close

კვლევები

ეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიოსაქართველო

კვლევის შედეგი: რომელ ქვეყნებში ცოცხლობენ ყველაზე დიდხანს?

ქვეყნებში სიცოცხლისუნარიანობის  შესახებ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია კვლევის შედეგებს აქვეყნებს, რომლის მიხედვითაც, როგორც მოსალოდნელია, სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა ყველაზე მაღალი იაპონიაშია – სადაც ადამიანები საშუალოდ 83.7 წელს ცხოვრობენ. 

მეორე ადგილზეა შვეიცარია, სადაც საშუალოდ 83.4 წელი ცოხლობენ.

საქართველოში სიცოცხლის ხანგრძლივობა, საშუალოდ, 72.7 წელია და ამ მაჩვენებლით მსოფლიოდ 283 ქვეყნიდან 95-ე ადგილს იკავებს.

რაც შეეხება ყველაზე ნაკლებსიცოცხლისუნარიან ქვეყნის მოსახლეობას – ეს სიერა ლეონეს მოსახლეობაა, სადაც  საშუალოდ 50 წელს ცხოვრობენ.

 

წყარო: Forbes.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

 

სრულად ნახვა
კატეგორიის გარეშეკვლევები

კვლევის შედეგი: რომელი ქვეყნების მოსახლეობა ცოცხლობს ყველაზე დიდხანს

ქვეყნებში სიცოცხლისუნარიანობის  შესახებ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია კვლევის შედეგებს აქვეყნებს, რომლის მიხედვითაც, როგორც მოსალოდნელია, სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა ყველაზე მაღალი იაპონიაშია – სადაც ადამიანები საშუალოდ 83.7 წელს ცხოვრობენ. 

მეორე ადგილზეა შვეიცარია, სადაც საშუალოდ 83.4 წელი ცოხლობენ.

საქართველოში სიცოცხლის ხანგრძლივობა, საშუალოდ, 72.7 წელია და ამ მაჩვენებლით მსოფლიოდ 283 ქვეყნიდან 95-ე ადგილს იკავებს.

რაც შეეხება ყველაზე ნაკლებსიცოცხლისუნარიან ქვეყნის მოსახლეობას – ეს სიერა ლეონეს მოსახლეობაა, სადაც  საშუალოდ 50 წელს ცხოვრობენ.

წყარო: Forbes.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

 

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

მეცნიერებმა ისრაელში ,,მარსზე” იმოგზაურეს

მეცნიერთა ექვსკაციანმა გუნდმა ისრაელში, ნეგევის უდაბნოში, მარსის საცხოვრებელი პირობების სიმულაცია მოაწყო და ოთხდღიანი ექსპერიმენტი ჩაატარა. ამის შესახებ ისრაელის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის სამინისტრო იუწყება.

მონაწილეები იკვლევდნენ მარსის მომავალი მისიის სხვადასხვა ასპექტს, მათ შორის, თანამგზავრულ კომუნიკაციებს, იზოლაციის ფსიქოლოგიურ გავლენას, რადიაციულ გაზომვებსა და ნიადაგში სიცოცხლის ნიშნის ძებნას.

იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის ბირთვული ფიზიკის პროფესორი – გაი რონი აცხადებს, რომ პროექტი არა მხოლოდ მარსზე მომავალი მისიის ახალი მიდგომების მოძიებას ისახავს მიზნად, არამედ საზოგადოებრივი ინტერესის გაზრდასაც.

მისია D-Mars პირველია, რომელიც ისრაელში ქვეყნის კოსმოსურ სააგენტოსთან თანამშრომლობით განხორციელდა. ის ერთ-ერთია იმ მარსის სიმულაციის პროექტებს შორის, რომელიც მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ხორციელდება.

წყარო: www.reuters.com

მასალა მოამზადა თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

 

 

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერებმა ნიადაგში ახალი კლასის სუპერმძლავრი ანტიბიოტიკი აღმოაჩინეს

ნიუ-იურკში მდებარე როკფელერის უნივერსიტეტის ასოცირებულმა პროფესორმა შონ ბრედმა და მისმა გუნდა ნიადაგში არსებულ მიკროორგანიზმებში ახალი კლასის ანტიბიოტიკი აღმოაჩინეს.

ეს კლასი, რომელსაც მალაციდინებს უწოდებენ, კლავს რამდენიმე სუპერმავნებელს – მათ შორის – მწვავე მეთიცილინ-რეზისტენტული სტაფილოკოქუს აურუსს (MRSA) – წინააღმდეგობის გაწევის გარეშე.

,,ეს არ ნიშნავს, რომ ამ ანტიბიოტიკს მომავალ კვირას უკვე აფთიაქში შეიძენთ. წლებია საჭირო, სანამ ის განვითარდება, გამოიცდება და გასავრცელებლად დამტკიცდება,” – განმარტავს ბრედი.

მიუხედავად იმისა, რომ ანტიბიოტიკებს შესწევთ უნარი, შეებრძოლონ დაავადების გამომწვევ მიკრობებს, მედიკამენტების უმეტესობა ბაქტერიიდან მოდის.

მაგალითად, სტრეპტომიცინი, რომელიც გამოიყენება ტუბერკულოზისა და შავი ჭირის მკურნალობისთვის, მზადდება ბაქტერიული Streptomyces griseus-გან (ეს მიკრობი თავდაპირველად ნიუ ჯერსიში მდებარე ფერმაში სიბინძურეში აღმოაჩინეს).

ბაქტერიები მილიარდობით წლის განმავლობაში ებრძვიან ერთმანეთს, გაცილებით ადრე, ვიდრე ადამიანი გაჩნდებოდა. გასაკვირი არაა, რომ ბაქტერიებმა საუკეთესო საბრძოლო იარაღები განავითარეს.

თუმცა ამ მიკრობების უმრავლესობა კონტროლირებად ლაბორატორიულ პირობებში ვერ ძლებს, რაც მათ შესწავლას ართულებს.

ბრედმა და მისმა გუნდმა კალციუმზე დამოკიდებული ანტიბიოტიკების ძებნა დაიწყეს. მათ ნიადაგის ნიმუშებში აღმოჩენილი დიდი რაოდენობის დნმ-ის თანმიმდევრობის კლონირება მოახდინეს. „უმეტესობა მათგანი სრულიად უცნობია და მათი გამოკვლევა მომავლის საქმეა,“ – განაცხადა ბრედიმ.

ის და მისი კოლეგები კონკრეტულად ცნობილ გენს ეძებდნენ. რომელიც კალციუმზე დამოკიდებული ანტიბიოტიკების წარმოებასთანაა დაკავშირებული. ეს გახლავთ მოლეკულები, რომელიც ბაქტერიის უჯრედებს ესხმის თავს, მაგრამ მხოლოდ მაშინ, როცა ირგვლივ კალციუმია.

კალციუმის დამოკიდებული გენის შემცველი თანმიმდევრობის განსაზღვრის შემდეგ, მკვლევარებმა მისი კლონირება და კულტივირებად მიკრობში ინექცია განახორციელეს. ძალიან მალე, ამ მიკრობებისგან მალაციდინი წარმოიქმნა. როდესაც ის მეთიცილინ-რეზისტენტული სტაფილოკოქუს აურუსით დაავადებულ თაგვების კანზე გამოიყენეს, ბაქტერიამ რეზისტენტობა არ გამოავლინა. მაშინაც კი, როცა ის 3 კვირის განმავლობაში გამოიყენეს.

ბრედის განმარტებით, მალაციდები მოქმედებენ იმ პროცესში ჩარევით, რომელსაც  ბაქტერია იყენებს უჯრედის კედლების ასაგებად. ადამიანის უჯრედები სხვადასხვა პროცესს ეყრდნობიან, ანტიბიოტიკი არ არის ხალხისთვის ტოქსიკური. ადამიანის უჯრედების განსხვავებულ პროცესზეა დაყრდნობილი, ასე რომ, ეს ანტიბიოტიკი ადამიანებზე ტოკსიკურად არ მოქმედებს.

ბრედი არ არის ერთადერთი მეცნიერი ამ იდეით. ზოგიერთი მკვლევარი ოკეანის წყალსა და მწერებში ახალი ანტიბიოტიკების აღმოსაჩენად მეტაგენომიას იყენებს.

იგივე ტექნიკით ეძებენ მას ურბანულ ჩამდინარე წყლებსა და დაბინძურებულ ტბებში.

თუმცა, ბრედისა და მისი გუნდის ტექნოლოგია უნიკალურია, რადგან კალციუმ დამოკიდებულ გენზე ფოკუსირებით მათ მასიური რაოდენობის დნმ-ის კლასიფიცირება მოახდინეს.

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერებმა ნიადაგში ახალი კლასის სუპერმძლავრი ანტიბიოტიკი აღმოაჩინეს

ნიუ-იურკში მდებარე როკფელერის უნივერსიტეტის ასოცირებულმა პროფესორმა შონ ბრედმა და მისმა გუნდა ნიადაგში არსებულ მიკროორგანიზმებში ახალი კლასის ანტიბიოტიკი აღმოაჩინეს.

ეს კლასი, რომელსაც მალაციდინებს უწოდებენ, კლავს რამდენიმე სუპერმავნებელს – მათ შორის – მწვავე მეთიცილინ-რეზისტენტული სტაფილოკოქუს აურუსს (MRSA) – წინააღმდეგობის გაწევის გარეშე.

,,ეს არ ნიშნავს, რომ ამ ანტიბიოტიკს მომავალ კვირას უკვე აფთიაქში შეიძენთ. წლებია საჭირო, სანამ ის განვითარდება, გამოიცდება და გასავრცელებლად დამტკიცდება,” – განმარტავს ბრედი.

მიუხედავად იმისა, რომ ანტიბიოტიკებს შესწევთ უნარი, შეებრძოლონ დაავადების გამომწვევ მიკრობებს, მედიკამენტების უმეტესობა ბაქტერიიდან მოდის.

მაგალითად, სტრეპტომიცინი, რომელიც გამოიყენება ტუბერკულოზისა და შავი ჭირის მკურნალობისთვის, მზადდება ბაქტერიული Streptomyces griseus-გან (ეს მიკრობი თავდაპირველად ნიუ ჯერსიში მდებარე ფერმაში სიბინძურეში აღმოაჩინეს).

ბაქტერიები მილიარდობით წლის განმავლობაში ებრძვიან ერთმანეთს, გაცილებით ადრე, ვიდრე ადამიანი გაჩნდებოდა. გასაკვირი არაა, რომ ბაქტერიებმა საუკეთესო საბრძოლო იარაღები განავითარეს.

თუმცა ამ მიკრობების უმრავლესობა კონტროლირებად ლაბორატორიულ პირობებში ვერ ძლებს, რაც მათ შესწავლას ართულებს.

ბრედმა და მისმა გუნდმა კალციუმზე დამოკიდებული ანტიბიოტიკების ძებნა დაიწყეს. მათ ნიადაგის ნიმუშებში აღმოჩენილი დიდი რაოდენობის დნმ-ის თანმიმდევრობის კლონირება მოახდინეს. „უმეტესობა მათგანი სრულიად უცნობია და მათი გამოკვლევა მომავლის საქმეა,“ – განაცხადა ბრედიმ.

ის და მისი კოლეგები კონკრეტულად ცნობილ გენს ეძებდნენ. რომელიც კალციუმზე დამოკიდებული ანტიბიოტიკების წარმოებასთანაა დაკავშირებული. ეს გახლავთ მოლეკულები, რომელიც ბაქტერიის უჯრედებს ესხმის თავს, მაგრამ მხოლოდ მაშინ, როცა ირგვლივ კალციუმია.

კალციუმის დამოკიდებული გენის შემცველი თანმიმდევრობის განსაზღვრის შემდეგ, მკვლევარებმა მისი კლონირება და კულტივირებად მიკრობში ინექცია განახორციელეს. ძალიან მალე, ამ მიკრობებისგან მალაციდინი წარმოიქმნა. როდესაც ის მეთიცილინ-რეზისტენტული სტაფილოკოქუს აურუსით დაავადებულ თაგვების კანზე გამოიყენეს, ბაქტერიამ რეზისტენტობა არ გამოავლინა. მაშინაც კი, როცა ის 3 კვირის განმავლობაში გამოიყენეს.

ბრედის განმარტებით, მალაციდები მოქმედებენ იმ პროცესში ჩარევით, რომელსაც  ბაქტერია იყენებს უჯრედის კედლების ასაგებად. ადამიანის უჯრედები სხვადასხვა პროცესს ეყრდნობიან, ანტიბიოტიკი არ არის ხალხისთვის ტოქსიკური. ადამიანის უჯრედების განსხვავებულ პროცესზეა დაყრდნობილი, ასე რომ, ეს ანტიბიოტიკი ადამიანებზე ტოკსიკურად არ მოქმედებს.

ბრედი არ არის ერთადერთი მეცნიერი ამ იდეით. ზოგიერთი მკვლევარი ოკეანის წყალსა და მწერებში ახალი ანტიბიოტიკების აღმოსაჩენად მეტაგენომიას იყენებს.

იგივე ტექნიკით ეძებენ მას ურბანულ ჩამდინარე წყლებსა და დაბინძურებულ ტბებში.

თუმცა, ბრედისა და მისი გუნდის ტექნოლოგია უნიკალურია, რადგან კალციუმ დამოკიდებულ გენზე ფოკუსირებით მათ მასიური რაოდენობის დნმ-ის კლასიფიცირება მოახდინეს.

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერებმა ნიადაგში ახალი კლასის სუპერმძლავრი ანტიბიოტიკი აღმოაჩინეს

ნიუ-იურკში მდებარე როკფელერის უნივერსიტეტის ასოცირებულმა პროფესორმა შონ ბრედმა და მისმა გუნდა ნიადაგში არსებულ მიკროორგანიზმებში ახალი კლასის ანტიბიოტიკი აღმოაჩინეს.

ეს კლასი, რომელსაც მალაციდინებს უწოდებენ, კლავს რამდენიმე სუპერმავნებელს – მათ შორის – მწვავე მეთიცილინ-რეზისტენტული სტაფილოკოქუს აურუსს (MRSA) – წინააღმდეგობის გაწევის გარეშე.

,,ეს არ ნიშნავს, რომ ამ ანტიბიოტიკს მომავალ კვირას უკვე აფთიაქში შეიძენთ. წლებია საჭირო, სანამ ის განვითარდება, გამოიცდება და გასავრცელებლად დამტკიცდება,” – განმარტავს ბრედი.

მიუხედავად იმისა, რომ ანტიბიოტიკებს შესწევთ უნარი, შეებრძოლონ დაავადების გამომწვევ მიკრობებს, მედიკამენტების უმეტესობა ბაქტერიიდან მოდის.

მაგალითად, სტრეპტომიცინი, რომელიც გამოიყენება ტუბერკულოზისა და შავი ჭირის მკურნალობისთვის, მზადდება ბაქტერიული Streptomyces griseus-გან (ეს მიკრობი თავდაპირველად ნიუ ჯერსიში მდებარე ფერმაში სიბინძურეში აღმოაჩინეს).

ბაქტერიები მილიარდობით წლის განმავლობაში ებრძვიან ერთმანეთს, გაცილებით ადრე, ვიდრე ადამიანი გაჩნდებოდა. გასაკვირი არაა, რომ ბაქტერიებმა საუკეთესო საბრძოლო იარაღები განავითარეს.

თუმცა ამ მიკრობების უმრავლესობა კონტროლირებად ლაბორატორიულ პირობებში ვერ ძლებს, რაც მათ შესწავლას ართულებს.

ბრედმა და მისმა გუნდმა კალციუმზე დამოკიდებული ანტიბიოტიკების ძებნა დაიწყეს. მათ ნიადაგის ნიმუშებში აღმოჩენილი დიდი რაოდენობის დნმ-ის თანმიმდევრობის კლონირება მოახდინეს. „უმეტესობა მათგანი სრულიად უცნობია და მათი გამოკვლევა მომავლის საქმეა,“ – განაცხადა ბრედიმ.

ის და მისი კოლეგები კონკრეტულად ცნობილ გენს ეძებდნენ. რომელიც კალციუმზე დამოკიდებული ანტიბიოტიკების წარმოებასთანაა დაკავშირებული. ეს გახლავთ მოლეკულები, რომელიც ბაქტერიის უჯრედებს ესხმის თავს, მაგრამ მხოლოდ მაშინ, როცა ირგვლივ კალციუმია.

კალციუმის დამოკიდებული გენის შემცველი თანმიმდევრობის განსაზღვრის შემდეგ, მკვლევარებმა მისი კლონირება და კულტივირებად მიკრობში ინექცია განახორციელეს. ძალიან მალე, ამ მიკრობებისგან მალაციდინი წარმოიქმნა. როდესაც ის მეთიცილინ-რეზისტენტული სტაფილოკოქუს აურუსით დაავადებულ თაგვების კანზე გამოიყენეს, ბაქტერიამ რეზისტენტობა არ გამოავლინა. მაშინაც კი, როცა ის 3 კვირის განმავლობაში გამოიყენეს.

ბრედის განმარტებით, მალაციდები მოქმედებენ იმ პროცესში ჩარევით, რომელსაც  ბაქტერია იყენებს უჯრედის კედლების ასაგებად. ადამიანის უჯრედები სხვადასხვა პროცესს ეყრდნობიან, ანტიბიოტიკი არ არის ხალხისთვის ტოქსიკური. ადამიანის უჯრედების განსხვავებულ პროცესზეა დაყრდნობილი, ასე რომ, ეს ანტიბიოტიკი ადამიანებზე ტოკსიკურად არ მოქმედებს.

ბრედი არ არის ერთადერთი მეცნიერი ამ იდეით. ზოგიერთი მკვლევარი ოკეანის წყალსა და მწერებში ახალი ანტიბიოტიკების აღმოსაჩენად მეტაგენომიას იყენებს.

იგივე ტექნიკით ეძებენ მას ურბანულ ჩამდინარე წყლებსა და დაბინძურებულ ტბებში.

თუმცა, ბრედისა და მისი გუნდის ტექნოლოგია უნიკალურია, რადგან კალციუმ დამოკიდებულ გენზე ფოკუსირებით მათ მასიური რაოდენობის დნმ-ის კლასიფიცირება მოახდინეს.

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიოტექნოლოგიები

მეცნიერებმა რეგენერაციის უნარის მქონე შუშის მასალა აღმოაჩინეს

აშკარაა, რომ დღესდღეობით მსოფლიოს მოსახლეობის საკმაოდ დიდ ნაწილს გატეხილი ეკრანით უწევს სხვადასხვა ოპერაციის შესრულება, „საიენს ალერტმა“ გამოაქვეყნა სტატია, სადაც ისინი საუბრობენ, თუ როგორ აღმოაჩინეს რეგენერაციის უნარის მქონე ახალი მასალა.

როგორც ცნობილი გახდა, ერთ–ერთი  გამოკვლევის დროს, ტოკიოს უნივერსიტეტში წებოვანი ნივთიერების შესწავლისას სრულიად შემთხვევით მათ დაადგინეს, რომ შესაძლებელი გახდებოდა ამ ნივთიერების დახმარებით ახალი ეკრანების დამზადება, რომლებიც ოთახის ტემპერატურაზე, დაახლოებით 21 გრადუს ცელსიუსზე 30 წამის განმავლობაში აღიდგენს პირვანდელ სახეს.

ერთ–ერთმა სტუდენტმა ამ ყველაფრის დასამტკიცებლად მრავალი ცდა და კვლევა ჩაატარა, როგორც ჩანს, მას შრომა დაუფასდა.

წყარო: Sciencealert.com

მასალაა მოამზადა: ლაშა ჯინჭარაძე

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოაკვლევები

კვლევის თანახმად, ციდან წარმოუდგენელი რაოდენობის ვირუსები მუდმივად ცვივა

იქიდან გამომდინარე, რომ ვირუსები ხმელეთზეც არსებობს და ოკეანის წყალშიც, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ ისინი ცაშიც არიან.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ყოველდღიურად, ასობით მილიონი ვირუსი ილექება დედამიწის ატმოსფეროს ყველაზე ქვედა ფენის თავზე.

ამან შეიძლება ახსნას საინტერესო ფენომენი — როგორ ჩნდება თითქმის იდენტური ვირუსები ერთმანეთისგან ძალიან დაშორებულ გეოგრაფიულ არეალებში და სხვადასხვა გარემოში.

პლანეტის ყველა მიკრობს შორის, ვირუსები ყველაზე უხვადაა. მხოლოდ ოკეანეში, მათი ოდენობა ნონილიონს (10^30) აღწევს. რა თქმა უნდა, ვიცით ისიც, რომ ვირუსებს შეუძლია ჰაერ-წვეთოვანი გზით გავრცელება, რაც მათი გადაცემის ძირითად მეთოდს წარმოადგენს.

წარსულში, აშშ-ის სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტის სატყეო ოფისმა დაადგინა, რომ ყოველწლიურად, დედამიწის ყოველ კვადრატულ მეტრზე ტრილიონზე მეტი ვირუსი ცვივა.
როგორც აღმოჩნდა, ეს ციფრი საკმაოდ კონსერვატიულია.

„ყოველდღიურად, პლანეტური საზღვრის ფენის თავზე, ყოველ კვადრატულ მეტრზე ილექება 800 მილიონ ვირუსზე მეტი — 25 ვირუსი კანადის ყოველ მცხოვრებზე“, — ამბობს ბრიტანეთის კოლუმბიის უნივერსიტეტის ვირუსოლოგი კურტის სატლი.

იგი ერთ-ერთი ავტორია ახალი კვლევისა, რომელმაც პირველად ისტორიაში, შეაფასა იმ ვირუსთა ოდენობა, რომლებიც ვრცელდება ტროპოსფეროში, სტრატოსფეროს ქვემოთ, ატმოსფეროს ყველაზე ქვედა ფენის თავზე — პლანეტური საზღვრის ფენაში, სადაც ყალიბდება ამინდი და დაფრინავენ თვითმფრინავები.

„დაახლოებით 20 წლის წინ, დაიწყო გენეტიკურად ერთნაირი ვირუსების გავრცელების აღმოჩენა ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავებულ გარემოში, მთელი პლანეტის მასშტაბით“, — ამბობს სატლი.

„დიდხანს სიცოცხლის უნარის მქონე ვირუსების უპირატესობა, იმოგზაურონ ატმოსფეროში — სავარაუდოდ ხსნის თუ რატომ ვრცელდებიან ისინი ატმოსფეროში ერთი კონტინენტის თავზე და ილექებიან მეორე კონტინენტზე“.

ვირუსების აეროიზოლაციის მექანიზმი, ანუ როგორ ვრცელდებიან ისინი ჰაერ-წვეთოვანი გზით, ბოლომდე კარგად შესწავლილი არაა, მაგრამ როგორც კვლევები გვთავაზობს, სულ მცირე ზოგიერთ შემთხვევებში, ისინი ატმოსფეროში მტვერთან და ზღვის შხეფებთან შერეული ვრცელდებიან. უკვე ვიცით, რომ ამ გზით ვრცელდება ბაქტერიები, შესაბამისად, უპრიანია, რომ ეს ვირუსებსაც შეეძლოს.

სატლსა და მის გუნდს სურდა გაერკვია, ზუსტად რა ოდენობის ვირუსი ადიოდა 2500-3000 კმ სიმაღლეზე.

ესპანეთში, სიერა-ნევადის მთების რეგიონში, რომელიც გლობალური მტვრის სარტყლის გავლენის ქვეშ იმყოფება, პლანეტური საზღვრის ფენის თავზე განთავსებულ პლატფორმაზე მათ ორი კოლექტორი დაამონტაჟეს.

შედეგად, აღმოაჩინეს, რომ თავისუფალ სტრატოსფეროში, ყოველ კვადრატულ მეტრზე, დღეში მილიონობით ბაქტერია და მილიარდობით ვირუსი ილექებოდა.

ვირუსების დალექვის მაჩვენებელი 9-461-ჯერ მაღალი იყო ბაქტერიებისაზე.

თუმცა, ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ სიტუაცია მძიმეა — თვალნათელია, რომ მათთან ერთად ჩვენ შესანიშნავად ვცხოვრობთ და გადარჩება თუ არა ვირუსები ახალ ეკოსისტემაში, დამოკიდებულია იმაზე, არის თუ არა მასპინძელი მათთან თავსებადი.

მიუხედავად ამისა, მათ შეუძლიათ გაუძლონ ატმოსფერულ მგზავრობას, შესაბამისად, არსებობს შესაძლებლობა, რომ ახალ ეკოსისტემაზე გავლენის მოხდენაც შეეძლოთ.

გარდა ამისა, ვირუსები მხოლოდ პათოგენები როდია. როგორც ბოლო მტკიცებულებები გვთავაზობს, ისინი გადამწყვეტ როლს თამაშობენ ოკეანის ნახშირბადის ციკლში. ასევე არსებობს ვირუსები, სახელად ბაქტერიოფაგები, რომლებიც ადამიანებს მავნე ბაქტერიების განადგურებაში ეხმარებიან.

როგორც მკვლევართა ჯგუფი წერს, ატმოსფეროში გავრცელება და იქ დიდხანს დარჩენა, წარმოქმნის ვირუსების მრავალფეროვნების შენარჩუნების მექანიზმს, დაახლოებით თესლების შემნახველი საცავის მსგავსს.

„ატმოსფეროდან ბაქტერიებისა და ვირუსების ქვედა მიმართულებით დინებებს შეიძლება ეფექტები ჰქონდეს მიმღები ეკოსისტემების სტრუქტურასა და ფუნქციონირებაზე“, — წერენ მკვლევრები.

„უარყოფითი შედეგების ნაცვლად, ასეთი დალექვა წარმოქმნის თესლების საცავს, რომელიც ეკოსისტემებს გარემოს ცვლილებებზე სწრაფი მორგების საშუალებას აძლევს“.

კვლევა International Society for Microbial Ecology Journal-ში გამოქვეყნდა.

მომზადებულია news.ubc.ca-სა და ScienceAlert-ის მიხედვით

წყარო: 1tv.ge
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკვლევები

ჰობიტები თანამედროვე ადამიანთან შეჯახების შედეგად განადგურდნენ

მეცნიერები ირწმუნებიან, რომ ადამიანის გადაშენებული სახეობა – ,,ჰობიტი” მშობლიური ფლორენსიენსის კუნძულიდან იმაზე ადრე გაქრა, ვიდრე ამას აქამდე ფიქრობდნენ და, სავარაუდოდ, ამ საქმეში თანამედროვე ადამიანის წინაპრის ხელი ურევია. 
მკვლევარებმა ოთხშაბათს განაცხადეს, რომ მათ ხელახლა გამოთვალეს ჰომო ფლორენსიენსის (Homo Floresiensis) სახეობის ძვლები, რომელიც ინდონეზიის ფლორენსის კუნძულზე აღმოაჩინეს, და დაადგინეს, რომ იგი დაახლოებით 50,000 წლის წინ გადაშენდა და არა 12,000 წლის წინ, როგორც ამას მანამდე ვარაუდობდნენ.
2003 წელს ჰობიტების აღმოაჩინა სამეცნიერო სენსაციად იქცა. გამოთვალეს ჰომო ფლორენსიენსი დაახლოებით 106 სმ სიმაღლის იღო. გააჩნდა პატარა, შიმპანზის ზომის ტვინი, გამოიყენებდა ქვის იარაღებს.
მეცნიერების განცხადებით, მათ ჯერჯერობით არ გააჩნიათ იმის პირდაპირი მტკიცებულება, რომ ჰობიტები ჰომო საპიენსებს გადაეყარნენ, თუმცა ამ დროისთვის თანამედროვე ადამიანის წინაპარი დაახლოებით იმ პერიოდისთვის რეგიონის სხვა კუნძულებზე უკვე იმყოფებოდა და ავსტრალიას დაახლოებით 50, 000 წლის წინ მიაღწია.
ავსტრალიის უნივერსიტეტის გეოქრონოლოგისტ ბერტ რობერტსის განცხადებით, შესაძლოა ჰომო საპიენსმა ჰობიტების გადაშენებაში გარკვეული როლი ითამაშა და ეს საკითხი შემდგომი კვლევების საგნად უნდა იქცეს.
2007 -2014 წლებში ჩატარებული გათხრების შედეგად მეცნიერებმა ჰომო ფლორენსიენსების ძვლებისა და ნაშთების ნალექი  ხელახლა შეაფასეს.
აღმოჩნდა, რომ ჰობიტების ჩონჩხის ნაშთები 60,000 -100,000 წლის იყო, მათი ქვის იარაღები კი – 50,000- 190,000 წლის.
გონიერი ადამიანი ანუ ჰომო საპიენსი (თამანედროვე ადამიანის წინაპარი) აფრიკაში პირველად დაახლოებით 200,000 წლის წინ გამოჩნდა და ამის შემდეგ გავრცელდა დანარჩენ მსოფლიოში.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერებმა ღამურების ხანგრძლივი ცხოვრების საიდუმლო ამოხსნეს

მეცნიერებმა ღამურების ხანგრძლივი ცხოვრების საიდუმლო ამოხსნეს.  ისინი იმედოვნებენ, რომ აღმოჩენას ადამიანის დაბერების წინააღმდეგ ბრძოლისთვის გამოიყენებენ.

მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ ადამიანებისა და სხვა ცხოველებისგან განსხვავებით, ღამურებს ტელომერად წოდებული სტრუქტურები ქრომოსომების ბოლოს აქვთ განთავსებული.

ქრომოსომა, ქსოვილის ბოლოს, უჯრედის ბირთვში შემავალი სტრუქტურებს უწოდებენ ტელომერებს. ტელომერების არის ადამიანის გენეტიკურ მასალაში არსებული მცირე ფრაგმენტები, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან დაბერების პორცესზე.

მხოლოდ 19 ძუძუმწოვრი ცხოველი ცოცხლობს ადამიანზე ხანგრძლივად სხეულის ზომის შესაბამისად. მათგან 18 – ღამურაა, რომელთაგან ზოგიერთი 18 წელზე დიდხანს ცოცხლობს, ერთი კი აფრიკული მღრნელია, რომელსაც mole rat-ს უწოდებენ.

მკვლევარებმა ღამურებში აღმოაჩინეს ორი გენი, რომლებიც პასუხისმგებელი არიან მის უნიკალურ სიცოცხლის ხანგრძლივობაზე. ისინი იმედოვნებენ, რომ ეს მექანიზმები გახდება დაბერების შესახებ მომავალი კვლევების ამომავალი წერტილი.

ქრომოსომების ბოლოებში განთავსებული ტოლომერები დამცავ ხუფებს წარმოადგენენ, ისინი უჯრედის ყველა გაყოფის დროს მოკლდებიან. ეს მართავს ბუნებრივი დაბერების პროცესს, რომელიც უჯრედების განადგურებას იწვევს, რაც დროთა განმავლობაში ქსოვილს აზიანებს და საბოლოოდ, კლავს.

მეცნიერებმა ღამურის ოთხი სახეობის 493 ღამურა შეისწავლეს. აღმოჩნდა, რომ ყველაზე ხანგრძლივად, დაახლოებით 40 წელს, მღამიობი (Myotis myotis) ცოცხლობს. აღმოჩნდა, რომ ღამურების ტოლომერები ასაკთან ერთად არ მოკლდება,.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ სხეულის ზომის მიხედვით, მღამიობი 4 წელზე დიდხანს არ უნდა ცოცხლობდეს.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
1 89 90 91 92 93 106
Page 91 of 106