ასტრონომია - კოსმოსი

სამი ასტრონავტი საერთაშორისო კოსმოსური სადგურიდან დედამიწაზე უსაფრთხოდ დაეშვა. „ნასას“ ინფორმაციით, ამერიკელი ასტრონავტი სერენა ონონ-ქანსელარი, გერმანელი ალექსნდრე გერსთი და რუსი კოსმონავტი სერგეი პროკოფიევი ყაზახეთში რუსული კოსმოსური ხომალდით – Soyuz-ით ხუთშაბათს, ადგილობრივი დროით 11:02 საათზე უსაფრთხოდ დაეშვნენ.

„ნასას“ ასტრონავტი ონონ-ქანსელარი კოსმოსში 197 დღეს იმყოფებოდა და კოსმოსურ სადგურზე მიმდინარე ასეულობით სამეცნიერო ექსპერიმენტის განხორციელებას შეუწყო ხელი.

„ნასა“ ასტრონავტების კოსმოსში გადაყვანის თვალსაზრისით რუსეთზეა დამოკიდებული მას შემდეგ, რაც 2011 წელს პროგრამა Space Shuttle-ი დაასრულა. თუმცა კოსმოსური სააგენტო მომავალი წლის აპრილში Boeing-ისა და SpaceX-ის კომერციული რაკეტებით ორი ასტრონავტის სატესტო გაფრენების განხორციელებას აპირებს.

ამჟამად კოსმოსურ სადგტურზე სამი ასტრონავტი რჩება : „ნასას“ ანე მაკკლეინი, კანადის კოსმოსური სააგენტოს ასტრონავტი დევიდ საინტ ჯექუისი და რუსი კოსმონავტი ოლეგ კონონენკო. მათ თებერვალში კიდევ სამი ასტრონავტი შეუერთდებათ.

80-კილომეტრიანი კრატერი, რომელსაც სახელი საბჭოთა კოსმოსური ტექნოლოგიების გამომგონებლის სერგეი კოროლევის სასახელოდ ეწოდა, მთელი წლის განმავლობაში გაყინულია. კრატერის ფოტოები ევროპულმა კოსმოსურმა სააგენტომ  გაავრცელა.

კოროლევის კრატერის ღრმა წერტილები სიცივეს „ისრუტავს“.  ყინულის ზემოთ მოძრავი ჰაერი ცივდება და დაბლა ეშვება, რაც კრატერის ყინულოვან ზედაპირზე ცივი ჰაერის ფენას ქმნის ეს კი კრატერის ყინულს დნობისა და აორთქლებისგან იცავს.

მეცნიერებმა ჩვენს მზის სისტემაში არსებული ყველაზე შორეული ობიექტი აღმოაჩინეს. ნელა მოძრავ, ყინულიან, მოვარდისფრო ფერის ჯუჯა პლანეტას მეცნიერებმა მეტსახელად “Farout”-ი დაარქვეს. ის მზისგან დედამიწაზე 120-130-ჯერ უფრო შორს მდებარეობს და მზის სისტემაში აქამდე აღმოჩენილ ობიექტებს შორის ყველაზე შორეულ პლანეტად ითვლება.

ვაშინგტონის კარნეგის ინსტიტუტის ასტრონომმა სკოტ შეფარდმა განაცხადა, რომ ჯუჯა პლანეტის (რომლის ოფიციალური სახელწოდება 2018 VG18-ია) დიამეტრი 500-600 კილომეტრია.

აღსანიშნავია, რომ მზის სისტემაში დაახლოებით 50 ჯუჯა პლანეტაა. ყველაზე დიდი ზომის არის პლუტონი, რომლის დიამეტრი დაახლოებით 2,370  კილომეტრია, და და ერისი, რომლის დიამეტრი დაახლოებით 2,325 კილომეტრია.

„როდესაც ის თავდაპირველად შევნიშნე, ისე ნელა მოძრაობდა, რომ მსგავსი არასოდეს მინახავს. გაოცებისგან ჩავიბუტბუტე : “Far out”“ იხსენებს შეფარდი.

აღმოჩენის შესახებ ინფორმაცია ორი დღის წინ საერთაშორისო ასტრონომთა კავშირის პატარა პლანეტების ცენტრმა გაავრცელა.

„ახლადაღმოჩენილი პლანეტის შესახებ ჯერ-ჯერობით ძალიან ცოტა რამ ვიცით. „სიკაშკაშისგან გამომდინარე, შეგვიძლია მისი ზომის განსაზღვრა. ვიცით ფერიც. პლანეტის ვარდისფერი შეფერილობა გვაძლევს საფუძველს ვივარაუდოთ, რომ “Farout”-ის ზედაპირი ყინულითაა დაფარული. ის იმდენად ნელა მოძრაობს, რომ მზის გარშემო ორბიტაზე ერთ შემოვლას ალბათ 1000 წელზე მეტს მოანდომებს,“ განაცხადა შეფარდმა.

აქამდე მზის სისტემის ყველაზე შორეულ ობიექტად „ერისი“  ითვლებდა, რომელიც მზისგან დედამიწასთან შედარებით 96-ჯერ უფრო შორს მდებარეობს. რაც შეეხება პლუტონს, ის მზისგან დაახლოებით 34-ჯერ უფრო დაშორებულია, ვიდრე ჩვენი პლანეტა.

წყარო : Reuters

მეცნიერები, მათ შორის „ნასას“ მკვლევარები, გეგმავენ, ატომური რობოტი- ბურღის შექმნას და უცხოპლანეტელების პოვნის მიზნით მის მთვარეზე გაგზავნას აპირებენ.

გეგმა – tunnelbot იუპიტერის მთვარეზე, „ევროპაზე“, უცხოპლანეტელების ძებნას ითვალისწინებს. როგორც ცნობილია მეცნიერებმა „ევროპაზე“ წყლის კვალი აღმოაჩინეს, რაც მასზე სიცოცხლის არსებობის შესაძლებლობას აჩენს.

„შევქმენით კონცეფცია, რომელიც გადარჩენილი/გადაშენებული სიცოცხლის აღმოჩენის მიზნით ყინულის საფარში შესვლასა და ოკეანემდე შეღწევას ითვალისწინებს,“ აღნიშნავენ მეცნიერები. „Tunnelbot-ის ფარგლებში ყინულის საფარისა და ოკეანის სიცოცხლისუნარიანობის გარკვევასაც ითვალისწინებს,“ აცხადებენ ისინი.

თუმცა გეგმასთან დაკავშირებით არსებობს პრობლემებიც. მაგალითად, როგორ გაივლის tunnelbot-ი შორეულ სამყარომდე გზას და როგორ მოხდება მისი განთავსება ზედაპირზე. პროექტთან დაკავშირებით არსებობს კიდევ ერთი გამოწვევა : რობოტის მიერ დედამიწაზე შეტყობინების გამოგზავნა. აღსანიშნავია, რომ ამ მიზნით tunnelbot-ს სადენები ექნება შეერთებული, თუმცა იმ დროს, როცა ის ოკეანეში შეაღწევს, სადენების მოხსნა გახდება საჭირო.

წყარო : www.independent.co.uk

ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ მეტეორის წვიმას „გემინიდას“ დედამიწის მოსახლეობა პარასკევს ღამით დაინახავს. მთელი ჩრდილოეთის ნახევარსფეროში, თუ ამინდი იქნება შესაბამისი, შესაძლებელი იქნება მეტეორიტებზე დაკვირვება, რომლებიც საშუალოდ 120 კმ/სთ სიჩქარით „ჩამოვარდება“.

მეტეორის წვიმა საქართველოშიც გამოჩნდება, განსაკუთრებით ქალაქებისგან მოშორებულ ადგილას.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

ჩინეთმა ახალი მისია – Chang’e-4 დაიწყო, რომლის ფარგლებში მთვარის ე.წ. ბნელი მხარის შესწავლა იგეგმება, – ამის შესახებ ახალი ამბების სააგენტო Xinhua იუწყება.

რაკეტა Long March-3B-ი რომელიც მთვარის ბნელ ნაწილში პირველი ისტორიული დაჯდომის განხორციელებას გეგმავს, სამხრეთ ჩინეთში მდებარე თანამგზავრების გაშვების ცენტრ Xichang-დან შაბათს, ადგილობრივი დროით 2:23 საათზე აფრინდა.

Chang’e-4-ის ამოცანა დაბალი სიხშირის რადიო ასტრონომიულ დაკვირვების დაწყება და მთვარის შორეული ნაწილის ტერიტორიის და მიწის ნაკვეთების, მინერალური შემადგენლობის გამოკვლევა, ნეიტრონების რადიაციისა და ნეიტრალური ატომების გაზომვაა.

ადამიანი მთვარის მხოლოდ ერთ მხარეს ხედავს, რადგან იგი მუდამ ერთი მხრითაა დედამიწისაკენ მოქცეული. მთვარის დედამიწისკენ მოქცეულ მხარეს კაცობრიობას გაგზავნილი ჰყავს რამდენიმე ასტრონავტი. თუმცა, მეორე, ჩვენგან დამალული მხარე ამ დრომდე დიდწილად შეუსწავლელი რჩება. მთვარის ბნელი მხარის კვლევა რამდენიმე გამოწვევასთანაა დაკავშირებული. შეუძლებელია ტელესკოპით მასზე პირდაპირი დაკვირვება, რადგან ის მუდმივად დედამიწის საწინააღმდეგოდ არის მოქცეული. შეუძლებელია პირდაპირი სიგნალების გაგზავნა იქ დასმულ მავალებთანაც.

ასე რომ, ჩინეთის მისია უპრეცედენტო და ამბიციურია. ქვეყანა მიზნად ისახავს 2030 წლისთვის კოსმოსური ძალა გახდეს და ამ მხრივ რუსეთსა და შეერთებულ შტატებს დაეწიოს. ჩინეთი მომავალ წელს კოსმოსში საკუთარი სადგურის აშენებასაც აპირებს.

ქვეყანა ამტკიცებს, რომ მისი ამბიციები მშვიდობიანია, აშშ-ს თავდაცვის დეპარტამენტი აცხადებს, რომ სინამდვილეში მისი მიზანია  სხვა ქვეყნებს კრიზისის დროს კოსმოსის აქტივების გამოყენებაში ხელი შეუშალოს.

წყარო : Reuters