ასტრონომია - კოსმოსი

დედამიწისკენ მზიდან ამოტყორცნილი პლაზმა მოემართება, რაც გეომაგნიტურ ქარიშხალს გამოიწვევს. ამის შესახებ The Independent-ი წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, 11 აპრილს მზის ლაქიდან AR2987 ამოიტყორცნა პლაზმა და მაგნიტური ენერგია, რომელიც დედამიწას უკვე 15 აპრილს მოაღწევს. შედეგად, ჩვენს პლანეტაზე მოსალოდნელია კაშკაშა ჩრდილოეთის ნათება და G1​-ის კლასის გეომაგნიტური ქარიშხლები. ასეთი კლასის ქარიშხლებს შეუძლიათ თანამგზავრებისა და ენერგოსისტემების მუშაობის მცირე შეფერხება.

მეცნიერების თქმით, მზის ასეთი აქტივობა ნორმალურად ითვლება პერიოდში, როდესაც ვარსკვლავ 11-წლიანი ციკლის პიკს უახლოვდება.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

ასტრონომები შორეული კოსმოსიდან მომავალი უცნაური სიგნალების შესახებ საუბრობენ.

ბრიტანელი მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ აღმოაჩინეს ახალი პლანეტა, რომელზეც შესაძლოა სიცოცხლე არსებობდეს. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, სპეციალისტების კვლევის შედეგები ბრიტანეთის სამეფო ასტრონომიული საზოგადოების ბიულეტენში გამოქვეყნდა. პლანეტა დედამიწიდან 117 სინათლის წელიწადის მანძილზე მდებარეობს და თეთრი ჯუჯის გარშემო, სასიცოცხლო ზონაში ბრუნავს. თეთრი ჯუჯა მცირე ზომის ვარსკვლავია, რომელმაც საკუთარი ბირთვული საწვავი ბოლომდე გამოიყენა და გარე ფენები დაკარგა.

თუ მეცნიერების ვარაუდი სწორია, ეს პირველი შემთხვევა იქნება, როდესაც ასეთი ტიპის ვარსკვლავის სისტემაში სიცოცხლისთვის ვარგისი პლანეტა აღმოაჩინეს. თუმცა, ბრიტანელ ასტრონომებს ამ პლანეტის არსებობის პირდაპირი მტკიცებულებები ჯერ არ აქვთ. მათი აღმოჩენა 65 ციური სხეულის გადაადგილების ტრაექტორიას ეყრდნობა. ეს ობიექტები ერთმანეთისგან ერთნაირ მანძილზე რჩებიან, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ მათ ახლომდებარე პლანეტის გრავიტაცია აკავებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

NASA საერთაშორისო კოსმოსური სადგურის მწყობრიდან გამოყვანას 2031 წლის იანვარში გეგმავს. ამის შესახებ Deutshce Welle წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, სადგურს დედამიწის ორბიტიდან გამოიყვანენ და ის წყნარი ოკეანეს სამხრეთ ნაწილში ჩამოვარდება, რომელსაც ნემოს წერტილი ეწოდება. ეს ყველაზე შორეული წერტილია პლანეტაზე ნებისმიერი დასახლებული პუნქტიდან.

NASA-ში განმარტავენ, რომ ათწლეულის ბოლომდე სადგურს რამდენიმე კომერციულ მოდულს მიუერთებენ, რომლებიც მოგვიანებით შეერთდებიან და საკუთარ კომერციულ სადგურს შექმნიან. სააგენტო კი კერძო ოპერატორების კლიენტი გახდება, ისევე როგორც ამ მომენტისთვის ის SpaceX-ისგან ყიდულობს ადგილებს ბორტებზე ასტრონავტების ორბიტაზე გასაყვანად.

საერთაშორისო კოსმოსური სადგური ორბიტაზე 1998 წელს გავიდა. ის ექსპლუატაციის 15 წელზე იყო გათვლილი, მაგრამ მისი მუშაობის ვადა არაერთხელ გაახანგრძლივეს.

მეცნიერებმა ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპის გამოყენებით ჯუჯა გალაქტიკა Henize 2-10-ის ცენტრში ვარსკვლავის ფორმირება შენიშნეს. მათი ვარაუდით, ვარსკვლავის ფორმირება გალაქტიკის ცენტრში არსებულ შავ ხვრელთანაა დაკავშირებული. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, შავმა ხვრელმა შთანთქმის ნაცვლად ვარსკვლავი წარმოქმნა.
მეცნიერები დაინტერესებულები იყვნენ აქვს თუ არა პატარა გალაქტიკებს ზომაში დიდების პროპორციული შავი ხვრელები. ვირჯინიის უნივერსიტეტის მკვლევარმა და კვლევის ერთ-ერთმა ავტორმა, ემი რაინესმა განაცხადა, რომ დამატებითმა კვლევამ ჯუჯა გალაქტიკის შავ ხვრელებზე შესაძლოა მოგვცეს ინფორმაცია სუპერმასიური შავი ხვრელების წარმოქმნის შესახებ.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ევროპისა და რუსეთის კოსმოსური სააგენტოების მიერ მარსის ორბიტაზე გაშვებულმა ზონდმა
“Trace Gas Orbiter” მარსზე მდებარე კანიონთა უდიდეს სისტემაში, მარინერის უზარმაზარ ხეობაში
წყალი აღმოაჩინა. ასტრონომებს წითელ პლანეტაზე წყლის კვალი აქამდეც აღმოუჩენიათ, მაგრამ
უმეტესწილად პოლარულ რეგიონებში.
როცა მძლავრი კოსმოსური რადიაცია ციური სხეულის ზედაპირზე ეცემა, ნეიტრონების გამოიყოფა
ხდება, თუმცა, შედარებით “სველ” არეალში ამ ნაწილაკების რაოდენობა ნაკლებია, რაც იქ H2O-ის
არსებობაზე მიანიშნებს. სპეციალისტების თქმით, აღნიშნულ რეგიონში მარსის ზედაპირის
შემადგენელი მატერიის 40 პროცენტი წყალია. მეცნიერები ფიქრობენ, რომ წყალი იქ ყინულის
სახითაა წარმოდგენილი, თუმცა არ გამორიცხავენ, რომ მასში სითხეც ერიოს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

NASA-ს მიერ გავრცელებული ინფორმაციის მიხედვით, 18 იანვარს დედამიწას მოუახლოვდება 1 კილომეტრი სიგანის ასტეროიდი, რომლის სიჩქარე 76,192 კმ/სთ იქნება. უნდა ითქვას, რომ ობიექტი დედამიწას სრულიად უსაფრთხო მანძილზე ჩაუვლის. ასტეროიდსა და დედამიწას შორის მანძილი 1.93 მილიონი კილომეტრი იქნება.
ასტეროიდი 1994 PC1, რომელიც ავსტრალიელმა ასტრონომმა, რობერტ მაკნოტმა 1994 წელს აღმოაჩინა, ყოველ 30 წელში ერთხელ გვსტუმრობს. იგი 18 იანვარს დედამიწასთან უფრო ახლოს მოვა, ვიდრე მომდევნო 200 წლის განმავლობაში.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სად მიდის კოსმოსური ნაგავი, რომელიც სატელიტების, კოსმოსური ხომალდების, ზონდებისა და
კოსმონავტების მიერ კოსმოსში იგზავნება? ყოველწლიურად უფრო მეტი კომპანია და მთავრობა
აგზავნის კოსმონავტებსა და ხომალდებს სხვადასხვა მისიით კოსმოსში, ობიექტთა დიდი ნაწილი
დასაწვავად დედამიწის ატმოსფეროში იგზავნება, დიდი ნაწილი კი კვლავაც იქ რჩება, რაც
დედამიწისთვის პრობლემას წარმოადგენს.
უტაის უნივერსიტეტის პროფესორის, ჯეიკ ებოტის პროგნოზით, შესაძლოა საქმე იქამდეც კი
მივიდეს, რომ დედამიწის ირგვლივ მოძრავი კოსმოსური ნაგვისგან დედამიწას სატურნის მსგავსი
რგოლები გაუჩნდეს. ევროპულ კოსმოსურ სააგენტოზე დაყრდნობით, ორბიტაზე კოსმოსური
ნამსხვრევების უდიდესი ნაწილი ერთ მილიმეტრზე დიდი ზომისაა.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

დედამიწა გარემომცველ მზის სისტემასთან ნივთიერებებს მუდმივად მიმოცვლის. მაშასადამე,
დედამიწა ნივთიერებებს მუდმივად გასცემს და იღებს, ჩნდება კითხვა: რა ემართება მის ზომას,
იმატებს თუ მცირდება?
NASA-ის ლანგლის კვლევითი ცენტრის მეცნიერს, გიომ გრონოფს თუ დავუჯერებთ, დედამიწის
აირები კოსმოსში გაედინება, ამიტომაც ჩვენი პლანეტა — კონკრეტულად კი ატმოსფერო —
პატარავდება, თუმცა, არა მნიშვნელოვნად. მიუხედავად იმისა, რომ დედამიწა 4,5 მილიარდი წლის
წინ შეიქმნა, მეტეორები და მეტეორიტები მუდამ ეცემა მასზე და მისი მასის შემადგენელი ნაწილი
ხდება, მაშასადამე, მატება შეინიშნება.
რაც შეეხება ატმოსფეროს დისიპაციას, რაც აირების კოსმოსში გაბნევის შედეგად ატმოსფეროს
გაქრობას გულისხმობს, როგორც გრონოფი ამბობს, ეს ფროცესი აორთქლების მსგავსია, მაგრამ
განსხვავებული მასშტაბებით. ამ დროს ატმოსფეროში ჟანგბადის, წყალბადისა და ჰელიუმის
ატომები მზისგან საკმარის ენერგიას შთანთქავს და ატმოსფეროს უსხლტება.
მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ მეტეორთა დაჯახებით დედამიწას წლიურად დაახლოებით 15 ათასი
ტონა ემატება. ატმოსფეროს დისიპაციის ხარისხი კი დაახლოებით 75 ათას ტონას შეადგენს.
მაშასადამე, დედამიწა ყოველწლიურად დაახლოებით 60 ათას ტონას კარგავს, თუმცა, დედამიწის
ზომიდან გამომდინარე ეს ძალიან მცირეა და საფრთხეს არ წარმოადგენს.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”