close

დედამიწა

დედამიწაეკოლოგიაკვლევებიმსოფლიო

ჩრდილოეთ პოლუსზე ტემპერატურა ნორმაზე  30°C-ით მეტი იყო

1.62K views on

იმის გათვალისწინებით, რომ ჩრდილოეთ პოლუსზე მზე 20 მარტამდე არ ამოვა, ახლა  იქ წლის ყველაზე ცივი პერიოდია უნდა იყოს,  მაგრამ, რამდენიმე დღის წინ, პლანეტის ამ ნაწილზე რეკორდული ტემპერატურა გამოვლინდა, რამაც დნობის წერტილამდეც კი აიწია. 

ჩრდ. პოლუსზე, სადაც ამ დროს, როგორც წესი, უკიდურესი გამყინვარებაა – ტემპერატურა 2 გრადუსამდე დათბა, მკვლევარების თქმით, ეს ნორმალურ ტემპერატურაზე 30°C-ით მეტიც კი არის.

მეცნიერები გაოცებას ვერ მალავენ და ამბობენ, რომ არქტიკაში ცხელი მასების შეჭრას ადრე იშვიათობა იყო, დღეს კი, თითქმის შეუქცევადი პროცესია და განსაკუთრებული ყურადღების გამახვილებას საჭიროებს.

მსგავსი პროცესები 1980-იანი წლებიდან განსაკუთრებით გაძლიერდა. ამ მხრივ კი, ყველაზე გამორჩეული ბოლო ხუთი ზამთარია. ამ წლის იანვარში ყინულის ფართობმა ისტორიაში ყველაზე დაბალ ნიშნულს მიაღწია – შეინიშნებოდა აისბერგების მასიური დნობა.

ამ მონაცემებით, ტემპერატურა ნორმასთან შედარებით მიახლოვებულია და დაახლოებით -10-ია.

წყარო: The Washington Post

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევებისაქართველო

მესხეთის ქედზე 20-მდე ირემი ბინადრობს – უკანონო ნადირობის სტატისტიკა საგანგაშოდ გაიზარდა

1.43K views on

2017 წელს სამეცნიერო–კვლევითმა ცენტრმა, მესხეთის ქედზე, ადიგენის მუნიციპალიტეტში, ირმისა და არჩვის პოპულაციების სწრაფი შეფასების სამუშაოები ჩაატარა. ინფორმაციას ,,სამხრეთის კარიბჭე” ავრცელებს.

კვლევამ აჩვენა, რომ ბორჯომ-ხარაგაულის დაცულ ტერიტორიებთან შედარებით, მესხეთის ქედზე ირმის სიმჭიდროვე 15-ჯერ უფრო დაბალია. სპეციალისტებმა მესხეთის ქედზე დაახლოებით 20 ირემი იპოვეს.  არჩვი კი იმდენად მცირერიცხოვანია, რომ მხოლოდ ორი ინდივიდის დანახვა იყო შესაძლებელი. 

კვლევა WWF Caucasus Office-ისა და Eco-Corridor Fund for the Caucasus-ს ფინანსური მხარდაჭერით განხორციელდა. საველე სამუშაოებში, კვლევითი ცენტრის საველე ოფიცრებთან ერთად, მოხალისეებიც ჩაერთვნენ.

გარემოს დაცვის სამინისტროს ცნობით, 2017 წელს უკანონო ნადირობის 143 შემთხვევა გამოვლინდა, მაშინ, როცა ამ რიცხვმა 2016 წელს 850 შეადგინა.

გარემოს დაცვის სამინისტროში ამბობენ, რომ სტატისტიკა საგანგაშოა და ბრაკონიერებთან შეურიგებელ ბრძოლას აპირებენ. ხშირად ბრაკონიერები თავს ესხმიან რეინჯერებს, სასამართლო კი მხოლოდ სიტყვიერი გაფრთხილებით შემოიფარგლება. ცალკეულ შემთხვევებში იგეგმება სანქციების გამკაცრებაც.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიდედამიწაეს საინტერესოა

გამოჩნდებიან თუ არა უცხოპლანეტელები დედამიწაზე?

1.75K views on

მსოფლიოს ერთ–ერთი პატივსაცემი, აღიარებული თეორიტიკოსის– მიჩიო კაკუს ვარაუდით, ადამიანებს ამ საუკუნის ბოლოს კონტაქტი ექნებათ უცხოპლანეტელებთან, მათ ცივილიზაციასთან.

კაკუს ვარაუდით, 2100 წელს ისინი გამოჩნდებიან და რადიოს სახით დაამყარებენ ადამიანებთან კონტაქტს.

სამყარო ყოველდღიურად ვითარდება, ბევრია საუბარი იმაზე, რომ პარალელური სამყაროც შეიძლება არსებობდეს, რომ გალაქტიკაში ჩვენ მარტონი არ ვართ.

წყარო: Sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
გეოგრაფიადედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

ანტარქტიდაზე  გადაშენების პირას მყოფი პინგვინების მილიონნახევრიან ჯგუფს მიაგნეს

2.17K views on

პინგვინი  „ადელი“ ანტარქტიდის სანაპიროზე ბინადრობს. ,,ადელი“  ყველაზე ერთგული არსებაა დედამიწაზე, მას მთელი ცხოვრების მანძილზე ერთადერთი პარტნიორი ჰყავს. 

პინგვინი ოქტომბრიდან თებერვლამდე მრავლდება და როგორც წესი,  ბუდეში 2 კვერცხს დებს. პატარა ბარტყების გამოსაკვებად, მშობლებს  50-120 კილომეტრის გავლა უწევთ, იმისთვის, რომ  საჭმელი მოიპოვონ. ამიტომ, მათ დაბრუნებამდე ბარტყები შიმშილით იხოცებიან. 2015 წელს ვერცერთი ბარტყი გადარჩა. 

ბუნების დამცველები წლების განმავლობაში შფოთავდნენ, რომ პინგვინი ადელი გადაშენების პირას იყო. სინამდვლეში კი  – მილიონნახევარი პინგვინი „ადელი“ ადამიანებს ანტარქტიდის ჩრდილოეთით მდებარე რთულად მისადგომ კუნძულზე ემალებოდა. ისინი მაინც იპოვეს. მათ კვალს თანამგზავრიდან მიაგნეს. ამ კუნძულებზე მოხვედრა არ არის ადვილი, ამიტომ –  ადამიანები იქ არ ჩნდებიან. მეცნიერები ფიქრობენ, რომ სწორედ ამან შეუწყო ხელი პინგვინების ამ რაოდენობით არსებობას.

მასალა მოამზადა:  ციცი კიკვაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიდედამიწაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

მეცნიერები: ,,დედამიწაზე მარსის მსგავსი გარემო არსებობს და იქ სიცოცხლეა“

1.64K views on

პირველად მეცნიერების ისტორიაში, მკვლევარებმა მსოფლიოს ყველაზე მშრალი უდაბნო გამოიკვლიეს და დაადგინეს, რომ მის ნიადაგში შესაძლებელია სიცოცხლის არსებობა და, რაც მთავარია, იგივე შეიძლება ითქვას მარსის ნიადაგზეც.

მკვლევართა გუნდმა ვაშინგტონის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პლანეტარული მეცნიერის დირკ შულც-მაქუჩის ხელმძღვანელობით, სამხრეთ ამერიკაში მდებარე ატაკამას უდაბნო შეისწავლეს, სადაც  ათწლეულობის განმავლობაში ერთხელ წვიმს.

მეცნიერები დიდი ხანია იკვლევენ, ამ ჰიპერარდიულ გარემოში, რომელიც ძალიან ჰგავს მარსის ზედაპირს,  მიკრობები მუდმივად ცხოვრობენ, თუ მარტივად იხოცებიან.

კვლებაში, რომელიც Proceedings of the National Academy of Sciences-ში გამოქვეყნდა, შულც-მაკუჩი და მისი გუნდი აცხადებს, რომ ისეთ ჰიპერარიდულ გარემოშიც კი, როგორიც ატაკამაშია, მიკროორგანიზმების სიცოცხლისთვის საჭირო პირობები არსებობს.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ სპეციალიზებულ ბაქტერიებს ნიადაგში ცხოვრება შეუძლიათ, ისინი ათწლეულების მანძილზე ,,თვლემენ” და წვიმის დროს აქტიურდებიან და რეპროდუქცირდებიან.

,,ჩვენი კვლევა ამტკიცებს, რომ თუკი სიცოცხლის არსებობა დედამიწის ყველაზე მშრალ გარემო პირობებშიც შესაძლებელია, დიდი შანსია იმისა, რომ იგივე ხდებოდეს წითელ პლანეტაზეც.“

როდესაც შულც-მაკუჩი და მისი გუნდი 2015 წელს პირველად ჩავიდნენ ატაკამას უდაბნოში, წვიმდა. მეცნიერებმა კოკისპირული წვიმის შემდეგ ატაკამას ნიადაგში ბიოლოგიური აქტიურობა გამოავლინეს.

მათ გამოიყენეს სტერილური კოვზი და სხვა დელიკატური ხელსასწყოები, რათა ნიადაგის სხვადასხვა სიღრმიდან სინჯები აეღოთ და შემდეგ ჩაატარეს გენომური ანალიზი, რათა დაედგინათ მიკრობების სახეობები, რომლებიც ნიადაგში ხელახლა წარმოიშვნენ. მეცნიერებმა მიკრობული სიცოცხლის რამდენიმე ადგილობრივი სახეობა აღმოაჩინეს, რომლებიც მკაცრ პირობებში ცხოვრებას შეგუებული იყვნენ.

მეცნიერები უდაბნოში 2016 და 2017 წლებშიც ჩავიდნენ და ნახეს, რომ ის მიკროორგანიზმები, რომლებიც წვიმის დროს ცოცხალები იყვნენ, მშრალ გარემო პირობებში თანდათან იცვლებოდნენ და “მთვლემარე” მდგომარეობაში გადადიოდნენ.

,,დარწმუნებულები ვართ, რომ ეს მიკრობები მარსის მსგავს გარემო პირობებშიც ასეულობით და ათასეულობით წლის განმავლობაში ,,თვლემენ’, ხოლო წვიმის დროს სიცოცხლეს უბრუნდებიან,” – აცხადებენ კვლევის ავტორები.

წყარო: https://www.sciencedaily.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოასოფლის მეურნეობა

პესტიციდები ფუტკრებს გადაშენების საფრთხის წინაშე აყენებს

1.57K views on

მცენარეთა დაცვის საშუალებები, კერძოდ, ნეონიკოტინოიდი, ფუტკრის ორგანიზმზე უარყოფით გავლენას ახდენს,- ამის შესახებ ევროპის სურსათის უვნებლობის სამსახური აცხადებს.

ნეონიკოტინოიდის გამოყენება ევროკავშირში 2013 წლიდან შეიზღუდა მას შემდეგ, რაც მისგან გამოწვეული რისკების შეფასება მოხდა.

ნეონიკოტინოიდი არის მსოფლიოში ყველაზე ფართო გამოყენების მქონე ინსექტიციდი.

ახალი შეფასება 1,500-ზე მეტ კვლევას მოიცავს სამ ნეონიკოტინოიდზე – clothianidin-ზე, imidacloprid-სა და thiamethoxam-ზე.

ევროკავშირმა ხუთი წლის წინ ამ სამი ქიმიკატის იმ ყვავილებზე გამოყენება აკრძალა, რომელსაც ფუტკარი ყველაზე მეტად ეტანება.

ევროკავშირის გარემოს დაცვის მდივანმა მაიკლ გოვმა განაცხადა, რომ აკრძალვა არაყვავილოვან მარცვლეულსაც შეეხება, როგორიცაა – ხორბალი და შაქრის ჭარხალი.

ფუტკარი და სხვა მწერები სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია გლობალური სასურსათო წარმოებისთვის, რადგან ისინი მარცვლეულის უმეტესობას ამტვერიანებენ. ბოლო წლებში დამამტვერიანებლების რაოდენობის შემცირებას მეცნიერები პესტიციდების გამოყენებას უკავშირებენ.

 

წყარო: http://www.bbc.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიზნესიგამოგონება - ინოვაციადედამიწაეკოლოგიასაქართველო

საქართველოში საბურავების გადამამუშავებელმა კომპანიამ დაიწყო ფუნქციონირება

4.83K views on

პირველად საქართველოში, მეორეული საბურავების გადამამუშავებელმა კომპანიამ დაიწყო ფუნქციონირება, რომელმაც, საბოლოო მონაცემებით, უკვე 250 ტონაზე მეტი საბურავი გადაამუშავა და წარმატებით უწევს კონკურენციას იმპორტულ საქონელსაც. სასარგებლო წამოწყების შესახებ, იდეის ავტორი და კომპანიის დირექტორი, 28 წლის ზურა ბაზღაძე გვიამბობს.

–ზურა, რა პრინციპით ფუნქციონირებს საბურავების გადამამუშავებელი კომპანია (TRC)?

-ამ ეტაპზე, უკვე 250 ტონა საბურავი გვაქვს გადამუშავებული,  რომლის 80% ბუნებაში გადაყრილი საბურავებისგან შედგება. ასევე, გვყავს რამდენიმე კეთილსინდისიერი კონტრაქტორი კომპანია, მათ შორის – 2 უცხოური და 1 ქართული, რომლებიც საკუთარი სურვილით გვაწვდიან საბურავებს გადასამუშავებლად.

–რა პროდუქტის შესაქმნელად იყენებთ უკვე გადამუშავებული საბურავის მასალას?

-მეორეული საბურავების გადამუშავების შედეგად ვიღებთ უმაღლესი ხარისხის SBRკლასიფიკაციის კაუჩუკის გრანულებს, ტექსტილისა და ფოლადის ბოჭკოს. აღსანიშნავია, რომ მიღებულ მასალას აქტიურად ვიყენებთ და უკვე ჩავანაცვლეთ იმპორტული კაუჩუკი. ასევე, გადამუშავებით მიღებული რეზინის გრანულების გამოიყენება მულტიფუნქციური სპორტული მოედნების, სკვერებისა თუ მოდერნიზებული ასფალტის წარმოებისთვისაც, რადგან რეზინის გრანულები და მისი მონოლითური წესით დაგება, საშუალებას გვაძლევს ერთ სივრცეში განვათავსოთ: ფეხბურთის, კალათბურთის, ხელბურთისა და ჩოგბურთის მოედნები.

 გრანულის მონოლითური ტექნოლოგიით დაგებას უპირატესობა აქვს გრანულის ფილებად დაგებასთან. ფილებად დაგებული გრანული ზამთარ-ზაფხულის  ტემპერატურის ცვალებადობის დროს დეფორმაციას განიცდის, მონოლითური მეთოდით დაგებული კი ნებისმიერ ტემპერატურაზე უცვლელია და მისი ექსპლუატაციის ვადა ხანგრძლივია.

–გვიამბეთ კომპანიის დაარსების შესახებ, როდის დაინტერესდით აღნიშნული სფეროთი?

-აღნიშნული სფეროთი  8 წლის წინ, იტალიაში ცხოვრების დროს დავინტერესდი, რადგან სწორედ იქ გავეცანი და შევისწავლე მოდერნიზებული ასფალტის წარმოებისა და საბურავების გადამუშავების ტექნოლოგია. საქართველოს კანონმდებლობით, საბურავები განეკუთვნება სპეციფიკურ ნარჩენს, რომლის გადაყრა, დაწვა და დამარხვა ისჯება კანონმდებლობით. აქედან გამომდინარე, თავი ვალდებულად მივიჩნიე,  ჩვენს ქვეყანაშიც შეგვექმნა საბურავების გადამამუშავებელი კომპანია. კომპანია 5 თვის წინ დავაარსეთ, თუმცა  8 თვის განმავლობაში ვმუშაობდით ,,სტარტაპ საქართველოს“ გუნდთან ერთად, პარალელურად – შევისწავლეთ ნედლეულის მარაგი და დღევანდელ ბაზარზე არსებული სიტუაციაც.

დღეს კომპანიის მიერ წარმოებულ პროდუქტს უკვე მიენიჭა ,,Labosport-ის” სერთიფიკატი, SBR-ის კლასიფიკაცია და აკმაყოფილებს უსაფრთხოების (NF EN 71-3) ევროპულ სტანდარტსაც.

–გვიამბეთ თქვენი კომპანიის სამომავლო გეგმების შესახებ.

სულ მალე ჩვენი კომპანია გეგმავს, საქართველოში არსებული ნედლეულის სრულად ათვისებას და წარმოებული პროდუქციის ექსპორტზე გატანას. ასევე, გვსურს მასალის აქტიურად გამოყენება მულტიფუნქციური მოედნების გასაკეთებლადაც, თუმცა ამისთვის ჯერჯერობით არ არის საკმარისი ხელშეწყობა და ვიმედოვნებთ, რომ ამასაც შევძლებთ. ჩვენი ძალისხმევის მიუხედავად, ურთულეს პრობლემას წარმოადგენს ბუნებაში გადაყრილი საბურავები, გთხოვთ, დაგვეხმაროთ აღნიშნულ პრობლემის მოგვარებაში, ერთად გავაჯანსაღოთ ეკოლოგიური გარემო საქართველოში და ხელი შევუწყოთ ქართულ წარმოებას!

 

მასალა მოამზადა:  თამარ დევდარიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოაკვლევები

კვლევის თანახმად, ციდან წარმოუდგენელი რაოდენობის ვირუსები მუდმივად ცვივა

1.98K views on

იქიდან გამომდინარე, რომ ვირუსები ხმელეთზეც არსებობს და ოკეანის წყალშიც, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ ისინი ცაშიც არიან.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ყოველდღიურად, ასობით მილიონი ვირუსი ილექება დედამიწის ატმოსფეროს ყველაზე ქვედა ფენის თავზე.

ამან შეიძლება ახსნას საინტერესო ფენომენი — როგორ ჩნდება თითქმის იდენტური ვირუსები ერთმანეთისგან ძალიან დაშორებულ გეოგრაფიულ არეალებში და სხვადასხვა გარემოში.

პლანეტის ყველა მიკრობს შორის, ვირუსები ყველაზე უხვადაა. მხოლოდ ოკეანეში, მათი ოდენობა ნონილიონს (10^30) აღწევს. რა თქმა უნდა, ვიცით ისიც, რომ ვირუსებს შეუძლია ჰაერ-წვეთოვანი გზით გავრცელება, რაც მათი გადაცემის ძირითად მეთოდს წარმოადგენს.

წარსულში, აშშ-ის სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტის სატყეო ოფისმა დაადგინა, რომ ყოველწლიურად, დედამიწის ყოველ კვადრატულ მეტრზე ტრილიონზე მეტი ვირუსი ცვივა.
როგორც აღმოჩნდა, ეს ციფრი საკმაოდ კონსერვატიულია.

„ყოველდღიურად, პლანეტური საზღვრის ფენის თავზე, ყოველ კვადრატულ მეტრზე ილექება 800 მილიონ ვირუსზე მეტი — 25 ვირუსი კანადის ყოველ მცხოვრებზე“, — ამბობს ბრიტანეთის კოლუმბიის უნივერსიტეტის ვირუსოლოგი კურტის სატლი.

იგი ერთ-ერთი ავტორია ახალი კვლევისა, რომელმაც პირველად ისტორიაში, შეაფასა იმ ვირუსთა ოდენობა, რომლებიც ვრცელდება ტროპოსფეროში, სტრატოსფეროს ქვემოთ, ატმოსფეროს ყველაზე ქვედა ფენის თავზე — პლანეტური საზღვრის ფენაში, სადაც ყალიბდება ამინდი და დაფრინავენ თვითმფრინავები.

„დაახლოებით 20 წლის წინ, დაიწყო გენეტიკურად ერთნაირი ვირუსების გავრცელების აღმოჩენა ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავებულ გარემოში, მთელი პლანეტის მასშტაბით“, — ამბობს სატლი.

„დიდხანს სიცოცხლის უნარის მქონე ვირუსების უპირატესობა, იმოგზაურონ ატმოსფეროში — სავარაუდოდ ხსნის თუ რატომ ვრცელდებიან ისინი ატმოსფეროში ერთი კონტინენტის თავზე და ილექებიან მეორე კონტინენტზე“.

ვირუსების აეროიზოლაციის მექანიზმი, ანუ როგორ ვრცელდებიან ისინი ჰაერ-წვეთოვანი გზით, ბოლომდე კარგად შესწავლილი არაა, მაგრამ როგორც კვლევები გვთავაზობს, სულ მცირე ზოგიერთ შემთხვევებში, ისინი ატმოსფეროში მტვერთან და ზღვის შხეფებთან შერეული ვრცელდებიან. უკვე ვიცით, რომ ამ გზით ვრცელდება ბაქტერიები, შესაბამისად, უპრიანია, რომ ეს ვირუსებსაც შეეძლოს.

სატლსა და მის გუნდს სურდა გაერკვია, ზუსტად რა ოდენობის ვირუსი ადიოდა 2500-3000 კმ სიმაღლეზე.

ესპანეთში, სიერა-ნევადის მთების რეგიონში, რომელიც გლობალური მტვრის სარტყლის გავლენის ქვეშ იმყოფება, პლანეტური საზღვრის ფენის თავზე განთავსებულ პლატფორმაზე მათ ორი კოლექტორი დაამონტაჟეს.

შედეგად, აღმოაჩინეს, რომ თავისუფალ სტრატოსფეროში, ყოველ კვადრატულ მეტრზე, დღეში მილიონობით ბაქტერია და მილიარდობით ვირუსი ილექებოდა.

ვირუსების დალექვის მაჩვენებელი 9-461-ჯერ მაღალი იყო ბაქტერიებისაზე.

თუმცა, ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ სიტუაცია მძიმეა — თვალნათელია, რომ მათთან ერთად ჩვენ შესანიშნავად ვცხოვრობთ და გადარჩება თუ არა ვირუსები ახალ ეკოსისტემაში, დამოკიდებულია იმაზე, არის თუ არა მასპინძელი მათთან თავსებადი.

მიუხედავად ამისა, მათ შეუძლიათ გაუძლონ ატმოსფერულ მგზავრობას, შესაბამისად, არსებობს შესაძლებლობა, რომ ახალ ეკოსისტემაზე გავლენის მოხდენაც შეეძლოთ.

გარდა ამისა, ვირუსები მხოლოდ პათოგენები როდია. როგორც ბოლო მტკიცებულებები გვთავაზობს, ისინი გადამწყვეტ როლს თამაშობენ ოკეანის ნახშირბადის ციკლში. ასევე არსებობს ვირუსები, სახელად ბაქტერიოფაგები, რომლებიც ადამიანებს მავნე ბაქტერიების განადგურებაში ეხმარებიან.

როგორც მკვლევართა ჯგუფი წერს, ატმოსფეროში გავრცელება და იქ დიდხანს დარჩენა, წარმოქმნის ვირუსების მრავალფეროვნების შენარჩუნების მექანიზმს, დაახლოებით თესლების შემნახველი საცავის მსგავსს.

„ატმოსფეროდან ბაქტერიებისა და ვირუსების ქვედა მიმართულებით დინებებს შეიძლება ეფექტები ჰქონდეს მიმღები ეკოსისტემების სტრუქტურასა და ფუნქციონირებაზე“, — წერენ მკვლევრები.

„უარყოფითი შედეგების ნაცვლად, ასეთი დალექვა წარმოქმნის თესლების საცავს, რომელიც ეკოსისტემებს გარემოს ცვლილებებზე სწრაფი მორგების საშუალებას აძლევს“.

კვლევა International Society for Microbial Ecology Journal-ში გამოქვეყნდა.

მომზადებულია news.ubc.ca-სა და ScienceAlert-ის მიხედვით

ავტორი: მიხეილ ჭაბუკაშვილი

წყარო: 1tv.ge
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევები

მეცნიერებმა პოლარული დათვების მეტაბოლიზმი შეისწავლეს

1.87K views on

მეცნიერებმა პოლარული დათვის მეტაბოლიზმი შეისწავლეს და აღმოაჩინეს, რომ ამ მასიური მტაცებლის მომავალზე სანერვიულოდ იმაზე მეტი მიზეზი არსებობს, ვიდრე აქამდე იყო ცნობილი.

მკვლევარებმა ბოფორტის ზღვის ყინულოვან ნაპირზე ზრდასრულ მდედრ პოლარულ დათვებს ზურგზე GPS სატელიტური ვიდეოკამერა დაამაგრეს და მისი აქტივობის დონეს, საკვების მოპოვებასთან დაკავშირებულ მოქმედებებსა და სისხლის ბიოქიმიას დააკვირდნენ -აღმოაჩინეს, რომ ამ სახეობის მეტაბოლიზმი 60% -ით უფრო დიდია, ვიდრე აქამდე იყო ცნობილი.

გლობალური კლიმატის ცვლილების ფონზე არქტიკული ზღვის ყინულის შემცირების გამო პოლარული დათვი იძულებულია ნადავლისთვის უფრო შორს წავიდეს.

,,2014, 2015 და 2016 წლების აპრილში 9 პოლარულ დათვს 11 დღის განმავლობაში მაღალტექნოლოგიური სატელიტები დაამაგრეს, რისი საშუალებითაც მათ მოძრაობას უთვალთვალებდნენ და იღებდნენ ვიდეოს, რათა მათ ქცევასა და ნადირობას დაკვირვებოდნენ,”- განაცხადა აშშ-ს გეოლოგიური კვლევის ველური ბუნების ბიოლოგმა – ანტონი პაგანომ.

კვლევამ გამოავლინა მექანიზმები, რომლებმაც პოლარული დათვის სიცოცხლის ხანგრძლივობა და, აქედან გამომდინარე, ამ სახეობის მოსახლეობა, შეამცირა ბოლო ათწლეულის განმავლობაში.

ექსპერტთა შეფასებით, პოლარული დათვის მოსახლეობა 22,000 – 31,000-ია.

იმისათვის, რომ პოლარულ დათვს ცივ გარემო-პირობებში ცხოვრებისთვის აუცილებელი ენერგია ჰქონდეს, აუცილებელია, ცხიმიანი კვების რაციონი ჰქონდეს, რისთვისაც საჭიროა, რომ სელაპებით იკვებოს. თუმცა იმის გამო, რომ ზღვის ყინული გლობალური დათბობის გამო შეიცვალა, მას დიდ მანძილზე უწევს ნადავლისთვის გადაადგილება. დაკვირვების ქვეშ მყოფი დათვების უმეტესობამ საგრძნობლად დაიკლო წონაში.

„ისინი იმხელა ენერგიას კარგავენ სიარულში, რომ მის ასანაზღაურებლად სელაპის ჭამაც აღარაა საკმარისი,“ – აცხადებს პაგანო.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოამსოფლიო

აღმოსავლური პუმა ბუნებაში აღარ არსებობს

1.71K views on

,,აღმოსავლური პუმა ბუნებაში აღარ არსებობს” – ამის შესახებ აშშ-ის თევზებისა და გარეული ცხოველების დაცვის სამსახურის განცხადებაშია ნათქვამი. მანამდე ის წითელ წიგნში იყო შეტანილი, როგორც გადაშენების პირას მყოფი ცხოველი.

როგორც სახელმწიფო უწყებაში განმარტავენ, ბოლო პუმა 1938 წელს დაიჭირეს. ველურ პირობებში კი აღმოსავლური პუმა კანადაში 1932 წელს შეამჩნიეს. როგორც განცხადებაში ნათქვამი, რომ ბოლო 80 წლის განმავლობაში პუმის ეს სახეობა არსად არ შეუმჩნევიათ.

ცხოველი ძირითადად აშშ-ში მენი, მიჩიგანის, ილინოსის, კენტუკისა და სამხრეთ კაროლინას შტატებში ბინადრობდა, ასევე, კანადაში, ონტარიოსა და კვებეკში.

 

მასალა მოამზადა:  ციცი კიკვაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 … 25 26 27 28 29 … 35
Page 27 of 35