2018 წლის პირველ კვარტალში საქართველოში 2340 ხანძარი იყო. პირველი სამი თვის განმავლობაში ხანძრის შედეგად დაიღუპა 25 და დაშავდა 67 ადამიანი.
საქსტატის მონაცემებით, ხანძრის შედეგად განადგურდა 121 შენობა. რაც შეეხება 2017 წლის მონაცემებს, ერთ წლის განმვალობაში საქართველოში 15 222 შემთხვევა მოხდა. დაღუპულია 79 და დაშავებულია 244 ადამიანი. განადგურებულია 543 შენობა-ნაგებობა.
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთ დარბაზი ,,დოქტრინა”
,,ნასამ” ახალი კოსმოსური მისია – InSight-ი დაიწყო, რომლის მიზანი მარსის ინტერიერის გამოკვლევაა.
ლენდერი წითელი პლანეტის ზედაპირზე სეისმომეტრებს განათავსებს, რათა მარსზე არსებული ბიძგები გამოავლინოს და ამ გზით მისი გეოლოგია და შიდაწყობა გამოიკვლიოს.
InSight-ით კოსმოსში რაკეტა ,,ატლას 5″-ით გადაიტანეს, რომელიც კალიფორნიის ვანდენბერგის საჰაერო ძალების ბაზიდან შაბათს გაუშვეს.
მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ InSight-ი წელიწადში 3 მაგნიტუდზე ნაკლები სიმძლავრის ათეულობით ბიძგს გამოავლენს. სეისმომეტრები ფრანგმა და ბრიტანელმა მეცნიერებმა შექმნეს.
,,დედამიწაზე მიწისძვრა ძირითადად, ტექტონიკური პროცესებით არის გამოწვეული. არ ვფიქრობთ, რომ ტექტონიკური პროცესები მარსზე აქტიურია, თუმცა ზუსტად არ ვიცით, ასე რომ, სეისმური ნიმუშის მოპოვება საჭირო ინფორმაციის მიღებაში დაგვეხმარება,”- აცხადებენ პროექტში ჩართული მეცნიერები.
მკვლევარებმა მიიჩნევენ, რომ მარსს ოდესღაც ჰქონდა თხევადი ბირთვი ჰქონდა, რასაც იქ წარმოქმნილი მაგნეტიზმი ამტკიცებს. InSight-ის რადიოაღჭურვილობის საშუალებით, მეცნიერებს სურთ დაადგინონ, არსებობს თუ არა ამ უძველესი სითხის კვალი წითელ პლანეტაზე.
,,თუ მოუხარშავ და მოხარშულ კვერცხს აიღებთ და გაარყევთ, ისინი სხვადასხვაგვარად იმოძრავებენ შიგნით სითხის სხვადასხვაგვარი გადანაწილების გამო. თუკი კოსმოსური ხომალდით სრულყოფილ გამოკვლევას ჩავატარებთ, დავადგენთ, როგორ ირხევა წითელი პლანეტა, რაც მარსის ბირთვის შესახებ ბევრ ინფორმაციას მოგვაწვდის,” – აცხადებენ მეცნიერები.
მანამდე კი, ,,InSight-ს“ წინ 6 თვის გზა აქვს 26 ნოემბრამდე, ანუ სანამ ,,ნასას” მარს ლენდერი წითელ პლანეტამდე მიაღწევს.
წყარო: BBC
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
დასახელდა მსოფლიოს ყველაზე მეტად დაბინძურებული 10 ქალაქი, რომელთაგან 9 ინდოეთშია.
კვლევისას დაბინძურების ხარისხი განისაზღვრა როგორც ჰაერის დაბინძურების დონის, ისე გარემოს, – ხმელეთისა და წყლის დაბინძურებით. ჯამში, შესწავლილ იქნა 100 ქვეყნის 4 ათასი ქალაქი. შერჩეულ ათ ქალაქში ადამინების სიკვდილიანობის უმთავრეს მიზეზად სწორედ დაბინძურებული გარემო სახელდება. კვლევა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციას ეკუთვნის.
მსოფლიოს ყველაზე დაბინძურებული ქალაქების ჩამონათვალი ასეთია:
1. კანპური – ინდოეთი;
2. ფარიდაბადი – ინდოეთი;
3. ვარანასი – ინდოეთი;
4. გაია – ინდოეთი;
5. პატნა – ინდოეთი;
6. დელი – ინდოეთი;
7. ლაქნაუ – ინდოეთი;
8. ბამენდა, კამერუნი;
9. აგრა – ინდოეთი;
10. მუზაფარპური – ინდოეთი.
წყარო: Cnbc
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
მსოფლიოს მოსახლეობის რიცხვის ზრდასთან ერთად ჩნდება ახალ-ახალი პათოგენები. ამავდროულად, ინდივიდუალური ადამიანისა თუ ადამიანთა ჯგუფებისთვის თანდათან უფრო იოლი ხდება დაავადებების, როგორც ბიოლოგიური იარაღის, შექმნა, რომელიც მსოფლიოს ელვის სისწრაფით შეიძლება მოედოს და რომელთან საბრძოლველადაც კაცობრიობა მზად არაა.
ამის შესახებ კომპანია ,,Microsoft-ის” დამფუძნებელმა – ბილ გეითსმა მასაჩუსეტის სამედიცინო საზოგადოების მიერ ორგანიზებულ ღონისძიებაზე განაცხადა, სადაც ეპიდემიებთან დაკავშირებული საკითხები განიხილეს.
გეითსმა აღნიშნა, რომ შესაძლოა, რომელიმე მცირე არასახელმწიფო სუბიექტმა ლაბორატორიაში ჩუტყვავილის სასიკვდილო ფორმა შექმნას. პლანეტის ერთ-ერთმა ყველაზე წარმატებულმა ადამიანმა ღონისძიებაზე სიმულაცია წარმოადგინა და აჩვენა, რომ ეპიდემიას, რომელმაც 1918 წელს 50 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა, თანამედროვე დროში ექვსი თვის განმავლობაში 30 მილიონი ადამიანის განადგურება შეუძლია, ვინაიდან ,,ჩვენ ურთიერთდაკავშირებულ სამყაროში ვცხოვრობთ”.
,,წარმოიდგინეთ, მსოფლიო ქვეყნების მთავრობების რეაქცია ინფორმაციაზე იმის შესახებ, რომ იქმნება იარაღი, რომელიც 6 თვეში 30 მილიონ ადამიანს გაანადგურებს, ისინი აუცილებლად სასწრაფოდ დაიწყებენ მზადებას საფრთხის თავიდან ასაცილებლად, ბიოლოგიური საფრთხის შემთხვევაში კი გადაუდებელ მოქმედებაზე არავინ ფიქრობს. არადა მსოფლიო პანდემიისთვის ისევე სერიოზულად უნდა მოემზადოს, როგორც ომისთვის,” – განაცხადა გეითსმა.
თუმცა, ცნობილი ბიზნესმენის განმარტებით, თანამედროვე დროში ადამიანს გაცილებით მეტი რესურსი აქვს თავის დასაცავად, ვიდრე წლების წინ, ,,სულ უფრო და უფრო ვუახლოვდებით გრიპის უნივერსალური ვაქცინის შექმნის შესაძლებლობას, გვაქვს ზუსტი და სწრაფი დიაგნოზის საშუალება, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია დაავადებასთან საბრძოლველად, გვაქვს ანტიბიოტიკები, რაც მეორადი ინფექციის, როგორიცაა – მაგალითად, პნევმონია, დამარცხებაში გვეხმარება.”
მაგრამ გეითსი აცხადებს, რომ ბიოლოგიური საფრთხის წინააღმდეგ საჭიროა მეტი ძალისხმევა, მთავრობების მხრიდან უფრო სწრაფად და კოორდინირებულად მოქმედება. ის მიიჩნევს, რომ საჭიროა უკეთესი კომუნიკაცია შეიარაღებულ ძალებსა და მთავრობებს შორის და ასევე – ძალიან მნიშვნელოვანია თანამშრომლობა კერძო სექტორთან, რათა სათანადოდ განვითარდეს სასიკვდილო დაავადების წინააღმდეგ ბრძოლის ტექნოლოგიები.
წყარო: https://www.sciencealert.com
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
ვაქცინების მთავარი ფუნქცია არის დაავადების პრევენცია ან აღმოფხვრა. მსოფლიო მასშტაბით ამ მიზნის მიღწევა მხოლოდ ვაქცინაციის საშუალებითაა შესაძლებელი.
რომელი დაავადებები გამოჩნდება კვლავ ვაქცინაციის გარეშე?
პოლიომილიტის ვირუსისაგან პარალიზებული ადამიანი მთელ მსოფლიოში, ფაქტობრივად, არ მოიძებნება, თუმცა, თუკი ვაქცინაცია შეწყდება კონკრეტულად ამ ვიურსისთვის, მაშინ ის ათიათასობით ადამიანს შეიძლება გადაედოს. იგივე ითქმის წითელას შემთხვევაშიც, შესაბამისი ვაქცინაციის გარეშე, ეპიდემიის საშიშროებაა, რომელმაც, ერთდროულად, შესაძლოა მოსახლლეობის 80 % ან მეტიც კი დაავადოს. დაავადებულთა უმეტეს ნაწილს ჰოსპიტალიზაცია დასჭირდებოდა, ექნებოდათ მაღალი სიცხე და გამონაყარი, ზოგიერთი სასიკვდილო იქნებოდა ზოგიერთ ინფიცირებულს კი რაიმე სახის შეზღუდული შესაძლებლობას დაუტოვებდა ვირუსი, მაგალითად სიბრმავეს.
ასეთ გარემოში, საჭირო გახდებოდა ადმაიანებს შორის კონტაქტის შეზღუდვა და აკრძალვაც კი, რადგან ყოველი ადამიანი ვირუსებისა და ინფექციებისადმი მოწყვლადი იქნებოდა.
რატომ არის ვაქცინაციის შესახებ ცნობიერების ამაღლება, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი პატარა და ღარიბი ქვეყნებისთვის?
მაგალითად – აფრიკაში, არსებობს კონკრეტული გეოგრაფიული არეალი, სადაც ბაქტერიული მენინგიტის გამომწვევი ბაქტერიაა გავრცელებული. ყოველ 2 ან 5 წელში ტერიტორიაზე ეპიდემია იწყებოდა, რასაც უამრავი ადამიანის სიცოცხლე ეწირებოდა. მრავალწლიანი ბრძოლის შემდეგ, ერთ-ერთმა ინდურმა ფარმაცევტულმა კომპანიამ იმ ტერიტორიაზე დაიწყო ვაქცინაციის პროცესი. ფაქტობრივად, აფრიკაში მენინგიტის ეპიდემიის შეჩერება და აღმოფხვრა მოხდა. ამ შედეგის მიღწევა მოხერხდა ეფექტიანი და ფართომასშტაბიანი საინფორმაციო კამპანიების დახმარებით, რამაც უზრუნველყო მოსახლეობამდე სწორი და სანდო ინფორმაციის მიტანა ვაქცინაციის მნიშვნელობის შესახებ.
რა შედეგი აქვს ვაქცინაციას?
ვაქცინაციის წარმატება დიდწილადაა დამოკიდებული სხვადასხვა მხარის კოორდინირებულ ქმედებაზე: საჭიროა ვაქცინის მწარმოებელი კომპანიის შერჩევა, ეროვნული მთავრობების თანხმობა, რომ შეისყიდონ ვაქცინა, დონორები, რომლებიც ვაქცინების სუბსიდირებას მოახდენენ, რათა ის ყველასათვის ხელმისაწვდომი იყოს. ასევე, ადამიანური რესურსი, რომელიც ვაქცინაციის პროცესს უზრუნველყოფს. საბოლოო ჯამში, მსოფლიო მასშტაბით, ვაქცინების საშუალებით, წელიწადში დაახლოებით 2,5 მილიონი ადამიანის სიკვდილის პრევენცია ხდება.
წყარო: World Economic Forum
მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
იმ კოსმოსური ხომალდის თერმული ფარი, რომლის გაგზავნას ,,ნასა” 2020 წელს მარსზე აპირებს, გამოცდისას ,,მოულოდნელად” დაიმსხვრა.
მიუხედავად ამ მარცხისა, აერონავტიკის და კოსმოსური სივრცის კვლევის ეროვნული საგენტო აცხადებს, რომ ,,სიტუაცია არ იმოქმედებს მისიის თარიღზე, რომელიც 2020 წლის 17 ივლისითაა განსაზღვრული.” სააგენტო ახალი ფარის აგებას უახლოეს მომავალში გეგმავს.
მისია, რომლის ღირებულება 2 მილიარდი აშშ დოლარია, ,,ნასას” ,,მარს როვერის“ წითელ პლანეტაზე გაგზავნას ითვალისწინებს. მისი მიზანი პლანეტის ქანებისა და ნიადაგის სინჯების აღება და წარსულის მიკრობული ცხოვრების ნიშნების აღმოჩენაა. სააგენტო აცხადებს, რომ მისიამ უნდა მოამზადოს საფუძველი მარსზე ადამიანის გასაგზავნადაც.
მნიშვნელოვანია მისიის განხორციელების თარიღი. ცნობილია, რომ 2020 წლის ივლისსა და აგვისტოში დედამიწისა და მარსის მოსალოდნელი მდებარეობა წითელ პლანეტამდე მიღწევას მნიშვნელოვნად გააიოლებს.
,,ნასას“ თერმულმა ფარმა, რომელიც თერმული სისტემის ნაწილია და რომელმაც დაახლოებით 2,100°C ტემპერატურას უნდა გაუძლოს, ,,მარს როვერი“ პლანეტის ატმოსფეროში წარმოქმნილი ინტენსიური სითბოსგან უნდა დაიცვას.
წყარო: Reuters ; https://www.nasa.gov
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
წინასწარი შეფასებით, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, 2018 წლის მარტში მნიშვნელოვანი ზრდა აღინიშნებოდა სხვა კომუნალური, სოციალური და პერსონალური მომსახურების გაწევაში, გადამამუშავებელ მრეწველობაში, ტრანსპორტში, უძრავი ქონებით ოპერაციებსა და ვაჭრობაში.
წყარო: http://www.geostat.ge
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
იელის უნივერსიტეტის მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ მათ წარმატებით განახორციელეს ღორების ტვინების ცოცხლად შენახვა სხეულების გარეშე 36 საათის განმავლობაში.
ექსპერტები აცხადებენ, რომ თუ ანალოგიური ტექნილოგიის გამოცდა ადამიანებზეც მოხერხდება, ეს სიცოცხლის გახანგრძლივების ახალ, გასაოცარ შესაძლებლობას გააჩენს.
უნივერსიტეტის მეცნიერების განცხადებით, რომლებიც აღნიშნულ კვლევაში მონაწილეობდნენ, მათ ექსპერიმენტი 200-მდე ღორე განახორციელეს.
ხელოვნური სისხლძარღვების, გამათბობლებისა და ტუმბოების სისტემის გამოყენებით გუნდმა შეძლო 4 საათის გარდაცვლილი ღორების ტვინებში სისხლის მიმოქცევის აღდგენა.
მეცნიერთა გუნდი აცხადებებს, რომ BrainEx-ის ტექნოლოგიის გამოყენებით ორგანოების „ცოცხლად“ შენახვა 36 საათის განმავლობაშია შესაძლებელი.
როგორ მუშაობს აღნიშნული ტექნოლოგია?
მასაჩუსეტის ტექნოლოგიური უნივერსიტეტის ჟურნალის, MIT Technology Review-ის ინფორმაციით, BrainEx ტექნოლოგია ითვალისწინებს ტვინის დაკავშირებას მილაკების დახურულ მარყუჟებთან, რომლებიც გამთბარი ხელოვნური სისხლის ცირკულაციას ახორციელებს და ჟანგბადს ტვინის სიღრმეში მდებარე უჯრედებში გადაისვრის.
ტექნოლოგია მსგავსია იმ საშუალებისა, რასაც მეცნიერები სხვა ორგანოების, როგორიცაა გული ან ფილტვები, ტრანსპლანტებისთვის იყენებენ, თუმცა, უფრო მეტად პრობლემურია, როცა საქმე ტვინს ეხება.
მეცნიერებს სურთ, ტექნოლოგიის ადამიანებზე გამოცდა, ისინი იმედოვნებენ, რომ BrainEx-ი მომავალში სიცოცხლის გახანგრძლივების შესაძლებლობას გააჩენს, თუმცა მანამდე მათ ბევრი გამოწვევის გადალახვა მოუწევსთ, ვინაიდან ტექნოლოგიის ადამიანებზე გამოყენება ეთიკის ნორმებს ეწინააღმდეგება.
წყარო: https://www.sciencealert.com
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
იცით თუ არა, რომ კომპიუტერის კლავიატურა უნიტაზის დასაჯდომზე 400-ჯერ უფრო ბინძურია? ავსტრალიელმა მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ კლავიატურის ყოველ ორ სანტიმეტრიან მონაკვეთზე დახლოებით 50 ბაქტერია ბინადრობს.
ჩიკაგოს ერთ-ერთი ჰოსპიტალში კომპიუტერის კლავიატურაზე სტაფილოკოკურ შტამი, MRSA-ი აღმოაჩინეს.
ნიდერლანდებში მდებარე ერთ-ერთ კლინიკაში 100-მდე კლავიატურა შეისწავლეს და 95 მათგანი სტრეპტოკოკზე სტაფილოკოკსა და სხვა პათოგენებზე დადებითი აღმოჩნდა.
როდის უნდა გაწმინდოთ კლავიატურა?
მიკრობიოლოგების უმრავლესობა ირწმუნება, რომ კლავიატურა, სულ ცოტა, კვირაში ერთხელ უნდა გაიწმინდოს. რაც შეეხება კლინიკეbში მდებარე კომპიუტერებს, მათ კლავიატურებს დეზინფექცია ყოველდღიურად უნდა ჩაუტარდეს.
ბრიტანეთის ჯანმრთელობის კვლევის ეროვნული ცენტრი მოსახლეობას რეკომენდაციას აძლევს, კომპიუტერთან დაჯდომამდე და შემდეგ ხელები კარგად დაიბანონ, განსაკუთრებით კი გრიპის ვირუსის დროს.
საქმე ასე რთულად არაა იმ შემთხვევაში, თუ კომპიუტერს მზოლოდ თქვნ იყენებთ და სხვა პიროვნებას მასთან შეხება არ აქვს. თუმცა, ხელების ხშირად დაბანვის რეკომენდაციას ექსპერტები ამ შემთხვევაშიც გვაძლევენ.
როგორ გავწმინდოთ კლავიატურა?
უპირველეს ყოვლისა, უნდა გავთიშოთ კომპიუტერი. წმენდის ექსპერტი მელისა მეიკერი გვირჩევს, კლავიატურა თანაბარი რაოდენობის ალკოჰოლისა და წყლისგან მომზადებული ნაზავით, მიკრობოჭკოვანი ნაჭრის გამოყენებით გავწმინდოთ. ასევე შეგიძლიათ მასში რბილი ჯაგრისი დაასველოთ და კლავიატურა ასე გაწმინდოთ, რათა მას იმ სიბინძურე მოვაშოროთ, რომელიც კლავიატურის კლავიშებს შორის იმალება.
წყარო: Sciencealert.com
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
ქიმიური იარაღის აკრძალვის ორგანიზაციის ინსპექტორები ერთი კვირაა სირიაში იმყოფებიან და ქალაქ დუმში შესვლის შესაძლებლობას ელოდებიან, სადაც, სავარაუდოდ, ქიმიური თავდასხმა განხორციელდა.
მედიკოსების განცხადებით, პაციენტებს აღენიშნებოდათ ქაფი პირის ღრუში, კანისა და ტუჩების სილურჯე, კრუნჩხვები, რქოვანას დამწვრობა, რაც, სავარაუდოდ ქლორინის და ნერვული აგენტის ზემოქმედების შედეგია.
ქიმიური იარაღის ბრიტანელი ექსპერტი აცხადებს, რომ ინსპექტორებს სამი სახის მტკიცებულების მოპოვება მოუწევთ: გარემო, ბიოსამედიცინო და დოკუმენტური.
გარემოსდაცვითი მტკიცებულება შეიძლება შეიცავდეს მასალის ნამსხვრევებს, ასევე ნიადაგის ნიმუშებსა და შენობების ბეტონის ნამსხვრევებს. ბიოსამედიცინო მტკიცებულებები მოიცავს მსხვერპლთა სისხლს, თმას და შარდს მსხვერპლთაგან. დოკუმენტური მტკიცებულებები გულისხმობს მოწმეთა ჩვენებებს, ვიდეომასალებსა და სოციალური მედიის პოსტებს.
მაშველები და ოპოზიციის აქტივისტები აცხადებენ, რომ მთავრობის თვითმფრინავებმა 7 აპრილს დუმში ტოქსიკური ქიმიკატების სავსე კასრები ჩამოაგდეს, რის შედეგადაც 70-მდე ადამიანი დაიღუპა და ასობით ადამიანი დაშავდა.
ადგილობრივმა მთავრობამ და მისმა მოკავშირემ, რუსეთმა, განაცხადეს, რომ ინციდენტი დაიდგა. „მოსკოვს იმის უტყუარი მტკიცებულებები აქვს, რომ სირიის ქალაქ დუმაში ქიმიური თავდასხმა დადგმული იყო,“- განაცხადა რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა სერგეი ლავროვმა.
რუსეთის საგარეო უწყების ხელმძღვანელის მტკიცებით, „ამ დადგმაში უშუალო მონაწილეობა მიიღო ერთი ქვეყნის სპეცსამსახურებმა, რომელიც რუსოფობური კამპანიის პირველ რიგებში ყოფნისკენ მიისწრაფვის“.
ნერვული აგენტები ფოსფორის შემცველი ორგანული ნივთიერებებია (ორგანოფოსფატები), რომლებიც აზიანებენ ნერვების მიერ ორგანოებამდე ინფორმაციის მიტანის მექანიზმს. ნერვული აგენტები ბლოკავენ აცეტილქოლინესთერაზას, ენზიმს, რომელიც შლის აცეტილქოლინს – ნეიროტრანსმიტერს.
როგორც ქიმიური იარაღი, ნერვული აგენტები კლასიფიცირდა 1991 წლის აპრილში გაეროს №687 რეზოლუციით და მათი გამოყენება აიკრძალა ქიმიური იარაღის განხილვის კომისიის მიერ 1993 წელს.
ნერვული აგენტების მიღებისას პირველი აფექტებია: სურდო, გულმკერდის კუნთების რიგიდობა და გუგების გაფართოება. ცოტა ხნის შემდეგ, დაზარალებულს გაუჭირდება სუნთქვა, აღენიშნება დაღლილობის შეგრძნება, გაძლიერებული ნერწყვის დენა. დაზარალებული კარგავს სხეულის კონტროლს, ეწყება უნებლიე ცრელმდენა, შარდვა, დეფეკაცია; ეწყება კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ორგანოების ტკივილი, გულისრევა და ღებინება. შესაძლებელია განვითარდეს თვალების ან/და ფილტვების ქიმიური დამწვრობა. ამას მოჰყვება მიოკლონური კრუნჩხვა და შედეგად ვითარდება ეპილეფსიური სტატუსი. სიკვდილი დგება სრული რესპირატორული დეპრესიის შედეგად.
ექსპერტებმა დაადგინეს, რომ დამასკოში, გაუტას რეგიონში 2013 წლის აგვისტოში ნერვული აგენტი სარინი გამოიყენეს. მაშინ OPCW-ის ექსპერტებმა შემთხვევის ადგილზე ჩასვლა თავდასხმიდან ორ დღეში მოახერხეს და გადარჩენილებისგან უამრავი ბიოსამედიცინო მტკიცებულება ამოიღეს, მტკიცებულებები მოიპოვეს გარემოდანაც.
წყარო: BBC
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
