close

ტექნოლოგიები

ტექნოლოგიები

მომავალ წელს ილონ მასკის Neuralink-ი ტვინის იმპლანტებს 11 ადამიანს ჩაუნერგავს

403 views on

Neuralink-მა თავის ინვესტორებს განუცხადა, რომ მომავალ წელს ტვინში იმპლანტების ჩასანერგად 11 ოპერაციის ჩატარებას გეგმავს. ამის შესახებ Bloomberg-ი წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, სექტემბერში ილონ მასკის ნეიროტექნოლოგიურმა სტარტაპმა ჩიპების ტესტირებისტვის მოხალისეების ძებნა დაიწყო. კომპანიაში აცხადებენ, რომ მათ ათასობით მსურველი გამოეხმაურა. თუ ყველაფერი გეგმის მიხედვით ჩაივლის, 2025 წელს Neuralink ტვინის იმპლანტს უკვე 27 ადამიანს ჩაუნერგავს, 2026-ში – 79-ს, 2027-ში – 499-ს, 2030 წლიდან კი ყოველწლიურად 22 ათასს. თითოეული ოპერაციის თვითღირებულება 10,5 ათას დოლარს შეადგენს.

ამ ეტაპზე კომპანიის პაციენტები 40 წლამდე ადამიანები გახდებიან, რომლებსაც ყველა კიდურის პარალიზი აქვთ. ჩიპის ჩასანერგად ქირურგებს მათ თავისქალებში პატარა ხვრელის გაკეთება მოუწევთ, რის შემდეგაც რობოტი ტვინის ქერქში ჩანერგავს ელექტროდებს, რომლებიც ადამიანის თმაზე 14-ჯერ წვრილია.

ოპერაციის შემდეგ იმპლანტი სპეციალური აპლიკაციის დახმარებით შეძლებს ტვინის სიგნალების კომპიუტერში გადაცემას. ეს კი პაციენტებს მისცემს საშუალება აკონტროლონ კურსორი, კლავიატურა ან ბიონიკური პროთეზი გონების ძალით.
მომავალში Neuralink-ი იმედოვნებს ისეთი სისტემის შექმნას, რომლის დახმარებითაც, ადამიანი მიმართავს კლინიკას და 15-წუთიანი ოპერაციის შემდეგ „კიბორგი“ გახდება – მაგალითად, შეძლებს საკუთარ ტვინში ინტერნეტიდან მიღებული ინფორმაციის ჩატვირთვას, როგორც ამას კიანუ რივზის გმირი აკეთებდა ფილმში „მატრიცა“.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

სამხრეთ კორეაში რობოტმა ადამიანი მოკლა

545 views on

სამხრეთ კორეაში რობოტმა ადამიანი ყუთისგან ვერ გაარჩია და სასიკვდილო დაზიანებები მიაყენა. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, ინციდენტი ქვეყნის სამხრეთით, ერთ-ერთ ქარხანაში მოხდა, სადაც რობოტიზებულ ხელს წიწაკით სავსე კოლოფების დიდ ყუთებში ჩასალაგებლად იყენებენ. როდესაც გეგმური შემოწმებისას რობოტთან ქარხნის თანამშრომელი მივიდა, რობოტმა ისიც ყუთად აღიქვა, დაიჭირა და კონვეიერზე დააგდო. კაცმა სახისა და გულმკერდის არეში სერიოზული დაზიანებები მიიღო და კლინიკაში გარდაიცვალა.

ინციდენტის შემდეგ გავრცელებულ განცხადებაში, ქარხნის მფლობელმა კომპანიამ Donggoseong Export Agricultural Complex უსაფრთხო გარემოს შექმნისადმი მზადყოფნა გამოთქვა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ენერგეტიკა

ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტო – განახლებად ენერგიაზე მსოფლიოს გადასვლის პროცესი უწყვეტია

455 views on

ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტო ახალ ანგარიშში ნათქვამია, რომ მსოფლიო შეუჩერებლად გადადის განახლებად ენერგიაზე, მაგრამ წიაღისეული საწვავის ეტაპობრივი შემცირება საკმარისად სწრაფად არ ხდება. გლობალური ენერგეტიკული ორგანიზაცია პროგნოზირებს, რომ 2030 წლისთვის განახლებადი ენერგიის წყაროებით მსოფლიოს ელექტროენერგიის ნახევარი იწარმოება. ამასთან, ორგანიზაცია ხაზს უსვამს, რომ ჯერ კიდევ ძალიან მაღალია ემისიები იმისთვის, რომ ტემპერატურის საკვანძო ნიშნულზე, 1.5C-ზე მაღლა აწევის თავიდან აცილება მოხდეს. პარიზში დაფუძნებული ენერგეტიკული სააგენტოს მოხსენება, რომელიც სამშაბათს გამოქვეყნდა, არ იყო ყველა განწირულობა და სიბნელე. მან შეაქო მნიშვნელოვანი პროგრესი, რომელსაც ქვეყნებმა მიაღწიეს განახლებადი ენერგიის გაფართოებისა და მომხმარებლების მხარდაჭერით ელექტრო მანქანებისა და თბური ტუმბოების ნაცვლად გაზის ქვაბების ნაცვლად. მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ სუფთა ენერგიისა და ტექნოლოგიების ზრდის მაჩვენებელი “შთამბეჭდავია”. 2020 წელს გაყიდული 25 ავტომობილიდან ერთი ელექტრო იყო. სულ რაღაც სამი წლის შემდეგ ეს რიცხვი ხუთიდან ერთ ავტომობილამდე გაიზარდა. “სუფთა ენერგიაზე გადასვლა მთელ მსოფლიოში ხდება და ეს პროცესი შეუჩერებელია. საკითხავი არ არის “თუ”, საკითხავია მხოლოდ ის, თუ “რამდენ მალე” მოხდება ეს – და რაც უფრო მალე, მით უკეთესია ყველა ჩვენგანისთვის”, – განაცხადა ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტოს აღმასრულებელმა დირექტორმა ფატიჰ ბიროლმა. ანგარიშში ხაზგასმულია, რომ ნავთობი და გაზი გააგრძელებს მნიშვნელოვანი როლის შესრულებას მსოფლიო ეკონომიკაში და რომ ინვესტიციების შენარჩუნება არსებითია, მაგრამ დაფინანსების ამჟამინდელი დონე ორჯერ უფრო მაღალია, ვიდრე უნდა იყოს. ”მთავრობებმა, კომპანიებმა და ინვესტორებმა ხელი უნდა შეუწყონ სუფთა ენერგიაზე გადასვლას და არა ხელი შეუშალონ ამას“, – აღნიშმა ფატიჰ ბიროლმა. ანგარიშში ასევე ასახულია შეშფოთება ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარე მოვლენებთან დაკავშირებით. ორგანიზაციის განმარტებით, ჯერჯერობით უცნობია, რა გავლენას მოახდენს მზარდი დაძაბულობა მსოფლიო ენერგეტიკულ ბაზრებზე. ორგანიზაცია განმარტავს, რომ ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებზე, როგორიცაა ირანი და საუდის არაბეთი მსოფლიო ნავთობის მარაგების 67%-ი მოდის. ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტო პარალელს ავლებს მიმდინარე მოვლენებსა და 1973 წლის ნავთობის კრიზისს შორის, როდესაც არაბულმა ნავთობის მწარმოებლებმა იომ-ქიფურის ომში ისრაელის მიმართ დასავლეთის მხარდაჭერის საპასუხოდ, ემბარგო დააწესეს, რასაც, შედეგად, ბენზინზე ფასები ზრდა, ინფლაცია და უმუშევრობის მაღალი დონე მოჰყვა. ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტოს განცხადებით, ამჯერად მთელ მსოფლიო ასევე განიცდის გაზზე არასტაბილური ფასების გავლენას. მაგალითად, დიდმა ბრიტანეთმა, რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ, თხევადი გაზის იმპორტი გაზარდა, რათა შეემცირებინა მისი დამოკიდებულება რუსულ გაზზე და გაერთიანებულ სამეფოს მოხმარებული გაზის 14% ახლა თხევადი გაზის სახით, კატარიდან მიეწოდება. სააგენტო იმედოვნებს, რომ მზის და ქარის ენერგიის დამკვიდრება და გაფართოება უზრუნველყოფს ენერგიის ცვალებადობის გრძელვადიან გადაწყვეტას.

წყარო : bbc.com
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციატექნოლოგიები

იაპონიაში შექმნეს სახლი,რომელიც მიწისძვრის დროს ჰაერში იწევა

1.06K views on

Ყბადაღებული და უკვე გაცვეთილი ფრაზა “იაპონია დანარჩენ მსოფლიოს 100 წლით ასწრებს” კიდევ ერთხელ დასტურდება იმ ტექნოლოგიური სიახლით, რომელიც კომპანია Air Danshin Systems Inc-მა შეიმუშავა.

 

აღსანიშნავაია, რომ ეს ტექნოლოგიური სიახლე კომპანიამ ჯერ კიდევ გასულ ათწლეულში შექმნა, თუმცა თავის დროზე დიდი მხარდაჭერა არ ჰქონდა, ამიტომ კარგა ხანი პროექტი თაროზე იყო შემოდებული, თუმცა ხელახლა ყურადღება მიიქცია 2011 წლის 11 მარტის მიწისძვრის შემდეგ, რომელსაც 20 000 -მდე ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ხოლო ეკონომიკური ზარალმა 309 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა.

სახლს, რომელიც კომპანია Air Danshin Systems Inc-მა შექმნა სპეციალური სენსორები უყენია, რომელიც მგრძნობიარეა მიწისძვრის შემთხვევაში, სახლი როგორც კი შეირყევა, ავტომატურად ირთვება ფუნდამენტში დამონტაჟებული მძლავრი კომპრესორები, რომლებიც ჰაერის ნაკადს აწვდის აირ ბალიშებს, სახლი რამდენიმე სანტიმეტრით იწევა ჰაერში, როგორც კი სეისმური აქტივობა დასრულდება, სახლი უბრუნდება ფუნდამენს სრული პარამეტრებით.

კიდევ ერთი დადებითი თვისება, რაც ამ სახლებს გააჩნია, ის არის, რომ იგი 1, 5-ჯერ იაფი ღირს სტანდარტული სახლებთან შედარებით და ამასთანავე არ სჭირდება რთული ტექნიკური მომსახურეობა.

დღეისთვის კომპანიამ ქვეყანაში უკვე 100-მდე “მფრინავი სახლი” განათავსა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

საქართველო ინფორმატიკაში ევროპის მეშვიდე ახალგაზრდულ ოლიმპიადას მასპინძლობს

404 views on

ევროპის მეშვიდე ახალგაზრდულ ოლიმპიადას ინფორმატიკაში წელს საქართველო მასპინძლობს. ღონისძიება განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ფინანსური მხარდაჭერით ქუთაისში იმართება.

ოლიმპიადაში მსოფლიოს 24 ქვეყნის 25 გუნდი, ჯამში კი 100-მდე კონკურსანტი მონაწილეობს. საქართველო, როგორც მასპინძელი ქვეყანა, 2 გუნდით იქნება წარმოდგენილი.

გუნდები და მათი ლიდერები ერთი კვირის განმავლობაში ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტში იცხოვრებენ. რამდენიმე დღიან კონკურსში ახალგაზრდები სხვადასხვა სირთულის ამოცანებზე იმუშავებენ.

გამარჯვებულები 13 სექტემბერს ოქროს, ვერცხლისა და ბრინჯაოს მედლებითა და საპატიო დიპლომებით დაჯილდოვდებიან.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
რობოტექნიკატექნოლოგიები

ჰუმანოიდმა რობოტმა კატა დახატა

798 views on

ამეკა მსოფლიოში ყველაზე ექსპრესიულ რობოტად ითვლება და ახლა მან ძალები ხელოვნებაში გამოცადა.

Engineered Arts კომპანიაა, რომელიც ჰუმანოიდ რობოტებზე მუშაობს. ეს კომპანია დგას თავად Amaca-ს უკანაც და მათ ახლა რობოტს დახატვა ასწავლეს.

ვიდეოში, რომელიც 29 ივნისს გამოქვეყნდა, Ameca-ს კატის დახატვას ავალებენ.

ამეკას შესახებ

ამეკა 2021 წელს შეიმუშავეს. ის ჰუმანოიდი რობოტია, რომელიც აღჭურვილია მიკროფონებით, კამერებით, სახის ამომცნობი ტექნოლოგიითა და სხვა შესაძლებლობებით.

2023 წლის აპრილში Engineered Arts-მა რობოტის პროგრამული უზრუნველყოფა განაახლა და ის GPT-4-თან დააკავშირეს. და აი ახლა, მკვლევრებმა რობოტს “ნახატების წარმოდგენის” საშუალება მისცეს.

Engineered Arts-ის თანახმად, ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევა სურათების ვექტორებად და ხაზებად გარდაქმნა იყო.

ამეკა და კატა

ვიდეოში ამეკა განმარტავს, თუ როგორ ქმნის ნახატებს.

“გამოსახულებას ვქმნი ნერვული ქსელის გამოყენებით. ქსელიდან ვიღებ ნახატებზე წვდომას და შემდეგ ვქმნი გამოსახულებას. საბოლოოდ, აღქმული ინფორმაცია ტილოზე გადმომაქვს”, — ამბობს ამეკა.

როდესაც ამეკას კატის დახატვა სთხოვეს, რობოტმა ხაზი გაუსვა იმას, რომ მას კატის კონტექსტი ესმის.

ნახატის შესრულების შემდეგ რობოტმა ტილოზე თავისი ხელმოწერა დატოვა და ისიც იკითხა, მოსწონდათ თუ არა მისი ნამუშევარი.

ფოტო: Engineered Arts

ვიდეოს ნახვა შეგიძლიათ ქვემოთ:

 

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

პარალიზებულმა ქალმა ციფრული ავატარის საშუალებით ლაპარაკი შეძლო

472 views on

მკვლევრები იმპლანტებს ტვინის აქტივობის ჩასაწერად და ნეიროდეგენერაციული დაავადებების სამკურნალოდ იყენებენ.

მაისში გავიგეთ, რომ ტვინის იმპლანტის საშუალებით, პარალიზებულმა კაცმა კვლავ გაიარა.

კიდევ ერთი სფერო, რომელშიც ტვინის იმპლანტანტებმა მნიშვნელოვანი პოტენციალი აჩვენეს, მეტყველების აღდგენაა. საუბარია ტვინის სიგნალების გაშიფვრაზე.

ახალ კვლევაში, მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ შეიმუშავეს AI-ზე დაფუძნებული სისტემა, რომელიც მძიმე დამბლის მქონე ქალს ციფრული ავატარის გამოყენებით მეტყველების საშუალებას აძლევს.

არსებული ტექნოლოგიის განვითარება

სისტემა, რომელსაც ტვინი-კომპიუტერის ინტერფეისი (BCI) ეწოდება, ახალი არ არის. მეცნიერებმა ის ტვინის სიგნალების მოსაპოვებლად და გასაანალიზებლად გამოიყენეს. საბოლოოდ, ეს ბრძანებებად ითარგმნება, რომლებიც მოწყობილობას სასურველი მოქმედების შესასრულებლად გადაეცემა.

“ჩვენი მიზანია ადამიანებს, ვისაც ეს არ შეუძლიათ, კომუნიკაციის შესაძლებლობა აღვუდგინოთ. ბოლო კვლევა ამ მიზანთან მნიშვნელოვნად გვაახლოებს”, — თქვა ედვარდ ჩანგმა, კვლევის ავტორმა.

კვლევისას ფონემები გამოიყენეს

ბოლო კვლევის ფარგლებში ჩანგმა დამბლით დაავადებულ ქალს ტვინში 253 ელექტროდის მქონე ჩიპი ჩაუნერგა. ელექტროდებმა დააფიქსირეს ტვინის სიგნალები და გაგზავნეს ისინი კომპიუტერების ბაზაში.

ჩანგმა და მისმა გუნდმა შესაბამისი ხელოვნური ინტელექტი შეიმუშავეს და შექმნეს სისტემა, რომელიც სიტყვებს ფონემებისგან შიფრავს. ფონემები მეტყველების სამშენებლო ბლოკებია. მაგალითად, სიტყვა “Hello”-ს აქვს ოთხი ფონემა: “HH”, “AH”, “L” და “OW”.

ფონემების გაშიფვრისას სისტემა მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა. თუმცა, ახლა საჭირო იყო ხმის შექმნა. ამიტომ, მკვლევრებმა გამოიყენეს ქალის საუბრის ძველი ჩანაწერი და მოამზადეს ახლად შემუშავებული სისტემა მისი მეტყველების სინთეზისთვის. საბოლოოდ, გუნდმა ქალის სახის ციფრული ავატარი შექმნა. ეს ქალის სახის გამომეტყველებისა და კუნთების მოძრაობის გამოყენებით.

სისტემამ იმუშავა და ქალის ტვინისგან წამოსული სიგნალები ავატარმა აღიქვა. პარალიზებულმა ქალმა ციფრული ავატარის საშუალებით ლაპარაკი შეძლო.

მკვლევრებს ახლა ტექნოლოგიის დახვეწვა სურთ.

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

ინდურ სტარტაპში კლიენტთა მხარდაჭერის სპეციალისტთა 90% დაითხოვეს და ჩატბოტით ჩაანაცვლეს

404 views on

ინდური სტარტაპში მომხმარებელთა მხარდაჭერის სპეციალისტთა 90% დაითხოვეს. ისინი ხელოვნურ ინტელექტზე (AI) მომუშავე ჩატბოტით ჩაანაცვლეს, რომელიც, როგორც ჩანს, კლიენტთა შეკითხვებს თანამშრომლებზე უკეთ უმკლავდება. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

სამიტ შაჰმა, სტარტაპ Dukaan-ის დამფუძნებელმა და აღმასრულებელმა დირექტორმა, 10 ივლისს Twitter-ზე პოსტი გამოაქვეყნა. მისი თქმით, ჩატბოტი მომხმარებელთა თავდაპირველ შეკითხვებს დაუყოვნებლივ სცემს პასუხს, როცა თანამშრომლებს ამისათვის საშუალოდ წუთი და 44 წამისჭირდებათ. აღნიშნული ბოტი ფირმის მონაცემთა მეცნიერების სპეციალისტებმა შექმნეს ორ დღეში.

 

 

 

ტვიტის მიხედვით, კლიენტის პრობლემის გადასაჭრელად საჭირო დრო ჩატბოტთან ინტერაქციისას თითქმის 98%-ით შემცირდა.

შაჰის თქმით, თანამშრომლების დათხოვნა “რთული”, მაგრამ “საჭირო” იყო.

სტარტაპის აღმასრულებელმა დირექტორმა 12 ივლისს CNN-თან საუბრისას განაცხადა, რომ სექტემბერში 23 თანამშრომელი დაითხოვეს. ამას ხელი იმან შეუწყო, რომ Dunkaan პატარა ბიზნესებიდან კლიენტზე ორიენტირებულ ბრენდებზე გადაერთო, ასე კი შეტყობინებების გაგზავნის ან დარეკვის საჭიროებაც შემცირდა.

“ეკონომიკური მდგომარეობის გათვალისწინებით, სტარტაპებისათვის “შემოსავლიანობა” უფრო პრიორიტეტული ხდება, ვიდრე “უნიკორნებად” გადაქცევისაკენ სწრაფვა, და ჩვენ ასე ვიქცევით”, — დაწერა შაჰმა Twitter-ზე.

ტექნოლოგიის მეშვეობით კომპანიამ მომხმარებელთა მხარდაჭერის სერვისის ხარჯები დაახლოებით 85%-ით შეამცირა. შაჰის განცხადებით, ბიზნესის ეს ნაწილი დიდი ხანია პრობლემური იყო, რადგან კრიტიკულ მომენტებში თანამშრომლებს ყოველთვის არ ეცალათ და პასუხები გვიანდებოდა.

ცნობილია, რომ Dukaan-ში სხვადასხვა პოზიციაზე თანამშრომლებს ისევ იღებენ. ფირმის ვებსაიტის მიხედვით, იძებნებიან ინჟინერიის, მარკეტინგისა და გაყიდვების სპეციალისტები.

შაჰის თქმით, მას სჯერა “მომავლის, რომელშიც AI და ადამიანები ერთად მუშაობენ და თითოეული იმას აკეთებს, რაც ყველაზე უკეთ გამოსდის”. იგი ფიქრობს, როგორ შეიძლება გამოიყენოს AI გრაფიკული დიზაინის, ილუსტრირებისა და მონაცემთა მეცნიერების კუთხით.

ტექნოლოგიების განვითარებასთან ერთად საზოგადოებაში ის კითხვაც უფრო აქტიურად ისმის, ჩაგვანაცვლებს თუ არა ხელოვნური ინტელექტი.

ეკონომიკური კოოპერაციისა და განვითარების ორგანიზაციის (OECD) მოხსენებით, ეს ყველაზე მეტად ისეთ საქმიანობებს ემუქრება, რომლებიც ცოტა ან საშუალო დონის უნარებს მოითხოვს.

მიუხედავად ამისა, ტექნოლოგია არარუტინული საქმის შესრულებაშიც იხვეწება. შესაბამისად, შესაძლოა, AI-თ ავტომატიზაციის რისკი სამომავლოდ ფინანსებში, მედიცინისა და იურიდიულ სფეროში დასაქმებულებსაც შეექმნათ.

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

10 პოპულარული აპლიკაცია, რომლებიც საზიანო პროგრამას შეიცავს და ახლავე უნდა წაშალოთ

513 views on

Dr. Web-ის მკვლევრებმა Android-ის ახალი საზიანო პროგრამა აღმოაჩინეს. მის შემცველ აპლიკაციებს ჯამში 400 მილიონზე მეტი გადმოწერა აქვს და ჩვენთვის პირადი მონაცემების მოპარვა თუ სხვა ზიანის მოყენება შეუძლია.

ერთი შეხედვით, სახიფათოდ არაფერი მოგეჩვენებათ — მინითამაშები ზუსტად ისე გამოიყურება, როგორც მომხმარებელი ელის, თუმცა ფონურად პროგრამას არაერთი საზიანო რამის ჩადენა შეუძლია, მათ შორის: კონკრეტული ფაილების მოძებნა, მოწყობილობიდან მათი ატვირთვა, ბუფერში შიგთავსის კოპირება და ჩანაცვლება…

განსაკუთრებით სახიფათოა ფაილების ექსფილტრაცია, რადგან შესაძლებელია, ამ დროს პირადული ფოტოსურათები, ვიდეოები და დოკუმენტები გამჟღავნდეს. ამასთანავე, ბუფერის მანიპულაციის ფუნქცია პროგრამის ოპერატორებს საშუალებას აძლევს, ანგარიშების პაროლები და საკრედიტო ბარათის მონაცემები მოიპარონ.

Dr. Web-ის მიხედვით, ეს საზიანო პროგრამა სულ 101 აპლიკაციაში აღმოაჩინეს, რომლებიც Google Play-დან ჯამში 421 290 300-ჯერ გადმოწერეს.

10 ყველაზე მეტზჯერ გადმოწერილი აპლიკაცია, რომელიც ამ საზიანო პროგრამას შეიცავს:

  1. Noizz: video editor with music (100 მილიონი გადმოწერა)
  2. Zapya – File Transfer, Share (100 მილიონი გადმოწერა) საზიანო პროგრამა 6.3.3-იდან 6.4 ვერსიამდე იყო შიგნით, თუმცა აღარაა ახლანდელ 6.4.1 ვერსიაში
  3. VFly: video editor&video maker (50 მილიონი გადმოწერა)
  4. MVBit – MV video status maker (50 მილიონი გადმოწერა)
  5. Biugo – video maker&video editor (50 მილიონი გადმოწერა)
  6. Crazy Drop (10 მილიონი გადმოწერა)
  7. Cashzine – Earn money reward (10 მილიონი გადმოწერა)
  8. Fizzo Novel – Reading Offline (10 მილიონი გადმოწერა)
  9. CashEM: Get Rewards (5 მილიონი გადმოწერა)
  10. Tick: watch to earn (5 მილიონი გადმოწერა )

თუკი მობილურში რომელიმე მათგანს აღმოაჩენთ, იგი დაუყოვნებლივ უნდა წაშალოთ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინატექნოლოგიები

ხელოვნური ინტელექტი კიბოს სამი წლით ადრე პროგნოზირებს

622 views on

პანკრეასის კიბო ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ ონკოლოგიურ დაავადებად, რადგან მისი მკურნალობა ძალიან რთულია, ის სწრაფად ვითარდება და მეტასტაზებს ავლენს, მაგრამ ამავე დროს დიაგნოსტირება ხდება, როგორც წესი, გვიან ეტაპებზე. ამჟამად ამ დაავადების ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი მხოლოდ 9%-ია, რაც დიდწილად დიაგნოზის სირთულით არის განპირობებული. მეცნიერთა აზრით, სიტუაციის გასაუმჯობესებლად ეფექტური და ხელმისაწვდომი დიაგნოსტიკური მეთოდია საჭირო და ამაში ხელოვნური ინტელექტი დაგეხმარებათ. ბოლო კვლევის თანახმად, ხელოვნურმა ინტელექტუალმა შეძლო პანკრეასის კიბოს განვითარების რისკის მქონე ადამიანების იდენტიფიცირება მათ დიაგნოზამდე სამი წლით ადრე.

კიბოს უმეტესობა, როგორიცაა სარძევე ჯირკვლის, პროსტატის ან საშვილოსნოს ყელის კიბო, საკმაოდ მარტივი დასადგენია. ამისთვის კეთდება მამოგრაფია, პაპ ნაცხი ან სისხლის ანალიზი. თუმცა, პანკრეასის კიბოს გამოვლენა გაცილებით რთულია. სკრინინგი არა მხოლოდ ძვირია, არამედ გარკვეულ რისკებთან არის დაკავშირებული.

ამიტომ, რეგულარული გამოკვლევა ენიშნებათ მხოლოდ იმ ადამიანებს, რომლებსაც აქვთ გენეტიკური მიდრეკილება, ანუ მათ ოჯახში, მათ უახლოეს ნათესავებს ჰქონდათ დაავადების შემთხვევები. პანკრეასის კიბოს დიაგნოსტიკის მარტივი და ეფექტური მეთოდები დღემდე არ არსებობს. მართალია, ახლახან მეცნიერებმა ჭიების დახმარებით კიბოს დიაგნოსტიკა შეძლეს, მაგრამ ეს მეთოდი ჯერ კიდევ შორს არის მედიცინაში გამოყენებისგან.

ამ მიზეზით, ადრეულ ეტაპზე, დაავადება დიაგნოზირებულია მხოლოდ ვიწრო კატეგორიის ადამიანებში. ყველა სხვა შემთხვევა, რომელიც არ არის დაკავშირებული მემკვიდრეობასთან, ჩვეულებრივ შეუმჩნეველი რჩება. ამავდროულად, პანკრეასის კიბოს ადრეულ ეტაპზე გამოვლენამ შეიძლება გაზარდოს ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი 44%-მდე.
აქედან გამომდინარე, ძალზე მნიშვნელოვანია ყველა კატეგორიის ადამიანების იდენტიფიცირება, რომლებიც ასევე არიან დაავადების რისკის ქვეშ და საჭიროებენ რეგულარულ სკრინინგს. როგორც ამერიკელი მეცნიერების ბოლო კვლევამ აჩვენა, ხელოვნურ ინტელექტს შეუძლია ეფექტურად გაუმკლავდეს ამ ამოცანას და ამისთვის მას მხოლოდ სამედიცინო ჩანაწერებიდან სჭირდება ინფორმაცია.

ნაშრომის ავტორებმა მოამზადეს ალგორითმი სამედიცინო ისტორიასა და პანკრეასის კიბოს განვითარების რისკს შორის კავშირის დასადგენად. ამისათვის ხელოვნურ ინტელექტს დანიიდან და შეერთებული შტატებიდან 9 მილიონი პაციენტის სამედიცინო ჩანაწერი გასაანალიზებლად მიეცა. ხელოვნურმა ინტელექტუალმა გაითვალისწინა სხვადასხვა დაავადებები, ასევე მათი გაჩენის დრო და თანმიმდევრობა, ისევე როგორც სხვა ნიმუშები, რომლებიც წინ უძღოდა კიბოს.

როგორც ჟურნალ Nature Medicine-ში გამოქვეყნებულ კვლევაშია ნათქვამი, ხელოვნურმა ინტელექტმა კარგად გაართვა თავი ამ ამოცანას, ანუ, რისკის გამოვლენილი ნიშნებიდან გამომდინარე, შეძლო წინასწარ განსაზღვრა, რომელ პაციენტებს შეიძლება განუვითარდეთ პანკრეასის კიბო მომავალში. საინტერესოა, რომ ალგორითმის მიერ გამოვლენილი მრავალი სიმპტომი პირდაპირ არ იყო დაკავშირებული პანკრეასთან.
მაგალითად, ნაღვლის ბუშტის კენჭები, ანემია, ტიპი 2 დიაბეტი და სხვა პრობლემები, რომლებიც დაკავშირებულია კუჭ-ნაწლავის ტრაქტთან, მიუთითებს გაზრდილ რისკზე. ამ სიმპტომების მქონე ადამიანებს ჩვეულებრივ უვითარდებათ კიბო სამი წლის განმავლობაში. პანკრეასის ანთების მქონე პაციენტებში კიბო შეიძლება განვითარდეს კიდევ უფრო მოკლე დროში.

უნდა ითქვას, რომ არც ერთი სიმპტომი მარტო არ არის იმის მანიშნებელი, რომ ადამიანს შესაძლოა განუვითარდეს პანკრეასის კიბო. მხოლოდ დაავადებების ერთობლიობა და გარკვეული თანმიმდევრობა საშუალებას გაძლევთ დააყენოთ ადამიანი რისკის ქვეშ.

მკვლევრებმა თავიანთ საქმიანობაში ხელოვნური ინტელექტის მოდელების სხვადასხვა ვერსია გამოიყენეს. ამავდროულად, თითოეულ მოდელს დაეკისრა დავალება, გამოევლინა დაავადების განვითარების გაზრდილი რისკის მქონე ადამიანები დროის სხვადასხვა პერიოდის მონაცემებზე დაყრდნობით – 6 თვე, წელი, 2 წელი და 3 წელი. თითოეული მოდელი ბევრად უფრო ზუსტი აღმოჩნდა პროგნოზირებისთვის, ვიდრე არსებული შეფასებები ავადობის ალბათობის შესახებ.და ბოლოს, შეგახსენებთ, რომ მეცნიერები ამჟამად ასევე მუშაობენ პანკრეასის კიბოს მკურნალობის ახალ მეთოდებზე. პანკრეასის კიბოს მქონე მღრღნელებს შორის ამ მკურნალობამ სიცოცხლის ხანგრძლივობა 40%-ით გაზარდა. არ არის გამორიცხული, რომ დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის თანამედროვე მეთოდებმა უახლოეს მომავალში ამ ტიპის კიბო ნაკლებად სახიფათო გახადოს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 … 8 9 10 11 12 … 89
Page 10 of 89