close

კვლევები

არქეოლოგიაეს საინტერესოაკვლევები

მაიმუნების ქვის ხანა – ისინი ქვის იარაღებს ასწლეულების მანძილზე იყენებდნენ

ოქსფორდის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ბრაზილიაში კეშიუს (თხილის სახეობა) სამტვრევი იარაღი აღმოაჩინეს, რომელსაც 700 წლის განმავლობაში კაპუცინი მაიმუნები იყენებდნენ. 
კვლევის შედეგები ჟურნალ Current Biology-ში  გამოქვეყნდა. კვლევა ოქსფორდის უნივერსიტეტის პრიმატების არქეოლოგიის პროექტის ფარგლებში ჩატარდა. მას არქეოლოგი მაიკ ჰასლამი ხელმძღვანელობს.
ოქსფორდის სამეცნიერო გუნდის წარმომადგენელმა, პრიმატოლოგისტმა ლიდია ლანცმა განაცხადა, რომ ეს აღმოჩენა არის „ფანჯარა წარსულში.“
,,ჩვენი ძალისხმევა, შევიხედოთ წარსულში, მხოლოდ და მხოლოდ ადამიანებზე იყო ორიენტირებული, ამიტომ წარმოდგენა არ გვაქვს, რა იარაღს იყენებდნენ სხვა სახეობის პრიმატები,“- აღნიშნა მან. 
როგორც ახალმა კვლევამ აჩვენა, ე.წ. კაპუცინი მაიმუნებს კეშიუს სამტვრევი ხეებზე აჰქონდათ. ნაჭუჭში არსებული სითხე სამტვრევს ფერს უცვლიდა. მეცნიერებმა ამ იარაღების ქიმიური ანალიზი ჩაატარეს და მათი დანიშნულებაც დაადგინეს.
მეცნიერთა განმარტებით, ახალი მტკიცებულების თანახმად, მაიმუნები ქვის იარაღებს იმ პერიოდში იყენებდნენ, როდესაც ევროპელები დედამიწის დასავლეთ ნახევარსფეროში დასახლდნენ.
კაპუჩინები მაიმუნების სახეობაა, რომლებიც სამხრეთ ამერიკაში ცხოვრობენ. მეცნიერთა ვარაუდით, ქვის იარაღების გამოყენება მათ ადამიანებისა და შიმპანზეებისგან დამოუკიდებლად ისწავლეს. 
ექსპერტები აცხადებენ, რომ ოქსფორდის უნივერსიტეტის აღნიშნული პროექტი მნიშვნელოვანია იმდენად, რამდენადაც ადგენს „მსგავსებებსა და განსხვავებებს ადამიანებისა და სხვა პრიმატების მოქმედებებს შორის.“

წყარო: www.livescience.com

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

პლასტმასის ჭურჭელი კიბოს განვითარების რისკს ზრდის

როგორც ექსეტერის უნივერსიტეტის მეცნიერები ირწმუნებიან, პლასტმასის ბოთლები და საკვების შესანახი კონტეინერები ქიმიურ ნივთიერებას ბისფენოლ ა-ს შეიცავენ, რაც შესაძლოა სხვადასხვა ონკოლოგიური დაავადების მიზეზი გახდეს. 

ჩატარდა კვლევა, რომლის ფარგლებშიც, 94 მოზარდის შარდის ანალიზი შეისწავლეს. მათგან 86-ს კი -ბისფენოლ ა აღმოაჩნდა.

მკვლევარები გვაფრთხილებენ, რომ ყველაზე დიდ საფრთხეს პლასტმასის წყლის ბოთლები წარმოადგენს.

 ,,British Plastics Federation-ი” კვლევის შედეგებს აკრიტიკებს და აცხადებს, რომ ბისფენოლ ა-ს ზიანის შესახებ დასკვნები გაზვიადებულია და არ შეესაბამება სიმართლეს.

წყარო:  Telegraph.co.uk

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმსოფლიოფსიქოლოგია

ადამიანის საუბრის მიხედვით შეიძლება დადგენა, არის თუ არა ის დეპრესიული

მეცნიერებმა კვლევა ჩაატარეს, რომელიც ადამიანის საუბრის მიხედვით ადგენს, დეპრესიულია ის, თუ არა.

ტრადიციულად, ამ სფეროში ლინგვისტური ანალიზი მეცნიერების მიერ ტარდებოდა ადამიანების ჩანაწერების კითხვით, თუმცა, თანამედროვე ტექნოლოგიების საშუალებით კომპიუტერიზებული ტექსტის ანალიზის მეთოდის გამოყენება უკიდურესად დიდი მონაცემთა ბაზის რამდენიმე წუთში დამუშავების შესაძლებლობას იძლევა.

ახალი კვლევა ჟურნალ Clinical Psychological Science-ში გამოქვეყნდა, იქ საუბარია იმ სიტყვებზე, რომელიც განსაზღვრავს, აქვს თუ არა ამა თუ იმ პიროვნებას დეპრესია.

შინაარსი

დეპრესიის სიმპტომები გახლავთ უარყოფითი ემოციების გამომხატველი, უარყოფითი ზედსართავი სახელების გამოყენება, როგორიცაა მაგალითად : ,,მარტოხელა”, ,,სამწუხარო” ან “საშინელი”.

დეპრესიის სიმპტომების მქონე ადამიანები უფრო მეტად იყენებენ პირველი პირის მხოლობითი რიცხვის ნაცვალსახელებს, როგორიცაა ,,მე”, ,,მე თვითონ” – და უფრო ნაკლებად მეორე და მესამე პირის ნაცვალსახელებს.

საინტერესოა, დეპრესია იწვევს ადამიანების მიერ საკუთარ თავზე ზედმეტად ფოკუსირებას თუ საკუთარ თავზე ზედმეტად ფოკუსირება იწვევს დეპრესიის სიმპტომებს.

სტილი

,,აბსოლუტისტი სიტყვები” – დეპრესიული ადამიანები იყენებენ ისეთ სიტყვებს, როგორიცაა ,,ყოველთვის”, ,,არაფერი” ან ,,სრულიად”.

მეცნიერები ფიქრობდნენ, რომ იმის გამო, რომ დეპრესიის მქონე ადამიანები სამყაროს შავ-ტეთრ ფერებში უყურებენ, ეს მათი საუბრის სტილზე მოახდენდა ზეგავლენას.

აღმოჩნდა, რომ ის ადამიანები, რომლებსაც დეპრესია და შფოთვა აწუხებთ, აღნიშნულ სიტყვებს ჩვეულებრივ მდგომარეობაში მყოფ ადამიანებზე 50-ჯერ მეტჯერ იყენებენ, ხოლო ადამიანები, რომლებიც თვითმკვლელობიკენ არიან მიდრეკილი – 80-ჯერ მეტჯერ.

პრაქტიკული შედეგები

მკვლევარებმა ავტომატიზირებული ტექსტის ანალიზი და machine learning-ი (კომპიუტერები, რომლებსაც შეუძლიათ ექსპერიმენტიდან შესწავლა პროგრამირების გარეშე), ბუნებრივი ენების ტექსტის ნიმუშებისგან, როგორიცაა მაგალითად ბლოგი, პოსტი, სხვადასხვა ტიპის ფსიქიკური ჯანმრთელობის მდგომარეობის კლასიფიკაციისთვის გამოიყენეს.

ეს სცილდება აბსოლუტიზმის ფართო შაბლონებს, ნეგატიურობას და უკვე განხილული ნაცვალსახელების გამოყნენებას. მეცნიერებმა დაიწყეს მუშაობა კომპიუტერების გამოყენებით ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების კონკრეტული ქვეკატეგორიების ზუსტად განსაზღვრის მიზნით – როგორიცაა პერფეციონიზმი, თვითშეფასების პრობლემები და სოციალური შფოთვა.

პრობლემა მნიშვნელოვანია, მნიშვნელოვანია მისი გადაჭრის გზების მოძიება. აღნიშნული კვლევა კი ამ კუთხით წინ გადადგმული დიდი ნაბიჯია.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის შეფასებით, მსოფლიოში დეპრესიით დაახლოებით 300 მილიონი ადამიანია დავადებული ანუ 18 პროცენტით მეტი 2015 წელთან შედარებით. თუკი მდგომარეობის დასადგენად მეტი საშუალება გვექნება, მეტი საშუალება გვექნება ადამიანების ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად და დეპრესიის ისეთი უარყოფითი შედეგის აღსაკვეთად, როგორიცაა თვითმკვლება.

წყარო: www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიფსიქოლოგია

რას აკეთებს სხეული ძილის დროს?

რას აკეთებს ჩვენი სხეული მაშინ, როცა გვძინავს? მეცნიერებმა ადამიანის ძილის სტადიები გამოყვეს და თითოეული მათგანი აღწერეს.
პირველი სტადია – არის დრო სიფხიზლესა და თვლემას შორის, როცა თქვენი გაღვიძება ძალიან ადვილია და თუ ამ პერიოდში გაგაღვიძებენ, თავს ისე იგრძნობთ, თითქოს საერთოდ არ გძინებიათ.
მეორე სტადიას პენსილვანიის უნივერსიტეტის ფსიქიატრიის პროფესორი – ფილიპ გერმანი ,,საშუალო ძილს” უწოდებს, რომელშიც ნახევარ ღამეს ვატარებთ.
,,ტვინის ტალღები ნელია (ზოგჯერ სწრაფი აფეთქებით) და თქვენი გულისცემა და არტერიული წნევა ნელდება და რეგულირდება, რაც იმას ნიშნავს, რომ ღამით, თქვენს გულსა და სისხლძარღვთა სისტემას დასვენება სჭირდება, რაც ძილის კარდიოვასკულურ სარგებლობაზე მეტყველებს”.
მესამე სტაიდა არის ღრმა ძილი ანუ დრო, როდესაც ჩვენი ტვინის ტალღები გარდაიქმნება სატონიზებელ, ნელ, მაღალი ამპლიტუდის ტალღებად. ჩვენი სხეულის ფუნქციების უმეტესობა ამ დროის განმავლობაში ნელდება და ჩვენი ორგანოები იწყებენ აღდგენას.
რემძილი თვალების სწრაფი მოძრაობის (REM – Repid eye movement), რომელიც გარკვეული ინტერვალებით პერიოდულად იჩენს თავს ძილის განმავლობაში. პერიოდს, როდესაც მძინარე ადამიანს არ აღენიშნება REM-ი. REM ილი მნიშვნელოვან ფუნქციებს ასრულებენ ღამის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი აქტივობისათვის — სიზმრისათვის. მას პარადოქსალურ ძილსაც უწოდებენ
ძილის პატერნი მნიშვნელოვნად იცვლება ადამიანის ცხოვრების განმავლობაში. თავდაპირველად, ჩვილებს დღეში 16 საათი სძინავთ, რომლის თითქმის ნახევარს REMძილი იკავებს. 50 წლის ასაკში შეიძლება მხოლოდ 6 საათი ეძინოს ადამიანს და მთელი ამ დროის მხოლოდ 20% ეთმობოდეს REMძილს. ახალგაზრდებს, ჩვეულებრივ, 7-8 საათი სძინავთ, რომელშიც 20% REMძილს უკავია.

 

წყარო: http://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევები

მეცნიერებმა პოლარული დათვების მეტაბოლიზმი შეისწავლეს

მეცნიერებმა პოლარული დათვის მეტაბოლიზმი შეისწავლეს და აღმოაჩინეს, რომ ამ მასიური მტაცებლის მომავალზე სანერვიულოდ იმაზე მეტი მიზეზი არსებობს, ვიდრე აქამდე იყო ცნობილი.

მკვლევარებმა ბოფორტის ზღვის ყინულოვან ნაპირზე ზრდასრულ მდედრ პოლარულ დათვებს ზურგზე GPS სატელიტური ვიდეოკამერა დაამაგრეს და მისი აქტივობის დონეს, საკვების მოპოვებასთან დაკავშირებულ მოქმედებებსა და სისხლის ბიოქიმიას დააკვირდნენ -აღმოაჩინეს, რომ ამ სახეობის მეტაბოლიზმი 60% -ით უფრო დიდია, ვიდრე აქამდე იყო ცნობილი.

გლობალური კლიმატის ცვლილების ფონზე არქტიკული ზღვის ყინულის შემცირების გამო პოლარული დათვი იძულებულია ნადავლისთვის უფრო შორს წავიდეს.

,,2014, 2015 და 2016 წლების აპრილში 9 პოლარულ დათვს 11 დღის განმავლობაში მაღალტექნოლოგიური სატელიტები დაამაგრეს, რისი საშუალებითაც მათ მოძრაობას უთვალთვალებდნენ და იღებდნენ ვიდეოს, რათა მათ ქცევასა და ნადირობას დაკვირვებოდნენ,”- განაცხადა აშშ-ს გეოლოგიური კვლევის ველური ბუნების ბიოლოგმა – ანტონი პაგანომ.

კვლევამ გამოავლინა მექანიზმები, რომლებმაც პოლარული დათვის სიცოცხლის ხანგრძლივობა და, აქედან გამომდინარე, ამ სახეობის მოსახლეობა, შეამცირა ბოლო ათწლეულის განმავლობაში.

ექსპერტთა შეფასებით, პოლარული დათვის მოსახლეობა 22,000 – 31,000-ია.

იმისათვის, რომ პოლარულ დათვს ცივ გარემო-პირობებში ცხოვრებისთვის აუცილებელი ენერგია ჰქონდეს, აუცილებელია, ცხიმიანი კვების რაციონი ჰქონდეს, რისთვისაც საჭიროა, რომ სელაპებით იკვებოს. თუმცა იმის გამო, რომ ზღვის ყინული გლობალური დათბობის გამო შეიცვალა, მას დიდ მანძილზე უწევს ნადავლისთვის გადაადგილება. დაკვირვების ქვეშ მყოფი დათვების უმეტესობამ საგრძნობლად დაიკლო წონაში.

„ისინი იმხელა ენერგიას კარგავენ სიარულში, რომ მის ასანაზღაურებლად სელაპის ჭამაც აღარაა საკმარისი,“ – აცხადებს პაგანო.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერის მტკიცებით, ლაბორატორიაში ,,ჰუმანიზირებული” ადამიან-შიმპანზე გაჩნდა

ცნობილმა ამერიკელმა მეცნიერმა განაცხადა, რომ 100 წლის წინ ფლორიდის უნივესრიტეტის მკვლევარებმა წარმატებით შეძლეს გაადამიანურებული ჰუმანიზირებული შიმპანზე ჰიბრიდის გამოყვანა.

ევოლუციურ ფსიქოლოგი გორდონ გალუპუს ინფორმაციით, უნივერსიტეტის ყოფილმა პროფესორმა მას უთხრა, რომ ჰიბრიდი ცხოველთა კვლევის ლაბორატორიაში გაჩნდა.

,,მდედრ შიმპანზეს დაორსულება დონორი მამაკაცის სპერმით მოხდა. ორსულობამ სრულ ვადას მიაღწია და ნაყოფიც დაიბადა. რამდენიმე დღის განმავლობაში საკითხის მორალურ-ეთიკური განხილვა მიმდინარეოდა და მათ ახალშობილის ევთანაზირება განახორციელეს,”- აცხადებს გორდონ გალოპუ გამოცემა ,,The Sun-თან” საუბრისას.

გალუპუს ინფორმაცია მეცნიერებში ეჭვს იწვევს, თუმცა შიმპანზესა და ადამიანის შეჯვარების მცდელობა ერაერთ მეცნიერს ჰქონია.

რუსმა ბიოლოგმა – ილია ივანოვიჩმა 1920 წელს მდედრი შიმპანზე მამაკაცის სპერმით ხელოვნურად განაყოფიერა, თუმცა ცდა წარუმატებელი აღმოჩნდა. წარუმატებელი იყო მოგვიანებით ჩატარებული ექსპერიმენტიც, რომლის დროსაც ქალის მამრი შიმპანზეს სპერმით დაორსულება სცადეს.

1960 წელს იგივე ექსპერიმენტი ჩინელმა მეცნიერებმაც გაიმეორეს, თუმცა უშედეგოდ.

წყარო: http://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიეს საინტერესოაკვლევები

TRAPPIST-1-ის სისტემაში არსებული ორი ეგზოპლანეტა შესაძლოა სიცოცხლისთვის ხელსაყრელია

 TRAPPIST-1-ის სისტემაში არსებული ორი ეგზოპლანეტა შესაძლოა სიცოცხლისათვის ხელსაყრელია – პლანეტარულ მეცნიერებათა ინსტიტუტის უფროსი მეცნიერის, ემი ბარის მიერ ჩატარებული კვლევა ამას იუწყება.

TRAPPIST-1-ის სისტემა  შეიცავს დაახლოებით დედამიწის ზომის შვიდ პლანეტას.

ვარსკვლავი  TRAPPIST-1 ძალიან ხანდაზმული და მკრთალია,  მისი პლანეტების ზედაპირზე შედარებით დაბალი ტემპერატურაა, 126°C-დან -106°C-მდე, რაც ვენერაზე ცივია და დედამიწის პოლუსების ტემპერატურაზე დაბალია. პლანეტები დედავარსკვლავთან საკმაოდ ახლოს მოძრაობენ და  ორბიტული პერიოდი  რამდენიმე დღეს შეადგენს.

მკვლევარების ვარაუდით, სრულიად შესაძლებელია, რომ  ეს პლანეტები  წყლის ყინულის, ქანებისა და რკინისაგან შედგებოდეს. ჩატარდა გარკვეული ტიპის კვლევები და ჯგუფის მიერ მიღებულმა შედეგებმა აჩვენა, რომ სიცოცხლისათვის ყველაზე მეტად ხელსაყრელი უნდა იყოს ორი პლანეტა — d და e. ამის მიზეზია მათი ზედაპირის ზომიერი ტემპერატურა და გრავიტაციული გაცხელების მოკრძალებული ოდენობა. ვარაუდის მიხედვით, პლანეტა d გლობალური ოკეანითაა დაფარული.

2017 წლის აღმოჩენებს შორის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი აღმოჩენა სწორედ  TRAPPIST-1-ის სისტემა უკავშირდება, რომელიც დედამიწიდან 40 სინათლის წლის მანძილზე, მერწყულის თანავარსკვლავედში მდებარეობს.

მეცნიერები აქტიურად განაგრძობენ კვლევას მის გარშემო, რადგანაც, ვარაუდობენ, რომ, ეს  სისტემა, არამიწიერი სიცოცხლის საძებნელად  შესაძლოა საუკეთესო ადგილი იყოს.

 

წყარო:  Sciencealert.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გეოგრაფიადედამიწაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

მარჯნის რიფს პლასტმასისგან განადგურება ემუქრება

მეცნიერები აცხადებენ, რომ მარჯნის რიფის მომავალს ერთ-ერთ უდიდეს საფრთხეს პლასტმასი უქმნის.

აზია-წყნარი ოკეანის რეგიონში ჩატარებული დათვალიერების შედეგად, მარჯნის რიფის მესამედზე პლასტმასის 11 მილიარდი ერთეული აღმოაჩინეს. ეს რიცხვი 2025 წლისთვის, სავარაუდოდ, 15 მილიარდამდე გაიზრდება.

ამასთანავე, პლასტმასი მარჯნის რიფზე დაავადების გავრცელების რისკს 20-ჯერ ზრდის. მეცნიერები აცხადებენ, რომ პლასტმასი აავადებს მარჯნის რიფის  უხერხემლო ცხოველებს. თითების ფორმის მარჯანი კი პლასტმასის ნარჩენებში ადვილად იხლართება.

მარჯნის რიფები არაერთი საფრთხის წინაშეა. მარჯანი უჩვეულოდ თბილი წყლის გამო უფერულდება, მარჯნის პოლიპები ქსოვილებისგან წყალმცენარეებს კარგავენ, რის გამოც ისინი უფერულდებიან. ისინი შესაძლოა აღდგნენ, თუკი ტემპერატურის ცვლილება გონივრულ ვადაში შეიცვლება, თუმცა ამ პროცესს შესაძლოა უამრავი წელი დასჭირდეს.

რაც შეეხება დაავადებებს, ორგანიზმები მარჯანს თავს ესხმიან და შესაძლოა მისი დაღუპვაც გამოიწვიონ. წინა კვლევამ დაადგინა, რომ პლასტმასის ნარჩენებმა შეიძლება მარჯანზე უარყოფითად იმოქმედოს სინათლისა და ჟანგბადის დაბლოკვით და შედეგად პათოგენები გაამრავლოს. 

კვლევის ფარგლებში, რომელიც სამეცნიერო ჟურნალ Science-ში გამოქვეყნდა, მეცნიერებმა 2011-2014 წლებში აზია-წყნარი ოკეანის რეგიონის 4 ქვეყანაში 150 რიფი გამოიკვლიეს.

კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ აზია-წყნარი ოკეანის რეგიონში 2025 წლისთვის 15.7 მილიარდი ერთეული პლასტმასი იქნება. ოკეანეში ყოველწლიურაად დაახლოებით  4.8-12.7  მილიონი ტონა პლასტმასის ნარჩენი ხვდება.

 

წყარო: BBC

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ეკონომიკაკვლევებიმსოფლიო

კრიზისები, რომლებიც არ გახმაურებულა: 70 მილიონი ადამიანი დახმარების მოლოდინშია

ჟენევაში მოქმედი, 1945 წელს დაარსებული საერთაშორისო ჰუმანიტარული ორგანიზაცია CARE-ს განცხადებით, 70 მილიონამდე ადამიანი ჰუმანიტარულ კრიზისში იმყოფება. კრიზისებმა ვერ დაიმსახურა საკმარისი ყურადღება სხვადასხვა ქვეყნის მედიის მხრიდან, შესაბამისად, ნაკლებად, ჰუმანიტარული მისიები ნაკლებად დააფინანსეს საერთაშორისო დონორებმა და ჰუმანიტარულმა ორგანიზაციებმა.

ჩრდილოეთი კორეა, ერითრია და ბურუნდი „2017 წლის ყველაზე ნაკლებად ცნობილი ჰუმანიტარული კრიზისების“ სიის სათავეშია.  დანარჩენი ქვეყნებია: სუდანი, კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა, მალი, ვიეტნამი, ჩადის ტბის აუზის რეგიონი, ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა, პერუ.

როგორც აღინინიშნა, კვლევა საერთაშორისო ჰუმანიტარული ორგანიზაცია CARE-ს ორგანიზებულია. ორგანიზაციის გენერალური მდივნის, ლაურა ლის განცხადებით, „ზოგიერთი კრიზისული შემთხვევა თითქმის შეუმჩნეველი დარჩა საერთაშორისო საზოგადოებას. ჩვენს ანგარიშში ჩანს, რომ 70 მილიონი ადამიანი 10 ყველაზე ნაკლებად ცნობილ ჰუმანიტარულ კრიზისში, სიჩუმეში იტანჯებოდა“ .  დღეს მსოფლიოში დაახლოებით 220 მილიონი ადამიანია ჰუმანიტარული დახმარების მოლოდინში, ზემოთ აღნიშნული რაოდენობა კი მის 1/3-ს შეადგენს. მიუხედავად დიდი რაოდენობისა, ამ 10-მა ქვეყანამ ჯამში მთლიანი დაფინანსების 2%-ზე ნაკლები მიიღო.

როგორც ირკვევა, ყველაზე დიდ დახმარებას ჩრდილოეთი კორეის მოსახლეობა საჭიროებს: 18 მილიონი ადამიანი, რომლებიც ვერ იღებენ სიცოცხლისთვის საჭირო საკვებს, დამოკიდებულნი არიან ხელისუფლებაზე, რომ იარსებონ. გაეროს სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით, ჩრდილოეთ კორეაში ყოველი მეორე ადამიანი შიმშილის ზღვარზეა. გარდა ამისა, გლობალური დათბობის გამო, ხშირია წყალდიდობები და სხვა ბუნებრივი კატასტროფები.  მაშინ, როცა ჩრდილოეთ კორეა თითქმის ყოველდღე ფიგურირებს სხვადასხვა მედია საშუალებებში მისი ბირთვული იარაღისა თუ საგარეო პოლიტიკის კამო, ნაკლები ყურადღება ექცევა იმას, თუ რა ჰუმანიტარული სიტუაციაა იქ და როგორ შეიძლება პრობლემის მოგვარების დაწყება. CARE-ს არ  აქვს ჩრდილოეთ კორეაში ოპერირების უფლება, თუმცა, გაეროს მსოფლიო საკვების პროგრამა და წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტი მსგავსი ლიცენზიით სარგებლობენ.

აღსანიშნავია, რომ 10 კრიზისიდან, 3 აფრიკაშია:

მაგალითად, კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში არსებული კონფლიქტის შედეგად, 2017 წელს, ადამიანთა რიცხვი, რომლებიც ჰუმანიტარულ დახმარებას საჭიროებენ, გაორმაგდა და 8 მილიონს გაუტოლდა.

„ჩვენ, ყველამ ძალიან კარგად ვიცით, რომ  მედიაში გავრცელებულ მხოლოდ ერთ ფოტოს შეუძლია გამოიწვიოს ეფექტიანი და დროული ქმედება საერთაშორისო საზოგადოებისა და ორგანიზაციების მხრიდან. თუმცა, ამ ქვეყნების მოსახლეობა ძალიან შორს არიან „ჩვენი სამყაროს“ კამერების, მიკროფონებისა და ოპერატორებისაგან.“

ორგანიზაცია იყენებდა მედიამონიტორინგის ჯგუფ Meltwater-ის სერვისს. გაანალიზდა მსოფლიო ახალი ამბების მონაცემები (ინგლისურ, გერმანულ და ფრანგულ ენებზე).

2017 წლის განმავლობაში მომხდარ 39 ადამიანის მიერ გამოწვეულ თუ ბუნებრივ კატასტროფაში, რომელმაც 1 მილიონზე მეტი ადმაიანი დააზარალა, ზემოთ ჩამოთვლილი ქვეყნებზე ყველაზე ნაკლებად წერდნენ სხვადასხვა სიანფორმაციო საშუალებებში.

მედიის მიერ კონკრეტული პრობლემის გაშუქება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, რადგან კვლევებით დადასტურებული პირდაპირპროპორციული კავშირი არსებობს ინფორმაციის გავრცელებასა და დონორების მიერ გამოყოფილ ჰუმანიტარული დახმარებისთვის საჭირო თანხას შორის.

 წყარო: care.org, nbc news

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერებმა მაიმუნების კლონირება განახორციელეს

მას შემდეგ რაც 1996 წელს პირველი კლონირებული ცხვარი დოლი გაჩნდა, მეცნიერებმა იგივე ტექნოლოგიის გამოყენებით ოცამდე სხვა სახეობის ცხოველის კლონირება განახორციელეს, მათ შორის: კატების, ძაღლების, ვირთხების და მსხვილფეხა საქონლის.

ჩინელმა მეცნიერებმა, მეცნიერებათა აკადემიის ნეირომეცნიერების ინსტიტუტიდან, აღმოაჩინეს, რომ აღნიშნული ტექნოლოგიის გამოყენება პრომატების კლონირებისთვისაცაა შესაძლებელი. მათი მცდელობა ორი მდედრი კლონირებული პრიმატის დაბადებით დასრულდა.

დოლის კლონირებისთვის გამოყენებული ტექნიკა- სომატიკური უჯრედის ნუკლიარული გადაცემა, ითვალისწინებს დონორის კვერცხუჯრედის ბირთვის სხვა ცხოველის უჯრედის ბირთვით ჩანაცლებას. მეცნიერები კვერცხუჯრედის შესაქმნელად ელექტროდენს იყენებენ, რის შედეგადაც ის განაყოფიერდება, შემდეგ კი ემბრიონად გადაქცევას იწყებს და მზადაა იმისათვის, რომ სუროგატი დედის ორგანიზმში გადაიტანონ. ორსულობის შედეგად დაბადებული იმ ცხოველის გენეტიკური ასლია, რომლისგანაც ბირთვის დონაცია მოხდა.

ეს პროცესი მარცხით სრულდებოდა პრიმატებში. ამ დაბრკოლების დასაძლევად აღნიშნულმა მეცნიერთა გუნდმა  ტექნოლოგიაში ორი ახალი ელემენტი ჩართო – ტრიქოსტატინის A და მაცნე RNA.

მეცნიერებმა თავიანთი ტექნოლოგია ზრდასრულ და ემბრიონალურ მაკაკაებზე გამოსცადეს. ზრდასრული პრომატის უჯრედების გამოყენებისას ორი ცოცხალი ცხოველი ვერ მიიღეს, ერთ-ერთის სხეული არასწორად განვითარდა და დაბადებიდან მცირე დროის განმავლობაში იცოცხლა. ამიტომ მკვლევარებმა გადაწყვიტეს, ნაყოფი მაკაკების უჯრედები გამოეყენებინათ. 79 ემბრიონი 21 სუროგატს გადაუნერგეს, 6 მათგანი დაორსულდა და 2 ნაყოფი ჯანმრთელი დაიბადა.

მართალია, ეს რიცხვები არცთუ ისე შთამბეჭდავია, მაგრამ ეს მნიშვნელოვანი პროგრესია და მომავალი კვლევებისთვის უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.

წყარო: https://futurism.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
1 90 91 92 93 94 106
Page 92 of 106