close

ბიოლოგია

ბიოლოგიამედიცინა

მეცნიერებმა თაგვებში სიმსივნური უჯრედების მოკვლა შეძლეს

872 views on

მეცნიერებმა  თაგვებში სიმსივნური უჯრედების მოკვლა შეძლეს. კვლევის ავტორები აცხადებენ, რომ ტექნოლოგიის გამოყენება, რომელიც დნმ-ის რედაქტირების მეთოდებს ეფუძნება, ადამიანებში უახლოესი 2 წლის მანძილზე იქნება შესაძლებელი.

თელ-ავივის უნივერსიტეტის პროფესორი დენ პიერი ირწმუნება, რომ ამ მეთოდს გვერდითი ეფექტები არ გააჩნია და მისი საშუალებით ნამკურნალევი კიბოს უჯრედი აქტიური აღარასდროს გახდება.

მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ ცხოველებში კიბოს სამკურნალოდ Crispr გენომის რედაქტირების ტექნოლოგიის გამოყენება მსოფლიოში პირველად ხდება. აღნიშნული მეთოდი დნმ-ის ნაწილის ამოკვეთას ეფუძნება.

კვლევის ავტორები განმარტავენ, რომ ტექნოლოგია კიდევ უფრო მეტად განვითარებას საჭიროებს, მაგრამ ხაზს უსვამენ, რომ მიმდინარე კვლევის ძირითადი შედეგი იმის ჩვენებაა, რომ ამ გზით სიმსივნური უჯრედების მოკვლა შესაძლებელია, თან ისე, რომ მის ირგვლივ მდებარე უჯრედები დაუზიანებელი რჩება.

კვლევის ფარგლებში ყურადღება გაამახვილეს კიბოს ყველაზე სასიკვდილო ფორმებზე – მეტასტაზურ საკვერცხის კიბოსა და გლიობლასტომაზე, რაც თავის ტვინის კიბოს აგრესიული სახეობაა.

კვლევა თელ-ავივის უნივერსტიტეტის, ნიუ-იორკის უნივერსიტეტისა ჰარვარდის სამედიცინო სკოლის მეცნიერებმა ჩაატარეს და მისი შედეგები ჟურნალ  Science Advances-ში გამოქვეყნდა.

წყარო : independent.co.uk

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოაკვლევები

7 რამ, რაც ბავშვებს გენეტიკურად მხოლოდ მამისგან გადაეცემათ

1.49K views on

გენეტიკა ერთ-ერთი იდუმალებით მოცული და საინტერესო მეცნიერებაა. რა თქმა უნდა, ბავშვი გენებს ორივე მშობლიდან იღებს, მაგრამ თუ მამას დომინანტის თვისებები აქვს, მაშინ ეს გენები ბავშვს გადაეცემა. როგორც აღმოჩნდა, გენეტიკა მხოლოდ თვალის ფერსა და სხეულის ფორმებზე გავლენას არ ახდენს, მასზე დამოკიდებულია რისკის მიმართ სიყვარული და ძილის პოზაც კი!
გენეტიკური განსაკუთრებულობები, რომელთაც ბავშვები მამისგან მემკვიდრეობით იღებენ:

1. გულის დაავადება
კვლევის თანახმად, რომელიც ლესტერის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ჩაატარეს, მამაკაცები, რომლებიც კონკრეტული ტიპის ქრომოსომებს ატარებენ, თითქმის 50%-ით უფრო ხშირად კორონალური არტერიით ავადდებიან. გარკვეულ პირობებში ეს განსაკუთრებულობა ვაჟიშვილებს გადაეცემათ.
2. ფსიქიკური აშლილობაფსიქიკურ აშლილობას შორის, რომელიც მამიდან ბავშვს გადაეცემა, არის – შიზოფრენია და ADHD ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომი. მამის ასაკის მატებასთან ერთად რისკი იზრდება, რადგან წლებთან ერთად მისი დნმ იცვლება. რაც შეეხება ქალს, ის გარკვეული საკვერცხეების ნაკრებით იბადება, მისი დნმ მთელი ცხოვრების განმავლობაში არ იცვლება.
3. მეჩხერი კბილებიმამაკაცის გენები, რომლებიც კბილების და ყბის ფორმაზეა დამოკიდებული, უფრო ძლიერია, ვიდრე ქალის. მამიდან ბავშვებს არა მხოლოდ მეჩხერი კბილები, არამედ სუსტი ემალი შეიძლება გადაეცეს.
4. უნაყოფობის პრობლემებიმეცნიერები ირწმუნებიან, რომ სპერმის ნაკლები რაოდენობა შეიძლება გენეტიკური პრობლემა იყოს. თუ ბავშვი ხელოვნური განაყოფიერებით დაიბადა, დიდი ალბათობით მასაც უნაყოფობის პრობლემა ექნება.
5. ბავშვის სქესიმამაკაცის გენები მომავალი ბავშვის სქესსაც განსაზღვრავს. პროგნოზის გაკეთება შეიძლება, თუ მამის გენეალოგიურ ხეს შეისწავლით. იმ შემთხვევაში, თუ სპერმა X ქრომოსომას ატარებს, დედის X ქრომოსომასთან შედარებით – გოგო დაიბადება. თუ სპერმა Y ქრომოსომა – მაშინ ბიჭი.
6. ბავშვის თვალის ფერიმამაკაცის გენები ქალზე დომინირებენ. სწორედ ამიტომ, ბავშვის სახის ფორმა და თვალის ფერი სავარაუდოდ ისეთი იქნება, როგორიც მამას აქვს.
7. ბავშვის სიმაღლებავშვის სიმაღლე მეტნაკლებად მამის გენებზეა დამოკიდებული. მაღალ მამებს მაღალი ბავშვები ჰყავთ.

image

ცოტა რამ ინტელექტის შესახებ:1. ინტელექტი მამიდან შვილზე არ გადადის. თუ მამა გენიოსია, მისი შვილი ამ გენებს 100%-ით მემკვიდრეობით არ მიიღებს.2. ჭკუასუსტობა მამიდან ვაჟიშვილზე არ გადადის.3. მამის ინტელექტი შეიძლება მხოლოდ ქალიშვილზე გადავიდეს და ისიც ნახევრად.4. ბიჭს ინტელექტის მიღება მხოლოდ დედიდან შეუძლია, რომელმაც თავის მხრივ საკუთარი მამიდან მიიღო.5. გენიოსების ქალიშვილები ნახევრად მამებივით ჭკვიანები არიან, მაგრამ მათი ვაჟიშვილები გენიოსები იქნებიან. თუ მამა სულელია, ქალიშვილიც ნახევრად სულელი იქნება.

დასკვნები კაცებისთვის:თუ თქვენი ვაჟიშვილის გონებრივი შესაძლებლობების პროგნოზირება გსურთ, თქვენი ცოლის მამას შეხედეთ. თუ ის აკადემიკოსია, თქვენი ვაჟიშვილიც ჭკვიანი იქნება.
თქვენი ქალიშვილი თქვენი ჭკუის ნახევარს და თქვენი სისულელის ნახევარს მიიღებს. ინტელექტით ის უფრო ახლოს იქნება. მისი შვილი კი თქვენს გონებრივ შესაძლებლობას მაქსიმუმ მიიღებს. თუ ჭკვიანი თაობა გსურთ – გოგონებზე იოცნებეთ.
თქვენი გონებრივი შესაძლებლობები დედისგან, უფრო სწორად ბაბუისგან გაქვთ მიღებული.
დასკვნები ქალებისთვის:თქვენი ვაჟიშვილი გონებით თქვენი მამის ასლია და მასთან კამათი სიტყვებით „ისეთივე სულელი ხართ, როგორც მამაშენი“ – არც თუ ისე სწორია.თქვენი ქალიშვილი აღზრდით ისეთივე იქნება, როგორც თქვენ, მაგრამ გონებით მამას დაემსგავსება. მისი ვაჟიშვილი კი თქვენი ქმრის ასლი იქნება.

წყარო : intermedia.ge

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოამედიცინა

მეცნიერებმა ადამიანის ყელში ახალი ორგანო აღმოაჩინეს

1.1K views on

ნიდერლანდელი მეცნიერები აცხადებენ, რომ მათ ადამიანის ყელში  ახალი ორგანო აღმოაჩინეს.

მეცნიერების მიერ ჩატარებული კვლევის თანახმად, ადამიანის ყელი შეიცავს “მანამდე შეუმჩნეველ ორმხრივ მაკროსკოპულ სანერწყვე ჯირკვლებს”, რომელსაც მეცნიერებმა “ტუბარალური ჯირკვლები” უწოდეს და რომლის ფუნქციაც, სავარაუდოდ, ყელის ზედა ნაწილების დატენიანებაა.

მკვლევარებმა მინიმუმ 100 პაციენტი გამოიკვლიეს და დაადგინეს, რომ აღნიშნული ჯირკვლები ყველას მათგანს ჰქონდა.

აღსანიშნავია, რომ მედიკოსები ახალ ჯირკვლებს პროსტატის კიბოზე კვლევის ჩატარებისას წააწყდნენ, კერძოდ კი მაშინ აღმოაჩინეს, როდესაც პროსტატის კიბოს უჯრედებს სკანირებას უკეთებდნენ PSMA PET-CT-ის საშუალებით, რომელიც CT-სა და პოზიტრონ ემისიური ტომოგრაფიის (PET) სკანირებების კომბინაციას წარმოადგენს.

აღნიშნული მეთოდის გამოყენების დროს ექიმებს პაციენტებში რადიოაქტიურიინდიკატორი შეჰყავთ. ის კარგად უკავშირდება პროსტატის სპეციფიკური მემბრანის ანტიგენის (PSMA) ცილას, რომელიც მომატებულია პროსტატის კიბოს უჯრედებში. სკანირების ეს კომბინაცია ასევე კარგია სანერწყვე ჯირკვლის ქსოვილების გამოსავლენად, რომელიც ასევე მაღალია PSMA-ში.

ექიმები, რომლებიც იყენებენ სხივურ თერაპიას თავისა და კისრის კიბოს სამკურნალოდ, ცდილობენ, ძირითად სანერწყვე ჯირკვლებს არ შეეხონ, რადგან მათი დაზიანებით პაციენტებს ჭამა, საუბარი ან ყლაპვა უჭირთ. ახლადაღმოჩენილი ჯირკვლები კი დასხივებას განიცდიან, რადგან ექიმებმა დღემდე არ იცოდნენ მათი არსებობის შესახებ, რის შედეგადაც პაციენტებს აუხსნელი გვერდითი მოვლენები უვითარდებათ.

კვლევაში აღნიშნულია, რომ ამ ჯირკვლების დაცვით იმ პაციენტებში, რომლებსაც სხივური თერაპია უტარდებათ, შესაძლოა მათი ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესდეს.

კვლევის ავტორები აცხადებენ, რომ მათი შემდეგი ნაბიჯი იმის დადგენაა, თუ როგორ შეიძლება ამ ჯირკვლების გამოსხივებისგან დაცვა.

კვლევა ჟურნალ Radiotherapy and Oncology- ში გამოქვეყნდა.

independent.co.uk

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოამედიცინა

მეცნიერების რჩევები – რა რაოდენობის წყალია საჭირო ჩვენი ორგანიზმისთვის?

2.05K views on

წყალი არის წყალბადის და ჟანგბადის ნაერთი, რომელიც მარტივი ფორულით გამოისახება – H2O. წყალი ადამიანის ორგანიზმის მასის 70% შეადგენს.

წლის ცხელ დროს გაცილებით მეტ სითხეს ვკარგავთ და, შესაბამისად, წყლის რაოდენობაც უნდა გაიზარდოს.

ვერ ერთი ცოცხალი ორგანიზმი ვერ იცოცხლებს წყლის გარეშე. ადამიანისთვის წყალი გაცილებით მნიშვნელოვანი ბუნებრივი სიმდიდრეა, ვიდრე ნავთობი, რკინა თუ ძვირფასი ქვები – იმიტომ, რომ მას ვერაფრით შევცვლით.

წყალი ყველა ადამიანმა სხვადასხვა რაოდენობით უნდა მიიღოს,  წონისა და ფიზიკური აქტივობის გათვალისწინებით – მინიმუმ, 1.55–დან მაქსიმუმ 3.90 ლიტრამდე.

 

 

წყარო:  Sciencealert.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწა

აშშ-ში ორსახიანი კნუტი დაიბადა

898 views on

აშშ-ში, ორეგონის შტატში კატას ორსახიანი კნუტი გაუჩნდა. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, კნუტის დედის პატრონებმა მას ბისკიტს ენდ გრეი დაარქვეს. ისინი პატარას უვლიან და მის გასხვისებას არ აპირებენ. მათივე თქვით, კნუტს ორივე პირით შეუძლია ჭამა.

ჩვეულებრივ, ორსახიანი კატების სიცოცხლის ხანგრძლივობა ხანმოკლეა, თუმცა ყველაზე ასაკოვანმა ასეთმა კატამ 15 წელი იცოცხლა. ბისკიტის ოჯახი ოპტიმისტურად არის განწყობილი და იმედი აქვთ, რომ პატარა მათთან ერთად დიდხანს და ბედნიერად იცოცხლებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიამედიცინა

მეცნიერებმა ადამიან-თაგვის ქიმერა შექმნეს

1.36K views on

მეცნიერებმა შექმნეს ემბრიონი, რომელიც ერთდროულად ადამიანისა და თაგვის უჯრედებისგან შედგებოდა.

ჰიბრიდი ემბრიონი, რომელსაც ადამიან-ცხოველ ქიმერად მოიხსენებენ, ნიუ-იორკის უნივერსიტეტისა და როზველ პარკის კიბოს ცენტრის მეცნიერებმა შექმნეს.

თაგვის ემბრიონის უჯრედების 4 პროცენტი ადამიანის უჯრედები იყო – ეს ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია იმასთან შედარებით, რისი მიღწევაც მეცნიერებმა დღემდე შეძლეს.

ექსპერტები აცხადებენ, რომ ჰიბრიდი ემბრიონის შექმნა ცხოველებში ადამიანის ორგანოების გენერაციისკენ მნიშვნელვანი წინგადადგმული ნაბიჯია.

მეცნიერებმა ადამიანის ღეროვანი უჯრედები თაგვში ჩანერგეს და ორი კვირის შემდეგ ემბრიონის ანალიზი განახორციელეს. აღმოჩნდა, რომ ადამიანის უჯრედები თაგვის ღვიძლში, ტვინში, გულში, თვალებში, სისხლსა და ძვლის ტვინში აღმოაჩინეს.

ცნობისათვის, მეცნიერებმა 1984 წელს ცხვარისა და თხის ჰიბრიდი შექმნეს, რომელმაც ზრდასრულ ასაკს მიაღწია. შარშან კი ჩინელმა მეცნიერებმა მაიმუნისა და ღორის ქიმერა გამოიყვანეს, მაგრამ მან დაბადებიდაბ მხოლოდ რამდენიმე კვირას იცოცხლა.

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ  

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგია

გასეირნება ადამიანის სხეულში – უნიკალური მუზეუმი ნიდერლანდებში

2.86K views on

ვინ თქვა, რომ გოლიათი ადამიანის სხეულში მოხვედრა და იქიდან უვნებლად გამოსვლა მხოლოდ საოცრებათა ფილმებში ან ზღაპრებშია შესაძლებელი. ნიდერლანდებში, მაგალითად, ასეთი რამ შესაძლებელია.

როგორ?

როგორ და ამ ქვეყანაში შეგიძლიათ მოინახულოთ ადამიანის სხეულის მუზეუმი, რომელსაც მთელ მსოფლიოში არ აქვს ანალოგი. მუზეუმი იმდენად რეალისტურია, რომ მისი მონახულების დროს ადამიანებს სუნთქვა ეკვრით.

კარის ზღურბლიდანვე ხვდებით ადამიანის სხეულში და თავისუფლად გადაინაცვლებთ ნებისმიერ ორგანოში.
მუზეუმი ნიდერლანდების დედაქალაქის მახლობლად, ქალაქ ლეიდენეში მდებარეობს. მისი არშემჩნევა შეუძლებელია. მჯდომარე გიგანტური ადამიანის დანახვა შორიდანვეა შესაძლებელი. შესასვლელი ამ გიგანტური სკულპტურის მუხლშია განთავსებული.

 

მუზეუმი ფაქტობრივად ერთ დიდ ქალაქს წარმოადგენს, რომელიც ადამიანის ორგანიზმის სხვადასხვა ნაწილს მოიცავს.
მგზავრები მოგზაურობას მენჯის ძვლიდან იწყებენ და აკვირდებიან ლეიკოციტებისა და ერითროციტების შექმნას. ნელ-ნელა მიიწევენ ადამიანის სხეულის ზედა ნაწილისკენ. სტუმრები სულ 7 სართულს მოივლიან, თუ შეიძლება ასე დახასიათდეს გიგანტური ადამიანის სხეული.

თითოეული ორგანო საოცრად რეალისტურად არის გამოსახული, ისე, რომ ადამიანებს გააკანკალებთ ხოლმე. მომავალი მედიკოსებისთვის ეს ნამდვილად საოცნებო ადგილია. მათ შესაძლებლობა ეძლევათ საკუთარი თვალით ნახონ როგორ ხდება სისხლის ცირკულაცია ორგანიზმში ან როგორ მუშაობს ადამიანის კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი.

თითოეული ორგანოს ფუნქციონირება გამოსახულია მონიტორზე და თან სდევს შესაბამისი რეალური ხმა. იმისათვის, რომ ადამიანმა რეალურად შეიგრძნოს ყოველივე, დამატებით გამოიყენება 5დ ფორმატი.

მუზეუმში შესაძლებელია ნახოთ როგორ იბადება საშვილოსნოში ახალი სიცოცხლე და ასევე შესაძლებელი ნაყოფის განვითარებაზე თვალის მიდევნება. სტუმრებს კვერცხუჯრედის განაყოფიერებასაც აჩვენებენ. გიგანტური სკულპტურა, შემქმნელების ჩანაფიქრით, ქალია.

სკოლის ასაკის ბავშვებს კი განსაკუთრებით ენა მოსწონთ, რომელზეც, როგორც ბატუტზე, შესაძლებელია ხტუნვა და სხვადასხვა ხმის გამოცემა.
ერთსაათიანი ექსკურსიის მანძილზე გიდი სტუმრებს დეტალურად აღუწერს ადმიანის ორგანიზმის მუშაობას.

სხვათა შორის, ექსკურსიის დროს ადამიანებს შეუძლიათ ასევე საკუთარი თვალით ნახონ რა უარყოფითი შედეგები მოაქვს მავნე ჩვევებს, მაგალითად თამბაქოს მოწევას და ალკოჰოლის მიღებას. დარწმუნდებიან იმაში, რამდენად ფაქიზია ეს ერთი შეხედვით ძლიერი ორგანიზმი.

მოგზაურობის ფინალური წერტილი ადამიანის ტვინია, წარმოდგენილი ძალიან რეალისტური ნეირონებით, რომელსაც შესაძლებელია ხელითაც კი შეეხონ.

მუზეუმის პროექტზე მუშაობა 12 წელი მიმდინარეობა, მშენებლობას კი კიდევ 2 წელი დასჭირდა. იდეის რეალიზაცია დაახლოებით 30 მილიონ დოლარზე მეტი დაჯდა.

ძირითადი შენობა მინისაა, ადამიანის ფიგურა კი განსაკუთრებული ფოლადისგანაა დამზადებული, რომელიც თითქმის არ ექვემდებარება კოროზიას. შენობის სიმაღლე დაახლოებით 35 მეტრია.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგია

კენიაში ზებრის და ვირის ჰიბრიდი გაჩნდა

764 views on

კენიაში, ჩიულუ ჰილსის ეროვნულ პარკში ზებრამ უჩვეულო შეფერილობის ნაშიერი გააჩინა. ამის შესახებ CNN-ი წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, პატარას ზებრისთვის დამახასიათებელი ზოლები აქვს, მაგრამ ისინი მუქია და ცხოველის სხეულის მხოლოდ მცირე ნაწილზეა განლაგებული. როცა პარკის თანამშრომლებმა პარკის ახალი ბინადარი შეამოწმეს, გაირკვა რომ ის ზებრის და ვირის ნაჯვარია.

პატარას დედა პარკში სხვა ნაკრძალიდან, თავისით გადმოვიდა. რადგან ზებრების ორსულობა 12 თვეს გრძელდება, სპეციალისტები ვარაუდობენ, რომ ზებრა ვირს გზაში ხვდება. დედაც და მისი შვილიც თავს მშვენივრად გრძნობენ.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინა

ქართველმა მეცნიერმა ზაალ კოკაიამ და მისმა კოლეგებმა ინსულტით დაზიანებული ვირთაგვას ტვინის აღდგენა შეძლეს

2.35K views on

მეცნიერებმა კანის უჯრედებიდან მიღებული ტვინის ქერქის ნერვული უჯრედები ვირთაგვის ინსულტით დაზიანებულ ტვინში გადანერგეს, რის შემდეგაც, მღრღნელებს მოტორული ფუნქცია ნაწილობრივ აღუდგათ და ეს უჯრედები სრულად ინტეგრირდა დაზიანებულ ნერვულ რკალში. ცნობილ ამერიკულ სამეცნიერო ჟურნალ PNAS-ში დაბეჭდილი კვლევა შვედეთში მომუშავე ქართველი მეცნიერის, ზაალ კოკაიას ლაბორატორიაშია შესრულებული.

„გადანერგვიდან 6 თვის შემდეგ ჩვენ დავინახეთ, როგორ აღადგინა ახალმა უჯრედებმა ინსულტგადატანილი ვირთაგვას ტვინის დაზიანება“, — ამბობს ზაალ კოკაია, რომელმაც კვლევა პროფესორ ოლე ლინდვოლთან და პოსტდოქტორანტ სარა პალმა-ტორტოსასთან ერთად ჩაატარა.

შვედეთის ქალაქ ლუნდში მომუშავე მკვლევართა ჯგუფმა წინა კვლევებშიც აჩვენა, რომ ადამიანის ღეროვანი და რეპროგრამებული უჯრედებიდან მიღებული ნეირონების გადანერგვა ინსულტგადატანილ ვირთაგვებში სავსებით შესაძლებელია. თუმცა, წინა კვლევებში არ იყო აღწერილი, შეეძლო თუ არა გადანერგილ უჯრედებს ინსულტიანი ვირთაგვას ტვინში ახალი კავშირების დამყარება და აქედან გამომდინარე, ნორმალური მოტორული და მგრძნობელობითი ფუნქციების აღდგენა.

„უამრავი მეთოდის გამოყენებით, მათ შორის ელექტრონული მიკროსკოპითა და ცოფის ვირუსზე დაფუძნებული მოლეკულური მეთოდებით, ჩვენ გადანერგილ უჯრედებს დავაკვირდით და ვაჩვენეთ, რომ ისინი დაზიანებულ ნერვულ რკალებში წარმატებით ინტეგრირდა. გარდა ამისა, ჩვენ ისიც დავინახეთ, რომ გადანერგილმა უჯერედებმა კავშირი დაამყარეს ტვინის მეორე ნახევარსფეროს ნეირონებთან, სადაც არც ერთი უჯრედი არ გადაგვინერგავს. მსგავსი მონაცემები აქამდე არავის გამოუქვეყნებია“, — ამბობს ზაალ კოკაია, რომელიც, იმის მიუხედავად, რომ თავის კოლეგებთან ერთად ტვინს რამდენიმე ათლწულია იკვლევს, შედეგებით გაოცებულია.

მკვლევრებმა ლაბორატორიაში ადამიანის კანის უჯრედები ტვინის უჯრედებად გარდაქმნეს, შემდეგ კი ვირთაგვების ტვინის ქერქში გადანერგეს. ეს კი ტვინის ის რეგიონია, რომელიც ინსულტის შემდეგ ყველაზე ხშირად ზიანდება.

„ჩვენი მიზანია გავიგოთ, როგორ გავლენას ახდენს გადანერგილი უჯრედები ტვინის მეორე ნახევარსფეროზე. ასევე გვსურს, უკეთ დავაკვირდეთ, გადანერგვა როგორ მოქმედებს კოგნიტურ ფუნქციებზე, როგორიცაა, მაგალითად, მეხსიერება. ჩვენ, რა თქმა უნდა, ყველანაირ გვერდით ეფექტსაც შევისწავლით. უჯრედების გადანერგვის კლინიკურად გამოყენების უპირველესი მოთხოვნა ეფექტიანობა და უსაფრთხოებაა“, — ამბობს ზაალ კოკაია.

ზაალ კოკაია ლუნდის ღეროვანი უჯრედების ცენტრის დირექტორია 2011 წლიდან, ასევე არის ლუნდის უნივერსიტეტის ექსპერიმენტული სამედიცინო კვლევის პროფესორი, ღეროვანი უჯრედების და აღდგენითი ნევროლოგიის ლაბორატორიის ხელმძღვანელი, ღეროვანი უჯრედების და რეგენერაციული მედიცინის „StemTherapy-ს“ სტრატეგიული კვლევითი პროგრამის კოორდინატორი.

ზაალ კოკაიას კვლევის მთავარი თემა არის ტვინის ინსულტი და იმ გზების კვლევა, რაც საშუალებას მოგვცემს გამოვიყენოთ ღეროვანი და რეპროგრამირებული უჯრედები დაზიანებული ტვინის ფუნქციის აღსადგენად. ინსულტის გადატანის შემდეგ, პაციენტების მოტორული და მგრძნობელობის აღსადგენი ერთადერთი საშუალება ჯერჯერობით მხოლოდ ვარჯიშია.

ქართველმა მეცნიერმა შვედეთის ტვინის ფონდთან მიცემულ 2017 წლის ინტერვიუში განაცხადა, რომ ის ღეროვანი და რეპროგრამირებული უჯრედების კლინიკაში გამოყენების მიმართ ოპტიმისტურად იყო განწყობილი და ამ მიდგომას დიდ მომავალს უწინასწარმეტყველებდა.

„ჩვენ ვიცით, რომ ღეროვან უჯრედებს დიდი პოტენციალი აქვთ, პირველ ყოვლისა იმიტომ, რომ შესწევთ უნარი ჩაანაცვლონ დაზიანებული უჯრედები. ამასთან, ისინი გამოიმუშავებენ სხვადასხვა ნივთიერებებს და ფაქტორებს, რომლებიც ღეროვანი უჯრედების გარემომცველ, ინსულტის შემდეგ გადარჩენილ ნერვულ უჯრედებს საშუალებას აძლევს, უკეთესად იმუშაოს და უფრო ეფექტურად წარმართოს რეგენერაცია და აღდგენითი პროცესები“, — აღნიშნავს ზაალ კოკაია.

წყარო : 1tv.ge
ავტორი – მიხეილ ჭაბუკაშვილი

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიატექნოლოგიები

ჩინეთში ღორისა და მაიმუნის პირველი „ჰიბრიდები“ გაჩნდნენ

1.38K views on

ჩინეთში გაჩნდნენ ღორები, რომლებსაც გენური ინჟინერიის გამოყენებით მაიმუნის უჯრედები ჰქონდათ ჩანერგილი.
მიუხედავად იმისა, რომ ღორები რამდენიმე დღეში დაიღუპნენ, მეცნიერები აცხადებენ, რომ ექსპერიმენტი ლაბორატორიაში ორგანოების გაზრდის მიმართულებით მნიშვნელოვანი წინგადადგმული ნაბიჯია.
„ეს ღორ-მაიმუნის ნაშიერის ცოცხლად დაბადების პირველი შემთხვევაა,“- განაცხადა ჩინეთში მდებარე ღეროვანი უჯრედებისა და რეპროდუქციული ბიოლოგიის სახელმწიფო ლაბორატორიის წარმომომადგენელმა.
აღნიშნული კვლევა გახლავთ მეცნიერების მცდელობის ნაწილი, შექმნან ცხოველები, ცხვრები ან ღორები, რომლის საშუალებითაც ადამიანის ორგანოების გაზრდა და შემდეგ ტრანსპლანტატად გადაქცევა გახდება შესაძლებელი. ამ პროცესს ქსენოგენური ორგანოგენეზი ეწოდება.
კვლევა უკვე ჩატარებულია ღორებისა და ცხვრების ემბრიონებზე, რომლებშიც ადამიანის ღეროვანი უჯრდები იყო გადანერგილი. ორივე შემთხვევაში ემბრიონები განვითარებას განაგრძობდნენ მანამ, სანამ ეთიკური მიზეზით მათი არსებობა ხელოვნურად არ შეწყვიტეს.
ღორებსა და მაიმუნებზე ჩატარებული ექსპერიმენტის ფარგლებში კი მაკაკას ღეროვანი უჯრედები გამოიყენეს. ფლუორესცენციური პროტეინებით გაჟღინთეს და ფლუორესცენციური სინათლით გააცხელეს, შემდეგ ეს უჯრედები 4,000-ზე მეტ 5 დღის ღორის ემბრიონებში შეიყვანეს და IVF-ის საშუალებით გაანაყოფიერეს. ბოლოს კი ღორის მოდიფიცირებული ემბრიონების ღორებში იმპლანტირება განახორციელეს.
ამ ექსპერიმენტის შედეგად ღორის 10 ცოცხალი ნაშიერი გაჩნდა, აქედან კი ქიმერიკული მხოლოდ ორი იყო (ორივე გენის მატარებელი). მაიმუნის უჯრედი კი ღორის 1,000 -10,000 უჯრედში ერთი იყო.
მაიმუნის უჯრედები „გადასახლდნენ“ ცხოველის გულში, ღვიძლში, ფილტვებში, ელენთასა და კანში, თუმცა ისინი სხვა ორგანოებში, არ აღმოჩნდნენ, ამას კი მეცნიერები ქიმერიზმის დაბალი დონით ხსნიან.
კვლევის ავტორების ინფორმაციით, გოჭები დაბადებიდან ერთ კვირაზე ნაკლებ დროში დაიხოცნენ, თუმცა, მათი აზრით, კვლევა მაინც წარმატებულად შეიძლება ჩაითვალოს.
ისინი ექსპერიმენტის გაგრძელებას ქიმერული უჯრედების თანაფარდობის გაზრდით აპირებენ.

წყარო : interestingengineering.com
მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
1 … 6 7 8 9 10 … 14
Page 8 of 14