირველად ისტორიაში, შეაფასა იმ ვირუსთა ოდენობა, რომლებიც ვრცელდება ტროპოსფეროში, სტრატოსფეროს ქვემოთ, ატმოსფეროს ყველაზე ქვედა ფენის თავზე — პლანეტური საზღვრის ფენაში, სადაც ყალიბდება ამინდი და დაფრინავენ თვითმფრინავები.

„დაახლოებით 20 წლის წინ, დაიწყო გენეტიკურად ერთნაირი ვირუსების გავრცელების აღმოჩენა ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავებულ გარემოში, მთელი პლანეტის მასშტაბით“, — ამბობს სატლი.

„დიდხანს სიცოცხლის უნარის მქონე ვირუსების უპირატესობა, იმოგზაურონ ატმოსფეროში — სავარაუდოდ ხსნის თუ რატომ ვრცელდებიან ისინი ატმოსფეროში ერთი კონტინენტის თავზე და ილექებიან მეორე კონტინენტზე“.

ვირუსების აეროიზოლაციის მექანიზმი, ანუ როგორ ვრცელდებიან ისინი ჰაერ-წვეთოვანი გზით, ბოლომდე კარგად შესწავლილი არაა, მაგრამ როგორც კვლევები გვთავაზობს, სულ მცირე ზოგიერთ შემთხვევებში, ისინი ატმოსფეროში მტვერთან და ზღვის შხეფებთან შერეული ვრცელდებიან. უკვე ვიცით, რომ ამ გზით ვრცელდება ბაქტერიები, შესაბამისად, უპრიანია, რომ ეს ვირუსებსაც შეეძლოს.

სატლსა და მის გუნდს სურდა გაერკვია, ზუსტად რა ოდენობის ვირუსი ადიოდა 2500-3000 კმ სიმაღლეზე.

ესპანეთში, სიერა-ნევადის მთების რეგიონში, რომელიც გლობალური მტვრის სარტყლის გავლენის ქვეშ იმყოფება, პლანეტური საზღვრის ფენის თავზე განთავსებულ პლატფორმაზე მათ ორი კოლექტორი დაამონტაჟეს.

შედეგად, აღმოაჩინეს, რომ თავისუფალ სტრატოსფეროში, ყოველ კვადრატულ მეტრზე, დღეში მილიონობით ბაქტერია და მილიარდობით ვირუსი ილექებოდა.

ვირუსების დალექვის მაჩვენებელი 9-461-ჯერ მაღალი იყო ბაქტერიებისაზე.

თუმცა, ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ სიტუაცია მძიმეა — თვალნათელია, რომ მათთან ერთად ჩვენ შესანიშნავად ვცხოვრობთ და გადარჩება თუ არა ვირუსები ახალ ეკოსისტემაში, დამოკიდებულია იმაზე, არის თუ არა მასპინძელი მათთან თავსებადი.

მიუხედავად ამისა, მათ შეუძლიათ გაუძლონ ატმოსფერულ მგზავრობას, შესაბამისად, არსებობს შესაძლებლობა, რომ ახალ ეკოსისტემაზე გავლენის მოხდენაც შეეძლოთ.

გარდა ამისა, ვირუსები მხოლოდ პათოგენები როდია. როგორც ბოლო მტკიცებულებები გვთავაზობს, ისინი გადამწყვეტ როლს თამაშობენ ოკეანის ნახშირბადის ციკლში. ასევე არსებობს ვირუსები, სახელად ბაქტერიოფაგები, რომლებიც ადამიანებს მავნე ბაქტერიების განადგურებაში ეხმარებიან.

როგორც მკვლევართა ჯგუფი წერს, ატმოსფეროში გავრცელება და იქ დიდხანს დარჩენა, წარმოქმნის ვირუსების მრავალფეროვნების შენარჩუნების მექანიზმს, დაახლოებით თესლების შემნახველი საცავის მსგავსს.

„ატმოსფეროდან ბაქტერიებისა და ვირუსების ქვედა მიმართულებით დინებებს შეიძლება ეფექტები ჰქონდეს მიმღები ეკოსისტემების სტრუქტურასა და ფუნქციონირებაზე“, — წერენ მკვლევრები.

„უარყოფითი შედეგების ნაცვლად, ასეთი დალექვა წარმოქმნის თესლების საცავს, რომელიც ეკოსისტემებს გარემოს ცვლილებებზე სწრაფი მორგების საშუალებას აძლევს“.

კვლევა International Society for Microbial Ecology Journal-ში გამოქვეყნდა.

მომზადებულია news.ubc.ca-სა და ScienceAlert-ის მიხედვით

წყარო: 1tv.ge
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკვლევები

ჰობიტები თანამედროვე ადამიანთან შეჯახების შედეგად განადგურდნენ

მეცნიერები ირწმუნებიან, რომ ადამიანის გადაშენებული სახეობა – ,,ჰობიტი” მშობლიური ფლორენსიენსის კუნძულიდან იმაზე ადრე გაქრა, ვიდრე ამას აქამდე ფიქრობდნენ და, სავარაუდოდ, ამ საქმეში თანამედროვე ადამიანის წინაპრის ხელი ურევია. 
მკვლევარებმა ოთხშაბათს განაცხადეს, რომ მათ ხელახლა გამოთვალეს ჰომო ფლორენსიენსის (Homo Floresiensis) სახეობის ძვლები, რომელიც ინდონეზიის ფლორენსის კუნძულზე აღმოაჩინეს, და დაადგინეს, რომ იგი დაახლოებით 50,000 წლის წინ გადაშენდა და არა 12,000 წლის წინ, როგორც ამას მანამდე ვარაუდობდნენ.
2003 წელს ჰობიტების აღმოაჩინა სამეცნიერო სენსაციად იქცა. გამოთვალეს ჰომო ფლორენსიენსი დაახლოებით 106 სმ სიმაღლის იღო. გააჩნდა პატარა, შიმპანზის ზომის ტვინი, გამოიყენებდა ქვის იარაღებს.
მეცნიერების განცხადებით, მათ ჯერჯერობით არ გააჩნიათ იმის პირდაპირი მტკიცებულება, რომ ჰობიტები ჰომო საპიენსებს გადაეყარნენ, თუმცა ამ დროისთვის თანამედროვე ადამიანის წინაპარი დაახლოებით იმ პერიოდისთვის რეგიონის სხვა კუნძულებზე უკვე იმყოფებოდა და ავსტრალიას დაახლოებით 50, 000 წლის წინ მიაღწია.
ავსტრალიის უნივერსიტეტის გეოქრონოლოგისტ ბერტ რობერტსის განცხადებით, შესაძლოა ჰომო საპიენსმა ჰობიტების გადაშენებაში გარკვეული როლი ითამაშა და ეს საკითხი შემდგომი კვლევების საგნად უნდა იქცეს.
2007 -2014 წლებში ჩატარებული გათხრების შედეგად მეცნიერებმა ჰომო ფლორენსიენსების ძვლებისა და ნაშთების ნალექი  ხელახლა შეაფასეს.
აღმოჩნდა, რომ ჰობიტების ჩონჩხის ნაშთები 60,000 -100,000 წლის იყო, მათი ქვის იარაღები კი – 50,000- 190,000 წლის.
გონიერი ადამიანი ანუ ჰომო საპიენსი (თამანედროვე ადამიანის წინაპარი) აფრიკაში პირველად დაახლოებით 200,000 წლის წინ გამოჩნდა და ამის შემდეგ გავრცელდა დანარჩენ მსოფლიოში.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერებმა ღამურების ხანგრძლივი ცხოვრების საიდუმლო ამოხსნეს

მეცნიერებმა ღამურების ხანგრძლივი ცხოვრების საიდუმლო ამოხსნეს.  ისინი იმედოვნებენ, რომ აღმოჩენას ადამიანის დაბერების წინააღმდეგ ბრძოლისთვის გამოიყენებენ.

მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ ადამიანებისა და სხვა ცხოველებისგან განსხვავებით, ღამურებს ტელომერად წოდებული სტრუქტურები ქრომოსომების ბოლოს აქვთ განთავსებული.

ქრომოსომა, ქსოვილის ბოლოს, უჯრედის ბირთვში შემავალი სტრუქტურებს უწოდებენ ტელომერებს. ტელომერების არის ადამიანის გენეტიკურ მასალაში არსებული მცირე ფრაგმენტები, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან დაბერების პორცესზე.

მხოლოდ 19 ძუძუმწოვრი ცხოველი ცოცხლობს ადამიანზე ხანგრძლივად სხეულის ზომის შესაბამისად. მათგან 18 – ღამურაა, რომელთაგან ზოგიერთი 18 წელზე დიდხანს ცოცხლობს, ერთი კი აფრიკული მღრნელია, რომელსაც mole rat-ს უწოდებენ.

მკვლევარებმა ღამურებში აღმოაჩინეს ორი გენი, რომლებიც პასუხისმგებელი არიან მის უნიკალურ სიცოცხლის ხანგრძლივობაზე. ისინი იმედოვნებენ, რომ ეს მექანიზმები გახდება დაბერების შესახებ მომავალი კვლევების ამომავალი წერტილი.

ქრომოსომების ბოლოებში განთავსებული ტოლომერები დამცავ ხუფებს წარმოადგენენ, ისინი უჯრედის ყველა გაყოფის დროს მოკლდებიან. ეს მართავს ბუნებრივი დაბერების პროცესს, რომელიც უჯრედების განადგურებას იწვევს, რაც დროთა განმავლობაში ქსოვილს აზიანებს და საბოლოოდ, კლავს.

მეცნიერებმა ღამურის ოთხი სახეობის 493 ღამურა შეისწავლეს. აღმოჩნდა, რომ ყველაზე ხანგრძლივად, დაახლოებით 40 წელს, მღამიობი (Myotis myotis) ცოცხლობს. აღმოჩნდა, რომ ღამურების ტოლომერები ასაკთან ერთად არ მოკლდება,.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ სხეულის ზომის მიხედვით, მღამიობი 4 წელზე დიდხანს არ უნდა ცოცხლობდეს.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაკვლევები

მაიმუნების ქვის ხანა – ისინი ქვის იარაღებს ასწლეულების მანძილზე იყენებდნენ

ოქსფორდის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ბრაზილიაში კეშიუს (თხილის სახეობა) სამტვრევი იარაღი აღმოაჩინეს, რომელსაც 700 წლის განმავლობაში კაპუცინი მაიმუნები იყენებდნენ. 
კვლევის შედეგები ჟურნალ Current Biology-ში  გამოქვეყნდა. კვლევა ოქსფორდის უნივერსიტეტის პრიმატების არქეოლოგიის პროექტის ფარგლებში ჩატარდა. მას არქეოლოგი მაიკ ჰასლამი ხელმძღვანელობს.
ოქსფორდის სამეცნიერო გუნდის წარმომადგენელმა, პრიმატოლოგისტმა ლიდია ლანცმა განაცხადა, რომ ეს აღმოჩენა არის „ფანჯარა წარსულში.“
,,ჩვენი ძალისხმევა, შევიხედოთ წარსულში, მხოლოდ და მხოლოდ ადამიანებზე იყო ორიენტირებული, ამიტომ წარმოდგენა არ გვაქვს, რა იარაღს იყენებდნენ სხვა სახეობის პრიმატები,“- აღნიშნა მან. 
როგორც ახალმა კვლევამ აჩვენა, ე.წ. კაპუცინი მაიმუნებს კეშიუს სამტვრევი ხეებზე აჰქონდათ. ნაჭუჭში არსებული სითხე სამტვრევს ფერს უცვლიდა. მეცნიერებმა ამ იარაღების ქიმიური ანალიზი ჩაატარეს და მათი დანიშნულებაც დაადგინეს.
მეცნიერთა განმარტებით, ახალი მტკიცებულების თანახმად, მაიმუნები ქვის იარაღებს იმ პერიოდში იყენებდნენ, როდესაც ევროპელები დედამიწის დასავლეთ ნახევარსფეროში დასახლდნენ.
კაპუჩინები მაიმუნების სახეობაა, რომლებიც სამხრეთ ამერიკაში ცხოვრობენ. მეცნიერთა ვარაუდით, ქვის იარაღების გამოყენება მათ ადამიანებისა და შიმპანზეებისგან დამოუკიდებლად ისწავლეს. 
ექსპერტები აცხადებენ, რომ ოქსფორდის უნივერსიტეტის აღნიშნული პროექტი მნიშვნელოვანია იმდენად, რამდენადაც ადგენს „მსგავსებებსა და განსხვავებებს ადამიანებისა და სხვა პრიმატების მოქმედებებს შორის.“

წყარო: www.livescience.com

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

პლასტმასის ჭურჭელი კიბოს განვითარების რისკს ზრდის

როგორც ექსეტერის უნივერსიტეტის მეცნიერები ირწმუნებიან, პლასტმასის ბოთლები და საკვების შესანახი კონტეინერები ქიმიურ ნივთიერებას ბისფენოლ ა-ს შეიცავენ, რაც შესაძლოა სხვადასხვა ონკოლოგიური დაავადების მიზეზი გახდეს. 

ჩატარდა კვლევა, რომლის ფარგლებშიც, 94 მოზარდის შარდის ანალიზი შეისწავლეს. მათგან 86-ს კი -ბისფენოლ ა აღმოაჩნდა.

მკვლევარები გვაფრთხილებენ, რომ ყველაზე დიდ საფრთხეს პლასტმასის წყლის ბოთლები წარმოადგენს.

 ,,British Plastics Federation-ი” კვლევის შედეგებს აკრიტიკებს და აცხადებს, რომ ბისფენოლ ა-ს ზიანის შესახებ დასკვნები გაზვიადებულია და არ შეესაბამება სიმართლეს.

წყარო:  Telegraph.co.uk

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმსოფლიოფსიქოლოგია

ადამიანის საუბრის მიხედვით შეიძლება დადგენა, არის თუ არა ის დეპრესიული

მეცნიერებმა კვლევა ჩაატარეს, რომელიც ადამიანის საუბრის მიხედვით ადგენს, დეპრესიულია ის, თუ არა.

ტრადიციულად, ამ სფეროში ლინგვისტური ანალიზი მეცნიერების მიერ ტარდებოდა ადამიანების ჩანაწერების კითხვით, თუმცა, თანამედროვე ტექნოლოგიების საშუალებით კომპიუტერიზებული ტექსტის ანალიზის მეთოდის გამოყენება უკიდურესად დიდი მონაცემთა ბაზის რამდენიმე წუთში დამუშავების შესაძლებლობას იძლევა.

ახალი კვლევა ჟურნალ Clinical Psychological Science-ში გამოქვეყნდა, იქ საუბარია იმ სიტყვებზე, რომელიც განსაზღვრავს, აქვს თუ არა ამა თუ იმ პიროვნებას დეპრესია.

შინაარსი

დეპრესიის სიმპტომები გახლავთ უარყოფითი ემოციების გამომხატველი, უარყოფითი ზედსართავი სახელების გამოყენება, როგორიცაა მაგალითად : ,,მარტოხელა”, ,,სამწუხარო” ან “საშინელი”.

დეპრესიის სიმპტომების მქონე ადამიანები უფრო მეტად იყენებენ პირველი პირის მხოლობითი რიცხვის ნაცვალსახელებს, როგორიცაა ,,მე”, ,,მე თვითონ” – და უფრო ნაკლებად მეორე და მესამე პირის ნაცვალსახელებს.

საინტერესოა, დეპრესია იწვევს ადამიანების მიერ საკუთარ თავზე ზედმეტად ფოკუსირებას თუ საკუთარ თავზე ზედმეტად ფოკუსირება იწვევს დეპრესიის სიმპტომებს.

სტილი

,,აბსოლუტისტი სიტყვები” – დეპრესიული ადამიანები იყენებენ ისეთ სიტყვებს, როგორიცაა ,,ყოველთვის”, ,,არაფერი” ან ,,სრულიად”.

მეცნიერები ფიქრობდნენ, რომ იმის გამო, რომ დეპრესიის მქონე ადამიანები სამყაროს შავ-ტეთრ ფერებში უყურებენ, ეს მათი საუბრის სტილზე მოახდენდა ზეგავლენას.

აღმოჩნდა, რომ ის ადამიანები, რომლებსაც დეპრესია და შფოთვა აწუხებთ, აღნიშნულ სიტყვებს ჩვეულებრივ მდგომარეობაში მყოფ ადამიანებზე 50-ჯერ მეტჯერ იყენებენ, ხოლო ადამიანები, რომლებიც თვითმკვლელობიკენ არიან მიდრეკილი – 80-ჯერ მეტჯერ.

პრაქტიკული შედეგები

მკვლევარებმა ავტომატიზირებული ტექსტის ანალიზი და machine learning-ი (კომპიუტერები, რომლებსაც შეუძლიათ ექსპერიმენტიდან შესწავლა პროგრამირების გარეშე), ბუნებრივი ენების ტექსტის ნიმუშებისგან, როგორიცაა მაგალითად ბლოგი, პოსტი, სხვადასხვა ტიპის ფსიქიკური ჯანმრთელობის მდგომარეობის კლასიფიკაციისთვის გამოიყენეს.

ეს სცილდება აბსოლუტიზმის ფართო შაბლონებს, ნეგატიურობას და უკვე განხილული ნაცვალსახელების გამოყნენებას. მეცნიერებმა დაიწყეს მუშაობა კომპიუტერების გამოყენებით ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების კონკრეტული ქვეკატეგორიების ზუსტად განსაზღვრის მიზნით – როგორიცაა პერფეციონიზმი, თვითშეფასების პრობლემები და სოციალური შფოთვა.

პრობლემა მნიშვნელოვანია, მნიშვნელოვანია მისი გადაჭრის გზების მოძიება. აღნიშნული კვლევა კი ამ კუთხით წინ გადადგმული დიდი ნაბიჯია.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის შეფასებით, მსოფლიოში დეპრესიით დაახლოებით 300 მილიონი ადამიანია დავადებული ანუ 18 პროცენტით მეტი 2015 წელთან შედარებით. თუკი მდგომარეობის დასადგენად მეტი საშუალება გვექნება, მეტი საშუალება გვექნება ადამიანების ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად და დეპრესიის ისეთი უარყოფითი შედეგის აღსაკვეთად, როგორიცაა თვითმკვლება.

წყარო: www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიფსიქოლოგია

რას აკეთებს სხეული ძილის დროს?

რას აკეთებს ჩვენი სხეული მაშინ, როცა გვძინავს? მეცნიერებმა ადამიანის ძილის სტადიები გამოყვეს და თითოეული მათგანი აღწერეს.
პირველი სტადია – არის დრო სიფხიზლესა და თვლემას შორის, როცა თქვენი გაღვიძება ძალიან ადვილია და თუ ამ პერიოდში გაგაღვიძებენ, თავს ისე იგრძნობთ, თითქოს საერთოდ არ გძინებიათ.
მეორე სტადიას პენსილვანიის უნივერსიტეტის ფსიქიატრიის პროფესორი – ფილიპ გერმანი ,,საშუალო ძილს” უწოდებს, რომელშიც ნახევარ ღამეს ვატარებთ.
,,ტვინის ტალღები ნელია (ზოგჯერ სწრაფი აფეთქებით) და თქვენი გულისცემა და არტერიული წნევა ნელდება და რეგულირდება, რაც იმას ნიშნავს, რომ ღამით, თქვენს გულსა და სისხლძარღვთა სისტემას დასვენება სჭირდება, რაც ძილის კარდიოვასკულურ სარგებლობაზე მეტყველებს”.
მესამე სტაიდა არის ღრმა ძილი ანუ დრო, როდესაც ჩვენი ტვინის ტალღები გარდაიქმნება სატონიზებელ, ნელ, მაღალი ამპლიტუდის ტალღებად. ჩვენი სხეულის ფუნქციების უმეტესობა ამ დროის განმავლობაში ნელდება და ჩვენი ორგანოები იწყებენ აღდგენას.
რემძილი თვალების სწრაფი მოძრაობის (REM – Repid eye movement), რომელიც გარკვეული ინტერვალებით პერიოდულად იჩენს თავს ძილის განმავლობაში. პერიოდს, როდესაც მძინარე ადამიანს არ აღენიშნება REM-ი. REM ილი მნიშვნელოვან ფუნქციებს ასრულებენ ღამის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი აქტივობისათვის — სიზმრისათვის. მას პარადოქსალურ ძილსაც უწოდებენ
ძილის პატერნი მნიშვნელოვნად იცვლება ადამიანის ცხოვრების განმავლობაში. თავდაპირველად, ჩვილებს დღეში 16 საათი სძინავთ, რომლის თითქმის ნახევარს REMძილი იკავებს. 50 წლის ასაკში შეიძლება მხოლოდ 6 საათი ეძინოს ადამიანს და მთელი ამ დროის მხოლოდ 20% ეთმობოდეს REMძილს. ახალგაზრდებს, ჩვეულებრივ, 7-8 საათი სძინავთ, რომელშიც 20% REMძილს უკავია.

 

წყარო: http://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევები

მეცნიერებმა პოლარული დათვების მეტაბოლიზმი შეისწავლეს

მეცნიერებმა პოლარული დათვის მეტაბოლიზმი შეისწავლეს და აღმოაჩინეს, რომ ამ მასიური მტაცებლის მომავალზე სანერვიულოდ იმაზე მეტი მიზეზი არსებობს, ვიდრე აქამდე იყო ცნობილი.

მკვლევარებმა ბოფორტის ზღვის ყინულოვან ნაპირზე ზრდასრულ მდედრ პოლარულ დათვებს ზურგზე GPS სატელიტური ვიდეოკამერა დაამაგრეს და მისი აქტივობის დონეს, საკვების მოპოვებასთან დაკავშირებულ მოქმედებებსა და სისხლის ბიოქიმიას დააკვირდნენ -აღმოაჩინეს, რომ ამ სახეობის მეტაბოლიზმი 60% -ით უფრო დიდია, ვიდრე აქამდე იყო ცნობილი.

გლობალური კლიმატის ცვლილების ფონზე არქტიკული ზღვის ყინულის შემცირების გამო პოლარული დათვი იძულებულია ნადავლისთვის უფრო შორს წავიდეს.

,,2014, 2015 და 2016 წლების აპრილში 9 პოლარულ დათვს 11 დღის განმავლობაში მაღალტექნოლოგიური სატელიტები დაამაგრეს, რისი საშუალებითაც მათ მოძრაობას უთვალთვალებდნენ და იღებდნენ ვიდეოს, რათა მათ ქცევასა და ნადირობას დაკვირვებოდნენ,”- განაცხადა აშშ-ს გეოლოგიური კვლევის ველური ბუნების ბიოლოგმა – ანტონი პაგანომ.

კვლევამ გამოავლინა მექანიზმები, რომლებმაც პოლარული დათვის სიცოცხლის ხანგრძლივობა და, აქედან გამომდინარე, ამ სახეობის მოსახლეობა, შეამცირა ბოლო ათწლეულის განმავლობაში.

ექსპერტთა შეფასებით, პოლარული დათვის მოსახლეობა 22,000 – 31,000-ია.

იმისათვის, რომ პოლარულ დათვს ცივ გარემო-პირობებში ცხოვრებისთვის აუცილებელი ენერგია ჰქონდეს, აუცილებელია, ცხიმიანი კვების რაციონი ჰქონდეს, რისთვისაც საჭიროა, რომ სელაპებით იკვებოს. თუმცა იმის გამო, რომ ზღვის ყინული გლობალური დათბობის გამო შეიცვალა, მას დიდ მანძილზე უწევს ნადავლისთვის გადაადგილება. დაკვირვების ქვეშ მყოფი დათვების უმეტესობამ საგრძნობლად დაიკლო წონაში.

„ისინი იმხელა ენერგიას კარგავენ სიარულში, რომ მის ასანაზღაურებლად სელაპის ჭამაც აღარაა საკმარისი,“ – აცხადებს პაგანო.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერის მტკიცებით, ლაბორატორიაში ,,ჰუმანიზირებული” ადამიან-შიმპანზე გაჩნდა

ცნობილმა ამერიკელმა მეცნიერმა განაცხადა, რომ 100 წლის წინ ფლორიდის უნივესრიტეტის მკვლევარებმა წარმატებით შეძლეს გაადამიანურებული ჰუმანიზირებული შიმპანზე ჰიბრიდის გამოყვანა.

ევოლუციურ ფსიქოლოგი გორდონ გალუპუს ინფორმაციით, უნივერსიტეტის ყოფილმა პროფესორმა მას უთხრა, რომ ჰიბრიდი ცხოველთა კვლევის ლაბორატორიაში გაჩნდა.

,,მდედრ შიმპანზეს დაორსულება დონორი მამაკაცის სპერმით მოხდა. ორსულობამ სრულ ვადას მიაღწია და ნაყოფიც დაიბადა. რამდენიმე დღის განმავლობაში საკითხის მორალურ-ეთიკური განხილვა მიმდინარეოდა და მათ ახალშობილის ევთანაზირება განახორციელეს,”- აცხადებს გორდონ გალოპუ გამოცემა ,,The Sun-თან” საუბრისას.

გალუპუს ინფორმაცია მეცნიერებში ეჭვს იწვევს, თუმცა შიმპანზესა და ადამიანის შეჯვარების მცდელობა ერაერთ მეცნიერს ჰქონია.

რუსმა ბიოლოგმა – ილია ივანოვიჩმა 1920 წელს მდედრი შიმპანზე მამაკაცის სპერმით ხელოვნურად განაყოფიერა, თუმცა ცდა წარუმატებელი აღმოჩნდა. წარუმატებელი იყო მოგვიანებით ჩატარებული ექსპერიმენტიც, რომლის დროსაც ქალის მამრი შიმპანზეს სპერმით დაორსულება სცადეს.

1960 წელს იგივე ექსპერიმენტი ჩინელმა მეცნიერებმაც გაიმეორეს, თუმცა უშედეგოდ.

წყარო: http://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 85 86 87 88 89 102
Page 87 of 102