მედიცინა

სტეროიდი, სახელწოდებით ბუდესონიდი, რომელიც გამოიყენება ინჰალატორებში ბრონქული ასთმით დაავადებულებისათვის, ეფექტიანია COVID-19-ის სიმპტომების მოსახსნელად დაავადების ადრეულ სტადიაზე. ამის შესახებ საუბარია ოქსფორდის უნივერსიტეტის კვლევაში, რომელიც ახლახან გამოქვეყნდა ავტორიტეტულ სამედიცინო ჟურნალ The Lancet-ში. 

მეცნიერების მონაცემების თანახმად, კოვიდ-19-ით დაავადებული პაციენტები, რომლებიც ბუდესონიდს დაავადების პირველი სიმპტომების გამოჩენისთანავე იღებენ, უფრო იშვიათად საჭიროებენ ჰოსპიტალიზაციას და მათი გამოჯანმრთელებაც უფრო სწრაფად ხდება. ამასთან, COVID-19-ის სიმპტომები, მათ შორის, მაღალი ტემპერატურა უფრო მალე იხსნება, ვიდრე იმ ავადმყოფების შემთხვევაში, რომლებსაც ტრადიციული მეთოდებით მკურნალობენ.

ოქსფორდის უნივერსიტეტის რანდომიზებულ კონტროლირებად კვლევაში მონაწილეობდა 146 ზრდასრული პაციენტი COVID-19-ის მსუბუქი სიმპტომებით, რომლებიც მათ კვლევის დაწყებიდან არაუადრეს ერთი კვირის წინ გამოუვლინდათ. კვლევის მონაწილეთა უმეტესობა ბუდესონიდს დღეში ორჯერ იღებდა მანამ, სანამ დაავადების სიმპტომები მთლიანად არ გაქრა. კვლევის მონაწილეთა მეორე ნაწილი ტრადიციულად მკურნალობდა მათი ასაკისა და თანმხლები დაავადებების გათვალისწინებით. შედეგად, პირველ ჯგუფში მხოლოდ ერთ პაციენტს დასჭირდა გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება, მაშინ როდესაც მეორე ჯგუფის 73 მონაწილეს შორის გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება 10-ის შემთხვევაში გახდა აუცილებელი.

სტეროიდები COVID-19-ის დროს ანთების რისკს ამცირებენ

DW-სთან ინტერვიუში დოქტორი ქლოე ბუმი, რომელიც გულის და ფილტვის დაავადებების ლონდონის საიმპერიო კოლეჯის ნაციონალური ინსტიტუტის მედიცინის ფაკულტეტზე  კვლევებით არის დაკავებული, ამბობს, რომ კორტიკოსტეროიდები ეფექტიანია  COVID-19-ის მკურნალობისას და ეს შეიძლება ბიოლოგიური მიზეზებით აიხსნას. უნდა ითქვას, რომ ქალბატონი ბლუმი ოქსფორდის უნივერსიტეტის ზემოხსენებულ კვლევაში არ მონაწილეობდა.

ექსპერტის თქმით, ისეთი კორტიკოსტეროიდები, როგორიც, მაგ., დექსამეტაზონია, უკვე ეფექტიანად გამოიყენება სამკურნალოდ COVID-19-ის გართულებების დროს. იგი ვარაუდობს, რომ ეს პრეპარატები ანთების რისკს ამცირებენ, რომელიც კოვიდის მძიმე მიმდინარეობისას ვითარდება. სავარაუდოა, რომ ბუდესონიდიც ანალოგიურ ზემოქმედებას ახდენს, ოღონდ უფრო ლოკალურად.

ინჰალატორებში გამოყენებული სტეროიდების მეორე პოზიტიური ეფექტი, მეცნიერთა მონაცემებით, არის ის, რომ მცირდება  კორონავირუს SARS-CoV-2 -ის ფილტვებში მოხვედრის რისკი ასთმის ან ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების მქონე პაციენტებში. ამასთან, ლაბორატორიულმა კვლევებმა დაადასტურა, რომ ასეთი პრეპარატები ორგანიზმში კორონავირუსის  გამრავლებას უშლიან ხელს.

ოქსფორდის უნივერსიტეტის კვლევების ერთ-ერთი ავტორი, ოქსფორდის უნივერსიტეტის ფილტვის მედიცინის განყოფილების დოცენტი დონა ბაფადჰელი ხაზს უსვამს, რომ ეს სტეროიდი ძვირი არ არის და ფართოდ ხელმისაწვდომია, აგრეთვე, შედარებით უსაფრთხო პრეპარატია. ექსპერტის თქმით, კოვიდ-19-ის ადრეულ სტადიაზე მისი გამოყენება საავადმყოფოებს განტვირთავს, სადაც პაციენტები კორონავირუსით გამოწვეული დაავადების გართულების გამო ხვდებიან.

გერმანიაში ოქსფორდის უნივერსიტეტის კვლევას მაღალი შეფასება მისცა რამდენიმე ექსპერტმა. დეპუტატმა გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტიიდან, ყოფილმა ეპიდემიოლოგმა კარლ ლაუტერბახმა თავის ტვიტერზე დაწერა, რომ მას შეუძლია „კარდინალურად შეცვალოს სიტუაცია“, მათ შორის, იმიტომაც, რომ კოვიდ-19-ის ადრეულ სტადიაზე მკურნალობის შესაძლებლობას განსაზღვრავს.

თავის მხრივ, ჯანმოს პროგრამების გენერალურმა დირექტორმა სუმია სვამინათანმა კვლევის შედეგებს „იმედისმომცემი“ უწოდა. მისი თქმით, კოვიდ-19-ის მქონე პაციენტების  ამბოლატორიული მკურნალობის შესაძლებლობების შესწავლა უნდა გაგრძელდეს.

ავტორი : ნინო ხოშტარია

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

მეცნიერები გვაფრთხილებენ, რომ COVID-19-ის პანდემიამ შესაძლოა ფსიქიკური პრობლემები და თავის ტვინის აშლილობა გამოიწვიოს. ამის შესახებ ინფორმაციას Euro News-ი ავრცელებს.

კვლევის თანახმად, 236,000 ამერიკელი პაციენტის გამოკითხვის შემდეგ, 34%-ს ვირუსით ინფიცირებიდან 6 თვის განმავლობაში, ნევროლოგიური, ან ფსიქიკური პრობლემები დაუფიქსირდა. კვლევამ აჩვენა, რომ კოვიდგადატანილ პაციენტებში ყველაზე გავრცელებული იყო დეპრესია და შფოთვა.

კვლევის მიხედვით, გამოკითხულ პაციენტთა 14%-ს, ხასიათის ცვალებადობა აღენიშნებოდა, ხოლო 17%-ს კი შფოთვა. ჯამში კორონავირუსის დიაგნოზით ჰოსპიტალიზებულთა 7%-ს, 6 თვის განმავლობაში ინსულტი განუვითარდა. ოქსფორდის უნივერსიტეტის პროფესორის, პოლ ჰარისონის თქმით, ინდივიდუალური ნევროლოგიური და ფსიქიკური რისკები დაბალია, თუმცა გლობალური რისკები მაინც აშკარაა

როგორც კვლევაშია ნათქვამი, ჯანდაცვის უწყებები კოვიდგადატანილი პაციენტებისთვის დიაგნოზის დასასმელად და სამკურნალოდ მზად უნდა იყვნენ, ხოლო მეცნიერებისთვის მონაცემები ხელმისაწვდომი უნდა იყოს, რომ საჭირო კვლევებზე მუშაობა გაგრძელდეს..

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

ცოტა ხნის წინ, “საერთაშორისო შიდსის ვაქცინის ინიციატივამ” (IAVI) და Scripps Research-მა პირველი მნიშვნელოვანი კლინიკური ცდების შედეგები გამოაცხადეს. მკვლევარების მიერ განსხვავებული გზით შექმნილმა ვაქცინამ აივ-ინფექცია იშვიათი იმუნური უჯრედების წარმოქმნით უნდა დაბლოკოს. აივ-ინფექციასთან საბრძოლველად შესაბამისი ანტისხეულების წარმოსაქმნელად სწორედ ეს უჯრედებია საჭირო.

კლინიკური ცდა 48 მონაწილეს მოიცავდა და დაყოფილი იყო ორ ჯგუფად: დაბალი დოზისა და მაღალი დოზის ჯგუფები. ექსპერიმენტში მონაწილეებს ორი თვის ინტერვალით ან ვაქცინა ან პლაცებო გაუკეთეს. შედეგი კი საოცარი იყო: ვაქცინირებულების 97%-მა აივ ინფექციის საწინააღმდეგო იმუნური უჯრედები გამოიმუშავა.

მკვლევართა გუნდის ამოცანა იყო, რომ სხეულს ისეთი ფართოდ მანეიტრალიზირებელი ანტისხეულები (bnABs) შეექმნა, რომლებიც შიდსის ვირუსის სპაიკებზე მიემაგრება. ეს კი არის ის იმუნური პასუხი, რომელსაც ვირუსის უამრავი შტამის განეიტრალება შეუძლია.

მკვლევართა გუნდს სჯერა, რომ ამ მიდგომის გამოყენებით, ვაქცინების დამზადების ახალ საწყის წერტილს შექმნიან, რომლებიც გრიპის, დენგეს ცხელების, ზიკას, ჰეპატიტი C-სა და მალარიის წინააღმდეგაც კი ეფექტური იქნება.

პირველი კლინიკური ფაზის შედეგი ფანტასტიკურია. ვაქცინაზე მომუშავე მეცნიერები პარტნიორობას ბიოტექნოლოგიურ კომპანია მოდერნასთან (COVID-19-ის ერთ-ერთი ვაქცინის შემქმნელი) აპირებენ. სწორედ ეს კომპანია შექმნის და გატესტავს მესენჯერულ რნმ-ზე მომუშავე ვაქცინას, რომელსაც ასეთი მძლავრი იმუნური პასუხის წარმოქმნა შეუძლია.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

კვლევის ფარგლებში პარალიზებულმა მონაწილეებმა კომპიუტერი ტვინიდან წამოსული სიგნალებით გააკონტროლეს.

კომპიუტერისთვის ბრძანებების უკაბელოდ გადაცემის მცდელობამ იმედისმომცემი შედეგები აჩვენა. როგორც აშშ-ს ბრაუნის უნივერსიტეტის მკვლევრები ამბობენ, სისტემას ტვინის სიგნალების გადაცემა სრული წარმატებით შეუძლია.

BrainGate ტექნოლოგიის კლინიკურ კვლევაში მცირე ზომის გადამცემია გამოყენებული, რომელიც ადამიანის ტვინის მამოძრავებელ ქერქს უკავშირდება. კვლევის პარალიზებულმა მონაწილეებმა სისტემა კომპიუტერის გასაკონტროლებლად გამოიყენეს და შედეგად, სადენიანი სისტემის ანალოგიური მოქმედებების შესრულება შეძლეს. ერთადერთი განსხვავება იმაში მდგომარეობს, რომ ადამიანებს აღჭურვილობასთან ფიზიკური კავშირი აღარ სჭირდება, რაც ახალ შესაძლებლობებს ქმნის.

“ჩვენ ვაჩვენეთ, რომ ეს უკაბელო სისტემა ფუნქციურად სადენიანი სისტემების ეკვივალენტურია. სიგნალები ჩაიწერება და სათანადოდ მსგავსი სიზუსტით გადაეცემა, რაც იმას ნიშნავს, რომ შეგვიძლია, დეკოდირების იგივე ალგორითმები გამოვიყენოთ, რომლებსაც სადენიანის შემთხვევაში ვიყენებთ” – ამბობს ჯონ სიმერალი, ინჟინრის ასისტენტ პროფესორი ბრაუნის უნივერსიტეტში.

ეს ნერვული ინტერფეისის ტექნოლოგიების სწრაფად მზარდ სფეროში უახლეს მიღწევას წარმოადგენს. უკანასკნელი კვლევის ორი მონაწილე 35 და 63 წლისები იყვნენ, რომლებიც ზურგის ტვინის ტრავმის გამო პარალიზებულები იყვნენ. მათ უკაბელო სისტემის უწყვეტი გამოყენება 24 საათის განმავლობაში შეძლეს. თანაც ეს ყველაფერი სახლის პირობებში მოხდა და არა, ლაბორატორიაში.

ლეუნ ჰოჩბერგი, ბრაუნის უნივერსიტეტის ინჟინერიის პროფესორი და BrainGate კლინიკური გამოკვლევის ხელმძღვანელი აღნიშნავს, რომ ამ სისტემის მეშვეობით, შეგვიძლია, დიდი ხნის განმავლობაში ვადევნოთ თვალის ტვინის აქტივობას, სახლის პირობებში. “ეს დეკოდირების ალგორითმების შემუშავებაში დაგვეხმარება, რომლებიც პარალიზებული ადამიანების კომუნიკაციისა და მობილობის, უწყვეტ, ინტუიციურ და საიმედო აღდგენას უზრუნველყოფს”.

ტექნოლოგიის ასეთმა განვითარებამ ილონ მასკისა და Facebook-ის ყურადღებაც მიიპყრო. შეგახსენებთ, რომ Neuralink-ის სტარტაპმა მაიმუნის ტვინზე უკვე გამოსცადა უსადენო ჩიპი, რომლის დახმარებითაც ის ვიდეო თამაშებს გაუმკლავდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

ევროპის წამლის სააგენტოში აცხადებენ, რომ „ასტრაზენეკას“ ვაქცინასა და სისხლის შედედების იშვიათ სინდრომს შორის მიზეზობრივი შედეგი ჯერჯერობით არ დაუდგენიათ.

სააგენტოს  მიერ Agence France-Presse-სთვის გაგზავნილ წერილში აღნიშნულია, რომ დასკვნამდე ჯერ არ მისულან და განხილვა კვლავ მიმდინარეობს. .

მანამდე გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ევროპის წამლის სააგენტოს ვაქცინაციის განყოფილების დირექტორმა მარკო კავალერიმ იტალიურ გამოცემას Il Messaggero-ს განუცხადა, რომ სააგენტომ  „ასტრაზენეკას“ ვაქცინასა და სისხლის შედედების იშვიათ სინდრომს შორის მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი დაადგინა, თუმცა ჯერ არ იციან, თუ რა იწვევს ამ რეაქციას.

კითხვები „ასტრაზენეკასთან” დაკავშირებით მას შემდეგ გაჩნდა, რაც ევროპის რამდენიმე ქვეყანამ განაცხადა, რომ ვაქცინაციის შემდეგ რამდენიმე ვაქცინირებულს  თრომბოემბოლიური გართულება დაუფიქსირდა.

მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციამ, ევროპის წამლის სააგენტომ და მედიკამენტებისა და ჯანმრთელობის პროდუქტების მარეგულირებელმა სააგენტომ განაცხადეს, რომ ადამიანებმა “ასტრაზენეკას“ ვაქცინის მიღება უნდა განაგრძონ, რადგან მისი სარგებელი რისკს მნიშვნელოვნად აჭარბებს.

წყარო :theguardian.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა