close

მსოფლიო

ეს საინტერესოამსოფლიო

2018 წლის 20 მთავარი სამეცნიერო აღმოჩენა

მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების განვითარების ტემპებს თუ გავითვალისწინებთ, მართლები ვიქნებით თუ ვივარაუდებთ, რომ მომდევნო წელს კიდევ უამრავი საინტერესო და შთამბეჭავი სიახლე გველოდება, თუმცა მანამდე თვალი გადავავლოთ იმ მნიშვნელოვან ამბებს, რომელთა შესახებაც ამ წლის განმავლობაში შევიტყვეთ.

1. ჩვენ შევიტყვეთ, რომ 2040 წელს, შესაძლოა, კლიმატური კატასტროფის წინაშე დავდგეთ

გაეროს მიერ ჩატარებულმა კვლევამ, რომელშიც 40 ქვეყნის 91 მეცნიერი მონაწილეობდა, გამოააშკარავა, რომ თუ დედამიწაზე სათბურის გაზების გამოყოფა ამ ტემპებით გაგრძელდება, 2040 წლისთვის დედამიწის ატმოსფეროს ტემპერატურა 1,5 გრადუსით მოიმატებს, რაც მასიურ კატასტროფებს გამოიწვევს, საერთო ზარალი კი 54 ტრილიონ დოლარს მიაღწევს. ამ დრომდე მიიჩნეოდა, რომ კრიტიკული ზღვარი ტემპერატურის 2-გრადუსიან ცვლილებაზე გადიოდა, თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, 1,5 გრადუსი კატასტროფული შედეგების მისაღებად სავსებით საკმარისია.

2. ადამიანებს ახლა უკვე ახალი ორგანო, ინტერსტიტიუმი გვაქვს

2018 წელს მეცნიერებმა ადამიანის ორგანიზმში ახალი ორგანო, ინტერსტიტიუმი აღმოაჩინეს. ამ დრომდე მისი გარჩევა შემაერთებელი ქსოვილისგან ვერ ხერხდებოდა. როგორც აღმოჩნდა, ახალი ორგანო სხეულში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ზომისაა და მას ორგანიზმში სითხის განაწილება და გადატანა ევალება. სავარაუდოდ, ინტერსტიტიუმი ორგანიზმში მიმდინარე უამრავ პროცესშია ჩართული.

 

3. მარსის ზედაპირის ქვეშ თხევადი წყლის დიდი მასა აღმოვაჩინეთ

მეცნიერებმა ისტორიაში პირველად მარსის ზედაპირის ქვეშ თხევადი წყლის დიდი მასა აღმოაჩინეს. ევროპელმა მეცნიერებმა აღმოჩენა Mars Express-ზე მიმაგრებული სპეციალური რადარის საშუალებით გააკეთეს. ცნობილია, რომ დედამიწაზე არსებულ მიწისქვეშა წყლის რეზერვუარებში გარკვეული მიკროორგანიზმების პოვნაა შესაძლებელი, მეცნიერების თქმით, თუ სიცოცხლე დედამიწაზე გაჩნდა, არ არის გამორიცხული, რომ იგივე ოდესღაც მარსზეც მომხდარიყო, ამ სიცოცხლის კვალის პოვნა კი შესაძლებელია მარსის ზედაპირის ქვეშ, თხევად გარემოში შეიძლებოდეს.

4. პირველად მოვახდინეთ მაიმუნების კლონირება

ჩინელმა მეცნიერებმა მაკაკის კლონის შესაქმნელად გამოიყენეს მეთოდი, რომლითაც პირველად ცხვარ დოლის კლონირება მოხდა. ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც მეცნიერებმა პრიმატების კლონირება მოახდინეს. აღნიშნულ საკითხს მოჰყვა კრიტიკაც, ადამიანების ნაწილი მიიჩნევდა, რომ მსგავსი ექსპერიმენტი არაეთიკურია.

5. აღმოვაჩინეთ ცხოველი, რომელიც 30 წლის განმავლობაში გადაშენებულად ითვლებოდა

კენგურუ თაგვი პატარა, მიწის ქვეშ მცხოვრები ძუძუმწოვარია, რომელიც მექსიკის ჩრდილოეთში ცხოვრობს. ის უკანასკნელად 1989 წელს იყო შემჩნეული, ხოლო 1994 წელს მექსიკის მთავრობამ კენგურუ თაგვი გადაშენებულად გამოაცხადა. მოულოდნელად, მეცნიერებმა 2017 წელს ოთხი კენგურუ თაგვი აღმოაჩინეს. ექსპერტების თქმით, ეს აღმოჩენა დამაიმედებელია, რადგან ეს ნიშნავს, რომ ამ რეგიონში ბუნებრივი ეკოსისტემების აღდგენა მიმდინარეობს.

 

6. აღმოვაჩინეთ დინოზავრის ახალი, ამ დრომდე სრულად უცნობი სახეობა

2012 წელს სამხრეთ აფრიკაში უცნობი დინოზავრის ნამარხი აღმოაჩინეს. ახლახან კი მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ნამარხი გიგანტურ დინოზავრს, ბრონტოზავრის მონათესავე სახეობას ეკუთვნის. გამოთვლები მიუთითებს, რომ აღმოჩენილი დინოზავრის წონა თითქმის 12 000 კილოგრამს აღწევდა. ექსპერტების თქმით, ეს მიწაზე მცხოვრები ყველაზე დიდი ცხოველია, რომელსაც ოდესმე უარსებია.

7. NASA-მ ტყუპების შესწავლისას აღმოაჩინა, რომ კოსმოსში ყოფნა გენების ექსპრესიას ცვლის

NASA-მ კოსმოსში ასტრონავტი სკოტ კელი გაუშვა, რომელსაც დედამიწაზე ტყუპი ძმა, მარკ კელი ჰყავს. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ სკოტ კელის გენების ექსპრესია კოსმოსში ყოფნისას მნიშვნელოვნად შეიცვალა. მარკ კელის ორგანიზმში კი მსგავსი ცვლილება არ დაფიქსირებულა. დედამიწაზე დაბრუნების შემდეგ სკოტ კელის გენების დიდი ნაწილის ექსპრესია დარეგულირდა, თუმცა მისი გენების შვიდი პროცენტი საწყის მდგომარეობაში კვლავ არ დაბრუნებულა

8. 129 წლის შემდეგ, კილოგრამის ახალ განმარტებაზე გადავედით

პარიზის მიწისქვეშა საცავში დაცული ეტალონი, რომლითაც კილოგრამის განსაზღვრა ხდებოდა, წონაში იკლებდა. ნოემბერში მეცნიერებმა გადაწყვიტეს, რომ საჭირო იყო კილოგრამის ახალი განსაზღვრების შემოღება. კილოგრამის ახალი განსაზღვრება პლანკის მუდმივაზეა დაფუძნებული, რომელიც სამყაროში არსებული ერთ-ერთი ყველაზე სტაბილური მუდმივაა.

9. აღმოვაჩინეთ სამყაროს ყველაზე კაშკაშა ობიექტი

ეს არის ჩვენგან 13 მილიარდი სინათლის წლით დაშორებული კვაზარი (მისი ოფიციალური სახელია PSO J352.4034-15.3373), რაც ნიშნავს, რომ ჩვენ ამ კვაზარს ახალ ისეთად ვხედავთ, როგორიც ის 13 მილიარდი წლის წინ, სამყაროს შექმნისას იყო. შესაძლებელია, რომ სამყაროში უფრო კაშკაშა ობიექტებიც არსებობდნენ, თუმცა ჯერ ჩვენ ისინი არ გვიპოვნია.

10. აღმოვაჩინეთ, რომ ოზონის შრეს იმაზე სწრაფად შეუძლია აღდგენა, ვიდრე გვეგონა

გაეროს მიერ ჩატარებული კვლევით ირკვევა, რომ ოზონის შრის აღდგენა სწრაფად მიმდინარეობს. თუ პროცესი არ შენელდება, 2030 წლისთვის ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში ოზონის შრე სრულად აღდგება, სამხრეთ რეგიონებში ეს პროცესი 2050 წელს, დედამიწის პოლუსებზე კი 2060 წლისთვის დასრულდება.

11. აღმოვაჩინეთ სინათლის ახალი ტიპი

თუ თქვენ ბნელ ოთახში ორ ფანარს ისე აანთებთ, რომ მათმა სხივებმა ერთმანეთი გადაკვეთონ, არაფერი მოხდება. ისინი ერთმანეთში ყოველგვარი ურთიერთქმედების გარეშე გაივლიან. მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტისა და ჰარვარდის უნივრესიტეტის მეცნიერებმა აღმოაჩინეს მეთოდი, რომლის გამოყენებისასაც ფოტონები ერთმანეთთან ურთიერთქმედებას იწყებენ. აღნიშნული აღმოჩენა, შესაძლოა, უსწრაფესი კვანტური კომპიუტერების შესაქმნელად გამოგვადგეს.

12. იუპიტერის გარშემო 12 ახალი მთვარე დავაფიქსირეთ

მზის სისტემის მეცხრე პლანეტის ძიებისას მეცნიერებმა შემთხვევით იუპიტერის 12 ახალი მთვარე აღმოაჩინეს. ორი ახალი მთვარე ორბიტაზე იუპიტერის ბრუნვის მიმართულებით ბრუნავს. ისინი სავარაუდოდ ერთი დიდი მთვარის გახლეჩვის შედეგად წარმოიქმნენ. დანარჩენი 10 მთვარე პლანეტიდან უფრო მოშორებითაა, მათგან ცხრა კი ორბიტაზე პლანეტის ბრუნვის საპირისპირო მიმართულებით ბრუნავს.

13. აღმოვაჩინეთ 90 000 წლის წინ დაბადებული გოგო, რომელსაც ნეანდერტალელი დედა და დენისოველი მამა ჰყავდა

მეცნიერებმა ციმბირში, დენისის გამოქვაბულში ძვლის ფრაგმენტები აღმოაჩინეს. ნამარხის შესწავლის შემდეგ გაირკვა, რომ ეს ინდივიდი ადამიანის ორი სხვადასხვა ქვესახეობის ნაჯვარი იყო. ეს ნიშნავს, რომ ადამიანთა ქვესახეობები ერთმანეთში იმაზე უფრო ხშირად ჯვარდებოდნენ, ვიდრე ჩვენ ვფიქრობდით.

13. ჰომო საპიენსის შექმნილი ყველაზე ძველი ნახატი

ქვის იარაღზე აღმოჩენილი წითელი ხაზები შესაძლოა ჰომო საპიენსის შექმნილი უძვლესი ნახატი იყოს. მეცნიერთა ვარაუდით, იარაღი დაახლოებით 73 000 წლისაა. ეს 30 000 წლით უფრო ძველია, ვიდრე ამ დრომდე აღმოჩენილი ყველაზე ძველი ნახატი.

14. დავადგინეთ, რომ ხვლიკებს სიზმრები ესიზმრებათ

ლიონის ნეირომეცნიერებათა ცენტრის მიერ ჩატარებული კვლევით ირკვევა, რომ ხვლიკებს გამოკვეთილი ძილის რეჟიმები გააჩნიათ. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ხვლიკებს სწრაფი ძილი (REM) და ნელი ძილი ისევე ახასიათებთ, როგორც ადამიანებს. კვლევის ავტორების თქმით, შედეგები მიუთითებს, რომ ხვლიკები სიზმრებს ხედავენ.

15. ერთნაირსქესიანი თაგვებისგან შთამომავლობის მიღება შევძელით

გენეტიკური ინჟინერიის გამოყენებით ჩინელმა მეცნიერებმა ერთნაირსქესიანი თაგვებისგან შთამომავლობის მიღება შეძლეს. მეცნიერებმა შთამომავლობის მიღება ორი მამრისა და ორი მდედრისგან სცადეს. ორი მამრისგან მიღებული შთამომავლობა მალევე დაიღუპა, მდედრი თაგვებისგან მიღებული შთამომავლობა კი გადარჩა და გამრავლებაც შეძლო.

16. გავარკვიეთ, რომ მსოფლიოს უძველესი ცხოველი, მართლაც ცხოველი იყო

558 მილიონი წლის წინ ოკეანის ფსკერზე უცნაური არსება მოკვდა. მისი ოვალური ფორმის სხეული სიგრძეში დაახლოებით ხუთი სანტიმეტრია, მისი გვერდები კი სიმეტრიული “ნეკნებითაა” დაფარული. მეცნიერებმა მისი ნამარხი 1940-იან წლებში აღმოაჩინეს და მას შემდეგ მუდმივად მიდის დავა იმაზე, თუ რას წარმოადგენდა ეს არსება. არც ის იყო ადვილი გასარკვევი, საერთოდ მიეკუთვნებოდა თუ არა ის ცოცხალი ორგანიზმების სამეფოს. გასული 558 მილიონი წლის მიუხედავად, ავსტრალიელმა გეოფიზიკოსმა ილია ბობროვსკიმ შეძლო იმ მარტივი მოლეკულების დაფიქსირება, რომლებიც ერთ დროს ამ ორგანიზმში არსებობდნენ, რის შედეგაც დადგინდა, რომ დიკინსონია, (Dickinsonia) მართლაც ცოცხალი ორგანიზმი იყო.

17. აღმოვაჩინეთ, რომ ტირანოზავრები იმაზე უფრო პუტკუნები იყვნენ, ვიდრე წარმოგვედგინა

2018 წელს მეცნიერებმა უახლეს კვლევებზე დაყრდნობით ტირანოზავრის აქამდე ერთ-ერთი ყველაზე დეტალური მოდელი შექმნეს. ახალ პროექტში მონაწილეობა ხელოვანებისა და პალეონტოლოგების გუნდმა მიიღო. მათ დინოზავრის მოდელის თითოეული ფენა მაქსიმალური სიზუსტით შექმნეს. მიღებული შედეგი კი საზოგადოებაში გავრცელებული წარმოსახვისგან საკმაოდ შორსაა.

18. აღმოვაჩინეთ ნივთიერება, რომლითაც შესაძლოა მამაკაცებისთვის კონტრაცეპციის ახალი მეთოდი შევქმნათ

ამ დრომდე მამაკაცებისთვის განკუთვნილ კონტრაცეფციის აბებს სერიოზული გვერდითი ეფექტები ჰქონდა. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ნივთიერება, რომელსაც მამაკაცის ორგანიზმში ტესტოსტერონის დონის შემცირება უსაფრთხოდ შეუძლია.

19. აღმოვაჩინეთ უძველესი, 13 000 წლის ლუდი

ისრაელში არქეოლოგებმა ერთ-ერთ გამოქვბულში ლუდის ნარჩენები აღმოაჩინეს, რომლებიც 13 000 წლით დათარიღდა. ეს არის ადამიანების მიერ ალკოჰოლის დამზადების ყველაზე ძველი დოკუმენტირებული შემთხვევა.

20. ასტრონომებმა ბოლოსდაბოლოს დაადგინეს, საიდან მოდიან ნეიტრინოები

ნეიტრინოებს ხშირად მოჩვენება ნაწილაკებად მოიხსენიებენ ხოლმე, ნეიტრინოები ყველგანაა, თუმცა ამ დრომდე უცნობი იყო, თუ საიდან მოდიან ისინი. თქვენს გარშემო ამ წამს მილიარდობით ნეიტრინოა, თუმცა თქვენ ვერაფერს გრძნობთ. 2018 წელს მეცნიერებმა განსაკუთრებით მაღალი ენერგიის მქონე ნეიტრინო დააფიქსირეს, მომდევნო კვლევებით კი გაირკვა, რომ მისი წყარო ჩვენგან ოთხი მილიარდი სინათლის წლით დაშორებული ბლაზარი, სახელად TXS 0506+056-ია.

წყარო : on.ge

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
მსოფლიო

2018 წლის 20 მთავარი სამეცნიერო აღმოჩენა

მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების განვითარების ტემპებს თუ გავითვალისწინებთ, მართლები ვიქნებით თუ ვივარაუდებთ, რომ მომდევნო წელს კიდევ უამრავი საინტერესო და შთამბეჭავი სიახლე გველოდება, თუმცა მანამდე თვალი გადავავლოთ იმ მნიშვნელოვან ამბებს, რომელთა შესახებაც ამ წლის განმავლობაში შევიტყვეთ.

1. ჩვენ შევიტყვეთ, რომ 2040 წელს, შესაძლოა, კლიმატური კატასტროფის წინაშე დავდგეთ

გაეროს მიერ ჩატარებულმა კვლევამ, რომელშიც 40 ქვეყნის 91 მეცნიერი მონაწილეობდა, გამოააშკარავა, რომ თუ დედამიწაზე სათბურის გაზების გამოყოფა ამ ტემპებით გაგრძელდება, 2040 წლისთვის დედამიწის ატმოსფეროს ტემპერატურა 1,5 გრადუსით მოიმატებს, რაც მასიურ კატასტროფებს გამოიწვევს, საერთო ზარალი კი 54 ტრილიონ დოლარს მიაღწევს. ამ დრომდე მიიჩნეოდა, რომ კრიტიკული ზღვარი ტემპერატურის 2-გრადუსიან ცვლილებაზე გადიოდა, თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, 1,5 გრადუსი კატასტროფული შედეგების მისაღებად სავსებით საკმარისია.

2. ადამიანებს ახლა უკვე ახალი ორგანო, ინტერსტიტიუმი გვაქვს

2018 წელს მეცნიერებმა ადამიანის ორგანიზმში ახალი ორგანო, ინტერსტიტიუმი აღმოაჩინეს. ამ დრომდე მისი გარჩევა შემაერთებელი ქსოვილისგან ვერ ხერხდებოდა. როგორც აღმოჩნდა, ახალი ორგანო სხეულში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ზომისაა და მას ორგანიზმში სითხის განაწილება და გადატანა ევალება. სავარაუდოდ, ინტერსტიტიუმი ორგანიზმში მიმდინარე უამრავ პროცესშია ჩართული.

 

3. მარსის ზედაპირის ქვეშ თხევადი წყლის დიდი მასა აღმოვაჩინეთ

მეცნიერებმა ისტორიაში პირველად მარსის ზედაპირის ქვეშ თხევადი წყლის დიდი მასა აღმოაჩინეს. ევროპელმა მეცნიერებმა აღმოჩენა Mars Express-ზე მიმაგრებული სპეციალური რადარის საშუალებით გააკეთეს. ცნობილია, რომ დედამიწაზე არსებულ მიწისქვეშა წყლის რეზერვუარებში გარკვეული მიკროორგანიზმების პოვნაა შესაძლებელი, მეცნიერების თქმით, თუ სიცოცხლე დედამიწაზე გაჩნდა, არ არის გამორიცხული, რომ იგივე ოდესღაც მარსზეც მომხდარიყო, ამ სიცოცხლის კვალის პოვნა კი შესაძლებელია მარსის ზედაპირის ქვეშ, თხევად გარემოში შეიძლებოდეს.

4. პირველად მოვახდინეთ მაიმუნების კლონირება

ჩინელმა მეცნიერებმა მაკაკის კლონის შესაქმნელად გამოიყენეს მეთოდი, რომლითაც პირველად ცხვარ დოლის კლონირება მოხდა. ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც მეცნიერებმა პრიმატების კლონირება მოახდინეს. აღნიშნულ საკითხს მოჰყვა კრიტიკაც, ადამიანების ნაწილი მიიჩნევდა, რომ მსგავსი ექსპერიმენტი არაეთიკურია.

5. აღმოვაჩინეთ ცხოველი, რომელიც 30 წლის განმავლობაში გადაშენებულად ითვლებოდა

კენგურუ თაგვი პატარა, მიწის ქვეშ მცხოვრები ძუძუმწოვარია, რომელიც მექსიკის ჩრდილოეთში ცხოვრობს. ის უკანასკნელად 1989 წელს იყო შემჩნეული, ხოლო 1994 წელს მექსიკის მთავრობამ კენგურუ თაგვი გადაშენებულად გამოაცხადა. მოულოდნელად, მეცნიერებმა 2017 წელს ოთხი კენგურუ თაგვი აღმოაჩინეს. ექსპერტების თქმით, ეს აღმოჩენა დამაიმედებელია, რადგან ეს ნიშნავს, რომ ამ რეგიონში ბუნებრივი ეკოსისტემების აღდგენა მიმდინარეობს.

 

6. აღმოვაჩინეთ დინოზავრის ახალი, ამ დრომდე სრულად უცნობი სახეობა

2012 წელს სამხრეთ აფრიკაში უცნობი დინოზავრის ნამარხი აღმოაჩინეს. ახლახან კი მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ნამარხი გიგანტურ დინოზავრს, ბრონტოზავრის მონათესავე სახეობას ეკუთვნის. გამოთვლები მიუთითებს, რომ აღმოჩენილი დინოზავრის წონა თითქმის 12 000 კილოგრამს აღწევდა. ექსპერტების თქმით, ეს მიწაზე მცხოვრები ყველაზე დიდი ცხოველია, რომელსაც ოდესმე უარსებია.

7. NASA-მ ტყუპების შესწავლისას აღმოაჩინა, რომ კოსმოსში ყოფნა გენების ექსპრესიას ცვლის

NASA-მ კოსმოსში ასტრონავტი სკოტ კელი გაუშვა, რომელსაც დედამიწაზე ტყუპი ძმა, მარკ კელი ჰყავს. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ სკოტ კელის გენების ექსპრესია კოსმოსში ყოფნისას მნიშვნელოვნად შეიცვალა. მარკ კელის ორგანიზმში კი მსგავსი ცვლილება არ დაფიქსირებულა. დედამიწაზე დაბრუნების შემდეგ სკოტ კელის გენების დიდი ნაწილის ექსპრესია დარეგულირდა, თუმცა მისი გენების შვიდი პროცენტი საწყის მდგომარეობაში კვლავ არ დაბრუნებულა

8. 129 წლის შემდეგ, კილოგრამის ახალ განმარტებაზე გადავედით

პარიზის მიწისქვეშა საცავში დაცული ეტალონი, რომლითაც კილოგრამის განსაზღვრა ხდებოდა, წონაში იკლებდა. ნოემბერში მეცნიერებმა გადაწყვიტეს, რომ საჭირო იყო კილოგრამის ახალი განსაზღვრების შემოღება. კილოგრამის ახალი განსაზღვრება პლანკის მუდმივაზეა დაფუძნებული, რომელიც სამყაროში არსებული ერთ-ერთი ყველაზე სტაბილური მუდმივაა.

9. აღმოვაჩინეთ სამყაროს ყველაზე კაშკაშა ობიექტი

ეს არის ჩვენგან 13 მილიარდი სინათლის წლით დაშორებული კვაზარი (მისი ოფიციალური სახელია PSO J352.4034-15.3373), რაც ნიშნავს, რომ ჩვენ ამ კვაზარს ახალ ისეთად ვხედავთ, როგორიც ის 13 მილიარდი წლის წინ, სამყაროს შექმნისას იყო. შესაძლებელია, რომ სამყაროში უფრო კაშკაშა ობიექტებიც არსებობდნენ, თუმცა ჯერ ჩვენ ისინი არ გვიპოვნია.

10. აღმოვაჩინეთ, რომ ოზონის შრეს იმაზე სწრაფად შეუძლია აღდგენა, ვიდრე გვეგონა

გაეროს მიერ ჩატარებული კვლევით ირკვევა, რომ ოზონის შრის აღდგენა სწრაფად მიმდინარეობს. თუ პროცესი არ შენელდება, 2030 წლისთვის ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში ოზონის შრე სრულად აღდგება, სამხრეთ რეგიონებში ეს პროცესი 2050 წელს, დედამიწის პოლუსებზე კი 2060 წლისთვის დასრულდება.

11. აღმოვაჩინეთ სინათლის ახალი ტიპი

თუ თქვენ ბნელ ოთახში ორ ფანარს ისე აანთებთ, რომ მათმა სხივებმა ერთმანეთი გადაკვეთონ, არაფერი მოხდება. ისინი ერთმანეთში ყოველგვარი ურთიერთქმედების გარეშე გაივლიან. მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტისა და ჰარვარდის უნივრესიტეტის მეცნიერებმა აღმოაჩინეს მეთოდი, რომლის გამოყენებისასაც ფოტონები ერთმანეთთან ურთიერთქმედებას იწყებენ. აღნიშნული აღმოჩენა, შესაძლოა, უსწრაფესი კვანტური კომპიუტერების შესაქმნელად გამოგვადგეს.

12. იუპიტერის გარშემო 12 ახალი მთვარე დავაფიქსირეთ

მზის სისტემის მეცხრე პლანეტის ძიებისას მეცნიერებმა შემთხვევით იუპიტერის 12 ახალი მთვარე აღმოაჩინეს. ორი ახალი მთვარე ორბიტაზე იუპიტერის ბრუნვის მიმართულებით ბრუნავს. ისინი სავარაუდოდ ერთი დიდი მთვარის გახლეჩვის შედეგად წარმოიქმნენ. დანარჩენი 10 მთვარე პლანეტიდან უფრო მოშორებითაა, მათგან ცხრა კი ორბიტაზე პლანეტის ბრუნვის საპირისპირო მიმართულებით ბრუნავს.

13. აღმოვაჩინეთ 90 000 წლის წინ დაბადებული გოგო, რომელსაც ნეანდერტალელი დედა და დენისოველი მამა ჰყავდა

მეცნიერებმა ციმბირში, დენისის გამოქვაბულში ძვლის ფრაგმენტები აღმოაჩინეს. ნამარხის შესწავლის შემდეგ გაირკვა, რომ ეს ინდივიდი ადამიანის ორი სხვადასხვა ქვესახეობის ნაჯვარი იყო. ეს ნიშნავს, რომ ადამიანთა ქვესახეობები ერთმანეთში იმაზე უფრო ხშირად ჯვარდებოდნენ, ვიდრე ჩვენ ვფიქრობდით.

13. ჰომო საპიენსის შექმნილი ყველაზე ძველი ნახატი

ქვის იარაღზე აღმოჩენილი წითელი ხაზები შესაძლოა ჰომო საპიენსის შექმნილი უძვლესი ნახატი იყოს. მეცნიერთა ვარაუდით, იარაღი დაახლოებით 73 000 წლისაა. ეს 30 000 წლით უფრო ძველია, ვიდრე ამ დრომდე აღმოჩენილი ყველაზე ძველი ნახატი.

14. დავადგინეთ, რომ ხვლიკებს სიზმრები ესიზმრებათ

ლიონის ნეირომეცნიერებათა ცენტრის მიერ ჩატარებული კვლევით ირკვევა, რომ ხვლიკებს გამოკვეთილი ძილის რეჟიმები გააჩნიათ. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ხვლიკებს სწრაფი ძილი (REM) და ნელი ძილი ისევე ახასიათებთ, როგორც ადამიანებს. კვლევის ავტორების თქმით, შედეგები მიუთითებს, რომ ხვლიკები სიზმრებს ხედავენ.

15. ერთნაირსქესიანი თაგვებისგან შთამომავლობის მიღება შევძელით

გენეტიკური ინჟინერიის გამოყენებით ჩინელმა მეცნიერებმა ერთნაირსქესიანი თაგვებისგან შთამომავლობის მიღება შეძლეს. მეცნიერებმა შთამომავლობის მიღება ორი მამრისა და ორი მდედრისგან სცადეს. ორი მამრისგან მიღებული შთამომავლობა მალევე დაიღუპა, მდედრი თაგვებისგან მიღებული შთამომავლობა კი გადარჩა და გამრავლებაც შეძლო.

16. გავარკვიეთ, რომ მსოფლიოს უძველესი ცხოველი, მართლაც ცხოველი იყო

558 მილიონი წლის წინ ოკეანის ფსკერზე უცნაური არსება მოკვდა. მისი ოვალური ფორმის სხეული სიგრძეში დაახლოებით ხუთი სანტიმეტრია, მისი გვერდები კი სიმეტრიული “ნეკნებითაა” დაფარული. მეცნიერებმა მისი ნამარხი 1940-იან წლებში აღმოაჩინეს და მას შემდეგ მუდმივად მიდის დავა იმაზე, თუ რას წარმოადგენდა ეს არსება. არც ის იყო ადვილი გასარკვევი, საერთოდ მიეკუთვნებოდა თუ არა ის ცოცხალი ორგანიზმების სამეფოს. გასული 558 მილიონი წლის მიუხედავად, ავსტრალიელმა გეოფიზიკოსმა ილია ბობროვსკიმ შეძლო იმ მარტივი მოლეკულების დაფიქსირება, რომლებიც ერთ დროს ამ ორგანიზმში არსებობდნენ, რის შედეგაც დადგინდა, რომ დიკინსონია, (Dickinsonia) მართლაც ცოცხალი ორგანიზმი იყო.

17. აღმოვაჩინეთ, რომ ტირანოზავრები იმაზე უფრო პუტკუნები იყვნენ, ვიდრე წარმოგვედგინა

2018 წელს მეცნიერებმა უახლეს კვლევებზე დაყრდნობით ტირანოზავრის აქამდე ერთ-ერთი ყველაზე დეტალური მოდელი შექმნეს. ახალ პროექტში მონაწილეობა ხელოვანებისა და პალეონტოლოგების გუნდმა მიიღო. მათ დინოზავრის მოდელის თითოეული ფენა მაქსიმალური სიზუსტით შექმნეს. მიღებული შედეგი კი საზოგადოებაში გავრცელებული წარმოსახვისგან საკმაოდ შორსაა.

18. აღმოვაჩინეთ ნივთიერება, რომლითაც შესაძლოა მამაკაცებისთვის კონტრაცეპციის ახალი მეთოდი შევქმნათ

ამ დრომდე მამაკაცებისთვის განკუთვნილ კონტრაცეფციის აბებს სერიოზული გვერდითი ეფექტები ჰქონდა. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ნივთიერება, რომელსაც მამაკაცის ორგანიზმში ტესტოსტერონის დონის შემცირება უსაფრთხოდ შეუძლია.

19. აღმოვაჩინეთ უძველესი, 13 000 წლის ლუდი

ისრაელში არქეოლოგებმა ერთ-ერთ გამოქვბულში ლუდის ნარჩენები აღმოაჩინეს, რომლებიც 13 000 წლით დათარიღდა. ეს არის ადამიანების მიერ ალკოჰოლის დამზადების ყველაზე ძველი დოკუმენტირებული შემთხვევა.

20. ასტრონომებმა ბოლოსდაბოლოს დაადგინეს, საიდან მოდიან ნეიტრინოები

ნეიტრინოებს ხშირად მოჩვენება ნაწილაკებად მოიხსენიებენ ხოლმე, ნეიტრინოები ყველგანაა, თუმცა ამ დრომდე უცნობი იყო, თუ საიდან მოდიან ისინი. თქვენს გარშემო ამ წამს მილიარდობით ნეიტრინოა, თუმცა თქვენ ვერაფერს გრძნობთ. 2018 წელს მეცნიერებმა განსაკუთრებით მაღალი ენერგიის მქონე ნეიტრინო დააფიქსირეს, მომდევნო კვლევებით კი გაირკვა, რომ მისი წყარო ჩვენგან ოთხი მილიარდი სინათლის წლით დაშორებული ბლაზარი, სახელად TXS 0506+056-ია.

წყარო : on.ge

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
მსოფლიო

ჩინელმა მილიარდერმა 6400 თანამშრომელი დასასვენებლად საფრანგეთში წაიყვანა

ჩინურმა კომპანიამ 6400 თანამშრომელი 4-დღიან შვებულებაში თავად წაიყვანა. მათ 140 სასტუმროს და 4700 ნომრის დაჯავშნა მოუწიათ.

Tiens Group-ის თანამშრომლები ჩინელმა ბიზნესმენმა ლი ჯინიუანმა შეკრიბა. აღნიშნული საფრანგეთში განცორციელებული ტურებიდან,  ყველაზე დიდი ჯგუფური ტურია. 4-დღიანი ტურის განმავლობაში მოსალოდნელია რომ ჯგუფი, ნიცაში და პარიზში 13 მილიონს დახარჯავს სასტუმროებზე, საკვებზე და ექსკურსიებზე რომელიც ლუვრის მონახულებასა და მულენ რუჟის კაბარეს შოუს დასწრებას ითვალისწინებს.

პარასკევს, 147-მა ავტობუსმა ჯგუფი, თავიანთი სასტუმროებიდან ნიცაში გაამგაზვრა სადაც მათ მსოფლიოში ყველაზე დიდი ადამიანებისგან შემდგარი სიტყვა „ტიენური ოცნება არის ნიცა“ დახატეს.

TIENS Group დაფუძნდა 1995 წელს, ჩინეთში , ქალაქ ტიანძინში , მისი დამფუძნებელია ბ-ნი ლი ჯინ იუანი.საერთაშორისო ბაზარზე თავისი ექპანსია დაიწყო 1997 წელს. დღეს კომპანია წარმოადგენს მრავალეროვან კონგლომერატს, რომლის საამაყო აქტივებია სავაჭრო საქმიანობა, ფინანსები და უძრავი და მოძრავი ქონება. მთელი თავისი მოღვაწეობის მანძილზე ტიენსმა ქველმოქმედებაში ჩადო 1,5 მილიარდი დოლარი მთელი მსოფლიოს მაშტაბით.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
მსოფლიო

საფრანგეთმა ბავშვებს სკოლებში ტელეფონით სარგებლობა აუკრძალა

მასწავლებლები ჩივიან, რომ ბავშვები უყურადღებოები გახდნენ და გაკვეთილებზე ტელეფონებზე არიან დამოკიდებულნი. საფრანგეთის ხელისუფლება შეშფოთებულია იმით, რომ ბავშვები ზედმეტად დამოკიდებულები გახდნენ თავიანთ ტელეფონზე. ამიტომ, საფრანგეთში 15 წლამდე ასაკის ბავშვებს  სკოლაში ტელეფონით სარგებლობა აეკრძალათ.

კანონი  შემოიღეს საფრანგეთის პრეზიდენტის, ემანუელ მარკონის დაპირების თანახმად.

ამის შესახებ Business Insider=ი წერს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკულტურამსოფლიო

მუმიაზე ჩატარებულმა დნმ-ის ანალიზით უძველესი ეგვიპტელები საქართველოდან არიან

მაქს პლენკის ინსტიტუტისა (Max Planck Institute for the Science of Human History) და ტიუბინგენის უნივერსიტეტის (University of Tuebingen) გერმანელმა მეცნიერებმა ნაწილობრივ აღადგინეს 90 ეგვიპტური მუმიის გენომი, რომელთა ასაკი 1500-დან 3500 წლამდე მერყეობდა. გულდასმით გამოიკვლიეს და იმ დასკვნამდე მივიდნენ, რომ უძველესი ეგვიპტელები არ იყვნენ აფრიკელები. ისინი წარმოშობით სამხრეთ ევროპიდან იყვნენ და ამასთან, იმ ადგილებიდან, სადაც დღეს მდებარეობს თურქეთი, ისრაელი, იორდანია, სირია, ლიბანი და საქართველო.
iGENEA -ს სპეციალისტებმა ბიჭუნა-ფარაონის და თანამედროვე ევროპელების გენომი შეადარეს ერთმანეთს. როგორც აღმოჩნდა ბევრი მათგანი ტუტანჰამონის ნათესავია – საშუალოდ ევროპელ მამაკაცთა ნახევარი. ზოგიერთ ქვეყანაში კი მათი რიცხვი 60 – 70% აღწევს – მაგალითად, ესპანეთსა და საფრანგეთში.
დნმ-ს ადარებდნენ ე.წ. ჰაპლოჯგუფების მიხედვით – დნმ-ის ფრაგმენტების ნაკრები, რომელიც თაობიდან თაობაზე გადადის და ინახება ჰაპლოჯგუფში R1b1a2 სახელით.
გერმანელმა და შვეიცარიელმა მეცნიერებმა კიდევ ერთხელ დაადასტურეს, რომ თანამედროვე ეგვიპტელები, საერთო ჯამში, არ არიან ფარაონების შთამომავლები – სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, მათ საერთო არაფერი გააჩნიათ უძველესს მმართველებთან.
– მიმაჩნია, რომ ეგვიპტელი მმართველებისა და ევროპელების საერთო წინაპარი კავკასიაში ცხოვრობდა, დაახლოებით 9500 წლის წინ – ამბობს შოლცი. – დაახლოებით 7 000 წლის წინ მისი პირდაპირი შთამომავლები ევროპაში დასახლდნენ. ზოგიერთებმა კი ეგვიპტეს მიაღწიეს და ფარაონები გახდნენ. გამოდის რომ თავად ტუტანჰამონი და მისი წინაპრები კავკასიელები იყვნენ.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
მსოფლიო

პირველი შტატი, რომელმაც საცირკო წარმოდგენებში გარეული ცხოველების გამოყენება აკრძალა

ნიუ-ჯერსიში საცირკო წარმოდგენებში გარეული ცხოველების გამოყენება აიკრძალა.  ეს არა მარტო საცირკო წარმოდგენებს ეხება, არამედ სადღესასწაულო კარნავალებს, ბაზრობებს, ფესტივალებს, აღლუმებს, კონტაქტურ ზოოპარკებს და სხვა ღონისძიებებს, სადაც სპილოები, ვეფხვები და სხვა ეგზოტიკური ცხოველები მონაწილეობდნენ.

აღნიშნული რეგულაცია 14 დეკემბერს, ნიუ-ჯერსის გუბერნატორმა ფილ მერფიმ მიიღო.

აკრძალვას დაარქვეს Nosey’s Law 36 წლის სპილოს Nosey’s საპატივცემულოდ, რომელსაც მოხეტიალე ცირკის პატრონი აწამებდა. აქტივისტებმა გადაარჩინეს სპილო, და ახლა ის თავშესაფარში ცხოვრობს.

„ნიუ-ჯერსი არ აპირებს ხელი შეუწყოს ცხოველების ექსპლუატირებასა და მათ მიმართ ბოროტ მოპყრობას“, – ნათქვამია გუბერნატორის განცხადებაში.

წყარო: CNN

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
ბიზნესიგამოგონება - ინოვაციაეს საინტერესოაკომუნიკაციამსოფლიო

ტექნოლოგიების დახმარებით, საწოლს მიჯაჭვული ადამიანები კაფეში დისტანციურად მუშაობენ

იაპონიის ერთ-ერთ კაფეში რობოტი მიმტანები ჰყავთ, რომლებსაც საწოლს მიჯაჭვული ადამიანები მართავენ და ამ გზით ისინი საკუთარი თავის ფინანსურ უზრუნველყოფასაც ახერხებენ.

ისინი ყველაფერს მათ თვალწინ დამონტაჟებულ ეკრანზე ხედავენ, მიმტანი რობოტი კი მათი თვალის მოძრაობებს ემორჩილება და სხვადასხვა დავალებებს ასრულებს – იღებს შეკვეთებს, მოაქვს ყავა, ან სულაც კლიენტებს ესაუბრება.

ადამიანებს, რომლებიც დამოუკიდებლად გადაადგილებას ან ელემენტარულ მოძრაობასაც კი ვერ ახერხებენ, ასეთი სამსახური მეტი დამოუკიდებლობის მოპოვებაში ეხმარებათ, რადგან საათში $9 გასამრჯელო სულაც არ არის ცუდი თანხა.

“მინდა, რომ ხელი შევუწყო ისეთი მსოფლიოს შექმნას, სადაც ეს ადამიანები საკუთარი თავის რეალიზებას შეძლებენ და სამსახურიც ექნებათ”, – ამბობს კენტარო იოშიფუჯი.

სამწუხაროდ კაფე, რომელშიც რობოტების დახმარებით საწოლს მიჯაჭვული ადამიანები არიან დასაქმებული, ახლა სატესტო რეჟიმშია და მხოლოდ რამდენიმე კვირა იმუშავებს. მისი საბოლოო გახსნა კი 2020 წლისთვის იგეგმება.

სრულად ნახვა
მსოფლიო

როგორ აღნიშნავენშობის დღესასწაულს მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში – BBC საუკეთესო ფოტოების კოლაჟს ავრცელებს

BBC-მ სხვადასხვა ქვეყანაში გამართული საეკლესიო მსახურების გამომსახველი საუკეთესო ფოტოები გაავრცელა.

რომის პაპი ფრანსისი საშობაო ლიტურგიის დროს. მომენტი, როცა ის მორწმუნეებს მოუწოდებს, გულუხვები იყვენენ და რაც შეიძლება მეტი გასცენ. პაპი გმობს თანამედროვე კონსუმერიზმის სიხარბესა და გაუმაძღრობას.

Pope Francis kneels down to pray during a Christmas Eve mass to mark the birth of Jesus Christ at St Peter's Basilica in the Vaticanპატარა მორწმუნე, რომელიც ეგვიპტის ქალაქ კაიროში საეკლესიო მსახურებას ესწრება და ყურადღებით უსმენს.
Presentational white space
A girl attends a Christmas Eve mass in Cairo, Egyptშეყვარებული წყვილი თურქეთის ქალაქ სტამბოლში აღმართულ საშობაო ნაძვის ხესთან ერთმანეთს კოცნის.
Presentational white space
ფოტოზე აღბეჭდილმა ბიჭებმა კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში გამართულ ღონისძიებაში მთავრი როლი შეასრულეს.

სიდნეის სანაპიროზე მყოფი დამსვენებლები შობას სამხრეთ ნახევარსფეროს ზაფხულში აღნიშნავენ.

 

 

BBC

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოამსოფლიო

როდის გამოჩნდება ბაზარზე ხისგან დამზადებული, ეკოლოგიურად სუფთა ტანსაცმელი?

ფინეთის პირველი ლედი ოფიციალურ წვეულებაზე არყის ხისგან დამზადებული კაბით გამოჩნდა. ამ ჟესტით ჟენი ჰაუკიომ მხარდაჭერა გამოხატა ახალი ტექნოლოგიის -Ioncel-ის მიმართ, რომლის საშუალებითაც საფეიქრო ქსოვილს მიღება ისეთი მასალისგან ხდება, როგირიცაა ხე, გადამუშავებული გაზეთები, კარდონი და ძველი ბამბის ქსოვილი. მიღებული ქსოვილისგან კი შესალებელია ვაქციოთ კაბად, შარფად, ჯემპრად და ა.შ.

კაბა, რომელიც ფინეთის პირველ ლედის ეცვა, აალტოს უნივერსიტეტის აკადემიკოსებმა შექმნეს.

ისინი აცხადებენ, რომ Ioncel-ის ტექნოლოგია უფრო ეკოლოგიურად სუფთაა, ვიდრე ბამბისა და სინთეზური ბოჭკოები.

აღსანიშნავია, რომ აღმოსავლეთ ფინეთის ტყეებში ხშირად ტარდება გამოხშირვის პროცედურა, როდესაც პატარ-პატარა არყის ხეებს ჭრიან. ეს ხეები კი შესაძლოა, ტანსაცმლის წყაროდ იქცნენ.

ექსპერტები აცხადბენე, რომ გლობალური ნახშიროჟანგის ემისიის 10 პროცენტს მოდის ინდუსტრია იწვევს. ამ ინდუსტრიის ნაწილის, პოლიესტერის ფიბრის შესაქმნელად 70 მილიონი ბარელი ნავთობი იხარჯება. პოლიესტერის დაშლას კი 200 წელზე მეტი ჭირდება.სინტეტიკური ქსოვილის პლასტიკური მიკროფიბრა, რომლის უდიდესი ნაწილი ოკეანეებში ხვდება, გარემოს დაბინძურების კუთხით ერთ-ერთ მნიშვნელოვან პრობლემად ითვლება.

სხვადასხვა კამპანიის მონაწილეები მომხმარებელს მოუწოდებენ, ახალი ტანსაცმელი ნაკლებად ხშირად იყიდონ, თუმცა მომხმარებლის ქცევის შეცვლა რთულია, მითუმეტეს იმ ფონზე, როცა მოდის კომპანიები ყოველ სეზონზე ახალ ხაზებს ქმნიან.

მიუხედავად იმისა, რომ Ioncel-ის ტექნოლოგია აალტისა და ჰელსინკის უნივერსიტეტების ქიმიკოსებმა და ინჟინრებმა განავითარეს, ექსპერტების განმარტებით, იმისათვის, რომ ტექნოლოგიის საშუალებით შექმნილი ტანსაცმელი პოპულარული გახდეს, საჭიროა, რომ მათ შექმნაზე დიზაინერებმა იმუშაონ.

აღსანიშნავია, რომ ფინეთის პირველი ლედი პირველი ცნობილი ადამიანი არ გახლავთ, რომელმაც Ioncell-ი ჩაიცვა, საფრანგეთის პრეზედენტი მაკრონს აგვისტოში, აალტას უნივერსიტეტში სტუმრობისას ლურჯი ჯინსის გადამუშავების შედეგად მიღებული შარფი ეკეთა.

აალტას უნივერსიტეტის გუნდი საპილოტე წარმოების ხაზის შექმნას 2020 წლისთვის აპირებს. ისინი იმედოვნებენ, რომ გადამუშავებული არყის ხისგან შექმნილი ტანსაცმელი საშობაო საყიდლების სიაში 2025 წელს გამოჩნდება.

https://www.bbc.com

 

სრულად ნახვა
ბიზნესიმსოფლიო

ყველაზე გრძელი მანძილი ფრენისთვის

წლების წინ ვერავინ წამოიდგენდა, რომ ნებისმიერ ადამიანს შეეძლებოდა გადაადგილებულიყო დედამიწის ნებისმიერი ერთი წერტილიდან მეორეში, ტექნოლოგია იმდენად წინ მიიწევს, რომ დრო მცირდება, რომელიც საჭირო იყო გადაადგილებისთვის.

გასულ წელს ყატარის ავაიახაზებმა მსოფლიოში ერთ–ერთი ყველაზე გრძელი ფრენა განახორციელა, ანუ ყატარიდან ახალი ზელანდიის მიმართულებით, ბიზნეს ინსაიდერის ცნობით იგი პირველ ადგილს იკავებს.

ასევე მუდმივად მიმდინარეობს ფრენები სან ფრანცისკოდან სინგაპურამდე, ასევე საკმაოდ დიდი მანძილის დაფარვა არის საჭირო.

ბიზნეს ინსაიდერმა გამოაქვეყნა 5 ყველაზე გრძელ ფრენათა სია, რომელსაც ახლა წარმოგიდგენთ:

  1. ახალი ზელანდიიდან ყატარამდე, ყატარის ავიახაზები (9,026 მილი)
  2. ავსტრალიიდან ლონდონამდე( 9,009 მილი)
  3. ახალი ზელანდიიდან არაბეთის გაერთიანებულ საამიროებამდე (8,820 მილი)
  4. ლოს ანჯელესიდან სინგაპურამდე (8,759 მილი)
  5. ჰიუსტონიდან სიდნეიმდე (8,593 მილი)

 

Businessinsider.com

სრულად ნახვა
1 36 37 38 39 40 90
Page 38 of 90