მიუხედავად იმისა, რომ მსოფლიოში მწეველთა რაოდენობა პროპორციულად იკლებს, ფილტვის კიბო კვლავ ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ დაავადებად რჩება. ის ყოველწლიურად თითქმის 2 მილიონი ადამიანის სიცოცხლეს იწირავს.
ბოლო კვლევამ აჩვენა, რომ ფილტვის კიბოს შემთხვევები იზრდება იმ ადამიანებში, რომლებიც მწეველები არასოდეს ყოფილან. მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფმა დაადგინა, რომ არამწეველებში ფილტვის კიბოს გავრცელება შესაძლოა, ჰაერის დაბინძურებასთან და მისი ზიანის მატებასთან იყოს დაკავშირებული. ამ მხრივ, ყველაზე მძიმე ვითარება აღმოსავლეთ აზიაში ფიქსირდება.
კვლევის ფარგლებში სპეციალისტებმა პროექტ GLOBOCAN-ის 2022 წლის ონკოლოგიური სტატისტიკური მონაცემები გააანალიზეს. ასევე, შეისწავლეს 1988-2017 წლებში აღრიცხული სიმსივნის შემთხვევებიც. დადგინდა, რომ ფილტვის კიბოს ყველაზე გავრცელებული ტიპი ადენოკარცინომაა, რომელიც კაცებში სიმსივნური ავადობის 45.6%-ს, ხოლო ქალებში 59.7%-ს შეადგენს.
ადენოკარცინომა ჯირკვლოვან ქსოვილში ვითარდება. მიუხედავად იმისა, რომ მისი ერთ-ერთი გამომწვევი მიზეზი თამბაქოს მოწევაც შეიძლება გახდეს, ეს დაავადება მწეველებში ყველაზე გავრცელებული მაინც არ არის. საინტერესოა, რომ ის არამწეველებში უფრო ხშირად გვხვდება.
წინა კვლევებთან შედარების შედეგად მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ფილტვის კიბოს შემთხვევები არამწეველებში აშკარა მატებით ხასიათდება. მათი აზრით, აუცილებელია, ამ პრობლემის გადაჭრას მეტი ყურადღება დაეთმოს, პარალელურად კი გაგრძელდეს ძალისხმევა როგორც მწეველთა რაოდენობის შემცირების, ასევე ახალგაზრდებში თამბაქოს მოხმარების პრევენციის მიმართულებით.
ეცნიერები ხაზგასმით აღნიშნავენ, რომ მრავალი ქვეყნის მაგალითზე ჩანს, როგორ იკლებს თამბაქოს მოხმარება, თუმცა, პარალელურად, არამწეველებში ფილტვის კიბოს მაჩვენებელი იზრდება. დღეს მსოფლიოში ფილტვის კიბო არამწეველებში სიმსივნით გამოწვეული სიკვდილიანობის მეხუთე წამყვანი მიზეზია. ის თითქმის ყოველთვის ადენოკარცინომის ფორმით ვლინდება და განსაკუთრებით ხშირად ქალებსა და აზიურ პოპულაციებში ფიქსირდება.
მკვლევართა ჯგუფი მიიჩნევს, რომ არამწეველებში ფილტვის კიბოს შემთხვევების მატების ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ჰაერის დაბინძურებაა. ადრეული კვლევებიც ადასტურებს, რომ ადენოკარცინომასა და გარემოს დაბინძურებას შორის მჭიდრო კავშირია.
აღმოსავლეთ აზია, განსაკუთრებით კი ჩინეთი, კვლავ ერთ-ერთ ყველაზე დაბინძურებულ რეგიონად რჩება. მიუხედავად იმისა, რომ თამბაქოს მოხმარების კლებასთან ერთად მოწევასთან დაკავშირებული ფილტვის კიბოს შემთხვევებიც მცირდება, დაბინძურებასთან დაკავშირებული შემთხვევები პირიქით, იმატებს.
მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ ფილტვის კიბოს შესწავლა, მონაცემთა მუდმივი შეგროვება და ანალიზი მათ დაავადების გავრცელების მექანიზმების უკეთ შესწავლაში დაეხმარება. ასევე, საშუალებას მისცემს შეიმუშაონ შესაბამისი სტრატეგიები, რომლებიც სიმსივნის წინააღმდეგ ბრძოლას გაამარტივებს.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
