close

მედიცინა

კვლევებიმედიცინა

აივ ინფექციის ექსპერიმენტულმა ვაქცინამ ადამიანებში ძლიერი ანტისხეულები წარმოქმნა

ვაქცინების უმთავრესი დანიშნულება ორგანიზმში ანტისხეულების წარმოქმნაა, რომლებიც სხვადასხვა ვირუსის მიმართ ჩვენს იმუნიტეტს აძლიერებს. მეცნიერები აივ ინფექციის საწინააღმდეგო ამგვარ პრეპარატებზეც მუშაობენ. მათ შორისაა ახალი ექსპერიმენტული საშუალება, რომელიც ჯერ კიდევ ადრეულ კლინიკურ ცდებს გადის.

შედეგებმა აჩვენა, რომ ადამიანთა მცირერიცხოვან საკვლევ ჯგუფში ვაქცინამ ე.წ. ფართოდ გამანეიტრალებელი ანტისხეულების ფორმირება განაპირობა. 1990-იან წლებში აღმოჩენილი ეს ცილები აივ ინფექციის გამომწვევი ვირუსის რამდენიმე შტამს აფიქსირებს და უტევს, მაგრამ პრეპარატებით მათი გამომუშავების პროვოცირება მარტივი არაა.

თავად დაავადებულ ადამიანებში ასეთი ანტისხეულების გაჩენას წლები სჭირდება და ისინი პაციენტების მხოლოდ 10-25%-ში გვხვდება. შესაბამისად, მნიშვნელოვანია, რომ მსგავს შედეგს ახალი ვაქცინის 2 დოზით მიაღწიეს, თანაც რამდენიმე კვირაში.

ექსპერიმენტული საშუალება აივ ინფექციის ყველაზე გავრცელებულ ტიპ HIV-1-ზეა ორიენტირებული, კონკრეტულად კი ვირუსის გარე საფარველზე, რომელიც მუტაციის პარალელურად სტაბილურად ნარჩუნდება. პრეპარატის გამოცდის პირველი ფაზა 2019 წელს დაიწყო და მასში მონაწილეობა 24-მა ჯანმრთელმა ადამიანმა მიიღო, რომელთაგანაც 4 პლაცებოს იღებდა. კვლევა მას შემდეგ შეჩერდა, რაც ცდისპირებში კომპონენტ პოლიეთილენ გლიკოლის მიმართ მწვავე ალერგიული რეაქცია გამოვლინდა.

მანამდე 5-მა ინდივიდმა 4-დან 3 დოზა მიიღო, 15-მა კი — 2. ამ დროის განმავლობაში შეგროვებულმა მონაცემებმა აჩვენა, რომ უკანასკნელ ჯგუფში გამანეიტრალებელი ანტისხეულები წარმატებით გამომუშავდა, ხოლო იმ 5 ადამიანიდან ეს მხოლოდ 2-ში დაფიქსირდა. ამ ცილების ყველაზე ძლიერმა კატეგორიამ უჯრედებზე ჩატარებულ ცდებში ინფექციის შტამების 15-35% გააუვნებლა.

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად მეცნიერებმა ვაქცინის ფორმულა შეცვალეს და კვლევას სწორედ მისით განაახლებენ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

პირველი ადამიანი, რომელსაც ღორის თირკმელი გადაუნერგეს, გარდაიცვალა

რიკ სლეიმანი, პირველი ადამიანი, რომელსაც თირკმელების დაავადების გამო გენმოდიფიცირებული ღორის თირკმელი გადაუნერგეს, გარდაიცვალა, – ინფორმაციას ბოსტონის მასაჩუსეტსის გენერალურ საავადმყოფოავრცელებს.
საავადმყოფოს განმარტებით, არ აქვთ იმის ნიშანი, რომ პაციენტის სიკვდილი გადანერგვის შედეგი იყო.
62 წლის სლეიმანს ღორის თირკმელი მიმდინარე წლის მარტში, ოთხსაათიანი ქირურგიული ჩარევის შედეგად, გადაუნერგეს. აღსანიშნავია, რომ დიალიზზე მყოფ სლეიმანს იმავე საავადმყოფოში 2018 წელს ადამიანის თირკმელი გადაუნერგეს, თუმცა, 5 წლის შემდეგ ორგანომ ვეღარ იმუშავა და პაციენტმა დიალიზის მეთოდით მკურნალობაგანაახლა.
საავადმყოფოს ღორის თირკმელი კომპანია eGenesis-მა მიაწოდა და ის გენეტიკურად მოდიფიცირებულ ღორს ეკუთვნოდა. კერძოდ, ღორისგან ადამიანისთვის საზიანო გენები ამოიღეს და, თავსებადობის გასაუმჯობესებლად, ადამიანისგარკვეული ადამიანის გენები დაუმატეს. კომპანიამ ასევე დაბლოკა ღორებისთვის დამახასიათებელი ვირუსები, რომლებსაც აქვთ ადამიანების დაინფიცირების პოტენციალი აქვთ.
აღსანიშნავია, რომ მანამდე, ნიუ-იორკის უნივერსიტეტის ქირურგებმა ღორის თირკმელებიტვინით მკვდარ ადამიანებს გადაუნერგეს.

წყარო : reuters.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინამსოფლიო

მსოფლიოში პირველი ვაქცინა, რომელიც კიბოს განკურნების თვალსაზრისით შესაძლოა რევოლუციურიც კი აღმოჩნდეს

დიდი ბრი­ტა­ნეთ­ში, ექი­მებ­მა უკვე ასო­ბით პა­ცი­ენტზე და­ი­წყეს მე­ლა­ნო­მის ვაქ­ცი­ნის გა­მოც­და. შე­გახ­სე­ნებთ, რომ მე­ლა­ნო­მა კა­ნის კი­ბოს ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მო­მაკ­ვდი­ნე­ბე­ლი ფორ­მაა. ექ­სპერტთა შე­ფა­სე­ბით, ეს არის მსოფ­ლი­ო­ში პირ­ვე­ლი ვაქ­ცი­ნა, რო­მე­ლიც კი­ბოს გან­კურ­ნე­ბის თვალ­საზ­რი­სით შე­საძ­ლოა რე­ვო­ლუ­ცი­უ­რიც კი აღ­მოჩ­ნდეს.

ერთ-ერთი პირ­ვე­ლი, ვინც ექ­სპე­რი­მენ­ტუ­ლი წამ­ლის დოზა მი­ი­ღო, 52 წლის სტივ იან­გია. კაცს გა­სუ­ლი წლის აგ­ვის­ტო­ში ოპე­რა­ცია ჩა­უ­ტარ­და და კა­ნის სიმ­სივ­ნუ­რი მო­ნაკ­ვე­თე­ბი ამოკ­ვე­თეს. ვაქ­ცი­ნის მი­ღე­ბის შემ­დეგ სტი­ვის იმუ­ნურ­მა სის­ტე­მამ უნდა ამო­იც­ნოს და გა­ა­ნად­გუ­როს ორ­გა­ნიზ­მში დარ­ჩე­ნი­ლი კი­ბოს უჯრე­დე­ბი.

ექი­მე­ბი იმე­დოვ­ნე­ბენ, რომ ეს ხელს შე­უშ­ლის და­ა­ვა­დე­ბის დაბ­რუ­ნე­ბას, რად­გან აც­რილ სხე­ულ­ში ახა­ლი სიმ­სივ­ნე ვე­ღარ წარ­მო­იქ­მნე­ბა.

ვაქ­ცი­ნას, რო­მელ­საც ჯერ სა­ხე­ლიც არ აქვს, მი­ნი­ჭე­ბუ­ლი აქვს შემ­დე­გი კოდი mRNA-4157 (V940). ლონ­დო­ნის სა­უ­ნი­ვერ­სი­ტე­ტო კო­ლე­ჯის კლი­ნი­კის ექი­მე­ბი და­მა­ტე­ბი­თი სიფრ­თხი­ლის­თვის ვაქ­ცი­ნას­თან ერ­თად, მო­ხა­ლი­სე­ებს უკე­თე­ბენ პემ­ბრო­ლი­ზუ­მა­ბის (ანუ Keytruda) დო­ზას, რო­მე­ლიც ასე­ვე ეხ­მა­რე­ბა იმუ­ნურ სის­ტე­მას კი­ბოს უჯრე­დე­ბის გა­ნად­გუ­რე­ბა­ში.

კომ­ბი­ნი­რე­ბუ­ლი მკურ­ნა­ლო­ბა ერ­თობ­ლი­ვად შე­ი­მუ­შა­ვა ორმა ამე­რი­კულ­მა კომ­პა­ნი­ამ, Moderna-მ და Merck Sharp-მა და ის ჯერ­ჯე­რო­ბით ხელ­მი­საწ­ვდო­მია მხო­ლოდ კლი­ნი­კურ კვლე­ვებ­ში მო­ნა­წი­ლე პა­ცი­ენ­ტე­ბის­თვის.

 

ბრი­ტა­ნე­თის გარ­და, ექ­სპე­რი­მენ­ტი პა­რა­ლე­ლუ­რად ჩა­ტარ­დე­ბა რამ­დე­ნი­მე სხვა ქვე­ყა­ნა­ში – მათ შო­რის ავ­სტრა­ლი­ა­ში. ვაქ­ცი­ნის შე­მად­გენ­ლო­ბა ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რად ირ­ჩე­ვა ყვე­ლა პა­ცი­ენ­ტის­თვის, მისი იმ­ჟა­მინ­დე­ლი მდგო­მა­რე­ო­ბის შე­სა­ბა­მი­სად.

“ვაქ­ცი­ნა შე­ირ­ჩე­ვა, აბ­სო­ლუ­ტუ­რად, ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რად კონ­კრე­ტუ­ლი პა­ცი­ენ­ტის­თვის. აზრი არ აქვს პრე­პა­რა­ტის მე­ო­რე პი­რის­თვის გა­და­ცე­მას – ამ შემ­თხვე­ვა­ში შე­დე­გი არ დად­გე­ბა“, – ამ­ბობს კა­ლი­ფორ­ნი­ის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის დოქ­ტო­რი ჰე­ზერ შოუ. გააგრძელეთ კითხვა

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

ქალს გულის მექანიკური ტუმბო და ღორის თირკმელი გადაუნერგეს – ისტორიაში პირველად

მერიკის შეერთებულ შტატებში ქირურგებმა ქალს გულის მექანიკური ტუმბო და ღორის გენმოდიფიცირებული თირკმელი გადაუნერგეს. ეს ცოცხალი პაციენტის სხეულში ცხოველის ამ ორგანოს ტრანსპლანტაციის მეორე შემთხვევაა, ქალისაში კი – პირველი.

ასევე, იხილეთ: ისტორიაში პირველად, ღორის თირკმელი ცოცხალ პაციენტს გადაუნერგეს

პროცედურა ნიუ-იორკში მდებარე სამედიცინო ცენტრ NYU Langone Health-ში აპრილში ჩატარდა, პაციენტი კი 54 წლის ლისა პისანოა, რომელსაც გულისა და თირკმლის უკმარისობა აწუხებდა. ექიმების ვარაუდით, ქირურგიული ჩარევის გარეშე ის მხოლოდ რამდენიმე კვირა იცოცხლებდა.

პირველ ეტაპზე მის ორგანიზმში მარცხენა პარკუჭოვანი დამხმარე მოწყობილობა ჩანერგეს, რომელიც გულში სისხლის ნორმალურ მიმოქცევას უწყობს ხელს. რამდენიმე დღის შემდეგ უკვე ღორის გენმოდიფიცირებული თირკმლის ტრანსპლანტაცია განხორციელდა. ექიმები ამბობენ, რომ ამგვარი კომბინირებული პროცედურა აქამდე არ ჩატარებულა.

ასევე, პაციენტის ორგანიზმში გადაიტანეს იმავე ცხოველის თიმუსიც, ანუ მკერდუკანა ჯირკვალი, რომელიც იმუნურ სისტემას უცხო სხეულის მიღებაში უნდა დაეხმაროს.

„ეს მნიშვნელოვანი მიღწევაა იმისათვის, რომ სასიცოცხლოდ აუცილებელი ორგანოები ყველასთვის ხელმისაწვდომი გავხადოთ, ვისაც ისინი სჭირდება.

უკანასკნელი ოპერაცია გვაახლოებს შესაძლებლობასთან, რომ აღარ დაიხოცონ იმის ლოდინში, თუ როდის მოკვდება სხვა, რათა თავად გადარჩნენ”, — აცხადებს წამყვანი ქირურგი რობერტ მონტგომერი.

სწორედ ის უძღვებოდა 2021 წელს ღორის თირკმლის გადანერგვის პირველ პროცედურასაც, რომლის დროსაც ეს მეთოდი იმ ადამიანზე გამოცადეს, რომლის ტვინიც უკვე მკვდარი იყო. რაც შეეხება პირველ ცოცხალ პაციენტს, ის რიჩარდ სლეიმენია, რომელსაც ოპერაცია მასაჩუსეტსის გენერალურ საავადმყოფოში ჩაუტარდა.

ქსენოტრანსპლანტაცია, რაც სახეობათა შორის ტრანსპლანტაციას გულისხმობს, იმედის მომცემია პაციენტებისთვის, რომელთაც დონორთა ორგანოების მისაღებად ლოდინი წლობით უწევთ. ბევრი მათგანი იქამდე კვდება, სანამ მსგავსი შესაძლებლობა მიეცემა, ამიტომ ღორის სხეულის გენმოდიფიცირებული ნაწილებით მრავალი ადამიანის სიცოცხლის გადარჩენის საშუალებაა გვეძლევა.

ერთ-ერთი პირველი ასეთი პაციენტი კი სწორედ ლისა პისანოა. რობერტ მონტგომერის თქმით, ოპერაციიდან ორ კვირაში ის თავს უკვე კარგად გრძნობდა, მისი თირკმელი კი იდეალურად ფუნქციონირებდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

ისტორიაში პირველად, ექიმები პაციენტში ფუნქციურ ღვიძლს ზრდიან

 

პიტსბურგში დაფუძნებული ბიოტექნოლოგიური კომპანია ღვიძლის უკმარისობის მქონე პაციენტს უნიკალური მეთოდით მკურნალობს. ისტორიაში პირველად, მეცნიერები პაციენტის სხეულში ფუნქციურ ღვიძლს ზრდიან.

თუ პროცედურა წარმატებით დასრულდება, ეს ახალი თერაპია იქნება მათთვის, ვისაც ღვიძლის გადანერგვა ესაჭიროება და დონორს თვეების განმავლობაში ელოდება.

LyGenesis ამჟამად ტესტირებას მხოლოდ ერთ ადამიანზე ატარებს. პაციენტს ღვიძლის ბოლო სტადიის დაავადება (ESLD) აქვს.

Nature-ის ცნობით, ექსპერიმენტული პროცედურა ჰიუსტონში 25 მარტს ჩატარდა. მოხსენების თანახმად, პაციენტი თავს უკეთ გრძნობს და მისი გამოჯანმრთელება სწრაფი ტემპებით მიმდინარეობს. მიუხედავად ამისა, ლიმფურ კვანძში ახალი ღვიძლის მსგავსი ორგანოს ფორმირებას შეიძლება რამდენიმე თვე დასჭირდეს.

გარდა ამისა, ინდივიდი იმუნოსუპრესიულ პრეპარატებზე დარჩება, რაც დონორის უჯრედების მიღებას შეუწყობს ხელს.

ამ დროის განმავლობაში ექიმები პაციენტის მდგომარეობას ყურადღებით დააკვირდებიან.

პროცედურის ფარგლებში დონორის უჯრედები პაციენტის ლიმფურ კვანძებში შეიყვანეს. შემდგომში ეს უჯრედები მრავლდება და ახალ ღვიძლად ყალიბდება.

“ისტორიაში პირველად, ლიმფური კვანძები როგორც ცოცხალი ბიორეაქტორები ისე გამოვიყენეთ. შედეგად ახალი ორგანოს რეგენერირება ხდება”, — თქვა დოქტორმა მაიკლ ჰაფორდმა, LyGenesis-ის თანადამფუძნებელმა და აღმასრულებელმა დირექტორმა.

“მინიატიურული ღვიძლის” ზრდის პროცედურა

ეს პროცედურა ღვიძლის ჯანსაღ უჯრედებს იყენებს. ეს უჯრედი (ჰეპატოციტები) ღვიძლის მასის დაახლოებით 80%-ია და ასრულებს სხვადასხვა უჯრედულ ფუნქციას, მათ შორის მეტაბოლურს.

პროცედურის ფარგლებში მეცნიერებმა უჯრედები პაციენტის მუცლის ზედა ლიმფურ კვანძებში მოათავსეს. საუბარია ლობიოს ფორმის პატარა სტრუქტურებზე, რომელიც იმუნური სისტემის აუცილებელ კომპონენტს წარმოადგენს.

გარდა მუცლისა, ლიმფური კვანძები ასევე გვხვდება კისერსა და გულმკერდში. შესაბამისად, მკვლევრებმა პაციენტის ლიმფურ კვანძში უჯერდები კისრის კათეტერის გამოყენებით შეიყვანეს.

“ასეთ შემთხვევაში ლიმფური კვანძი მოქმედებს როგორც in vivo ბიორეაქტორი, რომელიც ჰეპატოციტებს ფუნქციური ექტოპიური ქსოვილის გამომუშავებაში ეხმარება”, — აღნიშნულია კვლევაში.

უფრო მარტივად რომ ვთქვათ, ეს უჯრედები რამდენიმე თვის განმავლობაში უნდა გამრავლდეს. შედეგად ღვიძლის უკმარისობის მქონე ადამიანში ლიმფური კვანძები როგორც მეორე ღვიძლის მსგავსი ორგანო ისე იფუნქციონირებს.

ეს ყველაფერი ორგანოების დეფიციტის პრობლემის მოსაგვარებლად ხდება, რომელიც სულ უფრო სერიოზული პრობლემაა.

ყოველწლიურად, მხოლოდ აშშ-ში ათასზე მეტი ადამიანი ღვიძლის გადანერგვის მოლოდინისას კვდება. გარდა ამისა, ბევრი პაციენტი ტრანსპლანტაციასაც არ ექვემდებარება. ეს იმიტომ, რომ ისინი მსგავსი პროცედურებისთვის ზედმეტად დასუსტებულები არიან და მას უბრალოდ ვერ უძლებენ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინამსოფლიო

ჯანმო – ფრინველის გრიპის ადამიანებში მზარდი გავრცელება შემაშფოთებელია – მიმდინარეობს მუშაობა ვაქცინებისა და თერაპიული საშუალებების შემუშავების მიზნით

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ შეშფოთება გამოხატა H5N1 ფრინველის გრიპის მზარდი გავრცელების გამო ახალ სახეობებზე, მათ შორის ადამიანებზე, რომლებსაც სიკვდილიანობის “არაჩვეულებრივად მაღალი” მაჩვენებელი აქვთ.
”ვფიქრობ, ეს უზარმაზარ შეშფოთებას იწვევს”, – განუცხადა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მთავარმა მეცნიერმა ჯერემი ფარარმა ჟურნალისტებს.
ფრინველის გრიპის ამჟამინდელი აფეთქება 2020 წელს დაიწყო და ათობით მილიონი ფრინველის დაღუპვა გამოიწვია, დაინფიცირდნენ გარეული ფრინველებიც, ასევე ხმელეთისა და ზღვის ძუძუმწოვრები.
აღსანიშნავია, რომ ამ სიას ცოტა ხნის წინ ძროხები და თხებიც შეუერთდნენ, რამაც სპეციალისტების გაკვირვება გამოიწვია, რადგან მანამდე ისინი ამ ტიპის გრიპის მიმართ მგრძნობიარეებად არ მიიჩნეოდნენ.
„A (H5N1) შტამი გლობალური ზოონოზური ცხოველების პანდემია გახდა“, – აღნიშნაფარარმა.
მისი თქმით, შეშფოთებას იწვევს ის, რომ ვირუსი ვითარდება და ადამიანების დაინფიცირების უნარს იძენს, შემდეგ კი, შესაძლოა, ადამიანიდან ადამიანზეგადაცემაც დაიწყოს, თუმცა, ჯერჯერობით, არ არსებობს არანაირი მტკიცებულება, რომ A(H5N1) ტიპის გრიპის ვირუსი  ადამიანებს შორის ვრცელდება.
ამასთან, ჯერემი ფარარის განმარტებით, ასობით შემთხვევაში, როდესაც ადამიანები ცხოველებთან კონტაქტის შედეგადდაინფიცირდნენ, “სიკვდილობის მაჩვენებელი არაჩვეულებრივად მაღალია”, თქვა ფარარმა.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, 2003 წლიდან მიმდინარესწლის 1-ელ აპრილამდე პერიოდში, მსოფლიოს 23 ქვეყანაში, ადამიანების დაინფიცირების 889 შემთხვევიდან 463ფატალური შემთხვევა დაფიქსირდა, რაც იმას ნიშნავს, რომ სიკვდილიანობის მაჩვენებელმა 52 პროცენტი შეადგინა.
ჯერემი ფარარმა განაცხადა, რომ მიმდინარეობს ძალისხმევა H5N1-ის ვირუსისვაქცინებისა და თერაპიული საშუალებების შემუშავების მიზნით და დასძინა, რომ აუცილებელია, რეგიონულ და ეროვნულ ჯანდაცვის ორგანოებს მთელ მსოფლიოში ვირუსის დიაგნოსტიკის საშუალება ჰქონდეთ.
მისი თქმით, ეს საჭიროა იმისთვის, რომ თუ H5N1 ვირუსი ადამიანებიდან ადამიანებზე გადასვლას დაიწყებს, მსოფლიო „მყისიერი რეაგირების პოზიციაში“ იყოს. ფარარის განმარტებით, მნიშვნელოვანია, რომ ვაქცინებზე, თერაპიულ საშუალებებსა და დიაგნოსტიკაზე თანაბარი ხელმისაწვდომობა არსებობდეს.

წყარო : sciencealert.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

ზოგიერთი ბავშვი სპინა ბიფიდას დიაგნოზით იბადება. რას ნიშნავს ხერხემლის ეს დეფექტი და როგორ ვიცხოვროთ მასთან ერთად?

სპინა ბიფიდა საკმაოდ იშვიათი დაავადებაა და ამიტომაც მის შესახებ ბევრს არც სმენია. ეს არის დეფექტი, რომლის დროსაც ნაყოფის ნერვული მილი არ ვითარდება ან სათანადოდ არ იხურება. ამან შეიძლება გამოიწვიოს სხვადასხვა დარღვევა – ზურგის ტვინის დიდი თიაქარით დაწყებული (რაც ჯანმრთელობის სერიოზულ პრობლემებს იწვევს), ხერხემლის მცირე დეფექტით დამთავრებული (ამის შესახებ ადამიანმა შეიძლება ვერც ვერასდროს გაიგოს, რადგან ის ულტრაბგერითი დიაგნოსტირების დროსაც კი არ ჩანს).

დაზიანების ადგილმდებარეობისა და ხარისხიდან გამომდინარე, სპინა ბიფიდამ ასევე შეიძლება გამოიწვიოს:

–    მოძრაობის დარღვევები, რაც ფეხის კუნთების სისუსტით ან მათი სრული უმოძრაობით არის განპირობებული. ამ შემთხვევებში შეიძლება საჭირო გახდეს სპეციალური მოწყობილობა, ხელჯოხი ან ეტლი;
–    შარდისა და განავლის შეუკავებლობის პრობლემები. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ისეთი გართულებები, როგორიცაა საშარდე გზების ინფექცია, ჰიდრონეფროზი და სხვა.

სპინა ბიფიდას მქონე ადამიანების სიცოცხლის ხანგრძლივობა მკურნალობისა და დაზიანების ხარისხზეა დამოკიდებული. ბოლო წლებში მედიცინის განვითარების შედეგად, სპინა ბიფიდას მწვავე ფორმის დროსაც კი სულ უფრო ნაკლები ბავშვი იღუპება. სტატისტიკის მიხედვით, 70% -ზე მეტი სიცოცხლეს ინარჩუნებს. სპინა ბიფიდას მქონე ადამიანებში, რომლებიც დიდ ბრიტანეთში 1963-დან 1971 წლამდე დაიბადნენ, სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა 29 წელს შეადგენდა. თავად კვლევა 50 წელს გაგრძელდა და პუბლიკაციის გამოქვეყნების დროს მონაწილეთა 32% ცოცხალი იყო.

სპინა ბიფიდას შემთხვევაში ინტელექტი დიდად არ ზარალდება: შესაბამისი ინდიკატორები ხშირად საშუალოზე დაბალია, მაგრამ მაინც ნორმის ფარგლებშია. ამავდროულად, ასეთ ბავშვებს სწავლასთან დაკავშირებული პრობლემები ხშირად აქვთ, კერძოდ, რაღაცის დამახსოვრების შედარებით ცუდი უნარის გამო.

სპინა ბიფიდას პროფილაქტიკისთვის რეკომენდებულია, რომ ყველა ქალმა, რომელიც შეიძლება დაორსულდეს, მუდმივად მიიღოს ფოლიუმის მჟავა: რატომღაც ფოლატის დეფიციტი სპინა ბიფიდას განვითარების რისკს ზრდის. დეფექტი ჩასახვიდან მესამე-მეოთხე კვირას ვითარდება. ეს ის პერიოდია, როცა ბევრმა ქალმა შეიძლება ორსულობის შესახებ ჯერ არაფერი იცოდეს და ფოლიუმის მჟავასაც არ იღებდეს. თუმცა აქვე უნდა გვახსოვდეს, რომ ეს მეთოდი სპინა ბიფიდას განვითარების რისკს მხოლოდ ამცირებს, მაგრამ არ გამორიცხავს.

 

თუ ჩვილს სპინა ბიფიდა დაუფიქსირდა, დაიწყეთ აბილიტაცია!

 

პირველ რიგში განვმარტოთ, რა არის აბილიტაცია. რეაბილიტაციისგან განსხვავებით, ეს არ არის დაკარგული უნარების აღდგენა, არამედ იმის შეძენა, რაც ადამიანს არც ჰქონია. გადაადგილებასთან დაკავშირებულმა პრობლემებმა ცხოვრების ხარისხი რომ არ გააუარესოს, ფიზიკური თერაპევტის დახმარებით რეგულარული ვარჯიში არის აუცილებელი და მნიშვნელოვანი. ეს პაციენტს საშუალებას მისცემს,  ყოველდღიური საქმეების მაქსიმალურ რაოდენობას გაუმკლავდეს. ამავე დროს, მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, რომ საბოლოოდ სიარულს ყველა ბავშვი ვერ შეძლებს, მაშინაც კი, თუ მათთან სპეციალისტები 24 საათის განმავლობაში იმუშავებენ.

იდეალურ შემთხვევაში, ფიზიკურმა თერაპევტმა ბავშვთან მუშაობა რაც შეიძლება ადრე უნდა დაიწყოს. მომავალში ამის გაკეთება შეუძლიათ მშობლებს, რომლებსაც  ზედამხედველობას სპეციალისტი გაუწევს. თუ ბავშვი კურსს მხოლოდ ექვს თვეში ერთხელ გადის, ხოლო დანარჩენ დროს არანაირი დატვირთვა არ აქვს, მაშინ შედეგი უმნიშვნელო იქნება. ამიტომაც ფიზიკურ თუ ოკუპაციურ თერაპევტთან მუშაობა არის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი. თუ ბავშვს სიარული არ შეუძლია ან გადაადგილება ვერ გამოსდის ისე, როგორც სურს, საჭიროა, რომ მას კომფორტული ეტლი ჰქონდეს.

 

მიეცით ბავშვს მაქსიმალური დამოუკიდებლობა!

 

სპინა ბიფიდას მქონე მრავალი ადამიანი, სამედიცინო მიღწევების წყალობით, იზრდება, სწავლობს, მუშაობს და მშობლებისგან დამოუკიდებლად ცხოვრობს. როგორ შეიძლება ეს მოხდეს, ამერიკის სპინა ბიფიდას ასოციაციის მასალებში დეტალურად არის აღწერილი.

ამიტომაც თავიდანვე მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს მივცეთ საშუალება გააკეთოს ის, რისი გაკეთებაც  თავად შეუძლია და აღვზარდოთ ის, როგორც საზოგადოების სრულფასოვანი წევრი და არა –  შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე და სხვაზე დამოკიდებული პიროვნება. მაგალითად, სკოლის ასაკში კარგი იქნება, რომ ბავშვს კათეტერის დამოუკიდებლად დაყენება შეეძლოს. ასეთ დროს მას სკოლაში რეგულარული სიარული შეეძლება. მნიშვნელოვანია მივცეთ ბავშვს არჩევანის საშუალება – ვუამბოთ მას დაავადების შესახებ, ჩაერთოს ყოველდღიური პრობლემების მოგვარებაში, წავახალისოთ მისი ინტერესი ამა თუ იმ სფეროს მიმართ (სპორტი, მუსიკა და სხვ.), მივცეთ საკუთარ თავზე ზრუნვის საშუალება (მაგალითად, შხაპი თვითონ მიიღოს), იმოძრავოს სხვისი დახმარების გარეშე, მიმართოს ექიმს. ეს და კიდევ ბევრი სხვა რამ, მას დაეხმარება დამოუკიდებელი გახდეს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

პირველი ადამიანი, რომელსაც ღორის თირკმელი გადაუნერგეს, კლინიკიდან უკვე გაწერეს

62 წლის რიკ სლე­ი­მა­ნი პირ­ვე­ლი ადა­მი­ა­ნია, რო­მელ­საც გე­ნე­ტი­კუ­რად მო­დი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი ღო­რის თირკმე­ლი გა­და­უ­ნერ­გეს. მას ოპე­რა­ცია მა­სა­ჩუ­სეტ­სის სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში ჩა­უ­ტარ­და. კაცი სახ­ლს ინო­ვა­ცი­უ­რი ოპე­რა­ცი­ი­დან ორი კვი­რის შემ­დეგ და­უბ­რუნ­და. ექი­მე­ბის თქმით, ის თავს კარ­გად გრძნობს.

ღო­რის ორ­გა­ნო­ე­ბის ადა­მი­ა­ნის­თვის ტრან­სპლან­ტა­ცია აქამ­დეც უც­დი­ათ, თუმ­ცა ყვე­ლა მცდე­ლო­ბა წა­რუ­მა­ტე­ბე­ლი იყო. პრო­ცე­დუ­რის წარ­მა­ტე­ბას კი ახლა მეც­ნი­ე­რე­ბი ასე აფა­სე­ბენ – “ის­ტო­რი­უ­ლი ეტა­პი ტრან­სპლან­ტა­ცი­ის სფე­რო­ში”.

მე­დი­კო­სე­ბის ცნო­ბით, პა­ცი­ენ­ტი ებ­რძო­და თირკმე­ლე­ბის და­ა­ვა­დე­ბას და ავად­მყო­ფო­ბა ბოლო სტა­დი­ა­ში იყო, ამი­ტომ სა­ჭი­რო­ებ­და ორ­გა­ნოს გა­და­ნერგვას. ექი­მებ­მა კი ღო­რის გე­ნე­ტი­კუ­რად მო­დი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი თირკმე­ლი გა­და­უ­ნერ­გეს. ოპე­რა­ცია 4 სა­ა­თის გან­მავ­ლო­ბა­ში მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და.

მე­დი­კო­სე­ბის თქმით, ორ­გა­ნო ჩვე­უ­ლებ­რივ ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს და მა­მა­კაცს ჯან­მრთე­ლო­ბის პრობ­ლე­მე­ბი არ აწუ­ხებს.

“სა­ა­ვად­მყო­ფოს და­ტო­ვე­ბა და სახ­ლში წას­ვლა ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე ბედ­ნი­ე­რი მო­მენ­ტია ჩემს ცხოვ­რე­ბა­ში”, – თქვა პა­ცი­ენ­ტმა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

ისტორიაში პირველად, ღორის თირკმელი ცოცხალ პაციენტს გადაუნერგეს

62 წლის რიჩარდ სლეიმენი პირველი ადამიანი გახდა, რომელმაც ღორის თირკმლის ტრანსპლანტატი მიიღო. მასაჩუსეტსის General Hospital-ში შესაბამისი ოპერაცია 16 მარტს ჩატარდა. პაციენტი თავს კარგად გრძნობს და შესაძლოა, მალე საავადმყოფოდან გაწერონ.

ჩატარებული პროცედურის წარმატებულობა იმედს იძლევა, რომ ერთ დღეს ღორის ორგანოების ტრანსპლანტატები გავრცელებულ პრაქტიკად იქცევა და მისი საშუალებით ასიათასობით ადამიანის სიცოცხლის გადარჩენა მოხერხდება. ამ მომენტისთვის, მხოლოდ აშშ-ში, თირკმლის გადანერგვის მომლოდინეთა რიგში 93 000 ადამიანია.

რამდენიმე წელია, რაც მეცნიერები გენეტიკურად მოდიფიცირებული ღორების შესაქმნელად მუშაობენ. ეს იმისათვის, რომ კრიტიკული საჭიროების შემთხვევაში, ღორის ორგანოების ადამიანში გადანერგვა იყოს შესაძლებელი. ამ მხრივ ბოლო წლებში არაერთი ექსპერიმენტი ჩატარდა, მათ შორის ორ მკვდარ რეციპიენტზე, რომლებიც ჯერ კიდევ ხელოვნური სუნთქვის აპარატზე იყვნენ მიერთებული.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

კოვიდ19-ის ვაქცინის მწარმოებელი კომპანია კიბოს სამკურნალო წამლის გამოშვებას აპირებს

შემოსავლების სწრაფი ვარდნის შემდეგ, გერმანული ბიოტექნოლოგიური კომპანია BioNTech იმედებს ამყარებს კიბოს სამკურნალო წამლის გამოშვებაზე. ინფორმაციას სააგენტო „როიტერსი“ ავრცელებს.

კომპანიამ, რომელმაც Pfizer-თან თანამშრომლობით კოვიდ-19-ის ვაქცინა შექმნა, 20 მარტს განაცხადა, რომ 2023 წლის მონაცემებზე დაყრდნობით, კომპანიის შემოსავლები მკვეთრად შემცირდა და კომპანიის სრული ძალისხმევა ამიერიდან კიბოს საწინააღმდეგო წამლის შემუშავებაზე გადავა.

კომპანია ქალაქ მაინცში მდებარეობს. მათ მიერვე გამოქვეყნებული მონაცემების მიხედვით, BioNTech-ის შემოსავალმა 4 მილიარდამდე ევრო შეადგინა 2023 წელს, რაც სამი მეოთხედით ნაკლებია 2022 წელთან შედარებით. სუფთა მოგება აქედან 930.3 მილიონი ევროა, რაც 90%-ით ნაკლებია, ვიდრე ერთი წლით ადრე ჰქონდა კომპანიას.

კომპანიამ გაცხადებულად დაისახა მიზნად, რომ პირველ ონკოლოგიურ პრეპარატს 2026 წელს გამოუშვებს, ხოლო 2030 წლისთვის სიმსივნის 10 სახეობა იქნება დაზუსტებული, რა შემთხვევაშიც ეს პრეპარატები დაენიშნებათ პაციენტებს.

BioNTech-მა იანვარში განაცხადა, რომ 2025 წლისთვის შემოსავლები კვლავ გაეზრდება და ინვესტიციებს ონკოლოგიური ბიზნესისკენ მიმართავს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 6 7 8 9 10 95
Page 8 of 95