მათემატიკა

„ჩვეულებრივი აზროვნებით და გაფართოვებული ცოდნით გრძელვადიან პერსპექტივაში, მეცნიერებს შეუძლიათ გადაჭრან ჩვენი დროის უდიდესი პრობლემები,“ განაცხადა ცუკემბერგმა.

სიცოცხლის შემსწავლელ მეცნიერებებში პრიზი 3 მილიონი დოლარის ღირებულებით, გადაეცა 5 ინდივიდუალურ მკვლევარს:

Karl Deisseroth-ს და Edward Boyden-ს, რომლებიც არიან პიონერები ოპტოგენეტიკაში, რომელიც იყენებს სინათლეს ცოცხალი უჯრედების გამოყენებაში.

John Hardy, რომელიც შეისწავლის ალცჰაიმერის დაავადების გენეტიკას ლონდონის უნივერსიტეტის კოლეჯში.

Helen Hobbs, რომელიც მუშაობს სამედიცინო სფეროში გენეტიკის კვლევის განხრით.

Svante Pääbo, პიონერი ანტიკური დნმ-ის კვლევის სფეროში, რომელიც ხელმძღვანელობდა ნეანდერტანელი გენომის შესწავლას.

ერთი ჯილდო ფუნდამენტური ფიზიკისთვის გაიზიარა ხუთმა პიონერმა ნეიტრინოს ნაწილაკების ექსპერიმენტმა, სადაც ექსპეტრიმენტში ჩართულ მკვლევართა რიცხვი 1300-ია. ეს არის იგივე კვლევა, რომელიც წარდგენილი იყო წელს ნობელის პრემიაზე.

ეს ექსპერიმენტები ჩატარდა კანადის სედბერის ნეიტრინულ ობსერვატორიაში, ჩინეთში – დაია ბეის დაწესებულებაში, ასევე კამლანდში, K2K/T2K-სა და სუპერ კანიოკანდეში, რომლებიც ყველა მდებარეობს იაპონიაში.

პრიზი მათემატიკაში აიღო იან აგოლიმ, რომელიც სწავლობს ფენომენს,  ცნობილს, როგორც სამ განზომილებიანი მანიფოლდი.

გალა დაჯილდოვების სხვა წამყავენებს შორის იყვნენ ისეთი მსახიობები, როგორიცაა რასელ ქროუ და ჰილარი სვონკი, ხოლო მუსიკოსი, ფარელ უილიამსი ცოცხლად ასრულებდა საუკეთესო ნამუშევრებს.

პრიზი დააარსეს Brin და Anne Wojcicki-ებმა, რომლებიც მართავენ გენეტიკური ტესტირების ფირმას – 23andMe, ჩინელმა ბიზნესმენმა, ჯეკ მამ, და რუსმა მეწარმემ, იური მილნერმა და მისმა ცოლმა, იულიამ.

წყარო: BBC

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ფილდსის მედალი, რომელიც 1936 წლიდან მოყოლებული, ყოველ 4 წელიწადში გაიეცემა, ითვლება ნობელის პრემიად მათემატიკაში, იმ მათემატიკოსების საპატივცემულოდ, რომლებსაც 40 წელს ჯერ არ მიუღწევიათ. მირზაკანს, რომელიც ირანში ძალიან ცნობილი მათემატიკოსია, ჯილდოს „დიდ პატივს“ უწოდებს. მირზაკანი იმედოვნებს, რომ მისი მაგალითი ბევრ სხვა მეცნიერსა და მათამატიკოსს მისცემს სტიმულს, ასევე დარწმუნებულია, რომ მომავალში ბევრი ქალი მიიღებს მსგავს შეფასებას.

მათემატიკოსი ქალბატონი დინამიკასა და გეომეტრიაში რიმანის ზედაპირზე მუშაობისთვის გამოირჩა.  მის ნამუშევრებში გამოყენებული მეთოდები სხვადასხვა სფეროებიდან იყო, როგორიცაა ალგებრული გეომეტრია, ტოპოლოგია და  ალბათობის თეორია , რომელიც მან ერთმანეთს დაუკავშირა. მისი ეს მეთოდი კი  IMU-ს ჟიურიმ აღიარა.

რასაც მირზაკანი იკვლევს თავად დაინტერესებული არასპეციალისტებისათვის რთულად გასაგებია. ე.წ. არაევკლიდურ გეომეტრიაში გამოიყენება სხვა წესები, ვიდრე იმ გეომეტრიაში, რომელიც ჩვენ მათემატიკის გაკვეთილებიდან ვიცით. მაგალითისთვის, მირზაკანმა განიხილა დახურული მრუდეები ჰიპერბოლურ ზედაპირზე, რომელთა სიგრძეც დეოფრიმრებისას არ იცვლება.

მირზაკანი 1977 წელს დაიბადა თეირანში და  უკვე მოიგო ახალგაზრდული ოქროს მედალი  მათემატიკის საერთაშორისო ოლიმპიადაში. გეომეტრიის ექსპერტმა თავისი სადოქტორო ნაშრომი 2004 წელს ჰარვარდის უნივერსიტეტში წარმოადგინა. ამის შემდეგ გადავიდა პრინსტონის უნივერსიტეტში. 2008 წლიდან კი არის პროფესორი სტანფორდში, სადაც თავის მეუღლესთან და სამი წლის ქალიშვილთან ერთად ცხოვრობს.

პრემიის მფლობელები ასევე არიან :  არტურ ავილა, 1979 წელს დაბადებული რიო დე ჟანეიროში, დაჯილდოვდა დინამიკურ სისტემების თეორიაზე შექმნილი ნაშრომების გამო. ავსტრიელი მარტინ ჰაირერი, რომელსაც  ჰქონდა ნამუშევარი დიფერენციალურ განტოლებებზე, რომელთა დახმარებითაც მეცნიერები დედამიწის კლიმატის საკითხების მოდელირებაზე მუშაობენ.  მანჯულ ბარგავა, 1974 წელს ჰემილტონში(ონტარიო) დაბადებული, პატივი მიენიჭა  რიცხვთა თეორიის მიღწევებში.

წყარო: spiegel

ავტორი: ნელი შავლაძე