close

მედიცინა

მედიცინასაქართველო

პაატა იმნაძე მოსახლეობას ზაფხულის სეზონისთვის დამახასიათებელი ინფექციების შესახებ აფრთხილებს

დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრის სამეცნიერო საბჭოს თავმჯდომარე პაატა იმნაძე მოსახლეობას ზაფხულის სეზონისთვის დამახასიათებელი რისკების შესახებ აფრთხილებს.

საფრთხეების თავიდან ასაცილებლად, იმნაძის მთავარი რეკომენდაციაა ჰიგიენის წესების მკაცრი დაცვა, განსაკუთრებით კი, ხელების ხშირი დაბანა, ასევე, საკვები პროდუქტების მაცივარში მოთავსება.

მან რამდენიმე ძირითადი რისკის შესახებ ისაუბრა.

„საკმაოდ მაღალი რისკია ნაწლავთა ინფექციების –  სალმონელოზი, კამპილობაქტერიოზი, ასევე ნოროვირუსული ინფექციები, რომელსაც ხშირად ენტეროვირუსსუწოდებენ და ბევრი სხვა დაავადება, რომელიც შეიძლება ტემპერატურული რეჟიმის დაუცველობას, საკვების მომზადების დროს მის დაბინძურებას მოჰყვეს. ეს არის მცირე, მაგრამ არსებული რისკი – ტკიპებით გადაცემადიდაავადებების“, – განაცხადა იმნაძემ.

ამასთან, მისი ინფორმაციით, პრაქტიკულად, მალარიის რისკი ქვეყანაში არ არის.

„ახლაც მიმდინარეობს შავი ზღვისპირეთში დამუშავება სახელმწიფო პროგრამით, კოღოების საწინააღმდეგო ღონისძიებები. წყალი თუ არის ცენტრალიზებული, თუ დეზინფექცირდება პრობლემა არ არის.  თუ წყლის ხარისხში გვაქვს ეჭვი, მარტივი გამოსავალია – ერთი წუთი დუღილი და ნებისმიერი წყალი უსაფრთხოა“, – განაცხადა პაატა იმნაძემ.

წყარო: პირველი არხი

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინა

როგორ ცლიან ყავის მარცვლებს კოფეინისგან და რამდენად უსაფრთხოა ასეთი ყავა 

ცნობილია, რომ ყავის მარცვლები კოფეინს შეიცავს. კოფეინი ბუნებრივი მატონიზირებელი საშუალებაა. იგი რამდენადმე ასტიმულირებს ტვინის ნერვულ  უჯრედებს, აუმჯობესებს ადამიანის ფიზიკურ ძალებს, ამცირებს დაღლილობას. თუმცა, ზოგჯერ, ყავის მარცვლებს ამუშავებენ და მას კოფეინს აცლიან, რის შედეგადაც, მომხმარებელს შეუძლია ეს სასიამოვნი სასმელი ისე მიიღოს, რომ ღამის ძილზე უარის თქმა არ მოუწიოს.  საინტერესოა, რამდენად უსაფრთხოა ჯანმრთელობისთვის და რამდენად ინარჩუნებს ყავა პირვანდელ არომატს.

არსებობობს ყავისგან კოფეინის გამოცლის რამდენიმე მეთოდი. ყველაზე გავრცელებული ხერხია ქიმიური გამხსნელი – ეთილის აცეტატი ან მეთილის ქლორიდი. პირდაპირი მეთოდის გამოყენებისას, ყავას ორთქლით ამუშავებენ და ქიმიური გამხსნელით ურევენ, არაპირდაპირი მეთოდის დროს კი – ქიმიური აგენტი მარცვლებს არ ეხება, არამედ ზემოქმედებს წყალზე, რომელშიც ყავას რამდენიმე საათის განმავლობაში ალბობენ. ამის შემდეგ, გამხსნელის საშუალებით წყლიდან კოფეინს აცლიან. ორივე პროცესის დროს ქიმიური გამხსნელის ნაწილი ყავის მწვანე მარცვლებიდან, ნაწილი კი – მოხალვის დროს ორთქლდება კოფეინგამოცლილ ყავაში უმცირესი რაოდენობით რჩება, რაც ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხოა.

მეორე მეთოდი გახლავთ შვეიცარიის წყლის პროცესი, რომელიც მხოლოდ წყლისა და ნახშირბადის ფილტრაციაზეა დაფუძნებული. თავდაპირველად ყავის მარცვლებს ცხელ წყალში ალბობენ, ამის შედეგად, მიღებულ არომატით გამდიდრებულ წყალი (ე.წ. მწვანე ყავის ექსტრაქტი) ნახშირბადის ფილტრაციას გაივლის, რომელიც მხოლოდ კოფეინის დიდ მოლეკულებს იჭერს. უკოფეინო მწვანე ყავის ექსტრაქტს ყავის მარცვლების მომდევნო პარტიის გასაფილტრად იყენებენ. მარცვლებისგან კოფეინის ფილტრაცია ქიმიური აგენტების გარეშე, არომატული კომპონენტების შენარჩუნებით ხდება.

დაბოლოს, სუპერკრიტიკული ნახშირბადის დიოქსიდის მეთოდი, რომლის დროსაც, მაღალი ტემპერატურისა და წნევის პირობებში, ნახშირბადის დიოქსიდს (CO2) იყენებენ.  სუპერკრიტიკული CO2 ყავის მარცვლების ნაპრალებში გაზის მსგავსად აღწევს, მაგრამ კოფეინს წყლის მსგავსად შლის. ყავის მარცვლებს წყალში ალბობენ და, ამის შემდეგ, რამდენიმე საათის განმავლობაში, სუპერკრიტიკული CO2-ის ზემოქმედების ქვეშ აჩერებენ. კოფეინიანი CO2 თხევადდება და ორთქლდება და შემდეგ მარცვლები მუშავდება. იმის გამო, რომ ეს მეთოდი  ნახშირწყლებსა და ცილებს არ აზიანებს, გემოს ცვლილება, ამ მეთოდის შემთხვევაში, მინიმალურია.

წყაროhttps://www.britannica.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

სპერმის ახალი სტრუქტურა, რომელიც შესაძლოა უნაყოფობას უკავშირდებოდეს

მეცნიერებმა სპერმის სრულიად ახალი სტრუქტურა აღმოაჩინეს, რომელიც ნაწილობრივ პასუხისმგებელია ყველაფერზე – განაყოფიერებიდან დაწყებული ნაადრევი მშობიარობითა და დაბადების დეფექტებით დამთავრებული.

თუკი სკოლაში ნასწავლ ბიოლოგიას გადავხედავთ, გავიხსენებთ, რომ ცენტრიოლი არის უჯრედის ციტოპლაზმაში მდებარე სტრუქტურა, რომელიც უჯრედის გაყოფას უწყობს ხელს.

 ის, რაც ტოლედოს უნივერსიტეტის მეცნიერებმა აღმოაჩინეს არის ის, რომ სპერმაში არსებობდა მეორე ექსტრაცენტრიოლი, რომელსაც მკვლევარებმა ,,ატიპიური” ცენტრიონი უწოდეს. ეს ორი ცენტრიოლი ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავდება.

,,ატიპიური ცენტრიონის ფორმაციისა და ფუნქციონირების პათოლოგია შესაძლოა წყვილების უშვილობის, ადრეული მშობიარობისა და ემბრიონის განვითარების დეფექტების გამომწვევი მიზეზი იყოს,” – აცხადებენ მეცნიერები. მათი მიზანი იმის დადგენა გახლდათ, საიდან მოდის ცენტრიოლი ზიგოტაში.

ატიპიური ცენტრიოლი პროტეინების სრულ კომპლექტს შეიცავს, რომელიც მას საშუალებას აძლევს, განაყოფიერების შემდეგ სრულყოფილი და ფუნფუნქციონალური ცენტრიოლი წარმოქმნას.

ეს ექსტრაცენტრიოლი მენციერებს ახალ შესაძლებლობას აძლევს მაშინ, როცა ცნობილი პრობლემებით უნაყოფობის, ნაადრევი მშობიარობისა და დაბადების დეფექტების ახსნა ვერ ხერხდება – თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ ატიპიური ცენტრიოლი ყოველთვის ,,დამნაშავეა”.

,,ტოლედოს უნივერსიტეტის უროლოგიის დეპარტამენტთან მუშაობას ვაგრძელებთ, რათა ატოპიური ცენტრიოლის კლინიკური შედეგები შევისწავლოთ და ამ გზით დავადგინოთ, ასოცირდება თუ არა ის უნაყოფობასთან,” – აცხადებენ მეცნიერები.

წყარო: https://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინა

როგორ უნდა ვიკვებოთ ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად?

ქვემოთ ჩამოთვლილია ჯანმრთელი დიეტა და დიეტური პროდუქტები, რომელსაც ყველა ერთხმად აღიარებს:

ძალიან დაბალი გლიკემიური დატვირთვა – ნაკლები შაქარი, ფქვილი და ყველა სახის ნახშირწყლები.

ბოსტნეულისა და ხილის დიდი რაოდენობა – რაც უფრო მკვეთრია ფერები და მრავალფეროვანი არჩევანი, მით უკეთესი. ეს უზრუნველყოფს მაღალ დაცვას ბევრ დაავადებებისაგან.  რეკომენდაციას უფრო მეტად კენკროვან ხილს უწევენ.

პესტიციდების, ანტიბიოტიკების და ჰორმონების ნაკლები ან საერთოდ არ გამოყენება, ეს ასევე ეხება გენმოდიფიცრებულ პროდუქტსაც.

ქიმიკატები, დანამატები, კონსერვანტები, საღებავები, ხელოვნური დამატკბობლები და სხვა ქიმიური საშუალებები, რომლებიც გამოიყენება კვებით პროდუქციებში უნდა ამოვიღოთ ხმარებიდან.

უნდა გავზარდოთ კარგი ხარისხის ცხიმების მიღება  – მაგალითად, ზეითუნის ზეთი, თხილი, ავოკადო.

პროტეინის შესაბამისი რაოდენობის მიღება მადის, კონტროლისა და კუნთების სინთეზისათვის, განსაკუთრებით კი – ასაკოვან ადამიანებში.

ორგანული, ადგილობრივი და ახალი საკვები უნდა იკავებდეს მთავარ ადგილს დიეტის რაციონში.

თუ  რაციონში ცხოველური ხორცი შედის, ეს უნდა იყოს ბალახისმჭამელი და ბალახზე გაზრდილი ცხოველები.

თუ ჭამ თევზს, მაშინ უნდა აირჩიო ისეთი თევზი,რომელიც შეიცავს ნაკლებ ტოქსინებს, როგორიცაა სარდინა, ქაშაყი და ა.შ.

ახლა კი ჩამოვთვალოთ ის პროდუქტები, რომელზეც ბევრს დავობენ:

რძის პროდუქტები – მიუხედავად იმისა, რომ რძის პროდუქტები სასარგებლოა ორგანიზმისათვის , მას აქვს ასევე უარყოფითი მხარეებიც. ზოგიერთმა რძის პროდუქტმა შეიძლება ხელი შეუწყოს სიმსუქნეს, დიაბეტს, გულის დაავადებებს და შეიძლება კიბოს გაჩენის რისკიც კი გაზარდოს.

მარცვლეული – მიუხედავად იმისა, რომ მარცვლეული აუცილებელია ორგანიზმისათვის, ზოგჯერ მანაც შეიძლება გამიწვიოს კუჭ-ნაწლავების დარღვევები და სიმსუქნეც კი. ჩნდება კითხვა, ნუთუ ყველა მარცვლეულმა შეიძლება მოგვცეს უარყოფითი შედეგი? მიუხედავად იმისა, რომ შევისწავლეთ მარცვეულის ევოლოცია, რამდენადაც სასრგებლოა ის ჯანსაღი დიეტის დროს, მას აქვს უარყოფითი მხარეებიც, რადგან არ შეიძლება მისი შეუზღუდავი რაოდენობით გამოყენება.

სისხლში შაქრის რაოდენობის ზრდა შეიძლება ნებისმიერმა მარცვლეულმა გამოიწვიოს.   თუ შენ იღებფქვილს,რომელიც მზადდება მარცვლეულისაგან, შეიძლება შენდაუნებურად ასევე იღებდე სოდას.

მიიღეთ მარცვლეულობა მცირე პორციებით (1/2 ჭიქა), გლიკემურის დაბალი შემცველობით, მაგალითად – შავი ბრინჯი.

დიაბეტით დაავადებულ ადამიანს, რომელსაც სურს  მიატოვოს ინსულინის მიღება, ან ის ადამიანებ, რომლებიც დაავადებულები არიან ავტოიმუნური დაავადებით, უნდა დაიცვან მარცვლეულისა და  ლობიოს დიეტა 1-2 თვით. ეს კარგი იქნება მათთვის, რადგან ნახავენ თუ როგორ მოქმედებს კვება ჯანმრთელობაზე.

ლობიო – ლობიო ცილების და მინერალების დიდი წყაროა, თუმცა ზოგ ადამიანში  მას შეუძლია გამოიწვიოს კუჭ-ნაწლავის პრობლემები. ასევე – დიაბეტით დაავადებულ ადამიანებში მან შეიძლება სისხლშიშაქრის რაოდენობა აწიოს. სხვა შემთხვევაში მისი მიღება სასურველი და აუცილებელიცაა, რა თქმა უნდა, საშუალო რაოდენობით, რაც გულისხმოს დაახლოებით 1 ჭიქას დღეში.  ზოგი შიშობს, რომ ლობიო შეიცავს ლექტინებს და შთანთქავს მინერალებს, თუმცა –  შიში უსაფუძვლოა.

ხორცი – არის წებოვნების წერტილი. ყველა ხორცი არ არის თანაბარი ხარისხის.  ზოგ ხორცს დიდი ხნით შენახვისთვის სხვადასხვა წამალი უკეთდება, რაც ქოლესტერინის რაოდენობას ზრდის. ზოგიერთმა კვლევამ აჩვენა, რომ ხორცი ზრდის გულის დაავადებების რისკს, თუმცა – ამ შეხედულებასაც აქვს თავისიმოწინაამღდეგე მხარე, რომელიც სხვა რამეს ადასტურებს. მათი თქმით, ეს არის დამოკიდებული ხორცისსიჯანსაღეზე, სიახლესა და პირუტყვის გასაზრდელ საკვებზე. მათი თქმით ფრინველის ხორცი, ეზოთერული ხორცი როგორიცაა სირაქლემის ბიზონის ხორცი, ძალიან სასარგებლოა. ის აქვეითებს შაქრისრაოდენობას სისხლში, ამცირებს მუცლის სიმსუქნეს, ამცირებს მადას, ამაღლებს ტესტესტერონებს დაადიდებს კუნთოვან მასას.  სხვა მხრიდანაც რომ შევხედოთ, ბევრი ხორცის მიღება დამოკიდებულიაპლანეტის მეტი წყლის გამოყენებაზე, კლიმატის ცვლილებებზე ახდენს ზეგავლენას  და მეტ ენერგიას საჭიროებს.

კვერცხი  –წლების განმავლობაში ვფიქრობდით, რომ ქოლესტერინი იყო ცუდი, კვერცხი შეიცავს ქოლესტერინს. დღეის მონაცემებით, კვერცხი აღარ შეიცავს ქოლესტერინს და არ არის დაკავშირებული გულის დავადეებების რისკების გაზრდასთან .ის წარმოადგენს ნუტრეინტებისა და ცილების წყაროს.

თევზი –  თუ  დარდობთ თევზში ვერცხლისწყლის რაოდენობაზე (და უნდა შიშობდეთ კიდეც ამაზე) მაშინაირჩიეთ პატარა, ომეგა 3-ით გამდიდრებული თევზი, როგორიცაა სარდინა ან ველური ორაგული. თუ ხარ ვეგეტარიანელი და არ გინდა, რომ ჭამო სხვა რამ მორალური, თუ რელიგიური მიზეზების გამო, მაშინ ეს გამოგადგება.  მაგრამ კრიტიკულია ომეგა 3-ის მიღება, არა მხოლოდ ( alpha linolenic ) მჟავისაგან.  თქვენ წინასწარ უნდა მოამზადოთ  DHA, ეს არის ის რისგანაც ტვინის დიდი ნაწილი არის შექმნილი. კარგი ამბავი – შენ ეს შეგიძლია მიიღო წყალმცენარეებისაგან.

ყველა ადამიანს სჭირდება D ვიტამინი  და ომეგა 3, რომლის მიღებაც ძნელია.  დანამატები ან სარდინის რეგულარული დიეტა  არის  მისი მიღების გარანტია.  ასევე ვეგეტარიანელებისათვის ვიტამინი B 12 მიღება არ ხერხდება და არის კრიტიკული.  ჩნდება კითხვა – რა უნდა გავაკეთოთ?  არ გააკეთო ფოკუსირება იმაზეთუ რამდენს ჭამ, თუ ფოკუსირებას შენი კვების რაციონზე გააკეთებ,  გააკეთებ ფოკუსირებას იმაზე თუ რასჭამ, ორგანიზმის ბუნებრივი გემოს სისტემა გადავა კონტროლზე და შენ შეჭამ უფრო ნაკლებს. აიმაგალითები როგორ გამოიყურება ის:

თქვენს დიეტაში აქცენტი გააკეთეთ გლიკემიურ დატვირთვაზე. ეს შეიძლება გაკეთდეს როგორც ვეგეტარიული დიეტით, ასევე paleoდიეტითაც, მაგრამ უფრო რთულია ვეგეტარიანული დიეტის დაცვის დროს. თხილი, გოგრა, ქოქოსი, ავოკადო, ზეითუნის ზეთი , უნდა წარმოადგენდეს თქვენს რაციონს.

  • მიირთვით სწორი ცხიმები. თავი შორს დაიჭირეთ ისეთი მცენარეული ზეთისგან, როგორიცაა მზესუმზირის, სიმინდისა და განსაკუთრებით – სოიოს ზეთი, რომელიც შეიცავს 10% ჩვენი კალორიების.  აქცენტი გააკეთეთ ომეგა 3-ის შემცველ ცხიმებზე, თხილზე, ავოკადოზე, ქოქოსზე.
  • მიირთვით უფრო მეტი მცენარეები – ბოსტნეული და ხილი. ის უნდა წარმოადგენდეს თქვენი რაციონის 75%-ს. მე თითო კვებაზე ვიღებ 2-3 თეფშ ბოსტნეულს.
  • აქცენტი უნდა იყოს თხილზე. ის სავსეა პროტეინით, მინერალებით და შეიცავს გულის დაავადების და დიაბეტის ნაკლებ რისკს.
  • თავი აარიდეთ რძის პროდუქტებს –  გამოიყენეთ მხოლოდ ცხვრისა  და თხის რძე.
  • მიიღეთ ლობიო.
  • მიიღეთ ხორცი და ცხოველური პროდუქტები, როგორც დამატებითი საკვები და არა როგორც კვების მთავარი რაციონი.
  • შაქარი –  გამოიყენეთ იშვიათად.

მოამზადა: მარიამ მოსეშვილმა

მასალა მოგვაწოდა ბიოტექნოლოგიების სპეციალისტმა – ბატონმა თენგიზ ჯალიაშვილმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

უძილობის დროს ტვინი გამოფიტვას იწყებს

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ არასაკმარისი ძილი ნეირონებისა და სინაფსური კავშირების დაზიანებას იწვევს, რომლის აღდგენა შეუძლებელია.

იტალიის ერთ-ერთი პოლიტექნიკური უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ძუძუმწოვრების ტვინის ის ნაწილი შეისწავლეს, რომელიც ძილის დარღვევებზეა პასუხისმგებელი და კარგად დასვენებულ და გამოუძინებელ ვირთაგვებს შორის უცნაური სხვაობა აღმოაჩინეს.

ისევე, როგორც ადამიანის სხეულის უჯრედებში, ადამიანის ტვინშიც ნეირონები მუდმივად ახლდება ორი სხვადასხვა ტიპის გლიალური უჯრედით, რომელსაც ხშირად ნერვული სისტემის წებოსაც უწოდებენ.

მიკროგლიალური უჯრედები პასუხისმგებელნი არიან ძველი და გაცვეთილი უჯრედების გაწმენდის პროცესზე, რომელსაც ეწოდება ფაგოციტოზი, რაც ბერძნულად „შთანთქმას“ ნიშნავს.

ასტროციტები  კი – ტვინში არასაჭირო სინაფსების რაოდენობას ამცირებენ, რაც ტვინის ხვეულების განახლებას უწყობს ხელს.

ეს პროცესი კი მაშინ ხდება, როცა გვძინავს, თუმცა აღმოჩნდა, რომ იგივე პროცესი მაშინაც მიმდინარეობს, როცა უძილობა გვჭირს. თუმცა ამას სიკეთის ნაცვლად ზიანი მოაქვს, ვინაიდან ზედმეტი გასუფთავებისგან ტვინი თვითდაზიანებას იწყებს. ეს შეიძლება შევადაროთ შემდეგ სიტუაციას: ვიღაცას თქვენი სახლიდან თქვენი ძილის დროს ნაგავი გააქვს, რამდენიმე  დღის შემდეგ კი ნაგავს აყოლებს ტელევიზორს, მაცივარსა და სხვა საჭირო ნივთს.

,,ჩვენ მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ სინაპსებს ასტროციტები უძილობის დროსაც ,,ჭამენ””- აცხადებენ კვლევის ავტორები.

მეცნიერებმა თაგვების ოთხი ჯგუფი შეისწავლეს:

1.თაგვები, რომლებსაც 6-8 საათი ეძინათ (კარგად დასვენებულები);

  1. თაგვები, რომლებიც პერიოდულად იღვიძებდნენ;
  2. თაგვები, რომლებიც უძილობა აწუხებდათ;
  3. თაგვები, რომლებსაც უძილობა ქრონიკულად აწუხებდათ.

როდესაც მეცნიერებმა ამ ჯგუფების ასტეროციტების აქტიურობა შეისწავლეს, პირველი ჯგუფის თაგვებში 5.7 პროცენტი სინაფსები აღმოაჩინეს, მეორეში –  7.3; მესამეში – 8.4, ხოლო მეოთხეში – 13.5.

მაგრამ, როდესაც მკვლევარებმა ამ ოთხი ჯგუფის მიკროგლიალური უჯრედები შეისწავლეს, აღმოჩნდა, რომ მესამე და მეოთხე ჯგუფებში – უძილო და ქრონიკულად უძილო თაგვებში მათი აქტივობა მომატებული იყო, რაც შემაშფოთებელია, ვინაიდან მიკროგლიალური აქტივობა ალცჰეიმერის დაავადებასა და სხვა ნეიროდეგენერაციასთანაა დაკავშირებული.

ჩატარებული კვლევის შედეგები მნიშვნელოვანია, თუმცა ჯერ კიდევ არსებობს პასუხგაუცემელი კითხვები, მაგალითად: მიმდინარეობს თუ არა იგივე პროცესი ადამიანების ტვინში და აღმოიფხვრება თუ არა დაზიანება ძილის შედეგად.

წყარო:   https://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოამედიცინა

მეცნიერები: ვიტამინებისა და მინერალების დანამატების უმრავლესობა უსარგებლოა

ამერიკელ მეცნიერთა ჯგუფი აცხადებს, რომ ვიტამინებისა და მინერალების დანამატების უმრავლესობა, ძირითადად, უსარგებლოა.

2012-2017 წლების მონაცემები და კვლევები ცხადყოფს, რომ ბევრი პოპულარული მულტივიტამინი, მათ შორის ვიტამინი C, ვიტამინი D და კალციუმის დანამატები, ადამიანების ჯანმრთელობაზე რეალურ ზეგავლენას ვერ ახდენენ და მათი მიღება კარდიოვასკულური დაავადების, გულის შეტევის, ინსულტისა და ნაადრევი სიკვდილის რისკს არ ამცირებენ.

ამერიკელმა მეცნიერებმა ჟურნალ ,,American College of Cardiology-ში” კვლევა გამოაქვეყნეს, სადაც აცხადებენ, რომ ისეთი მულტივიტამინების მიღება, როგორიცაა ვიტამინი C, ვიტამინი D და კალციუმის დანამატები ადამიანს არ ვნებს, თუმცა არც ცალსახა სარგებელი აქვს.

იმავე კვლევის თანახმად, არსებობს სასარგებლო დანამატებიც, მათ შორის – ფოლის მჟავა და B ვიტამინები ფოლის მჟავით, რომელიც კარდიოვასკულური დაავადებისა და ინსულტის რისკს ამცირებს.  თუმცა, ნიკოტინის მჟავა (ვიტამინ B3-ის ფორმა) და ანტიოქსიდები დაკავშირებულია სიკვდილის მაღალ რისკთან. მეცნიერები აცხადებენ, რომ ეს რისკი გამოწვეულია იმით, რომ ნიკოტინის მჟავა ზეგავლენას ახდენს სისხლში შაქრის დონეზე, ან იმით, რომ ანტიოქსიდების დიდი დოზით მიღება საზიანოა ჯანმრთელობისთვის.

კვლევის ფარგლებში მეცნიერებმა განიხილეს ვიტამინები: B1, B2, B3 (ნიკოტინის მჟავა), B6, B9 (ფოლიუმის მჟავა), C, D და E, ასევე – კაროტინი, კალციუმი, რკინა, თუთია, მაგნიუმი და სელენი. მათ აღმოაჩინეს, რომ გაციების შესამცირებლად ეფექტურია რკინა, რასაც აქამდე ადამიანების C ვიტამინზე ფიქრობდნენ. ვიტამინ D-ს მიღება საკვებიდან რთულია, საკვები დანამატის სახით მისი მიღება შესაძლოა ეფექტური იყოს.

კვლევის ავტორი მეცნიერები საზოგადოებას მოუწოდებენ, რომ გამოიჩინონ სიფრთხილე ვიტამინებისა და მინერალების დანამატების მიღების დროს.

წყარო: https://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაეს საინტერესოამედიცინა

შაქრის გამოიყენებით, ორგანოების 3Dბეჭდვა იგეგმება

შაქრის უნარი, გალღობის შედეგად მინის მსგავს მასად გადაიქცეს, მეცნიერებმა ბიოლოგიური სტრუქტურების დასაბეჭდად გამოიყენეს.

ილინოისის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა – მეთიუ გელბერმა და როჰით ბარგავამ ახალი 3Dპრინტერის გამოყენებით, შაქრისგან ორგანოების შექმნა შეძლეს. აღსანიშნავია, რომ განსხვავებით ტიპური კომერციული პრინტერებისგან, გელბერისა და ბარგავას პრინტერი იყენებს ჭარხლისა და ყელის საწუწნი აბებისაგან მიღებულ შაქრის შემცვლელს.

შაქრის გალღობისა და დაბეჭდვის შედეგად, მეცნიერებმა მიიღეს მყარი მატრიცა, რომელიც ხელსაწყოების წარმოებასა და ჯანდაცვასთან დაკავშირებულ სფეროებში, როგორიცაა, მაგალითად, ბიომედიცინური ინჟინერია და კიბოს კვლევა, ძალიან მნიშვნელოვანია.

,,ეს გახლავთ არაჩვეულებრივი გზა იმისათვის, რომ შევქმნათ ფორმები, მათ გარშემო კი – რბილი ნივთიერებები, ან გავზარდოთ უჯრედები და ქსოვილები, რის შემდეგაც, მატრიცა დაიშლება,” – განაცხადა ბარგავამ.

დაბეჭდილი შაქრის მატრიცის ირგვლივ ქსოვილების გაზრდის შემდეგ შაქარი იშლება და დამოუკიდებელი არსებობის უნარის მქონე ორგანული სტრუქტურა რჩება.

როდესაც შაქარი იშლება ის ტოვებს ერთმანეთთან დაკავშირებულ მილებსა და მილაკებს, რომელიც ნუტრიენტების ტრანსპორტირებისთვის სისხლძარღვების მსგავსად შეიძლებს იქნეს გამოყენებული.

მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ შექმნიან სპეციალურ საფარს, რომლის საშუალებითაც მოხდება სტრუქტურების დაშლის სიჩქარისა და დროის კონტროლი.

ჯერჯერობით, დაზუსტებით ვერავინ იტყვის, გამოიყენებენ თუ არა აღნიშნულ ტექნოლოგიას ადამიანების ორგანოების დასაბეჭდად, თუმცა დანამდვილებით შეიძლება ითქვას, რომ ის თანამედროვე მედიცინაში კიდევ ერთი წინ გადადგმული ნაბიჯია.

წყარო: ttps://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაეს საინტერესოამედიცინატექნოლოგიები

ინოვაციური თერმომეტრი ვერცხლისწყლის გარეშე

როგორც ცნობილია, კომპანია“Xiaomi“ უამრავი სახეობის მოწყობილობის წარმოებით არის დაკავებული. ამჯერად, კომპანიის პროდუქტების სიას თერმომეტრიც შეემატა.

სიახლის ფასი მხოლოდ 3 დოლარს შეადგენს. იგი არ შეიცავს ვერცხლისწყალს და მთლიანად ციფრულია. პროდუქტი დამზადებულია სამედიცინოდ სუფთა ნივთიერებებისგან და ყველა ეტაპზე მან მკაცრი კონტროლი გაიარა. შესაბამისად, ახალი თერმომეტრი ადამიანისთვის სრულიად უსაფრთხოა.
,,MI Digital Thermometer-ი”-ასე ჰქვია თერმომეტრს და ის 18.8-მილიმეტრიანი LCDეკრანით არის აღჭურვილი, რომელზეც ტემპერატურის მაჩვენებელი გამოისახება. როგორც ჩანს, თერმომეტრი საკმაოდ მოსახერხებელია და საზოგადოებას აღარ დასჭირდება დამღლელი პროცედურები ტემპერატურის გასარკვევად.

 

წყარო: Theverge.com
მასალა მოამზადა: ლაშა ჯინჭარაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

ინდოეთში უიშვიათესი, განუკურნებელი დაავადების გავრცელების საშიშროება არსებობს

უიშვიათესი, სასიკვდილო დაავადების – ნიპას (Nipah) ვირუსის გავრცელების შედეგად, სამხრეთ ინდოეთში, ულ მცირე, 9 ადამიანი გარდაიცვალა, 25 კი -ჰოსპიტალიზებულია.

ნიპა სასიკვდილო დაავადებად მიიჩნევა. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ვირუსი ღამურებიდან სხვა სახეობაზე, მათ შორის, ადამიანზე გადადის.

დაავადება ჯერჯერობით განუკურნებელია და ადამიანიდან ადამიანზე გადასვლის უნარი აქვს. არსებული სტატისტიკის თანახმად, ინფიცირებული ადამიანების 40-75 პროცენტისთვის დაავადება ლეტალური აღმოჩნდა.

ეს სტატისტიკა იმაზე მეტყველებს, რომ ნიპას სასიკვდილო პანდემიის გამოწვევის პოტენციალი აქვს. ამ ფაქტორმა განაპირობა ის, რომ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია ნიპას სასწრაფოდ გამოსაკვლევ პრიორიტეტად მიიჩნევს.

გარდაცვლილი ცხრა ადამიანიდან სამში ნიპას ვირუსის არსებობა დადასტურდა, დანარჩენი ექვსის კვლევა ჯერ კიდევ მიმდინარეობს.

ვირუსი ნიპა

ნიპამ თავდაპირველად მალაიზიაში 1998 წელს იჩინა თავი. დაავადებით, რომელიც, რომელიც ენცეფალიტს ანუ თავის ტვინის ანთებას იწვევს, მაშინ 265 ადამიანი დაინფიცირდა, რომელთაგან 105 გარდაიცვალა.

თავდაპირველად, ცნობილი იყო, რომ ვირუსი ღორიდან ადამიანს, შემდეგ კი -ადამიანიდან ადამიანს გადაეცემოდა.

ბოლო დროის შემთხვევებმა დაადასტურა, რომ ვირუსის ბუნებრივი წყარო ხილის ღამურები გახლავთ. აღმოჩნდა, რომ ადამიანები ღამურებით დასნებოვნებული პალმის წვენის დალევის შედეგად დაავადნენ.

BBC-ის ინფორმაციით, გარდაცვლილი ადამიანების სახლებში ღამურებისგან დაღრღნილი მანგო აღმოაჩინეს.

ნიპას სიმპტომები მრავალფეროვანია. ბევრი პაციენტს აღენიშნება ცხელება და თავის ტკივილი, რასაც მოჰყვა ძილიანობა და არეულობა.

ზოგიერთ პაციენტს აღენიშნებოდა რესპირატორული გრიპის მსგავსი სიმპტომები. ზოგიერთ შემთხვევებში კი – სიმპტომები ერთ -ორ დღეში კომით დასრულდა.

ნიპას  გამოკვლევის შედეგად, მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ინფექცია დაავადებული ადამიანის ნერწყვით ვრცელდება.

ამჟამად კი, პრიორიტეტი დარჩენილი შემთხვევების გამოკვლევაა, რათა დადგინდეს, არსებობს თუ არა დაავადების გავრცელების საშიშროება.

 

 

წყარო: Sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

 

სრულად ნახვა
მედიცინასაქართველოფსიქოლოგია

თელავში ფსიქიატრიული საავადმყოფოს აშენებაში მთავრობას ჩინეთი დაეხმარება

თელავში ფსიქიატრიული საავადმყოფოს აშენება იგეგმება. 

ფსიქიატრიული კლინიკის პროექტის განხორციელებაში საქართველოს ჩინეთი დაეხმარება.
ჯანდაცვის სამინისტროს ინფორმაციით, პროექტი ორ ქვეყანას შორის ,ფსიქიატრიული დაწესებულებების ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესების პროექტის განხორციელების შესახებ“ წერილების გაცვლის გზით დადებული შეთანხმების თანახმად განხორციელდება. უწყების ცნობით, სამშენებლო ფართი, დაახლოებით, 2230 კვ.მ. იქნება.
,,ჩინეთის მხარე პასუხისმგებელია პროექტის დიზაინზე, უზრუნველყოფს მშენებლობისთვის საჭირო დანადგარების, აღჭურვილობის და მასალების მიწოდებას; საქართველოში გამოგზავნის საჭირო რაოდენობის ინჟინრებსა და ტექნიკურ პერსონალს, სამშენებლო სამუშაოების შესასრულებლად, ასევე უზრუნვეყოფს დამხმარე მოწყობილობებისა და აღჭურვილობის მოწოდებას, რაც მოიცავს დამონტაჟებასა და დატესტვას. ძი იანჩისათვის მიწერილ წერილში ჯანდაცვის მინისტრი ადასტურებს, რომ საქართველო პროექტის ფარგლებში იღებს პასუხისმგებლობას, გამოყოს მიწა საავადმყოფოების ასაშენებლად და მიწის ნაკვეთი დროებითი სარგებლობისთვის მშენებლობის მიმდინარეობის პროცესში. სახელმწიფო ამ ტერიტორიაზე მიწის ზედა და მიწის ქვეშ არსებული ყველა ბარიერის დემონტაჟს განახორციელებს და სამშენებლო ობიექტებს გაწმენს. ასევე საქართველოს მთავრობა დაეხმარება ჩინელ ინჟინრებსა და ტექნიკურ პერსონალს ვიზისა და ბინადრობის ნებართვის მიღებაში’’, – აცხადებენ ჯანდაცვის სამინისტროში.
სამინისტროში აცხადებენ, რომ ფსიქიატრიული საავადმყოფო მოიცავს ამბულატორიულ, კრიზისული ინტერვენციის, ფსიქოლოგიური რეაბილიტაციის მომსახურებისა და სტაციონარულ განყოფილებებს, საოფისე და აპარატურის ოთახებს, რომლებიც აღჭურვილი იქნება სათანადო დამხმარე მოწყობილობით.

წყარო: http://www.knews.ge/ge/

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 74 75 76 77 78 95
Page 76 of 95