close

მედიცინა

გამოგონება - ინოვაციაგანათლებამედიცინასაქართველოტექნოლოგიები

Ikids-ი – პირველი ვებგვერდი საქართველოში ატიპიური განვითარების მქონე ბავშვებისთვის

სტუდენტების გუნდმა შექმნა ვებგვერდი ,,Ikids-ი”, რომელიც ატიპიური განვითარების მქონე ბავშვებს დაეხმარება სოციალიზაციასა და განვითარებაში. გუნდში სამი წევრია: სანდრო ალავერდაშვილი, საბა ჩხარტიშვილი და ნინო თინაშვილი. გვერდზე გამოქვეყნდება სხვადასხვა უნარის განმავითარებელი სავარჯიშოები, სარგებელს მიიღებენ არა მარტო ბავშვები, არამედ მათი მშობლები, პედაგოგები, ფსიქოლოგები, ოკუპაციური თერაპევტები, სპეციალური პედაგოგები და ა.შ. IkidS-ი საშუალებას მისცემს მათ, რომ ინტერესით ჩაერთონ სხვადასხვა აქტივობაში, განივითარონ და შეისწავლონ ესა თუ ის აუცილებელი უნარ-ჩვევა, იქნება ეს თვითმამსახურება, შემეცნება, კომუნიკაცია/მეტყველება თუ ქცევა. ვებგვერდზე განთავსდება აუდიო-ვიდეო სავარჯიშოები, რომლის შექმნაზეც იმუშავებენ გამოცდილი სპეც-პედაგოგები და ფსიქოლოგები.

ატიპიურ განვითარებაში იგულისხმება ბავშვის განვითარების ის თავისებურებები, რაც ტიპიური განვითარებისგან განასხვავებს, მაგალითად, არ შეესაბამება ასაკობრივი განვითარების სტანდარტებს. ეს შესაძლოა იყოს ამა თუ იმ ასაკისათვის დამახასიათებელი თვითმომსახურების, შემეცნებითი თუ სოციალური (მეტყველება/კომუნიკაცია) უნარების დაგვიანებით ან თავისებურად ჩამოყალიბება, ქცევითი დარღვევები და სხვ. ატიპიური განვითარება დამახასიათებელია დაუნის სინდრომის, აუტიზმის, ცერებრალური დამბლის, ჰიპერაქტივობის სინდრომის, ასევე სხვადასხვა ხარისხის გონებრივი ჩამორჩენისა თუ მეტყველების დარღვევების მქონე ადამიანებისთვის.

,,დღევანდელ ეპოქაში აქტიურად გამოიყენება თანამედროვე ტექნოლოგიები (კომპიუტერი, სმარტფონი), რაც ხელმისაწვდომი, სასურველი და სახალისოა ბავშვებისათვის. შეიძლება ითქვას, რომ ადრეული ასაკის ბავშვებიც კი სარგებლობენ ამ ტექნიკით, თუმცა, როგორც წესი, მათთვის მიმზიდველი და განმავითარებელი ვებგვერდები არაქართულენოვანია, რაც ერთგვარად იწვევს მეტყველების განვითარების შეფერხებას. ამას ადასტურებენ ნეიროფსიქოლოგები. აგრეთვე, შესაძლოა, არც იყოს მათი განვითარებისთვის შესაბამისი და გასაგები… ამ საკითხმა დამაფიქრა, თუმცა მჭირდებოდა სტიმული იმისათვის, რომ იდეა, რომელიც მქონდა, მოქმედებაში მომეყვანა. პირველად როცა გავიგე „social impact award”-ის პროექტის შესახებ, გადავწყვიტე, მიმეღო მონაწილება კონკურსში და გარკვეული წვლილი შემეტანა ამ საკმაოდ აქტუალური სოციალური პრობლემის ერთგვარად გადაჭრაში” – აღნიშნავს გუნდის ერთ-ერთი წევრი – სანდრო ალავერდაშვილი.

2012 წლის მონაცემებით, საქართველოში დაბადებული ყოველი 68 ბავშვიდან ერთს აქვს აუტისტური სპექტრი. საკმაოდ საყურადღებოა სხვადასხვა ატიპიური განვითარების ბავშვების რაოდენობა და მდგომარეობაც. ბავშვებს სწორედ ადრეული ასაკიდან ესაჭიროებათ სპეციალისტების დახმარება, მშობლების განათლება და ა.შ. რაც საქართველოს მოსახლეობისთვის ადვილი ხელმისაწვდომი არ არის.

 ,,სახელმწიფოს დაფინანსება სპეციალურ სერვისებზეც არასაკმარისია. ატიპიური განვითარების მქონე ბავშვებს კი სჭირდებათ სპეციალური პროგრამები, რომელიც მარტივად, მათთვის გასაგებად მიაწოდებს იმ სავარჯიშოებსა თუ აქტივობებს, რაც, როგორც აღვნიშნე, დაეხმარება მათ განვითარებასა და სოციუმში ინტეგრაციაში. ჩვენ ვგეგმავთ, პოპულარიზაცია გავუწიოთ და მივაწოდოთ მაქსიმალური ინფორმაცია ბენეფიციარების მშობლებს, პედაგოგებს, სპეციალისტებს  ვებგვერდის შესახებ, თუ როგორ უნდა მოიხმარონ და რატომ არის ჩვენი Ikids-ი ამ პრობლემის გადაჭრის ერთ-ერთი ოპტიმალური ვარიანტი” – აღნიშნავს სანდრო ალავერდაშვილი.

გუნდი სამომავლოდ არაერთ აქტივობას გეგმავს, კერძოდ, საქველმოქმედო ღონისძიებების ორგანიზებას, დაფინანსების მოპოვებას, არასამთავრობო ორგანიზაციებთან თანამშრომლობას, გვერდის განახლებას, განვითარებასა და ა.შ.

გუნდის მხარდასაჭერის სურვილის შემთხვევაში,  გადადით შემდეგ ბმულზე: http://socialimpactaward.ge/

 

მასალა მოამზადა:  ნინი მშვენიერიძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაგანათლებაკვლევებიმედიცინა

რამდენ ხანს უნდა იძინონ ტინეიჯერებმა და რომელ საათზე უნდა იწყებოდეს საგაკვეთილო პროცესი სკოლებში?

ახალი აკადემიური წლის დაწყებისას მილიონობით უფროსკლასელი ებრძვის მაღვიძარას, მშობლები კი მათთან იბრძვიან, რათა საწოლიდან წამოაყენონ და სკოლაში გაუშვან.

,,National Sleep Foundation-ი” აცხადებს, რომ ტინეიჯერის მოთხოვნა ძილზე დღე-ღამეში 8-10 საათს შეადგენს. ტინეიჯერების ძილის საათების შემცირება რამდენიმე წელია შეშფოთების თემა გახლავთ მეცნიერებისთვის.

აშშ-ში გამოკითხვა ჩაატარეს, რომლის დროსაც მოზარდებს ეკითხებოდნენ, უნდოდათ თუ არა, რომ გაკვეთილები უფრო გვიან დაწყებოდათ. მეცნიერთა ჯგუფი სკოლის გვიან დაწყების ეფექტს 20 წლის განმავლობაში იკვლევდა. კვლევამ აჩვენა, რომ დილის 8 საათამდე გაღვიძებას და ადგომას სერიოზული შედეგები მოჰყვება სწავლისა და ჯანმრთელობის თვალსაზრისით და ეს არსებითად გამოწვეულია არა ტინეიჯერების ძილისადმი დამოკიდებულებით, არამედ ადამიანის ბიოლოგიით.

ზოგადად ადამიანის, და კონკრეტულად, ტინეიჯერის, არასაკმარისად ძილს სერიოზული უარყოფითი შედეგები აქვს. მოზარდები, რომლებსაც ღამით არასაკმარისად (8 საათზე ნაკლები) ძინავთ, მიდრეკილნი არიან სიგარეტის, ნარკოტიკებისა და ალკოჰოლის მოხმარებისკენ.

მოზარდებში დეპრესიის სიხშირე მატულობს დღე-ღამეში 9 საათზე ნაკლები დროით ძილის პარალელურად.

ამერიკული ორგანიზაცია RAND Corporation- ის ახლად გამოქვეყნებული მოხსენების თანახმად, სკოლის 8:00-ის ნაცვლად 8:30 საათზე დაწყება ქვეყნის ეკონომიკაზედ დადებითად აისახება, ვინაიდან გაიზრდება პროფესიული საქმიანობის შესრულება და შემცირდება ავტო ავარიების რიცხვი, რომელიც ხშირ შემთხვევაში ტინეიჯერი მძღოლის ძილის ნაკლებობითაა გამოწვეული.

ტინეიჯერის ტვინის ბიოლოგია

ჩვენი ტვინი გამოყოფს ძილის ჰორმონს მელატონინს, როგორც სიგნალს, რომელიც საშუალებას გვაძლევს დავიძინოთ. წინა ტინეიჯერულ ასაკსა და მოზრდილებში, მელატონინის სეკრეცია მოქნილი და ცვლადია და ძილის დრო გენეტიკაზეა დაფუძნებული. მაგრამ დრო განსხვავდება ტინეიჯერებში, ვინაიდან ის დაკავშირებულია სქესობრივი სიმწიფესთან.

პრაქტიკულად ყველა მოზარდისთვის, მელტონინის სეკრეცია არ იწყება 10:45 საათამდე და გრძელდება დაახლოებით დილის 8 საათამდე. ეს იმას ნიშნავს, რომ მოზარდების უმეტესობა ვერ იძინებს სანამ მელატონინის სეკრეცია არ დაიწყება, და ძნელია გაიღვიძო, სანამ მელატონინის სეკრეცია შეჩერდება. მელატონინის სეკრეციის ეს ფიქსირებული ნიმუში ინდივიდუალურად იცვლება გენეტიკურად უპირატესი ძილის / გაღვიძების დროთი მაშინვე, როგორც კი სქესობრივი მომწიფება დასრულდება.

ტინეიჯერების უნიკალური ძილის / გაღვიძების ნიმუში მათ კონტროლს მიღმაა. უბრალოდ, მოზარდების ადრე დაწოლა არ არის გამოსავალი. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ტინეიჯერის ტვინის ბიოლოგია პირდაპირ ეწინააღმდეგება სასკოლო განრიგს, რომელიც, როგორც წესი, მოითხოვს, რომ მოზარდების გაკვეთლები უფრო ადრე იწყებოდეს.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ იმ სკოლების შედეგები, რომლებმაც გაკვეთილები უფრო გვიან დაიწყეს, საიმედო აღმოჩნდა, შემცირდა ტინეიჯერების მიერ ნარკოტიკების, სიგარეტისა და ალკოჰოლური მოხმარება. 70 პროცენტით შემცირდა ტინეიჯერებში ავტოავარიების რიცხვი.

 

წყარო: https://theconversation.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

ავსტრალიელმა მეცნიერებმა კანის კიბოს დამარცხების ორ ახალ გზას მიაკვლიეს

ავსტრალიელი მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ მათ მელანომის სასიცოცხლო ორგანოებზე გავრცელებისგან აღკვეთის ხერხს მიაკვლიეს.

ავსტრალიის მელანომის ინსტიტუტის მკვლევარების მიერ მესამე სტადიის მელანომით დაავადებულ პაციენტებში, რომელთაც სიმსივნეები ქირურგიული ჩარევის გზით ამოკვეთილი ჰქონდათ, ჩატარებული საერთაშორისო მედიკამენტური ცდები წარმატებით დასრულდა. მკვლევარებმა ორი ცდა ჩაატარეს, ერთი იმუნოთერაპიაზე და მეორე – მიზნობრივ თერაპიებზე დაფუძნებული.

ავსტრალიის მელანომის ინსტიტუტის სამედიცინო დირექტორმა პროფესორმა ჯორჯინა ლონგმა განაცხადა, რომ ეს “გარღვევა” კანის კიბოს (დაავადება, რომელიც ყოველ ხუთ საათში ერთ ავსტრალიელს კლავს) მკურნალობას მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს.

ნორმალურ ვითარებაში მესამე ეტაპის პაციენტები კიბოს პროგრესირებისა და ფატალური მელანომას განვითარების  მაღალი რისკის ქვეშ იმყოფებოდნენ (40-70 პროცენტი).

პირველი ცდის ფარგლებში პაციენტებს ერთი წლის განმავლობაში იმუნოთერაპიის მედიკამენტებს – ნივოლუმაბს ან იპილიმუმაბს აძლევდნენ. იმუნოთერაპიები აღადგენს იმუნურ სისტემას და მელანომის უჯრედებს ანადგურებს.

„შემიძლია პაციენტებს განვუცხადო, რომ მას შემდეგ რაც ქირურგიული ოპერაცია ჩაუტარდებათ, შეუძლიათ ჩაიტარონ 12-თვიანი მედიკამენტური თერაპია, რაც კიბოს უკან დახევის შანსს 50-დან 25 პროცენტამდე შეამცირებს (იპილიმუმაბით) და დანარჩენ 35 პროცენტს (ნევოლუმაბით),“ – განაცხადა პროფესორმა ლონგმა.

რაც შეეხება მეორე  ცდას, მის ფარგლებში პაციენტებმა მიიღეს მიზნობრივი თერაპიის კომბინაცია, რომლებიც ბლოკავენ კონკრეტული გენის მოქმედებს, მელანომის დრაივერს.

„თუკი მელანომას უკან დახევის და შენი სიკვდილის შანსი 50 პროცენტია, მე გეუბნებით, რომ ამ მედიკამენტების 12 თვის განმავლობაში მიღება ამ შანსს 25 პროცენტამდე, ან უფრო ნაკლებამდე ამცირებს. ეს კი უზარმაზარი შედეგია,“ – განაცხადა პროფესორმა ლონგმა.

კვლევები აღნიშნული მედიკამენტების მწარმოებელი ფარმაცევტული კომპანიების მიერ დაფინანსდა. მათი შედეგები სამედიცინო ონკოლოგიის ევროპული საზოგადოების (ESMO) 2017 წლის კონგრესზე( European Society for Medical Oncology (ESMO) 2017 Congress) იქნება წარმოდგენილი, რომელიც მაისში ესპანეთში გაიმართება.

 

წყარო: http://www.smh.com.au

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოამედიცინა

როგორი უნდა იყოს ჯანმრთელი ადამიანის სრულფასოვანი კვება?

 რაციონალური კვება არის ფიზიოლოგიური თვალსაზრისით ჯანმრთელ ადამიანთა სრულფასოვანი კვება მათი ასაკის, სქესისა და შრომითი საქმიანობის, ასევე კლიმატური პირობებისა და სხვა ფაქტორების გათვალისწინებით. რაციონალურმა კვებამ უნდა უზრუნველყოს ორგანიზმის შინაგანი გარემოს მუდმივობა (ჰომეოსტაზი) და მაღალ დონეზე შეინარჩუნოს ორგანიზმის ცხოველმყოფელობა (ზრდა, განვითარება, ორგანოთა და სისტემათა ფუნქციები).

საკვების რაციონის მიმართ წაყენებული ზოგადი მოთხოვნები ასახულია შემდეგ პისტულაციებში:

  1. დღიური საკვები რაციონი თავისი ენერგეტიკული ღირებულებით შეესაბამება ორგანიზმის ენერგოხარჯვებს. ენერგიაზე ორგანიზმის მოთხოვნილება დამოკიდებულია ასაკზე და მასთან დაკავშირებულ ძირითად ცვლაზე, სქესზე, სხეულის მასისა და სიმაღლის თანაფარდობაზე, პროფესიულ და არაპროფესიულ საქმიანობაზე, ცხოვრების ხარისხსა და პირობებზე, კლიმატზე. ენერგიაზე მოთხოვნილება ასევე განისაზღვრება ორგანიზმის ფიზიოლოგიური მდგომარეობით (ფეხმძიმობა, ძუძუთი კვება).
  2. ორგანიზმის ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებები უნდა დაკმაყოფილდეს საკვები ნივთიერებების იმ რაოდენობითა და პროპორციებით, რომლებიც მაქსიმალურად სასარგებლოა ორგანიზმისათვის. ამ პოსტულატს საფუძვლად უდევს საკვები რაციონის მიმართ ბალანსური მიდგომა, რაც განისაზღვრავს რაციონის ხარისხს: ნუტრიენტების შემცველობას, შეუცვლელ და შენაცვადი ნივთიერებების თანაფარდობას (ცხოველური და მცენარეული ცილები; ცხიმოვანი მჟავები; ნახშირწყლების, ვიტამინებისა და მინერალური ნივთიერებების პროპორციები). ეს პორტულატისაფუძვლად უდევს მოსახლეობის სხვადასხვა ჯგუფებისათვის რაციონების სწორ შედგენას.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერები: სასმელების ინდუსტრია ალკოჰოლისა და კიბოს რისკს შორის კავშირს მალავს

 ალკოჰოლური სასმელების მრეწველობა იყენებს უარყოფის, დამახინჯებისა განადგურების ტაქტიკას, რათა ალკოჰოლის მოხმარებასა და კიბოს განვითარების რისკის შესახებ ადამიანები შეცდომაში შეიყვანოს.

ამის შესახებ აღნიშნულია კვლევაში, რომელიც ხუთშაბათს გამოქვეყნდა და რომლის ავტორები ლონდონის ჰიგიენისა და ტროპიკული მედიცინისა და შვედეთის კაროლინსკის ინსტიტუტის მეცნიერები არიან.

კვლევის თანახმად, სასმელების ინდუსტრიის ორგანიზაციები ხშირად ავრცელებენ ინფორმაციას იმის შესახებ, რომ არ არსებობს მტკიცებულებებს იმის შესახებ, რომ ალკოჰოლის მოხმარებასა და კიბოს შორის კავშირი არსებობს.

სხვა სტრატეგიები მოიცავს ნებისმიერი კავშირის უარყოფას, ან იმის განცხადებას, რომ ზომიერ სმასა და კიბოს შორის რისკი არ არსებობს.

 კვლევას აშშ-ის ალკოჰოლის სავაჭრო ასოციაცია – ,,Distilled Spirits Council=ი” გამოეხმაურა და განაცხადა, რომ კვლევა „შერჩევითი“ და „ტენდენციურია.“

ორგანიზაცია ,,International Alliance for Responsible Drinking-ი”, რომელიც ლუდის უმსხვილესი დისტილატორია, განაცხადა, რომ ის კვლევის დასკვნებს არ ეთანხმება.

მზარდი რისკი

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია აცხადებს, რომ ალკოჰოლი მოხმარება მთელი რიგი სახეობის სიმსივნეების მკაფიოდ გამოხატულ რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს, მათ შორის, ღვიძლის, მკერდისა და მსხვილი ნაწლავის სიმსივნეების.  კიბოს რისკი კი ალკოჰოლის მოხმარების დონის პროპორციულად იზრდება.

კვლევის ჯგუფმა 30 ალკოჰოლური ინდუსტრიის ორგანიზაციის ვებგვერდებსა და დოკუმენტებში 2016 წლის სექტემბრიდან 2016 წლის დეკემრამდე პერიოდში განთავსებული ინფორმაცია გააანალიზა.

“სამეცნიერო მტკიცებულების წონა ნათელია – ალკოჰოლის მიღება კიბოს ზოგიერთი ყველაზე გავრცელებული,,ფორმის რისკს ზრდის”, – აცხადებს LSHTM- ის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროფესორი მარკ ფეტირიუ, რომელიც კვლევის თანაავტორია.

ფეტირუს მტკიცებით, კვლევის დასკვნები, რომელიც ჟურნალ Drug and Alcohol Review-ში გამოქვეყნდა, მნიშვნელოვანია, ვინაიდან ალკოჰოლის ინდუსტრია ხშირად ჩართულია მთელი მსოფლიოს მოსახლეობაში ჯანდაცვასთან დაკავშირებული ინფორმაციის გავრცელებაში.

 

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერები: სასმელების ინდუსტრია ალკოჰოლისა და კიბოს რისკს შორის კავშირს მალავს

 ალკოჰოლური სასმელების მრეწველობა იყენებს უარყოფის, დამახინჯებისა განადგურების ტაქტიკას, რათა ალკოჰოლის მოხმარებასა და კიბოს განვითარების რისკის შესახებ ადამიანები შეცდომაში შეიყვანოს.

ამის შესახებ აღნიშნულია კვლევაში, რომელიც ხუთშაბათს გამოქვეყნდა და რომლის ავტორები ლონდონის ჰიგიენისა და ტროპიკული მედიცინისა და შვედეთის კაროლინსკის ინსტიტუტის მეცნიერები არიან.

კვლევის თანახმად, სასმელების ინდუსტრიის ორგანიზაციები ხშირად ავრცელებენ ინფორმაციას იმის შესახებ, რომ არ არსებობს მტკიცებულებებს იმის შესახებ, რომ ალკოჰოლის მოხმარებასა და კიბოს შორის კავშირი არსებობს.

ს ხვა სტრატეგიები მოიცავს ნებისმიერი კავშირის უარყოფას, ან იმის განცხადებას, რომ ზომიერ სმასა და კიბოს შორის რისკი არ არსებობს.

კვლევას აშშ-ის ალკოჰოლის სავაჭრო ასოციაცია – ,,Distilled Spirits Council-ი”გამოეხმაურა და განაცხადა, რომ კვლევა „შერჩევითი“ და „ტენდენციურია.“

ორგანიზაცია ,,International Alliance for Responsible Drinking-მა”, რომელიც ლუდის უმსხვილესი დისტილატორია, განაცხადა, რომ ის კვლევის დასკვნებს არ ეთანხმება.

მზარდი რისკი

 ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია აცხადებს,  რომ ალკოჰოლი მოხმარება მთელი რიგი სახეობის სიმსივნეების მკაფიოდ გამოხატულ რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს, მათ შორის, ღვიძლის, მკერდისა და მსხვილი ნაწლავის სიმსივნეების.  კიბოს რისკი კი ალკოჰოლის მოხმარების დონის პროპორციულად იზრდება.

კვლევის ჯგუფმა 30 ალკოჰოლური ინდუსტრიის ორგანიზაციის ვებგვერდებსა და დოკუმენტებში 2016 წლის სექტემბრიდან 2016 წლის დეკემრამდე პერიოდში განთავსებული ინფორმაცია გააანალიზა.

,,სამეცნიერო მტკიცებულების წონა ნათელია – ალკოჰოლის მიღება კიბოს ზოგიერთი ყველაზე გავრცელებული ფორმის რისკს ზრდის”, – აცხადებს LSHTM- ის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროფესორი მარკ ფეტირიუ, რომელიც კვლევის თანაავტორია.

ფეტირუს მტკიცებით, კვლევის დასკვნები, რომელიც ჟურნალ Drug and Alcohol Review-ში გამოქვეყნდა, მნიშვნელოვანია, ვინაიდან ალკოჰოლის ინდუსტრია ხშირად ჩართულია მთელი მსოფლიოს მოსახლეობაში ჯანდაცვასთან დაკავშირებული ინფორმაციის გავრცელებაში.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერები: სასმელების ინდუსტრია ალკოჰოლისა და კიბოს რისკს შორის კავშირს მალავს

 ალკოჰოლური სასმელების მრეწველობა იყენებს უარყოფის, დამახინჯებისა განადგურების ტაქტიკას, რათა ალკოჰოლის მოხმარებასა და კიბოს განვითარების რისკის შესახებ ადამიანები შეცდომაში შეიყვანოს.

ამის შესახებ აღნიშნულია კვლევაში, რომელიც ხუთშაბათს გამოქვეყნდა და რომლის ავტორები ლონდონის ჰიგიენისა და ტროპიკული მედიცინისა და შვედეთის კაროლინსკის ინსტიტუტის მეცნიერები არიან.

კვლევის თანახმად, სასმელების ინდუსტრიის ორგანიზაციები ხშირად ავრცელებენ ინფორმაციას იმის შესახებ, რომ არ არსებობს მტკიცებულებებს იმის შესახებ, რომ ალკოჰოლის მოხმარებასა და კიბოს შორის კავშირი არსებობს.

ს ხვა სტრატეგიები მოიცავს ნებისმიერი კავშირის უარყოფას, ან იმის განცხადებას, რომ ზომიერ სმასა და კიბოს შორის რისკი არ არსებობს.

კვლევას აშშ-ის ალკოჰოლის სავაჭრო ასოციაცია – ,,Distilled Spirits Council-ი”გამოეხმაურა და განაცხადა, რომ კვლევა „შერჩევითი“ და „ტენდენციურია.“

ორგანიზაცია ,,International Alliance for Responsible Drinking-მა”, რომელიც ლუდის უმსხვილესი დისტილატორია, განაცხადა, რომ ის კვლევის დასკვნებს არ ეთანხმება.

მზარდი რისკი

 ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია აცხადებს,  რომ ალკოჰოლი მოხმარება მთელი რიგი სახეობის სიმსივნეების მკაფიოდ გამოხატულ რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს, მათ შორის, ღვიძლის, მკერდისა და მსხვილი ნაწლავის სიმსივნეების.  კიბოს რისკი კი ალკოჰოლის მოხმარების დონის პროპორციულად იზრდება.

კვლევის ჯგუფმა 30 ალკოჰოლური ინდუსტრიის ორგანიზაციის ვებგვერდებსა და დოკუმენტებში 2016 წლის სექტემბრიდან 2016 წლის დეკემრამდე პერიოდში განთავსებული ინფორმაცია გააანალიზა.

,,სამეცნიერო მტკიცებულების წონა ნათელია – ალკოჰოლის მიღება კიბოს ზოგიერთი ყველაზე გავრცელებული ფორმის რისკს ზრდის”, – აცხადებს LSHTM- ის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროფესორი მარკ ფეტირიუ, რომელიც კვლევის თანაავტორია.

ფეტირუს მტკიცებით, კვლევის დასკვნები, რომელიც ჟურნალ Drug and Alcohol Review-ში გამოქვეყნდა, მნიშვნელოვანია, ვინაიდან ალკოჰოლის ინდუსტრია ხშირად ჩართულია მთელი მსოფლიოს მოსახლეობაში ჯანდაცვასთან დაკავშირებული ინფორმაციის გავრცელებაში.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

დღეში 4 ფინჯანი ყავის მიღება ციროზისგან გვიცავს

 ახალი კვლევის თანახმად, დღეში ოთხი ფინჯანი ყავის მიღება საკმარისია ღვიძლის სასიკვდილო დაავადების პრევენციისთვის.

სასიცოცხლო ორგანოს განადგურებისგან დაცვა ერთ ჭიქა მცენარეულ ჩაისაც შეუძლია.

ჰოლანდიელი მეცნიერები აცხადებენ. რომ ორივე სასმელი ღვიძლის ნაწიბურის წარმოქმნას უშლის ხელს, რომელიც იწვევს ციროზს – რაც შეიძლება ფატალური აღმოჩნდეს ადამიანისთვის.

ზუსტი მექანიზმი უცნობია, მაგრამ მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ანტიოქსიდანტური ნაერთები სისხლში გადადის და ღვიძლამდე აღწევს.

ციროზი გამოწვეულია ღვიძლის ხანგრძლივი დაზიანებით. ის ხშირია ღვიძლის სხვადასხვა დაავადების ბოლო  ეტაპზე.

  ღვიძლის დაავადებები ( ღვიძლის 200-ზე მეტი დაავადება არსებობს ) სიკვდილის გამომწვევ მიზეზებს შორის მეთორმეტე ადგილზეა მსოფლიოში. ამ დაავადებათა უმეტესობა ცხოვრების არაჯანსაღ წესთანაა დაკავშირებული.

როგორ ჩატარდა კვლევა?

ნიდერლანდების ერაზმუსის უნივერსიტეტის სამედიცინო ცენტრის მკვლევარებმა 2,424 მონაწილის მონაცემი შეკრიბეს.

ყველა მოხალისეს სისხლის ნიმუშები აუღეს. მათ დრო და დრო ღვიძლის გამოსახულების გადაღების პროცედურები უტარდებოდათ, რათა თავიანთი ორგანო შეეფასებინათ.

გარდა ამისა, კვლევის მონაწილეებმა შეავსეს კითხვარი იმის შესახებ, თუ რამდენად ხშირად ღებულობდნენ გარკვეულ საკვებს, მათ შორის, ყავასა და ჩაის.

ყავის მოხმარება სამ კატეგორიად იყოფოდა: არცერთი, ზომიერი (ნულოვანიდან სამ ჭიქამდე) და ხშირი (სამზე მეტი).

ჩაის მოხმარება კლასიფიცირებულ იქნა: მცენარეულ, მწვანე და შავ ჯიშებად.

რა აღმოაჩინეს მათ?

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ყავის ხშირი მოხმარება ორგანიზმს ღვიძლის დაავადებისგან იცავს. როცა მათ საერთო შედეგს გადახედეს, აღმოაჩინეს, რომ იგივე ეფექტი აქვს მცენარეულ ჩაისაც.

მიუხედავად აღნიშნული კვლევის შედეგებისა, მეცნიერები აცხადებენ, რომ სანამ რეგულარულ coffee breaks-ები ცხოვრების წესი გახდება, არაერთი კვლევის ჩატარებაა საჭირო.

თუმცა ის, რისი თქმაც შეიძლება ისაა, რომ დღეში 4 ჭიქა ყავის მიღება უსაფრთხოა ჯანმრთელობისთვის.

,,International Life Sciences Institute -ის” მეცნიერებმა ადამიანზე კოფეინის ზემოქმედების შესახებ დაახლოებით 740 კვლევა განიხილეს და აღმოაჩინეს, რომ 400 მილიგრამი (4 ჭიქა) ყავის მიღება ზრდასრული ადამიანებისთვის უსაფრთხოა.

 

წყარო: http://www.dailymail.co.uk

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინასაქართველო

ზოგი წამალი წამალია, ზოგი – საწამლავი?!

  საქართველოში წამლების თემა ბოლო დროის ერთ–ერთ ყველაზე აქტუალური და საჭირბოროტო საკითხია: ფარმაცევტული პროდუქციის ფასი და ხარისხი დიდი დავის და უკმაყოფილების საგნადაა ქცეული ქართველ მოსახლეობაში. რით არის განპირობებული ჯანდაცვის დანახარჯებში წამლების კატასტროფულად მაღალი წილი, რომლითაც ოფიციალურად  საქართველოს მოსახლეობის 15%  ღარიბდება ( 2015 წლის მონაცემები) და  რამდენად შეიძლება ვენდოთ ქართულ ფარმბაზარზე არსებულ პროდუქციას, – ეს  ის კითხვებია, რომლებიც ყველაზე ხშირად გვესმის მედიკამენტების საკითხის ირგვლივ.

საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული ცენტრის მონაცემებით, საქართველოში საშუალო ოჯახი თავისი შემოსავლის 34%- ს  ხარჯავს ჯანდაცვაზე, რომლის  60% მთლიანად მედიკამენტების შესყიდვის წილია. გარდა ამისა, სხვადასხვა კვლევის თანახმად, 2015 წელს ოფიციალურად წამლების ყიდვით ქართველი მოსახლეობის 15% გაღარიბდა.

[1]ცხრილი 1

მედიკამენტებზე მაღალი წილი მთლიანი ჯანდაცვის დანახარჯებში შეიძლება განპირობებული იყოს სხვადასხვა მიზეზით. ესენია – პოლიპრაგმაზია, თვითმკურნალობის გავრცელებული პრაქტიკა, აფთიაქების მაღალი ხელმისაწვდომობა… თუმცა, პრობლემის მიზეზად ყველაზე ხშირად ასახელებენ წამლებზე უსამართლოდ მაღალ ფასნამატს, განსაკუთრებით, ადგილობრივი წარმოების წამლებზე. ქვემოთ მოცემული კვლევის მთავარი მიზანია სწორედ იმის გარკვევა, თუ რამდენადაა ეს აზრი მართებული და არსებობს, თუ არა დღის წესრიგში მედიკამენტებზე მაღალი ფასის პრაქტიკა საქართველოში.

 

                                                                                         ცხრილი 2[2]

გარდა მედიკამენტებზე მაღალი ფასისა, საქართველოში ეჭვის ქვეშ დგას ადგილობრივად წარმოებული წამლების ხარისხიც. საერთაშორისოდ აღიარებული არსებული 6 სტანდარტიდან, რომლებიც ძირითად გავლენას ახდენენ  ფარმპროდუქციის ხარისხზე, ეფექტიანობასა და უსაფრთოხეობაზე, საქართველოში აღიარებულია მხოლოდ ერთი – კარგი კლინიკური პრაქტიკა.

  • GLP – კარგი ლაბორატორიული პრაქტიკა
  • GDP – კარგი სადისტრიბუციო პრაქტიკა
  • GMP – კარგი საწარმოო პრაქტიკა
  • GCP – კარგი კლინიკური პრაქტიკა
  • GPP – კარგი ფარმაცევტული პრაქტიკა
  • GPVP – კარგი ფარმაკოზედამხედველობის პრაქტიკა

ჩამონათვალი 1[3]

მაშასადამე, კვლევა ნათლად გვიჩვენებს, რომ საქართველოში წარმოებული მედიკამენტების ფასები უტოლდება და, რიგ შემთხვევაში, აღემატება კიდეც ბრენდი ქარხნების მიერ წარმოებული მედიკამენტების ფასებს. ეს, მართლაც, დიდი პარადოქსია: როგორ შეიძლება საეჭვო აქტიური ნივთიერებების მქონე წამალი, რომელსაც არ აქვს გავლილი თითქმის არც ერთი საერთაშორისო სტანდარტი, არ აქვს გავლილი ლაბორატორიული შემოწმება და არის ჯენერიკი მედიკამენტი, ღირდეს მეტი ან უტოლდებოდეს იმ ქვეყნებში წარმოებული მედიკამენტების ფასებს, სადაც მაქსიმალურადაა დაცული ყველა სტანდარტი და ნორმა ? ამ რეალობის ფონზე სამართლიანია ითქვას, რომ, სამწუხაროდ, დღეს საქართველოში ნამდვილად არსებობს „კარგი და ცუდი წამლის ცნება“, რაც დაუშვებელია ისეთი სპეციფიკის პროდუქტზე, როგორიც მედიკამენტია. ჩვენ ვიხდით ორმაგს იმ წამალში, რომლის შემადგენლობაზე, ფაქტობრივად, არაფერი ვიცით.

 

[1] ცხრილი 1-ლი  გვიჩვენებს ფარმაცევტულ დანახარჯებს სხვადასხვა ქვეყნების მიხედვით. ცხრილიდან ნათლად ჩანს, რომ ყველაზე სავალალო შემთხვევაშიც კი, რომლითაც საბერძნეთი ხასიათდება, წამლების წილი არ აღემატება 30 %-ს, მაშინ როდესაც საქართველოს ეს მაჩვენებელი 60%-ა.

[2] ცხრილი 2  –ში წარმოდგენილია 20 ყველაზე გაყიდვადი ბრენდული მედიკამენტებისა  და მათი ქართული ანალოგების შედარებას ფასების მიხედვით. კვლევა ნათლად ასახავს საქართველოში წარმოებულ წამლებზე ძალზედ მაღალ  ფასნამატს: 60% შემთხვევაში საქართველოში წარმოებული შემცვლელი წამლის ფასი აღემატება ბრენდული მედიკამენტების ფასს.

[3]ჩამონათვალ  1–ელში  ასახულია კარგი ფარმაკოზედამხედველობის პრაქტიკის მოდელი -GPVP.

 

მასალა მოამზადეს: შორენა ცინდელიანმა,  ლორენა ცინდელიანმა, შოთა აბზიანიძემ

კავკასიის უნივერსიტეტი – ეკონომიკისა და ჯანდაცვის სკოლა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

ლოქორას ლორწოსგან მეცნიერებმა ქირურგიული წებო შექმნეს

მეცნიერებმა ლოქორას (ლოფორთქინას) მიერ გამოყოფილი ლორწოვანი გარსებით ინსპირირებული ექსპერიმენტული ქირურგიული წებო შეიმუშავეს.

ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ წებო ჭრილობების დახურვისთვის ალტერნატივა გახდება.

მიუხედავად იმისა, რომ რამდენიმე სამედიცინო წებო უკვე არსებობს, ისინი ხშირად სუსტად აწებებენ, არ არიან სათანადოდ გამძლეები და ზედმეტად სველ პირობებში მათი გამოყენება შეუძლებელია.

ამ პრობლემების ირგვლივ ჰარვარდის მეცნიერებისა და სხვა კვლევითი ცენტრების ჯგუფი გაერთიანდა და გადაწყვიტა, რომ ლოქორებისგან ესწავლათ, რომლებიც, დასაწებებლად და თავდაცვისთვის უკიდურესად წებოვან ლორწოს გამოყოფენ.

ამ გამძლე წებოვანი ნივთიერების ადამიანის მიერ შექმნილი ვერსია ეფუძნება იმავე პრინციპებს და ექსპერიმენტების სერიას, რომელიც ჟურნალ ,,Science-ში” ხუთშაბათს გამოქვეყნდა და რომელშიც აღწერილია, თუ როგორ მყარად აწებებს ის ღორის კანს, ხრტილს, ქსოვილსა და ორგანოებს. მეცნიერებმა დაამტკიცეს, რომ ის არატოქსიკურია ადამიანის უჯრედებისთვისაც.

ერთ ტესტში ახალი წებო ღორის გულის სისხლმდინარე ჭრილობის დასაკეტად გამოიყენეს. მისი საშუალებით ჭრილობა ისე დაწებდა, რომ მისგან გაჟონვა არ ხდებოდა.

სხვა შემთხვევაში, იგი გამოიყენეს მღრნელის ღვიძლში, სადაც წებომ სისხლდენის შემაჩერებელი ინსტრუმენტის ფუნქცია შეასრულა.

მეცნიერების განმარტებით, არსებობს სხვადასხვა პოტენციური მიზანი და, ზოგიერთ შემთხვევაში, წებომ შეიძლება ჩაანაცვლოს ნაკერები და სამაგრები, რომლებიც გარკვეულ სიტუაციაში დაზიანებას იწვევს, ზოგჯერ კი მისი განთავსება სირთულეებთან არის დაკავშირებული.

მეცნიერებმა პატენტზე განაცხადი გააკეთეს. საჭიროა კომერციულიკომპანიაც, რომლის საშუალებითაც ტექნოლოგიის ლიცენზირება და ადამიანებზე კლინიკურ ცდებში გამოყენება მოხდება.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 82 83 84 85 86 95
Page 84 of 95