ასტრონომია - კოსმოსი

ასტრონომების განცხადებით, ორი პლანეტის მიერ ერთი ორბიტის გაზიარების შესაძლო ფაქტი დააფიქსირეს.
თუკი აღნიშნული დადასტურდება, ეს აღმოჩენა იქნება ყველაზე ძლიერი მტკიცებულება იმისა, რომ ორ ეგზოპლანეტას – ჩვენი მზის სისტემის გარეთ არსებულ პლანეტებს – ერთი ორბიტის გაზიარება შეუძლიათ.
„შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ, რომ პლანეტას შეუძლია თავისი ორბიტა ათასობით ასტეროიდთან გაიზიაროს, როგორც ეს იუპიტერის შემთხვევაში იყო, მაგრამ ჩემთვის საინტერესოა, რომ პლანეტებს შეუძლიათ ერთი და იმავე ორბიტის გაზიარება“, – განაცხადა ოლგა ბალსალობრე-რუზამ, რომელიც Astronomy & Astrophysics-ში გამოქვეყნებულ ნაშრომს ხელმძღვანელობდა.
მისი თქმით, ორი ათეული წლის წინ თეორიულად იწინასწარმეტყველეს, რომ მსგავსი მასის პლანეტების წყვილს შეიძლება ჰქონდეთ ერთი და იგივე ორბიტა თავიანთი ვარსკვლავის გარშემო.
”პირველად, ჩვენ ვიპოვეთ მტკიცებულება ამ იდეის სასარგებლოდ. ვინ წარმოიდგენდა ორ სამყაროს, რომლებიც იზიარებენ წელიწადის ხანგრძლივობას და საცხოვრებელ პირობებს? ჩვენი ნამუშევარი არის პირველი მტკიცებულება იმისა, რომ ასეთი სამყარო შეიძლება არსებობდეს“, – აღნიშნა ოლგა ბალსალობრე-რუზამ.
ტროელები – კლდოვანი სხეულები იმავე ორბიტაზე, რომელზედაც პლანეტა – გავრცელებულია ჩვენს მზის სისტემაში, ყველაზე ცნობილი მაგალითია იუპიტერის ტროელი ასტეროიდები.
ასტრონომების წინასწარმეტყველების მიუხედავად, რომ ტროელები შეიძლება არსებობდნენ ჩვენი მზის გარდა სხვა ვარსკვლავის გარშემოც, დღემდე ამის დამადასტურებელი მცირე მტკიცებულება არსებობდა.
მეცნიერები აცხადებენ, რომ 66 რადიოტელესკოპის ასტრონომიული ინტერფერომეტრის, ALMA-ს საშუალებით მიაკვლიეს მტკიცებულებას, რომ, PDS 70 სისტემაში, შესაძლოა, ტროელი პლანეტები არსებობდეს.
ეს ახალგაზრდა ვარსკვლავი მასპინძლობს ორ გიგანტურ, იუპიტერის მსგავს პლანეტას, PDS 70b-სა და PDS 70c-ს.
ALMA-ს საარქივო დაკვირვებების გაანალიზებით, მეცნიერებმა PDS 70b-ის ორბიტაზე ნამსხვრევების ღრუბელი შენიშნეს. მკვლევარების აზრით, ნამსხვრევების ეს ღრუბელი შეიძლება მიუთითებდეს სისტემაში არსებულ ტროას სამყაროზე ან პლანეტაზე, რომელიც ფორმირების პროცესშია. აღმოჩენის სრულად დასადასტურებლად, გუნდს ლოდინი 2026 წლის შემდგომ პერიოდამდე მოუწევს, როდესაც ისინი ALMA-ს გამოყენებას აპირებენ, რათა დაინახონ, მოძრაობენ თუ არა PDS 70b პლანეტა და მისი “დედმამიშვილი“ ნამსხვრევების ღრუბელი მათი ორბიტის გასწვრივ ერთად, ვარსკვლავის გარშემო.
„ეს იქნება გარღვევა ეგზოპლანეტების სფეროში“, – განაცხადა ოლგა ბალსალობრე-რუზამ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა

ჯეიმს ვებმა სამყაროს ძლიერ შორეულ ნაწილში ნახშირბადი აღმოაჩინა, რაც აქამდე შეუძლებლად მიიჩნეოდა.

აღმოჩენა მიუთითებს, რომ ადრეულ, ასე მშფოთვარე სამყაროში არსებობდა ნახშირბადის წარმოების საკმაოდ მძლავრი საშუალებები – სავარაუდოდ, მასიურ ვარსკვლავთა სიკვდილის წყალობით, რომლებიც ამ ელემენტს სიკვდილისას კოსმოსში აფრქვევენ.

„4-7 წითელ წანაცვლებაზე ნახშირბადიანი მტვრის აღმოჩენა უმნიშვნელოვანეს ცნობებს გვაწვდის ადრეულ სამყაროში მტვრის წარმოების მოდელებისა და სცენარების შესახებ“, – წერს მკვლევართა ჯგუფი, რომელსაც კემბრიჯის უნივერსიტეტის კოსმოლოგი ჯორის ვიტსტოკი ხელმძღვანელობდა.

სამყაროს არსებობის პირველი მილიარდი წელიწადი კოსმოსური გარიჟრაჟის სახელით არის ცნობილი, რომელიც 13,8 მილიარდი წლის წინ მომხდარ დიდ აფეთქებას მოჰყვა და კრიტიკულად მნიშვნელოვან პერიოდს წარმოადგენდა. წარმოიქმნა პირველი ატომები; პირველი ვარსკვლავები; წყვდიადში პირველმა სინათლემ გაიელვა. თუმცა, წყალბადსა და ჰელიუმზე უფრო მძიმე ელემენტთა მნიშვნელოვანი რაოდენობის გამოჭედვა თავად ვარსკვლავებს მოუხდათ.

თავიანთ ბირთვში, ცხელ, მკვრივ ბირთვულ ღუმელებში, ვარსკვლავები ატომებს უფრო მძიმე ელემენტებად ასინთეზირებენ; ამ პროცესს ვარსკვლავური ნუკლეოსინთეზი ეწოდება. თუმცა, ეს მძიმე ელემენტები დიდწილად უბრალოდ ვარსკვლავში აკუმულირდება იქამდე, ვიდრე ის სინთეზისთვის საჭირო მასალას არ ამოწურავს და მოკვდება; ამ დროს, ვარსკვლავი მთელ თავის შემცველობას მიმდებარე სივრცეში აფრქვევს. ამ პროცესს ყოველთვის რაღაც დრო სჭირდება.

კოსმოსურ გარიჟრაჟზე არსებული მტვრის შესასწავლად, ვისტოკმა და მისმა კოლეგებმა ჯეიმს ვების კოსმოსური ტელესკოპი გამოიყენეს და მართლაც, რაღაც უცნაური შენიშნეს. აღმოაჩინეს სრულიად მოულოდნელად ძლიერი მახასიათებელი სპექტრში, რომელიც ნახშირბადით მდიდარი მტვრის მიერ სინათლის შთანთქმასთან არის დაკავშირებული, გალაქტიკებში, რომლებიც დიდი აფეთქებიდან სულ რაღაც 800 მილიონი წლის შემდეგ არსებობდა.

პრობლემა ის არის, რომ როგორც მიიჩნევა, მტვრის ამ მარცვლების წარმოქმნისთვის ასობით მილიონი წელიწადია საჭირო; ამ გალაქტიკათა მახასიათებლები კი მიუთითებს, რომ ისინი ზედმეტად ახალგაზრდებია ამ მტვრის წარმოქმნისთვის საჭირო დროის კვალობაზე. თუმცა, ა, პრობლემის გადაჭრა სულაც არ არის შეუძლებელი.

მიჩნეულია, რომ სამყაროს პირველი ვარსკვლავები გაცილებით მასიური იყო, ვიდრე დღევანდელები. გამომდინარე იქიდან, რომ მასიური ვარსკვლავები საწვავის მარაგს უფრო სწრაფად ხარჯავენ, შედარებით ცოტა ხანსაც ცოცხლობენ, შემდეგ კი სუპერნოვად ფეთქდებიან; სწორედ ასეთი აფეთქებებით უნდა გავრცელებულიყო კოსმოსში მძიმე ელემენტები შედარებით ადრე.

დღესაც არსებობს ვარსკვლავები, რომლებიც მტვრის ნამდვილი „ქარხნებია“. მათ ვოლფ-რაიეს ვარსკვლავებს უწოდებენ — წარმოადგენს მასიურ ვარსკვლავებს, რომლებიც უკვე სიცოცხლის მიწურულს, სუპერნოვად აფეთქების ზღვარზე არიან. მათ უკვე აღარ დარჩათ წყალბადის ბევრი მარაგი, მაგრამ უხვად აქვთ აზოტი და ნახშირბადი; ამავე დროს, მატერიის დიდ ნაწილს სივრცეში ტყორცნიან და მასას ძალიან სწრაფად კარგავენ. მათ მიერ გამოტყორცნილი მატერია მდიდარია ნახშირბადით.

კოსმოსური გარიჟრაჟის მრავალ გალაქტიკაში დიდი ოდენობით ნახშირბადის აღმოჩენა შეიძლება იმის მტკიცებულება იყოს, რომ ეს პროცესი ადრეულ სამყაროში იმაზე მეტად იყო გავრცელებული, ვიდრე უფრო გვიანდელ სივრცე-დროში.

ეს კი თავის მხრივ მიუთითებს, რომ გიგანტური ვარსკვლავები პირველ თაობაში ნორმას წარმოადგენდა, რაც იმის ახსნაშიც გვეხმარება, რატომ აღარ არსებობს დღეს არცერთი მათგანი.

წყარო

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა

NASA-ს მიერ შექმნილმა იუპიტერის ორბიტაზე მოძრავმა ზონდმა პლანეტის მაგნიტოსფეროს გვერდით უჩვეულო ტალღები დააფიქსირა.

კვლევა სამხრეთ-დასავლეთის კვლევითმა ინსტიტუტმა და სან ანტონიოს ტეხასის უნივერსიტეტმა ჩაატარეს.

დოქტორი რობერტ ებერტის თქმით, მზის ქარის ეს ურთიერთქმედება მნიშვნელოვანია, რადგან მას მაგნიტოპაუზის გასწვრივ, იუპიტერის მაგნიტოსფეროში პლაზმისა და ენერგიის გადატანა შეუძლია.

მეცნიერების თქმით, გიგანტური ტალღების გაჩენას სავარაუდოდ, მაგნიტოპაუზის მახლობლად, რომელიც პლანეტის მაგნიტურ ველსა და მზის ქარს შორის არსებულ საზღვარს წარმოადგენს, არსებული სიჩქარის ცვლილება იწვევს.

აღნიშნულმა შესაძლოა მობრუნებული ტალღის, იგივე კელვინ-ჰელმოლცის ფორმირება გამოიწვიოს. ოფიციალური განცხადებით, მხოლოდ მხოლოდ ინსტრუმენტზე დაფუძნებულ მონაცემებს შეუძლიათ ამ უხილავი ტალღების არსებობის გამოვლენა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა

ჯეიმს ვების კოსმოსური ტელესკოპის ფუნქციონირების ერთი წლის იუბილეს აღსანიშნად NASA-მ გასაოცარი სურათი გამოაქვეყნა. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

მსოფლიოში უმძლავრესი ტელესკოპის მიერ გადაღებულ კადრზე ვარსკვლავის დაბადებაა აღბეჭდილი. ფოტოზე გამოსახულია ჩვენგან 390 წლის სინათლის მოშორებით მდებარე რეგიონი, რომელიც  რო გველისმჭერის ვარსკვლავთწარმომქმნელ ღრუბელშია განლაგებული.

ეს ჩვენთან ყველაზე ახლომდებარე ასეთი არეალია და მნათობების ფორმირების პროცესზე დეტალურად დაკვირვების საშუალებას გვაძლევს. სურათზე ნაჩვენები რეგიონი 50-მდე ახალგაზრდა ვარსკვლავს მოიცავს, რომელთა მასაც მზის მსგავსია ან უფრო ნაკლები. მუქი ადგილები ყველაზე მკვრივია, სადაც სქელ ღრუბელში გახვეული პროტო ვარსკვლავებია.

“ვების მიერ გადაღებული რო გველისმჭერი საშუალებას გვაძლევს, ვარსკვლავის სიცოცხლის ციკლის ძალიან ხანმოკლე პერიოდს მკაფიოდ დავაკვირდეთ. მსგავსი ფაზა ჩვენმა მზემაც გაიარა, რაც დიდი ხნის წინ მოხდა, ახლა კი გვაქვს ტექნოლოგია, რომლითაც სხვა ვარსკვლავის ისტორიის დასაწყისს ვხედავთ”, — აცხადებს ვების პროექტზე მომუშავე მეცნიერი, კლაუს პონტობიდანი.

მოწითალო შეფერილობით წარმოდგენილია მოლეკულური წყალბადის უზარმაზარი ნაკადები, რომლებსაც გამოსახულების ზედა მხარეს ვხედავთ. ქვემოთ მნათობ S1-ის გავლენით კოსმოსურ მტვერში გამოთავისუფლებული კაშკაშა ღრუ ადგილია. ესაა ამ კადრში აღბეჭდილი ერთადერთი მნათობი, რომელიც მზეზე მასიურია.

“მხოლოდ ერთ წელში ჯეიმს ვების კოსმოსურმა ტელესკოპმა კაცობრიობის მიერ კოსმოსის ხედვა შეცვალა, მტვრის ღრუბლებში შეგვახედა და სამყაროს შორეული კუთხეებიდან წამოსულო სინათლე პირველად დაგვანახვა. ყოველი ახალი სურათი ახალი აღმოჩენაა, რამაც მეცნიერებს შესაძლებლობა მისცა, დაესვათ კითხვები და გაეცათ პასუხები, რომლებზეც ვერც კი იოცნებებდნენ”, — ამბობს NASA-ს ხელმძღვანელი, ბილ ნელსონი.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა

ჩვენს წინაშეა ის, რასაც ყველა დიდხანს ელოდა: ჯეიმს ვების კოსმოსური ტელესკოპის მიერ გადაღებული სატურნი მთელი თავისი დიდებულებით.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

კოსმოსი შეიძლება იყოს არამეგობრული ადგილი ადამიანის სხეულისთვის, მიკროგრავიტაციული პირობებით და სხვა ფაქტორებით, რომლებიც ხელს უშლიან ჩვენს ფიზიოლოგიას, თავიდან ფეხებამდე – თავი, რა თქმა უნდა, მთავარი საზრუნავია.

NASA-s მიერ დაფინანსებული ამერიკელი მეცნიერების მიერ ჩატარებული ახალი კვლევა საკითხის უფრო ღრმა ანალიზის საშუალებას იძლევა. მკვლევარებმა განაცხადეს, რომ ასტრონავტებმა, რომლებიც საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე (ISS) ან NASA-ს კოსმოსურ ხომალდებზე სულ მცირე ექვსი თვის განმავლობაში მოგზაურობდნენ, ცერებრალური პარკუჭების მნიშვნელოვანი გაფართოება განიცადეს.

ცერებრალური პარკუჭები არის ცერებროსპინალური სითხით სავსე სივრცეები. ეს უფერო და წყლიანი სითხე მოძრაობს თავისა და ზურგის ტვინში და იცავს ტვინს, რათა დაიცვას უეცარი ზემოქმედებისაგან და შლის ნარჩენებს.

30 ასტრონავტის ტვინის სკანირების საფუძველზე, მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ასეთი მოგზაურობის შემდეგ პარკუჭების სრულად გამოჯანმრთელებას სამი წელი დასჭირდა, რაც მიანიშნებს, რომ ხანგრძლივ კოსმოსურ მისიებს შორის მინიმუმ ამ ხანგრძლივობის ინტერვალია მიზანშეწონილი.

ასტრონავტებში მოკლე მისიების შემდეგ პარკუჭის მოცულობის უმნიშვნელო ცვლილება მოხდა, ან საერთოდ არ შეცვლილა. გაფართოება მოხდა ასტრონავტებში ექვსთვიანი ან უფრო ხანგრძლივი მისიის შემდეგ, თუმცა არ იყო განსხვავება ექვსთვიან და ერთწლიან მისიებში მყოფ ასტრონავტებს შორის. მეცნიერების განმარტებით, ის ფაქტი, რომ გაფართოება არ გაუარესდა ექვსი თვის შემდეგ, შეიძლება კარგი ამბავი იყოს მარსზე დაგეგმილი მომავალი მისიებისთვის, სადაც ასტრონავტებმა შეიძლება ორი წელი გაატარონ. ამასთან, ის, რომ ხანმოკლე მისიების შემდეგ ცერებრალური პარკუჭები არ გაფართოვდა, კარგი ამბავია მათთვის, ვინც, როგორც ტურისტი, ხანმოკლე კოსმოსურ მოგზაურობას განიხილავს.

მიკროგრავიტაციული პირობები ასევე იწვევს სხვა ფიზიოლოგიურ ეფექტებს ადამიანის სხეულზე ფიზიკური დატვირთვის შემცირების გამო. ეს მოიცავს ძვლებისა და კუნთების ატროფიას, გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ცვლილებებს, ბალანსის სისტემის პრობლემებს შიდა ყურში. შეშფოთებას იწვევს ასევე მზის რადიაციის დიდი ზემოქმედებით გამოწვეული კიბოს გაზრდილი რისკი.

კვლევა სამეცნიერო ჟურნალ Scientific Reports-ში გამოქვეყნდა.

წყარო : reuters.com 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

NASA-ს რეაქტიული მოძრაობის ლაბორატორიის (JPL) ცნობით, დედამიწას პოტენციურად საშიში 256-მეტრიანი ასტეროიდი უახლოვდება. დედამიწამდე მანძილი დაახლოებით 6,7 მილიონი კმ-ია, ასტეროიდის სიჩქარე საათში 32184 კმ-ია.

ასტეროიდი 467336 (2002 LT38) დედამიწასთან შაბათს, 24 ივნისს  გაივლის.

აღსანიშნავია, რომ თუ ასტეროიდი დედამიწას უახლოვდება 7,4 მილიონ კმ-ზე უფრო ახლოს და მისი ზომა 150 მ-ზე მეტია, მაშინ NASA მას “პოტენციურად საშიშ ობიექტად” მიიჩნევს, თუმცა 2023 HT4 არ აკმაყოფილებს ორივე კრიტერიუმს ერთდროულად, ამიტომ ის “პოტენციურად საშიშ” ასტეროიდან არ ითვლება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ასტრონომებმა ტელესკოპ „ჯეიმს ვების“ მეშვეობით ადამიანისთვის ცნობილი ყველაზე შორეული ორგანული მოლეკულები აღმოაჩინეს. ამის შესახებ CNN-ი იტყობინება.

ტელეარხის ცნობით, ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც ამ ტელესკოპმა შორეულ სამყაროში კომპლექსური მოლეკულები იპოვა. კერძოდ, მოლეკულები გალაქტიკაში SPT0418-47 დაფიქსირდა, რომელიც ჩვენგან 12 მილიარდი სინათლის წელიწადის მანძილზე მდებარეობს.

აღმოჩენა ნათელს ჰფენს ადრეულ სამყაროში ქიმიურ შენაერთებს.

დედამიწაზე ეს მოლეკულები – პოლიციკლური არომატული ნახშირწყალბადები შეიძლება ვიპოვოთ კვამლში, სმოგში, ჭვარტლში, ძრავის გამონაბოლქვში. ამ ორგანული შენაერთის საფუძველი – ნახშირწყალბადი სიცოცხლის ერთ-ერთ მშენებელ აგურად ითვლება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

მეცნიერებმა ასტეროიდი აღმოაჩინეს, რომელიც ყოველწლიურად მზესთან ერთად მოგზაურობს.

ასტეროიდს 2023 FW13 ეწოდა და ის მზის გარშემო დედამიწასთან ერთად ბრუნავს. იგი პლანეტიდან 364 00 კილომეტრით არის დაშორებული, თუმცა დედამიწა ასტეროიდზე მცირე გავლენას გრავიტაციული მიზიდულობით ახდენს. ასტეროიდის დიამეტრი 15 მეტრს წარმოადგენს.

მზის გარდა, 2023 FW13 გარს დედამიწასაც უვლის.

2023 FW13 პირველად 2023 წლის მარტში ჰავაიზე მდებარე ობსერვატორიამ დააფიქსირა, თუმცა ზოგიერთი მეცნიერის ვარაუდით, ასტეროიდი დედამიწის მეზობელი ძველი დაახლოებით წელთაღრიცხვით 100 წლიდან გახლავთ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

კომპანია Space Perspective-ის დამფუძნებლის, ჯეინ ფოინთერის თქმით, მისი კომპანია იქნება პირველი, რომელიც ადამიანებს კოსმოსში დაქორწინების შესაძლებლობას მისცემს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

„უკვე გვყავს რამდენიმე წყვილი, რომლებსაც სურთ, პირველები დაქორწინდნენ კოსმოსში. ჰოდა, ვნახოთ, ვინ დაასწრებს”, – განაცხადა მან.

ცერემონია, დიდი ალბათობით, კომპანიის ისტორიულ ხომალდზე, Neptune-ზე, გაიმართება.

„კოსმოსური ხომალდი ნეპტუნი შეიქმნა იმისათვის, რომ ყოფილიყო ყველაზე ხელმისაწვდომი, მდგრადი და უსაფრთხო კოსმოსური ხომალდი პლანეტა დედამიწაზე თუ მის მიღმა. ის მოიცავს SpaceBalloon-ს, Reserve Descent System-სა და Neptune Capsule-ს”, – აღნიშნულია კომპანიის ვებსაიტზე. “განსხვავებით ყველა სხვა კოსმოსური ხომალდისგან, რომლების ფრენის დროსაც ეკიპაჟის განყოფილება გამოეყოფა ერთი ფრენის სისტემიდან და გადადის სხვა ფრენის სისტემაში, კოსმოსური ხომალდი ნეპტუნის კაფსული დაცულია SpaceBalloon-ზე მთელი ფრენის განმავლობაში, აფრენიდან დაშვებამდე, რაც ქმნის შეუფერხებელ, უსაფრთხო და ნაზ ფრენის გამოცდილებას.”

აღსანიშნავია ისიც, რომ კომპანიამ ხომალდის ასამუშავებლად ეკომეგობრული გამოსავალი შეიმუშავა, კერძოდ: ხომალდს ენერგია მიეწოდება განახლებადი წყალბადის საშუალებით და არ ტოვებს ნახშირორჟანგს.

ხომალდი ზევით გატყორცნის ნაცვლად, ჰაერში ნელ-ნელა, დაახლოებით, 20 კმ/სთ სიჩქარით, იწევა.

ასევე, ფრენის პირველადი სისტემის გარდა, ნეპტუნი აღჭურვილია სარეზერვო სისტემითაც: 4 პარაშუტით, რომელიც მდებარეობს კაფსულსა და SpaceBalloon-ს შორის. შესაბამისად, საჭიროების შემთხვევაში, პარაშუტები უზრუნველყოფს ხომალდის უსაფრთხო დაშვებას. კომპანიის მიხედვით, კოსმოსური სააგენტოები ათწლეულების მანძილზე, 100%-იანი წარმატებით იყენებდნენ ამგვარ პარაშუტებს.

Space Perspective დაარსებულია Biosphere 2-ის ეკიპაჟის ორი ყოფილი წევრის მიერ. კომპანიას სურს, კოსმოსში მოგზაურობის შესაძლებლობა რაც შეიძლება მეტ ადამიანს მისცეს, რადგან, დამფუძნებლებს სჯერათ, რომ დედამიწის კოსმოსიდან დანახვა რადიკალურად შეცვლის ჩვენს აღქმას სამყაროსა და მასში ჩვენი ადგილის შესახებ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”