close

დედამიწა

დედამიწა

მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე პატარა თევზი, რომელიც რეაქტიული თვითმფრინავის აფრენაზე ძლიერ ხმას გამოსცემს

მეც­ნი­ე­რებ­მა აღ­მო­ა­ჩი­ნეს, რომ მსოფ­ლი­ო­ში ერთ-ერთ ყვე­ლა­ზე პა­ტა­რა თევ­ზის სა­ხე­ო­ბას 140 დე­ცი­ბელ­ზე მა­ღა­ლი ხმის გა­მო­ცე­მა შე­უძ­ლია – ამის შე­სა­ხებ Sky News-ი Proceedings of the National Academy of Sciences-ში გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბულ კვლე­ვა­ზე დაყ­რდნო­ბით წერს. ეს და­ახ­ლო­ე­ბით იმ სიძ­ლი­ე­რის ხმაა, რა­საც ელექტრო ბურ­ღი ან რე­აქ­ტი­უ­ლი თვითმფრი­ნა­ვი აფ­რე­ნი­სას გა­მოს­ცემს.

გამჭვირ­ვა­ლე Danionella cerebrum სულ რა­ღაც 12 მმ სიგ­რძი­საა და ხერ­ხემ­ლი­ან ცხო­ვე­ლებს შო­რის ყვე­ლა­ზე პა­ტა­რა ტვი­ნი აქვს. სა­ხე­ო­ბა მხო­ლოდ სამი წლის წინ აღ­მო­ა­ჩი­ნეს, ამი­ტომ მის შე­სა­ხებ ბევ­რი რამ ჯერ კი­დევ უც­ნო­ბია.

ამ თევ­ზის ხმა პირ­ვე­ლად გერ­მა­ნელ­მა მეც­ნი­ე­რებ­მა გა­ი­გეს. მოგ­ვი­ა­ნე­ბით აკ­ვა­რი­უმ­თან მა­ღალ­სიჩ­ქა­რი­ა­ნი კა­მე­რე­ბი და­ა­მონ­ტა­ჟეს, რათა უკეთ გა­ე­გოთ რა ხდე­ბო­და: კვლე­ვის შე­დე­გად დად­გინ­და, რომ ასე­თი ხმის გა­მო­ცე­მა მხო­ლოდ მამ­რებს შე­უძ­ლი­ათ. მეც­ნი­ე­რე­ბის ვა­რა­უ­დით, ეს და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია სხვა მამ­რე­ბის მი­მართ აგ­რე­სი­ულ ქცე­ვას­თან ან მდედ­რებ­თან შეჯ­ვა­რე­ბის მცდე­ლო­ბას­თან.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწაეს საინტერესოაკვლევები

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს არსება, რომელსაც ჟანგბადის გარეშე სიცოცხლე შეუძლია

თელ-ავივის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ორაგულში აღმოაჩინეს მედუზას მსგავსი პარაზიტი, რომელსაც მიტოქონდრიალური გენომი არ აქვს, რაც იმას ნიშნავს, რომ ის არ სუნთქავს, ანუ შეუძლია ისეთ გარემოში ცხოვრობა, სადაც ჟანგბადი არ არის .

ჰენიგუია სალმინიკოლა (Henneguya salminicola) გახლავთ დღემდე აღმოჩენილი პირველი მრავალუჯრედიანი ორგანიზმი მიტოქონდრიალური გენომის გარეშე.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ უცნაური პარაზიტის აღმოჩენა არა მარტო ცვლის ჩვენს წარმოდგენებს დედამიწაზე არსებული სიცოცხლის შესახებ, არამედ ზეგავლენას ახდენს დედამიწის მიღმა სიცოცხლის ძებნის პროცესზეც.

ჰენიგუია სალმინიკოლა ჰიდროიდია – ანუ განეკუთვნება ცოცხალი ორგანიზმების იმავე კატეგორიას,  რომელსაც განეკუთვნებიან მედუზები, ფრინტები და მარჯნები. აღსანიშნავია, რომ მას ადამიანის ჯანმრთელობისთვის ზიანი არ მოაქვს.

მეცნიერებმა ჰენიგუია სალმინიკოლა დნმ-ის თანმიმდევრობის ანალიზისა და ფლუორესცენტული მიკროსკოპიის საშუალებით შეისწავლეს და აღმოაჩინეს, რომ მას დაკარგული ჰქონდა მიტოქონდრული გენომი, აერობული სუნთქვის უნარი და ასევე ყველა ნუკლეარული გენი, რომელიც მიტოხონდრიის ტრანსკრიპციასა და რეპლიკაციაშია ჩართული.

კვლევის შედეგებმა აჩვენა, რომ დედამიწაზე არსებობს სულ მცირე ერთი მრავალუჯრედიანი ორგანიზმი, რომელსაც სიცოცხლისთვის ჟანგბადი არ სჭირდება.

კვლევის შედეგები სამეცნიერო ჟურნალ PNAS-ში გამოქვეყნდა.

წყარო : sciencealert.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწა

მეცნიერებმა ოკეანეში ყველაზე ღრმად ბინადარი თევზი გადაიღეს

იაპონიის სიახლოვეს, იძუ-ოგასავარას ღრმულში მეცნიერებმა ლოკოკინა თევზები რეკორდულ სიღრმეზე გადაიღეს. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, აღმოჩენა დასავლეთ ავსტრალიისა და ტოკიოს უნივერსიტეტის მეცნიერებმა გააკეთეს. მათ ოკეანეში ავტომატური კამერა ჩაუშვეს, რომელმაც თევზები 8 336 მეტრის სიღრმეზე დააფიქსირეს. შედეგად, ზღვის ლოკოკინა გახდა თევზი, რომელიც ოკეანეში ყველაზე დიდ სიღრმეზეა გადაღებული.

მეცნიერებმა ახალი რეკორდსმენის დაჭერა ვერ მოახერხეს, თუმცა 8 022 მეტრის სიღრმეზე რამდენიმე თევზის მოპოვება შეძლეს. აღმოჩნდა, რომ ეს ზღვის ლოკოკინების სახეობა Pseudoliparis-ის წარმომადგენლები არიან. ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ რეკორდსმენი თევზი აღმოაჩინეს სიღრმეზე, რომელიც მაქსიმუმია ნებისმიერი თევზის არსებობისთვის და თუ მომავალში ეს რეკორდი შეიცვლება, ეს მაქსიმუმ რამდენიმე მეტრით მოხდება.

აქამდე ეს რეკორდი ამავე ოჯახის წარმომადგენელ თევზს ეკუთვნოდა, რომელიც მარიანის ღრმულში, 8 178 მეტრის სიღრმეზე გადაიღეს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწა

მეცნიერებმა ოკეანეში უჩვეულო არსებებით სავსე ეკოსისტემა აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა წყნარ ოკეანეში წყალქვეშა ვულკანის ქვეშ დამალული უჩვეულო არსებებით სავსე ეკოსისტემა აღმოაჩინეს. მათ შორისაა უცნაური სახეობის ჭიები, ლოკოკინები და სიღრმეებში მცხოვრები რვაფეხები. ეკოსისტემა ჰიდროთერმული ხვრელების ქვეშ მდებარეობს.

მეცნიერების თქმით, ეს ჰიდროთერმულ ხვრელებში ეკოსისტემის აღმოჩენის პირველი შემთხვევაა.

„ახალი ეკოსისტემის ეს მართლაც შესანიშნავი აღმოჩენა, რომელიც იმალება სხვა ეკოსისტემის ქვეშ, გვაძლევს ახალ მტკიცებულებას, რომ სიცოცხლე წარმოუდგენელ ადგილებში არსებობს“.

მკვლევარებმა ჰიდროთერმული არხები 1977 წელს, წყნარი ოკეანის გამოკვლევისას აღმოაჩინეს. ექსტრემალური ტემპერატურის მიუხედავად, რომელიც 368 გრადუსს შეადგენს, მეცნიერებმა კვებითი ჯაჭვები აღმოაჩინეს.

მიუხედავად ამისა, არავის უფიქრია არხების ქვედა ტერიტორიის შესწავლა.

მისიის ფარგლებში, ოკეანის ფსკერის კვადრატის გასასუფთავებლად მეცნიერებმა რობოტული მკლავი გამოიყენეს.  შემდეგ კი ბადის ყუთები ნაპრალებში მოათავსეს. მოგვიანებით მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ღრუს ქვეშ მცხოვრები ცხოველები, რაც იმას ნიშნავს, რომ ეს არსებები ნაპრალებიდან ჩამოვიდნენ.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწაეკოლოგია

წყნარ ოკეანეში 5000-მდე სახეობის აქამდე უცნობი წყლის არსება აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ერთ-ერთი რაიონის, სახელწოდებით კარიტონ-კლიპერტონის შესწავლისას, დაახლოებით 5000 სახეობის აქამდე უცნობი წყლის არსება აღმოაჩინეს. ამის შესახებ BBC წერს.

ამ უც­ნა­ურ არ­სე­ბებს შო­რის არი­ან ჭი­ე­ბი, მარ­ჯნე­ბი და ჰო­ლო­თურიები(ანუ ზღვის კიტ­რი).

მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ფსკერზე აპარატი ჩაუშვეს, რომელიც დისტანციურად იმართება. სწორედ ამის შედეგად აღმოაჩინეს მათ ეს ახალი სახეობები.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოა

არსება ტვინის გარეშე და 720 სქესით

ერთუჯრედიანი არსება, რომელსაც 720 სქესი აქვს, მაგრამ ტვინი არ გააჩნია.

ექსპონანტს, რომელსაც „ბლობი“ უწოდეს, არ აქვს პირი, მუცელი და თვალები თუმცა საკვების აღმოჩენა და გადამუშავება შეუძლია.

„ბლობი“ სოკოს ჰგავს, მაგრამ ცხოველის მსგავსად მოქმედებს. იგი ფეხების გარეშე მოძრაობს. ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო და უნცაური თვისება, რაც ამ არსებას გააჩნია არის ის, რომ ორ ნაწილად გაჭრის შემთხვევაში ორ წუთში სხეულს იხორცებს.

ზოოლოგები აცხადებენ, რომ „ბლობი“ ბუნების ერთ-ერთი ამოუცნობი და საიდუმლო არსებაა.

„ის გვაოცებს, არ აქვს ტვინი, მაგრამ აქვს გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი და თუ ორ „ბლობს“ გააერთიანებთ, ერთი მეორეს საკუთარ ცოდნას გადაცემს,“ – განაცხადა პარიზის ბუნების ისტორიის მუზეუმის დირექტორმა ბრუნო დევიდმა.

მეცნიერების განმარტებით, დანამდვილებით შეიძლება ითქვას, რომ „ბლობი“ მცენარე არაა, თუმცა ძნელია იმის მტკიცება, რომ ის ცხოველი ან  სოკოა, ვინაიდან მიუხედავად იმისა, რომ ვიზუალურად სოკოს ჰგავს, ამ უცნაურ არსებას ცხოველის თვისებები ახასიათებს – მას გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი აქვს.

წყარო : Reuters

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწა

მეცნიერები ვეშაპს მისსავე „ენაზე“ დაეკონტაქტნენ

რა საერთო აქვს ვეშაპების ექსპერტებს და არამიწიერ ცივილიზაციათა მძებნელებს? იმაზე მეტი, ვიდრე შეიძლება ფიქრობდეთ.

ახალ კვლევაში ძალები გააერთიანეს დევისის კალიფორნიის უნივერსიტეტისა, ალასკის ვეშაპების ფონდის (Alaska Whale Foundation) და SETI-ს (გონიერ არამიწიერ ცივილიზაციათა ძებნა) მეცნიერებმა.

მიზანი ვეშაპებთან კომუნიკაციის დამყარება იყო. მათ ეს მოახერხეს.

საეტაპო ექსპერიმენტში, მკვლევართა ჯგუფი 20 წუთის განმავლობაში, საკუთარ ენაზე „ესაუბრა“ კუზიან ვეშაპს, სახელად ტუეინს.

რა თქმა უნდა, ტუეინს და მეცნიერებს ამინდზე ან თევზებს შორის მოარულ უახლეს ჭორებზე არ უსაუბრიათ — ამ დონემდე მისაღწევად ჯერ ძალიან ადრეა.

თუმცა, რაც მოხდა, ნამდვილად ღირსშესანიშნავია.

მეცნიერებმა ნავი ალასკის სანაპიროსთან გააჩერეს და ე. წ. საკონტაქტო ზარი გაუშვეს, რათა ენახათ, გამოეხმაურებოდა თუ არა რომელიმე ვეშაპი.

კვლევის ავტორის, კალიფორნიის უნივერსიტეტის ვეტერინარული სკოლის პროფესორის, ბერნდა მაკკოუანის განცხადებით, საკონტაქტო ზარები დაახლოებით ისეთია, როგორც ადამიანები კითხულობენ ერთმანეთს. ვეშაპები მას სხვა ვეშაპების დასაძახებლად ან მათი ადგილმდებარეობის გასაგებად იყენებენ.

„ისინი კუზიან ვეშაპთა სოციალურ რეპერტუარში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიგნალებია“, — ამბობს კვლევის თანაავტორი, ალასკის ვეშაპების ფონდის მკვლევარი ფრედ შარპი.

მართლაც, ტუეინმა წყლიდან ამოყვინთა და ნავის გარშემო დაიწყო ცურვა. შემდეგი 20 წუთის განმავლობაში, მეცნიერებმა იგივე საკონტაქტო ზარი 36-ჯერ გაუშვეს დროის სხვადასხვა ინტერვალებით. ტუეინი ყოველ ზარს პასუხობდა, ახლო ინტერვალებში გაშვებულებსაც კი.

ტუეინი სიგნალებს 10 წამის შემდეგ ეპასუხებოდა; მაკკოუანის განცხადებით, ინტერვალების ამ ტიპის დამთხვევა იმას ნიშნავს, რომ ვეშაპი კომუნიკაციაში იყო ჩართული.

„ნამდვილად იგრძნობოდა, რომ ის ჩვენ გვისმენდა. იმედი გვაქვს, რომ გრძნობდა კიდეც. ეს გახლავთ პირველი ასეთი კომუნიკაცია ადამიანსა და კუზიან ვეშაპებს შორის, ვეშაპების ენაზე“, — აღნიშნავენ მკვლევრები.

რა კავშირი აქვს ამ ყველაფერს უცხოპლანეტელებთან?

კვლევის თანაავტორის, SETI ინსტიტუტის მკვლევრის, ლორენს დოილის განცხადებით, შესაძლოა, ტუეინის ქცევა ისეთი იყოს, როგორიც ადამიანის იქნებოდა არამიწიერი ცივილიზაციის კონტაქტის შემთხვევაში.

„გონიერ არამიწიერ ცივილიზაციათა ძებნაში მნიშვნელოვანია მოსაზრება, რომ ისინი დაინტერესებული იქნებიან კონტაქტის დამყარებით, რისთვისაც მიზანში ჩვენს მიმღებებს ამოიღებენ, დაახლოებით ისე, როგორც ტუეინმა უპასუხა საკონტაქტო ზარს“, — წერენ მკვლევრები.

დოილი და მისი კოლეგები SETI-დან, ვეშაპებთან და სხვა ცხოველებთან მუშაობენ, რათა ინტელექტის ფილტრები შექმნან, რომლებიც დიდ დახმარებას გაუწევს არამიწიერ ცივილიზაციათა ძებნაში.

თუკი არამიწიერ ცივილიზაციებს ნაპოვნი ვყავართ, სიგნალებს გვიგზავნიან და კომონიკაციას ცდილობენ, შეიძლება ვერც კი შევნიშნოთ, რადგან არ ვიცოდეთ, რას ვეძებთ.

ინტელექტის ამ ფილტრების სრულყოფით, მეცნიერებს მათი გამოყენება კოსმოსიდან მოსულ ხელოვნურ სიგნალთა იდენტიფიცირებაში დაეხმარება, არამიწიერ რასასთან პირველი კონტაქტის დამყარების მცდელობისას.

„ამ პლანეტაზე მრავალგვარი ინტელექტია და მათი შესწავლით, შეგვიძლია უკეთესად გავიგოთ, როგორი შეიძლება იყოს არამიწიერი ინტელექტი, რადგან ეჭვგარეშეა, რომ ის ზუსტად ჩვენნაირი არ იქნება“, — ამბობს მაკკოუანი.

მომზადებულია Business Insider-ის მიხედვით, რომელიც მიხეილ ჭაბუკაშვილმა თარგმნა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწა

შტორმის ნიშნები ჩანს, შტორმი კი არა — უჩვეულო ფენომენი დედამიწის მაგნიტოსფეროში

დედამიწის გარშემო მაგნიტური ველი მაგნიტოსფეროშია კონცენტრირებული. მას, მზის ქარის გავლენით, ერთ მხარეს წაგრძელებული სტრუქტურა აქვს, რომელსაც, ამგვარი ფორმის გამო, კუდს უწოდებენ. როგორც წესი, ამ რეგიონში მაგნიტური შტორმები საკმაოდ ხშირია, მაგრამ ბოლო წლებში მეცნიერებმა იქ უცნაური რამ შენიშნეს.

საქმე ისაა, რომ სპეციალისტებმა ჩვენი პლანეტის მაგნიტოსფეროს კუდის მიმდებარედ ქვეშტორმის კვალი დააფიქსირეს, მაგრამ თავად შტორმს ვერა და ვერ მიაგნეს. ამ ფენომენს აშშ-ის კოსმოსური სააგენტოს მისიის ფარგლებში იკვლევენ, რომელიც 4 ხელოვნურ თანამგზავრს აერთიანებს. ისინი რაკეტა Atlas V-ით 2015 წელს გაუშვეს.

თითოეული ეს ზონდი მაგნიტოპაუზას აკვირდება, რომელიც მაგნიტოსფეროსა და მისი გარემომცველი პლაზმის ერთგვარი მიჯნაა. ამ რეგიონში მაგნიტური ველის ხაზებია მოქცეული, რომლებიც ერთმანეთს შორდება და შემდეგ ისევ ერთიანდება. ეს სითბოსა და კინეტიკურ ენერგიას წარმოქმნის, რასაც ქვეშტორმები ეწოდება.

2017 წელს MMS-მა სწორედ ასეთი მოვლენებისთვის დამახასიათებელი მაგნიტური შეერთებები დააფიქსირა, მაგრამ შტორმი — ვერ. ისინი ძლიერი ელექტრული აქტივობითა და მაგნიტური ველის ცვლილებებით ვლინდება, მაგრამ მეცნიერებს ასეთი რამ არ შეუნიშნავთ.

“მაგნიტური ველის ხაზების გადაადგილებას გლობალური მასშტაბით არ დავკვირვებივართ. შესაბამისად, შესაძლოა, ეს უჩვეულო ქვეშტორმი ძალიან ლოკალიზებული ყოფილიყო…

წინააღმდეგ შემთხვევაში, ეს ჩვენს წარმოდგენას შეცვლის იმის შესახებ, თუ როგორ ურთიერთქმედებს ერთმანეთთან კუდის ხელახალი შეერთებები და ქვეშტორმები”, — აცხადებენ მკვლევრები.

მომდევნო წელს MMS დედამიწის მაგნიტური ველის ხაზების ხელახალი შეერთებების შესახებ დამატებ ინფორმაციას მოიპოვებს. მეცნიერები პარალელურად სიმულაციებს შექმნიან, რომელთა დახმარებითაც მაგნიტოსფეროში მიმდინარე პროცესებს უკეთ გამოიკვლევენ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწა

მსოფლიოში ყველაზე დიდი აისბერგი კვლავ დაიძრა

მსოფლიოში ყველაზე დიდი აისბერგი, რომელიც როდ-აილენდის შტატზე დიდია, სამი ათწლეულის შემდეგ პირველად ისევ დაიძრა.

4 000 კვადრატული კილომეტრის ფართობისა და დაახლოებით 400 მეტრის სისქის, ქალაქის ზომის აისბერგი A23a 1986 წლის აგვისტოში გაჩნდა. ეს მაშინ, როდესაც ანტარქტიდის სანაპირო ზოლს გამოეყო. მცურავი ყინულის უზარმაზარი ნაჭერი მალევე მეჩეჩს წამოედო და უედელის ზღვაში დარჩა.

და აი ახლა, სატელიტური სურათებით ჩანს, რომ აისბერგი ისევ დაიძრა.

უედელის ზღვის აისბერგების უმეტესობის მსგავსად, მოსალოდნელია, რომ A23a ანტარქტიდის ცირპოლარული დინებასთან ერთად გადაინაცვლებს და საბოლოოდ სამხრეთ ატლანტის ოკეანეში აღმოჩნდება. საბოლოოდ, ისევე როგორც ყველა აისბერგი, ის დადნება.

აისბერგის მოულოდნელი გააქტიურების მიზეზი ჯერჯერობით უცნობია.

“მე მინდოდა გამეგო თუ რა შეიძლება გამხდარიყო ამის მიზეზი, მაგრამ ზუსტი პასუხი არავის აქვს”, — თქვა ენდრიუ ფლემინგმა, დარგის ექსპერტმა.

სიტყვა აისბერგი მომდინარეობს ჰოლანდიური სიტყვიდან “ijsberg”, რაც ყინულის მთას ნიშნავს. ზოგადად, აისბერგი, რომელიც წარმოიქმნება ანტარქტიდაში, უფრო დიდი და ბრტყელი ფორმისაა. რაც შეეხება არქტიკას, იქ გაჩენილი აისბერგი უფრო პატარაა.

სტანდარტულად, აისბერგის მასის დაახლოებით 90 პროცენტი წყლის ზედაპირის ქვემოთაა.

ცნობისთვის, თავად A23a-ც კი მცირეა ყველა დროის უდიდეს აისბერგთან შედარებით. ყველა დროის უდიდესი აისბერგი 1956 წლის ნოემბერში გაჩნდა. თავიდან მისი მასშტაბები დაახლოებით ასეთი იყო: 335 კილომეტრი სიგრძეში და 97 კილომეტრი სიგანეში. მთლიანობაში, ფართობით 31 000 კვადრატული კილომეტრი. ეს სამჯერ აღემატება ჰავაის დიდ კუნძულს.

თუმცა, დღეს მოქმედი აისბერგებიდან ყველაზე დიდი A23a-ია.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწატექნოლოგიები

ხელოვნურმა ინტელექტმა ამინდის პროგნოზის ტრადიციულ მოდელებს სიზუსტეში პირველად აჯობა

ხელოვნურ ინტელექტზე დაფუძნებულმა ამინდის პროგნოზის მოდელმა GraphCast პროგნოზების არსებულ მოდელებს სიზუსტეში პირველად აჯობა. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, GraphCast-ი Google DeepMind-ის მეცნიერების არის შექმნილი. ტრადიციული მეთოდებისგან განსხვავებით, ეს მოდელი ისტორიულ მონაცემებს სწავლობს და მათში არააშკარა კანონზომიერებების აღმოჩენა შეუძლია. ამის გამო, მისი პროგნოზები უფრო ზუსტია.

მსოფლიოში ამინდის პროგნოზირების ერთ-ერთ ყველაზე ზუსტად სისტემა High RESolution forecast (HRES) ითვლება, რომელსაც ამინდის პროგნოზების ევროპული ცენტრი იყენებს. ეს სისტემა ე.წ. „რიცხობრივ პროგნოზს“ იყენებს, რაც სუპერკომპიუტერების მიერ სხვადასხვა მეტეოროლოგიური მონაცემების შემცველი განტოლებების ამოხსნას გულისხმობს.

თუმცა, ხელოვნურ ინტელექტზე დაფუძნებული მოდელისგან განსხვავებით, HRES-ს დამოუკიდებლად „სწავლა“ არ შეუძლია, თანაც, სუპერკომპიუტერების გამოყენება ბევრ რესურსს მოითხოვს.

GraphCast კი მოწყობილობაზე Google Cloud TPU v4 10-დღიანი პროგნოზის შესადგენად 1 წუთზე ნაკლები სჭირდება – ანუ, ის ნაკლებ რესურსს ხარჯავს. საწყისი მონაცემებისთვის კი სისტემა დედამიწაზე ამინდის ორ ვითარებას იყენებს – მიმდინარეს და 6 საათის წინ არსებულს.

როდესაც მეცნიერებმა ამ ორი სისტემის პროგნოზები შეადარეს, აღმოჩნდა, რომ GraphCast-ი HRES-ზე ზუსტი 1380 პუნქტის 90,3%-ში აღმოჩნდა.

მეცნიერების აზრით, ეს გადამწყვეტი მომენტია ქარიშხლების, ციკლონებისა და ექსტრემალური ტემპერატურების პროგნოზირებაში.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 3 4 5 6 7 35
Page 5 of 35