close

ასტრონომია - კოსმოსი

ასტრონომია - კოსმოსიკვლევები

კვლევა: პლანეტა მერკურიზე შესაძლოა ბრილიანტის 18 კილომეტრიანი მიწისქვეშა ფენა არსებობდეს

მეცნიერების კვლევის მიხედვით, პლანეტა მერკურიზე შესაძლოა ბრილიანტის 18 კილომეტრიანი სისქის ფენა არსებობდეს, – ამის შესახებ ინფორმაციას CNN ავრცელებს.

პლანეტა მერკური მზის სისტემის ყველაზე პატარა და მზესთან ყველაზე ახლო მყოფი პლანეტაა.

ჩინელი მკვლევრების აზრით, ბრილიანტის ფენა, სავარაუდოდ, მერკურის პლანეტის ჩამოყალიბების შემდეგ მალევე შეიქმნა, დაახლოებით 4.5 მილიარდი წლის წინ. ფენის ჩამოყალიბება სავარაუდოდ მტვრის, აირების, მაღალი წნევისა და ტემპერატურის ერთობლიობის შედეგია.

მეცნიერებმა, სპეციალური მანქანის მეშვეობით სხვადასხვა ნივთიერება შეაერთეს და ისეთი გარემო პირობებში შეუქმნეს, როგორიც პლანეტა მერკურიზეა აღმოჩენილი. მოგვიანებით, ნაერთებზე დაკვირვებისა და გარკვეული ტესტების ჩატარების შემდეგ კი აღმოაჩინეს, რომ ნაერთმა ქიმიური და მინერალური თვისებები შეიცვალა და კრისტალად გადაიქცა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიტექნოლოგიები

იაპონელმა მეცნიერებმა მსოფლიოში პირველი ხის თანამგზავრი წარადგინეს

იაპონელმა მეცნიერებმა მსოფლიოში პირველი ხის თანამგზავრის მშენებლობა დაასრულეს. ამის შესახებ Agence France-Presse იუწყება.

თანამგზავრი, სახელწოდებით LignoSat, კიოტოს უნივერსიტეტისა და კომპანია Sumitomo Forestry-ის კოლაბორაციითა შექმნილი. მას კოსმოსში SpeceX-ის რაკეტით გაუშვებენ. წარმატების შემთხვევაში, ეს ძალიან მნიშვნელოვანი პრეცედენტი იქნება.

“ჩვენ გვჭირდება თანამგზავრები, რომლებიც ლითონისგან დამზადებული არ იქნება”, — თქვა ასტრონავტმა და კიოტოს უნივერსიტეტის პროფესორმა, ტაკაო დოიმ პრესკონფერენციაზე.

ფოტო: AFP via Getty

ჩვეულებრივი თანამგზავრები ძირითადად ლითონისგან (ალუმინი და პლასტმასა) შედგება.

ჩვენ ვიცით, რომ თანამგზავრები გარკვეული დროით მოქმედებს. მას შემდეგ რაც ისინი საჭირო აღარაა, აქტუალური საკითხი ხდება მათი უვნებლად განადგურება. ასეთ დროს თანამგზავრს დედამიწის ატმოსფეროში უშვებენ, რათა ის გზაში დაიწვას და განადგურდეს. თუმცა, ამ პროცესს შეიძლება ცუდი შედეგებიც მოჰყვეს. მეცნიერები შიშობენ, რომ ატმოსფეროში გამოთავისუფლებული ლითონის ნაწილაკები ალუმინისა და სხვა სატელიტური მასალების დაწვით ანადგურებს ატმოსფერულ ოზონს.

სწორედ აქ არის საჭირო LignoSat, რომელიც დამზადებულია გამძლე მაგნოლიის ხისგან. ეს თანამგზავრი ორბიტაზე ხელახლა შესვლისას მთლიანად დაიწვება, რაც მნიშვნელოვნად შეამცირებს გარემოზე ზემოქმედებას.

თუმცა, LignoSat ჯერ კიდევ ექსპერიმენტულია და ის პირდაპირ ორბიტაზე არ გადის. SpaceX-ის რაკეტა სატელიტს პირველად იაპონიის ექსპერიმენტული კოსმოსური სააგენტოს მოდულზე გაიტანს.

“უკვე ამის შემდეგ შევამოწმებთ მონაცემებს და შესაბამის გადაწყვეტილებასაც ასე მივიღებთ”, — აღნიშნეს იაპონელმა ასტრონომებმა.

ცნობისთვის, ხის სატელიტზე მუშაობა უკვე დიდი ხანია მიმდინარეობს. პარტნიორობა პირველად 2020 წელს დაიწყო და 2022 წლის მარტში, გუნდმა იაპონიის საჰაერო კოსმოსური სააგენტოსთან (JAXA) ერთად გაგზავნა ხე საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე (ISS). მკვლევრებს ამით თითოეული ხის ტიპის გამძლეობის შემოწმება სურდათ.

როგორც ვხედავთ, მომავალი შეიძლება ხის თანამგზავრების იყოს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

კოსმოსში ასტეროიდი ტრიალებს, რომელიც შესაძლოა, ჩვენს პლანეტას უახლოეს 8 წელში დაეჯახოს – მეცნიერების პროგნოზი

მეცნიერმა ისაუბრა „ქალაქის დამღუპველი“ ასტეროიდის შესახებ, რომელსაც აქვს დედამიწასთან შეჯახების შანსი.

მისი თქმით, კოსმოსში ასტეროიდი ტრიალებს, რომელიც შესაძლოა, ჩვენს პლანეტას უახლოეს რვა წელიწადში დაეჯახოს. ასტეროიდი სახელად 2024 YR4, ამჟამად ჩვენგან შორს მიემგზავრება, თუმცა, ის დაბრუნდება.

როგორია ასტეროიდის 2024 YR4 დედამიწაზე შეჯახების შანსი?

ამჟამად პროგნოზირებულია, რომ 2024 YR4 დაიწყებს დედამიწისკენ სვლას 2028 წლის ბოლოს, მიმდინარე შეფასებით 2032 წელს.

NASA-ს ოფიციალური პირები აკვირდებიან YR4-ს, როგორც ინტერესის ობიექტს.  ამ თვეში გაკეთებული პროგნოზების მიხედვით, ასტეროიდს ამჟამად აქვს 2.3% შანსი, რომ ჩვენთან ჩამოვარდეს.

რა მოხდება, თუ ასტეროიდი 2024 YR4 დედამიწას დაეჯახება?

ასტრონომები თვლიან, რომ ასტეროიდი დაახლოებით 40-დან 100 მ-მდეა სიგანისაა. როგორც კოსმოსურმა კონსულტანტმა, ბილ ჰარვუდიმ განაცხადა, ეს იქნება „ნამდვილად კატასტროფა“, თუ ის მჭიდროდ დასახლებულ რაიონში დაშვება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

კოსმოსში ჩარჩენილი ასტრონავტები ილონ მასკის განცხადებას ეხმაურებიან

კოსმოსში ჩარჩენილი ასტრონავტები ილონ მასკის განცხადებას ეხმაურებიან.

SpaceX-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა ილონ მასკმა, რომლის კოსმოსურ კომპანიას დაევალა უილიამსისა და ვილმორის სახლში ჩამოყვანა ამ თვის ბოლოს, არაერთხელ თქვა, რომ ბაიდენის ადმინისტრაციამ ისინი „მიატოვა” „პოლიტიკური მიზეზების გამო”.

მასკმა ასევე თქვა, რომ ყოფილმა პრეზიდენტმა, ჯო ბაიდენმა, უარყო მისი შეთავაზება ასტრონავტების სახლში დაბრუნების შესახებ, რადგან ეს დონალდ ტრამპს და მის მხარდამჭერებს „კარგად წარმოაჩენდა”.

პრესკონფერენციაზე უილიამსსა და ვილმორს ჰკითხეს, ფაქტობრივად უარყო თუ არა ბაიდენის ადმინისტრაციამ მასკის შეთავაზება, რომ ისინი სახლში ჩამოეყვანა, რაზეც ვილმორმა უპასუხა, რომ მასკის განცხადება იყო „აბსოლუტურად სწორი”.

„მხოლოდ შემიძლია ვთქვა, რომ ის, რასაც ბატონი მასკი ამბობს, აბსოლუტურად სწორია“, – თქვა ვილმორმა და აღნიშნა, რომ მას და უილიამსს არ ჰქონდათ ინფორმაცია, რა მოხდა დახურულ კარს მიღმა.

„ამიტომაც მჯერა მისი. მე არ ვიცი ყველა ეს დეტალი და არ მგონია, რომ რომელიმე ჩვენგანს ნამდვილად შეუძლია მოგცეთ პასუხი, რომლის იმედიც შეიძლება გქონდეთ“, – დასძინა მან.

შემდეგ ასტრონავტმა შეაქო ტრამპი და მასკი და თქვა – „ჩვენ მათ დიდ პატივს ვცემთ“.

ინტერვიუ მას შემდეგ გამოქვეყნდა, რაც ტრამპმა მასკს უბრძანა ასტრონავტების რაც შეიძლება მალე ჩამოყვანა და დაბრუნების თარიღი 19 ან 20 მარტამდე დადგინდა.

ცნობისთვის, უილიამსი და ვილმორი ISS-ში ჩავიდნენ 6 ივნისს Boeing-ის კოსმოსური ხომალდის Starliner-ზე, სადაც ისინი რვა დღის განმავლობაში დარჩებოდნენ.

NASA-ს მაშინდელმა ადმინისტრატორმა თქვა: „მე შემიძლია ცალსახად გითხრათ, პირადი პოზიციიდან, რომ პოლიტიკას არანაირი როლი არ მიუღია ამ გადაწყვეტილებაში. მას აბსოლუტურად არაფერი აქვს საერთო ამ საქმესთან“.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

ჰარვარდის მეცნიერი ხსნის ფორმულას, რომელიც მისი აზრით, ღმერთის არსებობას ამტკიცებს

ჰარვარდის მეცნიერი, ასტროფიზიკოსი და აეროკოსმოსური სფეროს ინჟინერი ვილი სუნი აცხადებს, რომ მათემატიკური ფორმულა სინამდვილეში ღმერთის არსებობას ამტკიცებს, – წერს DailyMail-ი.

მისი თქმით, ფიზიკური კანონები და სამყაროს პირობები იდეალურად უხდება სიცოცხლის არსებობას და ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ეს ყველაფერი შემთხვევით მოხდა. მან ასევე აღნიშნა, რომ ანტიმატერია და მატერია ერთდროულად დიდი აფეთქების შემდეგ წარმოიშვა, თუმცა სამყაროში ნაკლები ანტიმატერიაა.

ვილი სუნმა ასევე აღნიშნა, რომ არსებული ასიმეტრია მატერიასა და ანტიმატერიას შორის სამყაროში მიუთითებს იმაზე, რომ არსებობდა ჩანაფიქრი. მან აღნიშნა, რომ ფიზიკასა და მათემატიკაში არსებობს ისეთი მომენტები, რომლებსაც არანაირი კავშირი არ აქვთ რეალურ სამყაროსთან, მაგრამ ისინი მაინც სწორია ისევე, როგორც კემბრიჯის პროფესორის პოლ დირაკის თეორია, რომელმაც ფიზიკის ცნობილი კანონები დაარღვია. დირაკს აინტერესებდა გაეგო, რატომ შეეძლოთ ნაწილაკებს სინათლის სიჩქარეზე უფრო სწრაფად მოძრაობა.

ატმოსფეროს ფენებში განლაგებულ კოსმოსურ სხივებზე დაკვირვების შემდეგ მეცნიერებმა ანტიმატერიის პირველი ნაწილაკები აღმოაჩინეს, რითაც დირაკის ჰიპოთეზა დამტკიცდა. მისმა აღმოჩენამ ფიზიკაში ახალი კარი გააღო, რომელიც ველის კვანტური თეორიით არის ცნობილი. 1963 წელს დირაკმა სამეცნიერო ჟურნალებში ღმერთი აღწერა, როგორც უმაღლესი დონის მათემატიკოსი.

„შესაძლოა, სიტუაციის აღწერა შეიძლება ასე, რომ ღმერთი არის უმაღლესი დონის მათემატიკოსი და მან სამყაროს აგებისთვის მოწინავე მათემატიკა გამოიყენა“, – წერდა დირაკი.

მეცნიერებამ დაამტკიცა, რომ გრავიტაცია შედარებით სუსტი რომ ყოფილიყო, სამყაროში ვარსკვლავები და პლანეტები ვერ შეიქმნებოდა, ან პირიქით, გრავიტაცია შედარებით ძლიერი რომ ყოფილიყო, სამყარო შავ ხვრელში შეიკუმშებოდა. ასევე, პროტონისა და ელექტრონის თანაფარდობა სხვაგვარი რომ ყოფილიყო და არა ისეთი, როგორიც არის, ვერც ფუნდამენტური ქიმია, ვერც დნმ იარსებებდნენ. ეს ყველაფერი კი, მეცნიერების აზრით, მიუთითებს იმაზე, რომ სამყაროს შექმნის ჩანაფიქრი არსებობდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

მარსმავალმა Perseverance-მა წითელ პლანეტაზე „უნიკალური განძი“ აღმოაჩინა

მარსმავალმა Perseverance-მა მარსზე თავისი მისიის განმავლობაში პირველი უჩვეულო ქანის ნიმუში აღმოაჩინა. ეს არის 2,9 სანტიმეტრის ქვა, რომელსაც „ვერცხლის მთა“ დაარქვეს. ის „ეზეროს” კრატერიდან იყო ამოღებული.

NASA-ში აღნიშნავენ, რომ მისი ტექსტურიდან გამომდინარე, მსგავსი ნიმუში აქამდე აღმოჩენილი არ ყოფილა.

„ჩემი 26-ე ნიმუში, ცნობილი, როგორც „ვერცხლის მთა“. მას აქვს ტექსტურა, რომელიც ჩვენ ადრე არ გვინახავს“, – ვკითხულობთ Perseverance-ის ოფიციალურ გვერდზე X-ში.

მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ ეს არის მზის სისტემის ერთ-ერთი უძველესი ქანი. ასეთი ქვების შესწავლა დაეხმარება მეცნიერებს გაიგონ, თუ როგორი იყო მარსი შორეულ წარსულში. ასეთი მასალა ასევე მისცემს მეცნიერებს საშუალებას, მეტი რამ შეიტყონ დედამიწის ადრეული ისტორიის შესახებ.

NASA-ში განმარტავენ, რომ ეს არის Perseverance-ის მიერ ნაპოვნი პირველი ნიმუში, რომელიც ასეთი ძველია – დაახლოებით ოთხი მილიარდი წლის. ეს ის პერიოდია, როდესაც ასტეროიდებისა და კომეტების ხშირი შეჯახება მარსის ზედაპირის ფორმირებას ახდენდა.

Perseverance-ი მარსზე 2021 წლიდან მუშაობს და აგრძელებს ნიმუშების შეგროვებას. ბოლო მონაცემებით, ნიმუშების წითელი პლანეტიდან დედამიწაზე ჩამოტანა 2040 წლისთვის იგეგმება, თუმცა NASA ალტერნატიულ ვარიანტებზეც მუშაობს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიტექნოლოგიები

SpaceX-ი კოსმოსში ჩარჩენილ ასტრონავტებს სახლში დაგეგმილ დროზე ადრე დააბრუნებს

SpaceX-ის კოსმოსური ხომალდი Crew Dragon-ი, რომლის ბორტზეც ოთხი ასტრონავტი იქნება, სამაშველო მისიის შესასრულებლად 12 მარტს გაეშურება. მანამდე ვრცელდებოდა ინფორმაცია იმის თაობაზე, რომ ეს მხოლოდ მარტის ბოლოსთვის იქნებოდა შესაძლებელი.

მისია Crew-10-ის ბორტზე ოთხი ასტრონავტი იქნება – ამერიკელი კოსმონავტები ენ მაკლეინი და ნიკოლ აიერსი, იაპონელი ასტრონავტი ტაკუია ონისი და რუსი ასტრონავტი კირილ პესკოვი.

მას შემდეგ, რაც Crew-10 საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურს მიაღწევს, Crew-9-ზე მყოფი ამერიკელი ასტრონავტები სუნიტა უილიამსი და ბარი უილმორი სახლში დაბრუნებას შეძლებენ.

რამდენიმე დღის წინ, ერთ-ერთი ვიდეო ჩართვის დროს, სუნიტა უილიამსმა აღნიშნა, რომ მას დაავიწყდა სიარული, ჯდომა და წოლა.

„მე აქ უკვე დიდი ხანია ვარ. ახლა ვცდილობ გავიხსენო როგორია, როდესაც ფეხით დადიხარ. მე დიდი ხანია არ მივლია ფეხით, არ დავმჯდარვარ, არც კი დავწოლილვარ“, – განაცხადა უილიამსმა.

უილიამსი და უილმორი ორბიტაზე 5 ივნისს გაემგზავრნენ. მათი მისია მხოლოდ 8 დღეს უნდა გაგრძელებულიყო, თუმცა ხომალდის ტექნიკური პრობლემების გამო ისინი დედამიწაზე ვეღარ დაბრუნდნენ.

აშშ-ს პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა სთხოვა ილონ მასკსა და SpaceX-ს, კოსმოსიდან ჩამოიყვანონ NASA-ს 2 ასტრონავტი, რომლებიც “ბაიდენის ადმინისტრაციამ კოსმოსში მიატოვა”.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

კოსმოსურმა აპარატმა Blue Ghost-მა ერთ კადრში მთვარე და მზე დააფიქსირა

კოსმოსურმა აპარატმა Blue Ghost-მა ერთ კადრში მთვარე და მზე დააფიქსირა.

კომპანია Firefly Aerospace-ის კოსმოსურმა აპარატმა, რომელმაც თავისი მისია იანვარში დაიწყო, უნიკალური კადრი დაიჭირა, რომელშიც მთვარე და მზე ერთადაა დაფიქსირებული.

ფოტოზე ჩანს მზე, მთვარე და კოსმოსური აპარატის ელემენტები. ასევე, ფოტოში მოჩანს ანტენები დედამიწასთან კავშირის დამყარებისთვის და LEXI-ის ინსტრუმენტები, რომლებსაც კოსმოსური ამინდის დადგენისთვის იყენებენ.

კოსმოსური აპარატის მთვარეზე დაშვება მიმდინარე წლის 2 მარტს არის დაგეგმილი.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

მეცნიერებმა სამყაროს მთავარი სტრუქტურის – კოსმოსური აბლაბუდის საუკეთესო გამოსახულება მიიღეს

ასტრონომებმა კოსმოსური აბლაბუდის საუკეთესო გამოსახულება მიიღეს, რომლის სიგრძეც სამ მილიონ სინათლის წელიწადს შეადგენს, – წერს Phys-ი.

კოსმოსური აბლაბუდა შედგება შეჯგუფებული გალაქტიკებისა და გაზების ურთიერთდაკავშირებული ფილამენტებისგან; ისინი მთელ სამყაროშია გადაჭიმული და ერთმანეთისგან გიგანტური ცარიელი სივრცეები ყოფს.

სპეციალისტებისთვის, რომლებიც კოსმოსური აბლაბუდის შესწავლით არიან დაკავებულები, ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა იმაში მდგომარეობს, რომ გალაქტიკათშორისი აირის აღმოჩენა შესაძლებელია იმით, თუ როგორ შთანთქავს ის შორეული ობიექტების სინათლეს, მაგრამ ასეთი კვლევების შედეგები ვერ ეხმარება სპეციალისტებს აირის განაწილების დადგენაში კოსმოსურ აბლაბუდაში.

ახალი კვლევის ავტორებმა გამოიყენეს უახლოესი სპექტოგრაფი MUSE, რომელიც ტელესკოპ VLT-ზეა დამონტაჟებული. მისი წყალობით მათ მიიღეს კოსმოსური აბლაბუდის აქამდე არსებული საუკეთესო გამოსახულება.

მეცნიერების თქმით, კოსმოსური აბლაბუდის უახლეს გამოსახულებაზე ორი გალაქტიკაა აღბეჭდილი, რომლებიც ფორმირების სტადიაზე იმყოფებიან. მკვლევრებმა კოსმოსური აბლაბუდის ძაფების შესწავლის ახალი მეთოდის დემონსტრირება მოახდინეს და აღნიშნეს, რომ ის მათ დაეხმარება მოიპოვონ მეტი ინფორმაცია გალაქტიკების წარმოქმნისა და სამყაროს ევოლუციის შესახებ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

აღმოჩენილი გალაქტიკა, რომელმაც არ უნდა იარსებოს – მეცნიერები ცდილობენ გაიგონ, როგორ წარმოიქმნებიან „მკვდარ“ გალაქტიკაში ვარსკვლავები

ფენიქსის კლასტერში, რომელიც დედამიწიდან 5,8 მილიარდი სინათლის წლის დაშორებით მდებარეობს, მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის ასტრონომებმა (MIT) უცნაური მოვლენა აღმოაჩინეს.

მეცნიერები თვლიდნენ, რომ მისმა ცენტრალურმა გალაქტიკამ ვარსკვლავების წარმოქმნა შეწყვიტა, თუმცა დაკვირვებამ ვარსკვლავების წარმოქმნის მაღალი სიჩქარე აჩვენა – ათასამდე წელიწადში, რაც ასჯერ უფრო მეტია, ვიდრე ირმის ნახტომში. კვლევის შედეგები ჟურნალ Nature-შია გამოქვეყნებული.

ზოდად, ცხელი აირი, რომელიც გალაქტიკებს შორისაა ახალი ვარსკვლავების წარმოქმნას ხელს უშლის იმიტომ, რომ მას არ შეუძლია გაგრილდეს და მკვრივ ღრუბლებში შეიკუმშოს. შავი ხვრელები კიდევ უფრო ხელს უწყობენ აირის გახურებას თავისი მკვეთრი ენერგიით.

ახალმა კვლევამ ტელესკოპი JWST-ის მეშვეობით მეცნიერებს ბევრ კითხვაზე გასცა პასუხი. კერძოდ, მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ შავ ხვრელს კლასტერის შუა აირის არა მხოლოდ გახურება, არამედ გაგრილებაც შეუძლია. ეს თავის მხრივ ვარსკვლავების წარმოშობას უწყობს ხელს. ეს მიგნება არსებულ თეორიებს ეწინააღმდეგება და გალაქტიკების ევოლუციის მოდელის გადახედვას მოითხოვს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
1 2 3 58
Page 1 of 58