მედიცინა

60 წლის გერ­მა­ნე­ლი მა­მა­კა­ცი, სა­ვა­რა­უ­დოდ, აივ ინ­ფექ­ცი­ის­გან (შიდსის­გან) სრუ­ლად გა­ნი­კურ­ნა, რაც ისე­თი სა­მე­დი­ცი­ნო შე­დე­გია, რო­მელ­საც მის გარ­და ჯერ მხო­ლოდ ექ­ვსმა ადა­მი­ან­მა მი­აღ­წია.

სა­ვა­რა­უ­დოდ, მა­მა­კაცს ღე­რო­ვა­ნი უჯრე­დე­ბი გა­და­უ­ნერ­გეს, რო­მე­ლიც ადრე ცნო­ბი­ლი იყო, რო­გორც ძვლის ტვი­ნის გა­და­ნერგვა, მას შემ­დეგ, რაც მას ლე­ი­კე­მია და­უდ­გინ­და – სის­ხლის კი­ბოს ერთ-ერთი სა­ხე­ო­ბა.

კი­ბოს მკურ­ნა­ლო­ბის ეს სა­შუ­ა­ლე­ბა, ღე­რო­ვა­ნი უჯრე­დე­ბის გა­და­ნერგვა სა­რის­კოა, მაგ­რამ მა­მა­კა­ცი, რო­მე­ლიც ანო­ნი­მუ­რი რჩე­ბა, ახლა ორი­ვე და­ა­ვა­დე­ბის­გან თა­ვი­სუ­ფა­ლია.

მის­მა ექი­მებ­მა მას “შემ­დე­გი ბერ­ლი­ნის პა­ცი­ენ­ტი” უწო­დეს – პირ­ვე­ლი ტი­მო­თი რეი ბრა­უ­ნი იყო, რო­მე­ლიც შიდსის­გან გან­კურ­ნე­ბუ­ლად 2008 წელს, იმა­ვე პრო­ცე­დუ­რის შემ­დეგ გა­მო­ცხად­და.

ბრა­უ­ნი კი­ბო­თი 2020 წელს გარ­და­იც­ვა­ლა. ხოლო ახა­ლი შემ­თხვე­ვა შიდსის 25-ე სა­ერ­თა­შო­რი­სო კონ­ფე­რენ­ცი­ის წინ გა­მო­ცხად­და, რო­მე­ლიც მო­მა­ვალ კვი­რას, გერ­მა­ნი­ის ქა­ლაქ მი­უნ­ხენ­ში გა­ი­მარ­თე­ბა.

პა­ცი­ენტს აივ-ის დი­აგ­ნო­ზი 2009 წელს და­უს­ვეს. ლე­ი­კე­მი­ის გამო ძვლის ტვი­ნი მა­მა­კაცს 2015 წელს გა­და­უ­ნერ­გეს. პრო­ცე­დუ­რა, რო­მელ­საც ლე­ტა­ლო­ბის 10-პრო­ცენ­ტი­ა­ნი რის­კი აქვს, არ­სე­ბი­თად, ადა­მი­ა­ნის იმუ­ნურ სის­ტე­მას ანაც­ვლებს.

2018 წლის ბო­ლოს მან ან­ტი­რეტ­რო­ვირუ­სუ­ლი წამ­ლე­ბის მი­ღე­ბა შე­წყვი­ტა, რომ­ლე­ბიც სის­ხლში აივ ინ­ფექ­ცი­ის რა­ო­დე­ნო­ბას ამ­ცი­რე­ბენ.

სა­მე­დი­ცი­ნო მკვლე­ვა­რე­ბის თა­ნახ­მად, თით­ქმის ექ­ვსი წლის შემ­დეგ, ის, რო­გორც აივ-ის­გან, ასე­ვე კი­ბოს­გან თა­ვი­სუ­ფა­ლია.

ექიმ­მა-მკვლე­ვარ­მა ბერ­ლი­ნის შა­რი­ტეს სა­უ­ნი­ვერ­სი­ტე­ტო სა­ა­ვად­მყო­ფო­დან, კრის­ტი­ან გე­იბ­ლერ­მა, გა­ნა­ცხა­და, რომ გუნ­დი ვერ იქ­ნე­ბა “აბ­სო­ლუ­ტუ­რად დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი”, რომ აივ-ის ყვე­ლა კვა­ლი აღ­მო­ფხვრი­ლია, მაგ­რამ “პა­ცი­ენ­ტის შემ­თხვე­ვა ძლი­ერ მი­ა­ნიშ­ნებს აივ-ის გან­კურ­ნე­ბა­ზე”.

“ის თავს კარ­გად გრძნობს და ენ­თუ­ზი­აზ­მით არის გან­წყო­ბი­ლი ჩვენს კვლე­ვით ძა­ლის­ხმე­ვა­ში წვლი­ლის შე­ტა­ნის მი­მართ”, – გა­ნა­ცხა­და გე­იბ­ლერ­მა.

სა­ერ­თა­შო­რი­სო შიდსის სა­ზო­გა­დო­ე­ბის პრე­ზი­დენ­ტმა, შე­რონ ლე­ვინ­მაგა­ნა­ცხა­და, რომ მკვლე­ვა­რე­ბი სი­ტყვა “გან­კურ­ნე­ბის” გა­მო­ყე­ნე­ბა­ზე ყოყ­მა­ნო­ბენ, რად­გან არ არის ზუს­ტად დად­გე­ნი­ლი, რამ­დენ ხანს უნდა ადევ­ნონ თვალ­ყუ­რი ასეთ შემ­თხვე­ვებს.

მაგ­რამ, მისი გან­ცხა­დე­ბით, ხუთ წელ­ზე მეტ ხანს გაგ­რძე­ლე­ბუ­ლი რე­მი­სია ნიშ­ნავს, რომ მა­მა­კა­ცი გან­კურ­ნე­ბუ­ლად ჩათ­ვლას­თან “ახ­ლოს არის”.

მი­სი­ვე თქმით, ამ მა­მა­კა­ცის შემ­თხვე­ვა­სა და სხვა აივ პა­ცი­ენ­ტებს შო­რის, რომ­ლებ­მაც გრძელ­ვა­დი­ან რე­მი­სი­ას მი­აღ­წი­ეს, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გან­სხვა­ვე­ბაა.

ერ­თის გარ­და ყვე­ლა სხვა პა­ცი­ენ­ტმა ღე­რო­ვა­ნი უჯრე­დე­ბი ისე­თი დო­ნო­რე­ბის­გან მი­ი­ღეს, რო­მელ­თაც იშ­ვი­ა­თი მუ­ტა­ცია ჰქონ­დათ – მათ CCR5 გენს აკ­ლდა ერთი ნა­წი­ლი, რაც მათი სხე­უ­ლის უჯრე­დებ­ში აივ-ის შეს­ვლას ბლო­კავ­და.

ლე­ვინ­მა გა­ნა­ცხა­და, რომ ამ დო­ნო­რებს მემ­კვიდ­რე­ო­ბით მი­ღე­ბუ­ლი ჰქონ­დათ მუ­ტი­რე­ბუ­ლი CCR5 გე­ნის ორი ასლი – თითო თი­თო­ე­უ­ლი მშობ­ლის­გან – რაც მათ აივ-ის მი­მართ “არ­სე­ბი­თად იმუ­ნურს“ ხდი­და.

მაგ­რამ ახა­ლი “ბერ­ლი­ნის პა­ცი­ენ­ტი” პირ­ვე­ლია, ვი­საც ღე­რო­ვა­ნი უჯრე­დე­ბი ისე­თი დო­ნო­რის­გან გა­და­ე­ნერ­გა, რო­მელ­საც მუ­ტი­რე­ბუ­ლი გე­ნის მხო­ლოდ ერთი ასლი ჰქონ­და მემ­კვიდ­რე­ო­ბით მი­ღე­ბუ­ლი.

ევ­რო­პუ­ლი წარ­მო­შო­ბის ადა­მი­ა­ნე­ბის და­ახ­ლო­ე­ბით 15 პრო­ცენტს ერთი მუ­ტი­რე­ბუ­ლი ასლი აქვს, ორი კი – 1%-ს.

რო­გორც მკვლე­ვა­რე­ბი იმე­დოვ­ნე­ბენ, უახ­ლე­სი წარ­მა­ტე­ბა ნიშ­ნავს, რომ მო­მა­ვალ­ში პო­ტენ­ცი­უ­რი დო­ნო­რე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა გა­ცი­ლე­ბით მეტი იქ­ნე­ბა.

ლე­ვი­ნის თქმით, ახა­ლი შემ­თხვე­ვა ასე­ვე “იმე­დის მომ­ცე­მია” აივ-ის გან­კურ­ნე­ბის უფრო ფარ­თო კვლე­ვის­თვის, რო­მე­ლიც ყვე­ლა პა­ცი­ენ­ტის­თვის იმოქ­მე­დებს.

“იმი­ტომ, რომ ეს მი­უ­თი­თებს, რომ სი­ნამ­დვი­ლე­ში, იმის­თვის, რომ გე­ნურ­მა თე­რა­პი­ამ იმუ­შა­ვოს, CCR5-ის ყვე­ლა ნა­წი­ლის მო­შო­რე­ბა სა­ჭი­რო არ არის”, – და­ა­მა­ტა მან.

“ჟე­ნე­ვის პა­ცი­ენ­ტი”, რომ­ლის შემ­თხვე­ვაც შარ­შან­დელ შიდსის კონ­ფე­რენ­ცი­ა­ზე გა­მო­ცხად­და, შვიდს შო­რის მე­ო­რე გა­მო­ნაკ­ლი­სია. მან ტრან­სპლან­ტი მი­ი­ღო დო­ნო­რის­გან CCR5 მუ­ტა­ცი­ე­ბის გა­რე­შე, მაგ­რამ მა­ინც მი­აღ­წია გრძელ­ვა­დი­ან რე­მი­სი­ას.

ლე­ვი­ნის გან­ცხა­დე­ბით, ამან აჩ­ვე­ნა, რომ პრო­ცე­დუ­რის ეფექ­ტუ­რო­ბა CCR5 გენ­ზე არ არის და­მო­კი­დე­ბუ­ლი.

ბრა­უნს, პირ­ველ “გან­კურ­ნე­ბულ” პა­ცი­ენტს, აივ-ის დი­აგ­ნო­ზი 1995 წელს, ბერ­ლინ­ში სწავ­ლის დროს და­უს­ვეს.

ათი წლის შემ­დეგ მას ლე­ი­კე­მი­აც და­უდ­გინ­და, კიბო, რო­მე­ლიც სის­ხლსა და ძვლის ტვინს აზი­ა­ნებს.

მისი ლე­ი­კე­მი­ის სამ­კურ­ნა­ლოდ, მის­მა ექიმ­მა ბერ­ლი­ნის თა­ვი­სუ­ფალ უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში მი­მარ­თა ღე­რო­ვა­ნი უჯრე­დე­ბის გა­და­ნერგვას დო­ნო­რის­გან, რო­მელ­საც ჰქონ­და იშ­ვი­ა­თი გე­ნე­ტი­კუ­რი მუ­ტა­ცია, რა­მაც მას აივ-ის მი­მართ ბუ­ნებ­რი­ვი რე­ზის­ტენ­ტო­ბა მის­ცა, იმე­დოვ­ნებ­და რა, რომ ეს ორი­ვე და­ა­ვა­დე­ბას მოს­პობ­და.

სა­ჭი­რო გახ­და ორი მტკივ­ნე­უ­ლი და სა­ში­ში პრო­ცე­დუ­რა, მაგ­რამ წარ­მა­ტე­ბა დად­გა: 2008 წელს ბრა­უ­ნი ორი­ვე და­ა­ვა­დე­ბის­გან თა­ვი­სუფ­ლად გა­მო­ცხად­და, და მას სა­მე­დი­ცი­ნო კონ­ფე­რენ­ცი­ა­ზე, მისი ანო­ნი­მუ­რო­ბის შე­სა­ნარ­ჩუ­ნებ­ლად “ბერ­ლი­ნის პა­ცი­ენ­ტი” უწო­დეს.

ორი წლის შემ­დეგ მან სი­ჩუ­მე და­არ­ღვია და სა­ჯა­რო ფი­გუ­რა გახ­და, ატა­რებ­და გა­მოს­ვლებს, იძ­ლე­ო­და ინ­ტერ­ვი­უ­ებს და სა­კუ­თა­რი ფონ­დიც და­ა­არ­სა.

“ცო­ცხა­ლი მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბა ვარ, რომ შე­იძ­ლე­ბა, შიდსის გან­კურ­ნე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა არ­სე­ბობ­დეს”, – თქვა მან 2012 წელს, – “შე­სა­ნიშ­ნა­ვია, როცა აივ-ის­გან გა­ნი­კურ­ნე­ბი”.

მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ აივ-ის­გან თა­ვი­სუ­ფა­ლი იყო, მისი კიბო დაბ­რუნ­და.

ბრა­უ­ნის გან­კურ­ნე­ბი­დან ათი წლის შემ­დეგ, მე­ო­რე აივ-ით და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი – სა­ხელ­წო­დე­ბით “ლონ­დო­ნის პა­ცი­ენ­ტი” – რე­მი­სი­ა­ში მსგავ­სი პრო­ცე­დუ­რის გავ­ლი­დან 19 თვის შემ­დეგ გა­მო­ცხად­და.

პა­ცი­ენ­ტი ადამ კას­ტილე­ხო, ამ­ჟა­მად აივ-ის­გან თა­ვი­სუ­ფა­ლია.

სხვა პა­ცი­ენ­ტე­ბი არი­ან “დი­უ­სელ­დორ­ფის პა­ცი­ენ­ტი” 2023 წელს, “ნიუ-იორ­კის პა­ცი­ენ­ტი” 2022 წელს, “ეს­პე­რან­ზას პა­ცი­ენ­ტი” 2021 წელს და ლო­რენ უი­ლენ­ბერ­გი 2020 წელს.

სხვა პა­ცი­ენ­ტე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, “ეს­პე­რან­ზას პა­ცი­ენ­ტი­სა” და უი­ლენ­ბერ­გის შემ­თხვე­ვებ­ში, მათ­მა იმუ­ნურ­მა სის­ტე­მებ­მა მათი სხე­უ­ლე­ბი­დან ვირუ­სი ბუ­ნებ­რი­ვად მო­ა­შო­რეს.

წყა­რო

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

მეცნიერებმა შექმნეს მედიკამენტი მეზოთელიომის, ანუ აზბესტთან დაკავშირებული კიბოს, სამკურნალოდ, რაც უდიდესი მიღწევაა ბოლო ორი ათწლეულის განმავლობაში.
გლობალურად ყოველწლიურად ათასობით ადამიანს უსვამენ ამ დაავადების დიაგნოზს, რომელიც ვითარდება ფილტვებში და ძირითადად გამოწვეულია სამუშაო ადგილზე აზბესტის ზემოქმედებით. ის არის აგრესიული და მომაკვდინებელი და აქვს გადარჩენის ერთ-ერთი ყველაზე ცუდი კოეფიციენტი მსოფლიოში.
მეცნიერები აცხადებენ, რომ ახალი თერაპიის გამოჩენა ნამდვილად შესანიშნავია და ამ დაავადების მქონე ადამიანებისა და მათი ოჯახებისთვის იმედის მომცემი უნდა იყოს.
საერთაშორისო დონის ცდაში, რომელიც ხუთ ქვეყანას მოიცავდა და რომელიც ლონდონის დედოფალ მერის სახელობის უნივერსიტეტის ხელმძღვანელობით ჩატარდა, ახალმა მედიკამენტმა, რომელიც სიმსივნისთვის საკვების მიწოდებას წყვეტს, ოთხჯერ გაზარდა გადარჩენის სამწლიანი მაჩვენებელი. შედეგები ჟურნალ JAMA Oncology-ში გამოქვეყნდა.
„ამ ცდამ შეცვალა მეზოთელიომის მქონე ადამიანების ცხოვრება. ის საშუალებას გვაძლევს, უფრო დიდხანს ვიცხოვროთ“, – განაცხადა ერთ-ერთმა პაციენტმა, რომელმაც წამლით ისარგებლა. აღნიშნულ პაციენტს ოთხი თვის სიცოცხლე მისცეს, მაგრამ ცდაში მონაწილეობის შედეგად ხუთი წლის შემდეგაც ცოცხალია.
ექსპერტები აცხადებენ, რომ გარღვევა მნიშვნელოვანია, რადგან მეზოთელიომას აქვს  გადარჩენის ერთ-ერთი ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი. ახალი პრეპარატი, ADI-PEG20 (პეგარგიმინაზა), ბოლო 20 წლის განმავლობაში პირველი ისეთი მედიკამენტია, რომლის შერწყმაც ქიმიოთერაპიასთან წარმატებით ხორციელდება.
კვლევაში მონაწილეობდნენ პაციენტები დიდი ბრიტანეთიდან, აშშ-დან, ავსტრალიიდან, იტალიიდან და ტაივანიდან და მას ხელმძღვანელობდა პროფესორი პიტერ შლოსარეკი. თითოეულ პაციენტ ყოველ სამ კვირაში 6-კვირიანი ქიმიოთერაპიის კურსი უტარდებოდა. ორი წლის განმავლობაში ცდაში ჩართული პაციენტების ნახევარს, პარალელურად, ახალი მედიკამენტის ინექციებსაც უკეთებდნენ, ხოლო მეორე ნახევარს პლაცებოს.
კვლევა 2017-2021 წლებში ხუთი ქვეყნის 43 ცენტრში ჩატარდა.
„კვლევამ აჩვენა, რომ პეგარგიმინაზა-ქიმიოთერაპიამ მნიშვნელოვნად გაზარდა გადარჩენის საშუალო მაჩვენებელი 1,6 თვით და გააოთხმაგა სიცოცხლის ხანგრძლივობა პლაცებო-ქიმიოთერაპიასთან შედარებით“, – აცხადებენ კვლევის ავტორები.
ექსპერტები იმედს გამოთქვამენ, რომ მომავალში ეს მკურნალობა ხელმისაწვდომი გახდება, როგორც სტანდარტული ვარიანტი ყველა პაციენტისთვის.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ქალმა, რომელიც გადაურჩა კიბოს ხუთ დიაგნოზს, საკუთარ თავს იღბლიანი უწოდა. ამის შესახებ BBC News წერს.

დიდ ბრიტანეთში მცხოვრებმა 57 წლის ნატალი იეტს-ბოლტონმა გადაიტანა 11 ოპერაცია, 30 ქიმიოთერაპიის და 55 რადიოთერაპიის კურსი. მკურნალობის ბოლო ეტაპის ხანგრძლივობა იყო ექვსი წელი. ექიმებმა მას სულ ახლახან აცნობეს, რომ მან მიაღწია სტაბილურ რემისიას.

იეთს-ბოლტონს პირველად ჰოჯკინის ლიმფომის დიაგნოზი 22 წლის ასაკში დაუსვეს, როდესაც ის სტუდენტი იყო და მედდობას გეგმავდა. მიუხედავად რთული მკურნალობისა, ქალმა სწავლა არ მიატოვა და საავადმყოფოს ნევროლოგიურ განყოფილებაში მორიგედ მუშაობდა.

მას შემდეგ, რაც ბრიტანელმა ქალმა პირველად დაამარცხა ლიმფომა, კიბო კიდევ სამჯერ დაბრუნდა. ერთ-ერთი რეციდივის დროს იეიტს-ბოლტონს აღმოაჩნდა მკერდის ავთვისებიანი სიმსივნე, რომელიც ქირურგიულად მოაშორეს.

„ნამდვილად იღბლიანი ვარ, რადგან მყავს ოჯახის წევრები და მეგობრები, რომლებიც ჩემზე ნაკლებად იღბლიანები არიან. მათ არ ჰქონდათ დაავადების დაძლევის ის ხუთი შანსი, რაც მე მქონდა “, – განუცხადა იეტს-ბოლტონმა BBC News-ს.

ახლა ქალი მისდევს აქტიურ ცხოვრების წესს, ატარებს დროს შვილებთან და შვილიშვილებთან და ასევე მისდევს სპორტს. მან უკვე გაირბინა ექვსი მარათონი, სამი ულტრამარათონი და მონაწილეობა მიიღო სამ ტრიატლონში.

წყარო: მკურნალი.გე

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

მეცნიერებმა რეზისტენტული ბაქტერიული ინფექციების გასანადგურებლად სრულიად ახალ გზას მიაგნეს.

ანტიბიოტიკების ახალი კლასი შვედეთის უფსალას უნივერსიტეტის მკვლევრებმა აღმოაჩინეს. ის ჯერ მხოლოდ თაგვებზე გამოცადეს, მაგრამ მეცნიერებს მიაჩნიათ, რომ ამას ანტიბიოტიკების მიმართ რეზისტენტული ბაქტერიების დამარცხებაში მნიშვნელოვანი როლი ექნება.

უნიკალური წამალი, ისევე როგორც ამჟამად შემუშავების პროცესში მყოფი სხვა საშუალებები, მიზანში გრამ-უარყოფითი ბაქტერიების ორმაგ მემბრანას იღებს. ასეთი ბაქტერიების სიაშია ნაწლავის ჩხირი (Escherichia coli), რომელიც ნაწლავებისა და სისხლის ინფექციებს იწვევს. ასევე ასეთი ბაქტერიაა Klebsiella pneumoniae, რომელიც ფილტვის, შარდის ბუშტისა და სისხლის ინფექციების გამომწვევია.

გრამ-დადებითი ბაქტერიებისგან განსხვავებით, რომლებისთვისაც მრავალი მედიკამენტი შეიქმნა, გრამ-უარყოფით ბაქტერიულ უჯრედებს გარშემო მეორე ბარიერიც აკრავთ და ამიტომ, ბაქტერიებს მათ წინააღმდეგ მოქმედება უჭირთ.

ძლიერი გარე მემბრანა ლიპოპოლისაქარიდებს შეიცავს, რომლებიც უჯრედს მთლიანობას ანიჭებს და სხვა ზედაპირთან ურთიერთქმედების საშუალებას აძლევს — შედეგად, ტოქსინები გარეთ გამოდის, ხოლო საკვები ნივთიერებები შიგნით ხვდება.

უკვე წლებია, მეცნიერები ამ ლიპიდური მემბრანების დაშლას ცდილობენ. სწორედ ესაა გრამ-უარყოფითი ბაქტერიების ფუნქციონირებისთვის გადამწყვეტი. თუმცა, შვედეთში ჩატარებული ეს კვლევა პირველია, რომელმაც ფერმენტი LpxH ამოიღო მიზანში. ეს ლიპოპოლისაქარიდების მემბრანისთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი სხვა ნაერთების სინთეზს უწყობს ხელს. გრამ-ბაქტერიების 70% სწორედ ამ ფერმენტს იყენებს და ამიტომ ეს შეიძლება იყო შესაბამისი სამიზნე.

ექსპერიმენტის ფარგლებში, თაგვებს პრეპარატებისადმი რეზისტენტული E. coli და K. pneumoniae ბაქტერიები შეუყვანეს. ერთი საათის შემდეგ მათ LpxH-ის დამთრგუნველი ნაერთი გაუკეთეს. შედეგებმა აჩვენა, რომ სისხლის მიმოქცევის ინფექციის მკურნალობა სულ რაღაც ოთხ საათში იყო შესაძლებელი.

“ამ პროცესში ბაქტერიები თაგვების სისხლში გავრცელდა. შედეგად, ამ ნაერთს აღმოაჩნდა უნარი სრულად შეამციროს საშიში ბაქტერიების რაოდენობა და ეს მხოლოდ ერთჯერადი დოზის გამოყენებით”, — აღნიშნულია კვლევაში.

მკვლევრებმა JEDI-1444 ნაერთით დაიწყეს. მიუხედავად იმისა, რომ ამ ნაერთმა გრამ-უარყოფითი ბაქტერიების განადგურების მხრივ შესანიშნავი შედეგები აჩვენა, ის სტაბილური არ აღმოჩნდა.

რამდენიმე მოდიფიკაციის შემდეგ, ჯგუფმა ბევრად უკეთესი შედეგი მიიღო EBL-3599 და EBL-3647 ნაერთების შემთხვევაში.

ეს უმნიშვნელოვანესი აღმოჩენაა, იმის გათვალისწინებით, რომ ორივე ეს ბაქტერია სხვა ანტიბიოტიკების მიმართ მდგრადია. 2019 წელს ანტიბიოტიკებისადმი რეზისტენტული ინფექციებისგან დაღუპულთა რაოდენობა დიდი გახლდათ და ეს სიკვდილიანობის მესამე მთავარი მიზეზი იყო. 2050 წლისთვის ეს რაოდენობა გაიზრდება და მოსალოდნელია, რომ დაღუპულთა რაოდენობა წელიწადში 10 მილიონი იქნება.

ჩვენ ვიცით, რომ ბაქტერიები მედიკამენტების მიმართ რეზისტენტულობას იმუშავებენ, შესაბამისად ახალი მეთოდები სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია.

2017 წელს ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) წამლისადმი მდგრადი პათოგენების სია გამოაქვეყნა და აქ მოწინავე ადგილზე სწორედ E. coli და Klebsiella pneumoniae ბაქტერიები იყო.

კვლევა PNAS-ში გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

მეცნიერებმა შექმნეს ცილოვანი მიკრომასალები, რომლებიც დიდი ხნის განმავლობაში ათავისუფლებენ ნანონაწილაკებს,

რომლებიც თავს ესხმიან და ანადგურებენ კიბოს სპეციფიკურ უჯრედებს. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში Advanced Science.

ახალი ტექნოლოგია იმიტირებს ადამიანის ენდოკრინული სისტემის სეკრეტორულ გრანულებს. მისი ქიმიური სტრუქტურა მოიცავს თუთიის იონების საკოორდინაციო ნაერთს და ჰისტიდინით მდიდარ დომენს, აუცილებელ ამინომჟავას, რომელიც მრავალი ფერმენტის აქტიური უბნის ნაწილია.

მათი ბუნებრივი კოლეგების მსგავსად, ეს სინთეზური სტრუქტურები ათავისუფლებენ ბიოლოგიურად აქტიურ ცილებს ნელი თვითდეგრადაციის პროცესის დროს, რომელიც ხდება in vitro და in vivo მიღებისას. ეს ცილები, ნანონაწილაკების სახით, მიზნად ისახავს კიბოს უჯრედების სპეციფიკური ტიპების შერჩევით განადგურებას.

 

 

მკვლევარებმა გააანალიზეს ამ მასალების მოლეკულური სტრუქტურა და სეკრეციის პროცესის დინამიკა როგორც in vitro, ასევე in vivo.

მეცნიერებმა აჩვენეს სისტემის მაღალი ეფექტურობა კოლორექტალური კიბოს ცხოველურ მოდელში კანქვეშ შეყვანისას.

ასევე, ის, თუ როგორ გროვდებოდა გამოთავისუფლებული ცილის ნანონაწილაკები სიმსივნურ ქსოვილებში.

მეცნიერთა აზრით, მეთოდი უზრუნველყოფს სიმსივნურ ქსოვილებში წამლის მაღალ დონეს, რაც თავიდან აიცილებს განმეორებით ინტრავენურ ინექციებს.

წყარო: მკურნალი

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

მეცნიერები აცხადებენ, რომ, CRISPR გენის რედაქტირებაზე დაფუძნებული ტექნოლოგიის გამოყენებით, ინფიცირებულ უჯრედებში აივ-ის (ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსის) განადგურება წარმატებით შეძლეს, – ამის შესახებ BBC წერს.

ამსტერდამის უნივერსიტეტის სამეცნიერო გუნდში აცხადებენ, რომ სამუშაო ჯერ კიდევ ბევრია და ახლო მომავალში აივ-ის განკურნების მეთოდების დანერგვას არ ვარაუდობენ.

“ბევრად მეტი მუშაობა იქნება საჭირო იმის დასამტკიცებლად, რომ კვლევის შედეგები (უჯრედებიდან აივ-ის გაქრობა), მკურნალობისას, მთელ ორგანიზმზე გავრცელდება. ბევრი სამუშაო იქნება საჭირო, ვიდრე ეს [აღმოჩენა] გავლენას იქონიებს აივ ინფიცირებულებზე“, – აცხადებს ღეროვანი უჯრედებისა და გენური თერაპიის ტექნოლოგიების ასოცირებული პროფესორი ჯეიმს დიქსონი.

მეცნიერებისთვის გამოწვევაა ის გვერდითი ეფექტებიც, რომლებიც უჯრედებიდან აივ ინფექციის გაქრობას სდევს თან. სამეცნიერო წრეებში განმარტავენ, რომ მეთოდოლოგიის დახვეწას “მრავალი წელი” დასჭირდება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

მეცნიერებმა სისხლში იმუნური უჯრედების ცვლილება დააფიქსირეს, რომელიც შესაძლოა, საკვერცხის კიბოს ადრეულ დიაგნოსტირებაში დაგვეხმაროს. მათი თქმით, ის დაავადებას 2-4 წლით ადრე გამოავლენს, ვიდრე ტრადიციული მეთოდები, რაც პაციენტებს გადარჩენის მეტ შანსს მისცემს.

საკვერცხის კიბო ყველაზე მომაკვდინებელ სიმსივნეებს შორისაა, რომელსაც 5-წლიანი გადარჩენის 51%-ზე ნაკლები მაჩვენებელი აქვს. პაციენტების დაახლოებით 70%-ში განსაკუთრებულად ანომალიური მავნე ქსოვილები გვხვდება, რომლებიც ზრდისა და გავრცელების რისკს შეიცავს. ამგვარ შემთხვევებში დიაგნოზის დროულად დასმა მნიშვნელოვანია, რადგან დაუყოვნებლივმა ქიმიოთერაპიამ და ქირურგიულმა ჩარევამ შესაძლოა, ონკოლოგიური დაავადების მქონე ადამიანებს სიცოცხლე გაუხანგრძლივოს. თუ ამ ტიპის სიმსივნის ლოკალიზება მოხერხდება, 5 ან მეტი წლით გადარჩენის შანსი დაახლოებით 93%-მდე იზრდება.

პრობლემა ისაა, რომ შემთხვევების უმეტესობაში საკვერცხის მაღალი რისკის შემცველი კიბო მხოლოდ გვიანდელ სტადიაზე ვლინდება, როცა ის სხვა ორგანოებზეცაა მოდებული (ამ დროს 5-წლიანი გადარჩენის შანსი 31%-დე შეიძლება ჩამოვიდეს). მიზეზი ადრეული სტადიების უსიმპტომობა და სიმსივნის მცირე ზომაა. ასევე, იმ ტრადიციული ტესტების ნაკლები მგრძნობელობა, რომლებიც მასთან დაკავშირებულ ცილებს აფიქსირებს.

არაა გამორიცხული, ახალმა კვლევამ ეს შეცვალოს.

სპეციალისტებმა აღმოაჩინეს ბიოლოგიური ინდიკატორი, რომელიც ადრეულ სტადიაზეც შესამჩნევია. მას ავტორებმა 466 პაციენტის სისხლის ნიმუშის შესწავლის შედეგად მიაკვლიეს. თითოეულ მათგანს ანალიზის აღებიდან 5 წლის განმავლობაში საკვერცხის კიბო აღმოაჩნდა.

მათ სისხლში, ჯანმრთელ ქალებთან შედარებით, T ლიმფოციტების რაოდენობა განსაკუთრებულად შეცვლილი იყო. ესაა იმუნური უჯრედები, რომლებიც სიმსივნურ ქსოვილებს ამოიცნობს და უტევს. შესაძლოა, ეს ინდიკატორი დიაგნოზამდე 2-4 წლით ადრე დაფიქსირდეს, რაც ნიშნავს, რომ იმუნური სისტემა დაავადებას ებრძვის.

ავტორები ამბობენ, რომ უკანასკნელი მიგნება ახალი ტესტის შექმნის იმედს იძლევა, რომელიც ზემოხსენებული უჯრედების მიმართ მგრძნობიარე იქნება.

“საკვერცხის კიბოს ადრეული დიაგნოსტირება შესაძლოა, მილიონობით ქალისთვის სიკვდილ-სიცოცხლის საკითხი იყოს”, — ამბობენ მეცნიერები, რომელთა ნაშრომიც გამოცემაში Cell Reports Medicine გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

დემენციის ადრეული დიაგნოსტიკა დროის მოგების საშუალებას იძლევა. ეს გვეუბნება იმას, თუ როგორ ვითარდება დაავადება ადრეულ ეტაპზე. და, აი, ახლა სწორედ ასეთი მეთოდი შეიმუშავეს მეცნიერებმა, რომელიც დაავადების 9 წლით ადრე პროგნოზირების საშუალებას იძლევა.

ახალი მეთოდი დედოფალ მერის ლონდონის უნივერსიტეტის მკვლევრებმა, ავსტრალიელ მეცნიერებთან თანამშრომლობით შეიმუშავეს. ეს არის ნეირობიოლოგიური მოდელი, რომელიც fMRI-ზე დასკანერებული ტვინის მონაცემებს აანალიზებს.

“ასეთი დაავადების პროგნოზირება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია”, — თქვა ნევროლოგმა, ჩარლზ მარშალმა.

კონკრეტულად, ჯგუფმა დაათვალიერა ტვინის სისტემის ძირითადი ნაწილი, რომელსაც DMN ეწოდება. ეს არის ტვინის ის ნაწილი, რომელსაც ალცჰაიმერის დაავადება პირველ რიგში აზიანებს. DMN მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ტვინის სხვადასხვა ნაწილების დაკავშირებაში. სწორედ ამაზეა დამოკიდებული ჩვენი ტვინის გამართულად მუშაობა.

მკვლევრები 1 030 ადამიანს დააკვირდნენ. ახალმა მეთოდმა დაავადების ნიშნები ადამიანებში 9 წლით ადრე დააფიქსირა. აღსანიშნავია, რომ მეთოდმა 80-პროცენტიანი სიზუსტე აჩვენა.

“ამ ანალიზის ტექნიკის გამოყენებით შეგვიძლია გამოვავლინოთ დემენციის მაღალი რისკის მქონე პირები და ასევე გავიგოთ, რომელმა გარემომცველმა რისკ ფაქტორებმა იმოქმედა მათზე”, — თქვა ნევროლოგმა, სამუელ ერეირამ.

მკვლევრებმა ალცჰაიმერის დაავადების რისკ ფაქტორები, როგორიცაა გენეტიკა და სოციალური იზოლაცია, DMN-ში ცვლილებებთან დააკავშირეს. იმის ცოდნა, თუ რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია დაავადების დასაძლევად.

კვლევა ჟურნალ Nature Mental Health-ში გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”