close

ტექნოლოგიები

ტექნოლოგიები

ხელოვნური ინტელექტი კიბოს სამი წლით ადრე პროგნოზირებს

პანკრეასის კიბო ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ ონკოლოგიურ დაავადებად, რადგან მისი მკურნალობა ძალიან რთულია, ის სწრაფად ვითარდება და მეტასტაზებს ავლენს, მაგრამ ამავე დროს დიაგნოსტირება ხდება, როგორც წესი, გვიან ეტაპებზე. ამჟამად ამ დაავადების ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი მხოლოდ 9%-ია, რაც დიდწილად დიაგნოზის სირთულით არის განპირობებული. მეცნიერთა აზრით, სიტუაციის გასაუმჯობესებლად ეფექტური და ხელმისაწვდომი დიაგნოსტიკური მეთოდია საჭირო და ამაში ხელოვნური ინტელექტი დაგეხმარებათ. ბოლო კვლევის თანახმად, ხელოვნურმა ინტელექტუალმა შეძლო პანკრეასის კიბოს განვითარების რისკის მქონე ადამიანების იდენტიფიცირება მათ დიაგნოზამდე სამი წლით ადრე.

კიბოს უმეტესობა, როგორიცაა სარძევე ჯირკვლის, პროსტატის ან საშვილოსნოს ყელის კიბო, საკმაოდ მარტივი დასადგენია. ამისთვის კეთდება მამოგრაფია, პაპ ნაცხი ან სისხლის ანალიზი. თუმცა, პანკრეასის კიბოს გამოვლენა გაცილებით რთულია. სკრინინგი არა მხოლოდ ძვირია, არამედ გარკვეულ რისკებთან არის დაკავშირებული.

ამიტომ, რეგულარული გამოკვლევა ენიშნებათ მხოლოდ იმ ადამიანებს, რომლებსაც აქვთ გენეტიკური მიდრეკილება, ანუ მათ ოჯახში, მათ უახლოეს ნათესავებს ჰქონდათ დაავადების შემთხვევები. პანკრეასის კიბოს დიაგნოსტიკის მარტივი და ეფექტური მეთოდები დღემდე არ არსებობს. მართალია, ახლახან მეცნიერებმა ჭიების დახმარებით კიბოს დიაგნოსტიკა შეძლეს, მაგრამ ეს მეთოდი ჯერ კიდევ შორს არის მედიცინაში გამოყენებისგან.

ამ მიზეზით, ადრეულ ეტაპზე, დაავადება დიაგნოზირებულია მხოლოდ ვიწრო კატეგორიის ადამიანებში. ყველა სხვა შემთხვევა, რომელიც არ არის დაკავშირებული მემკვიდრეობასთან, ჩვეულებრივ შეუმჩნეველი რჩება. ამავდროულად, პანკრეასის კიბოს ადრეულ ეტაპზე გამოვლენამ შეიძლება გაზარდოს ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი 44%-მდე.
აქედან გამომდინარე, ძალზე მნიშვნელოვანია ყველა კატეგორიის ადამიანების იდენტიფიცირება, რომლებიც ასევე არიან დაავადების რისკის ქვეშ და საჭიროებენ რეგულარულ სკრინინგს. როგორც ამერიკელი მეცნიერების ბოლო კვლევამ აჩვენა, ხელოვნურ ინტელექტს შეუძლია ეფექტურად გაუმკლავდეს ამ ამოცანას და ამისთვის მას მხოლოდ სამედიცინო ჩანაწერებიდან სჭირდება ინფორმაცია.

ნაშრომის ავტორებმა მოამზადეს ალგორითმი სამედიცინო ისტორიასა და პანკრეასის კიბოს განვითარების რისკს შორის კავშირის დასადგენად. ამისათვის ხელოვნურ ინტელექტს დანიიდან და შეერთებული შტატებიდან 9 მილიონი პაციენტის სამედიცინო ჩანაწერი გასაანალიზებლად მიეცა. ხელოვნურმა ინტელექტუალმა გაითვალისწინა სხვადასხვა დაავადებები, ასევე მათი გაჩენის დრო და თანმიმდევრობა, ისევე როგორც სხვა ნიმუშები, რომლებიც წინ უძღოდა კიბოს.

როგორც ჟურნალ Nature Medicine-ში გამოქვეყნებულ კვლევაშია ნათქვამი, ხელოვნურმა ინტელექტმა კარგად გაართვა თავი ამ ამოცანას, ანუ, რისკის გამოვლენილი ნიშნებიდან გამომდინარე, შეძლო წინასწარ განსაზღვრა, რომელ პაციენტებს შეიძლება განუვითარდეთ პანკრეასის კიბო მომავალში. საინტერესოა, რომ ალგორითმის მიერ გამოვლენილი მრავალი სიმპტომი პირდაპირ არ იყო დაკავშირებული პანკრეასთან.
მაგალითად, ნაღვლის ბუშტის კენჭები, ანემია, ტიპი 2 დიაბეტი და სხვა პრობლემები, რომლებიც დაკავშირებულია კუჭ-ნაწლავის ტრაქტთან, მიუთითებს გაზრდილ რისკზე. ამ სიმპტომების მქონე ადამიანებს ჩვეულებრივ უვითარდებათ კიბო სამი წლის განმავლობაში. პანკრეასის ანთების მქონე პაციენტებში კიბო შეიძლება განვითარდეს კიდევ უფრო მოკლე დროში.

უნდა ითქვას, რომ არც ერთი სიმპტომი მარტო არ არის იმის მანიშნებელი, რომ ადამიანს შესაძლოა განუვითარდეს პანკრეასის კიბო. მხოლოდ დაავადებების ერთობლიობა და გარკვეული თანმიმდევრობა საშუალებას გაძლევთ დააყენოთ ადამიანი რისკის ქვეშ.

მკვლევრებმა თავიანთ საქმიანობაში ხელოვნური ინტელექტის მოდელების სხვადასხვა ვერსია გამოიყენეს. ამავდროულად, თითოეულ მოდელს დაეკისრა დავალება, გამოევლინა დაავადების განვითარების გაზრდილი რისკის მქონე ადამიანები დროის სხვადასხვა პერიოდის მონაცემებზე დაყრდნობით – 6 თვე, წელი, 2 წელი და 3 წელი. თითოეული მოდელი ბევრად უფრო ზუსტი აღმოჩნდა პროგნოზირებისთვის, ვიდრე არსებული შეფასებები ავადობის ალბათობის შესახებ.და ბოლოს, შეგახსენებთ, რომ მეცნიერები ამჟამად ასევე მუშაობენ პანკრეასის კიბოს მკურნალობის ახალ მეთოდებზე. პანკრეასის კიბოს მქონე მღრღნელებს შორის ამ მკურნალობამ სიცოცხლის ხანგრძლივობა 40%-ით გაზარდა. არ არის გამორიცხული, რომ დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის თანამედროვე მეთოდებმა უახლოეს მომავალში ამ ტიპის კიბო ნაკლებად სახიფათო გახადოს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციამედიცინა

მეცნიერებმა კანის კიბოსგან დამცავი ულტრა მცირე სენსორი შექმნეს

მეცნიერებმა მზის რადიაციის ამომცნობი პატარა სენსორი შექმნეს, რომელიც სადენისა და ბატარეის გარეშე მუშაობს. ხელსაწყო, რომელიც მხოლოდ ფრჩხილის ზომაა, ადამიანებს საშუალებას აძლევს, გარეთ ყოფნის დროს ულტრაიისფერი გამოსხივება გაზომონ.
ჭარბი ულტრაიისფერი გამოსხივება კანის კიბოს რისკს ზრდის. ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ UV-ზე მონიტორინგის განხორციელება დაავადების შემთხვევებს მნიშვნელოვნად შეამცირებს.
არსებულ UV მონიტორინგის ხელსაწყოები ძირითადად ბატარეებზე მუშაობს, რის გამოც მისი გამოყენება ტექნოლოგიურ ინდუსტრიასა და ფართო მასებში გამოყენება შეუძლებელია.
Northwestern Medicine-სა და Northwestern’s McCormick School of Engineering-ის მეცნიერების მიერ ჩატარებული კვლევა ამ საკითხთან დაკავშირებით ახლებურ გამოსავალს გვთავაზობს.
მზის რადიაციის ამომცნობი სენსორი სინათლის სამ სხვადასხვა ტალღას აკონტროლებს, რაც მკვლევარებს საშუალებას აძლევს, სხვადასხვა სახის გამოსხივება გამოყონ.
„ხელსაწყო გამოსაყენებლად მოსახერხებელია, მას დამუხტვა არ ჭირდება, წვიმის წვეთზე ნაკლებს იწონის, M&M-ზე პატარაა და საკრედიტო ბარათზე თხელია. მისი დამაგრება შესაძლებელია ქუდზე, სათვალეზე ან საათზე,“ აცხადებენ მეცნიერები.


წყარო : www.independent.co.uk

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

მეცნიერებმა შექმნეს ჭკვიანი ხელთათმანი, რომელიც ინსულტიან პაციენტებს ფორტეპიანოზე დაკვრის ხელახლა შესწავლის საშუალებას მისცემს

მეცნიერებმა შექმნეს ჭკვიანი ხელთათმანი, რომელიც კიდურების სისუსტის მქონე პაციენტებს საშუალებას მისცემს, ხელახლა ისწავლონ ფორტეპიანოზე დაკვრა.
ისინი, ვისაც ინსულტი აქვთ, შესაძლოა სრულიად ვერ ახერხებდნენ ხელების, თითების ან მაჯის მოძრაობას.
ხელთათმანი იყენებს ხელოვნურ ინტელექტს, შეხების სენსორებს და მოძრავ კომპონენტებს, სახელწოდებით აქტივატორებს, ხელის ბუნებრივი მოძრაობების მიბაძვის მიზნით, რათა პაციენტებმა შეძლონ მანუალური დავალებების ხელახლა სწავლა.
მკვლევარები ამბობენ, რომ ხელთათმანი მის მფლობელს „ასწავლის“ იგრძნოს განსხვავება სწორ და არასწორ მოძრაობებს შორის. ხელთათმანს შეუძლია აღმოაჩინოს, სად შეცდა ადამიანი, რომელსაც ის უკეთია. ეს კი ამ ადამიანს საშუალებას აძლევს, გააუმჯობესოს ქმედება.
„აღმოვაჩინეთ, რომ ხელთათმანს შეუძლია ისწავლოს ფორტეპიანოს სწორი და არასწორი დაკვრის გარჩევა. ეს ნიშნავს, რომ ის შეიძლება იყოს ღირებული ინსტრუმენტი იმ ადამიანების პერსონალიზებული რეაბილიტაციისთვის, რომლებსაც სურთ ხელახლა ისწავლონ მუსიკის დაკვრა,” – განაცხადა ფლორიდის ატლანტიკური უნივერსიტეტის პროფესორმა, დოქტორმა ერიკ ენგბერგმა.
მკვლევარები განმარტავენ, რომ ხელთათმანის სიზუსტის გასაუმჯობესებლად და იმისთვის, რომ ის უფრო მეტად ადაპტირებული იყოს, შემდგომი სამუშაოა საჭირო. ამასთან, ისინი იმედოვნებენ, რომ მომავალში ინსულტის მქონე პაციენტები და შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები ამ ხელთათმანს ხელის ფუნქციის აღსადგენად გამოიყენებენ.

წყარო : news.sky.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

შექმნეს დრონი, რომელსაც ცეცხლმოკიდებულ შენობებში შესვლა და ადამიანების სიცოცხლის გადარჩენა შეუძლია

ლონდონის საიმპერატორო კოლეჯისა და ემპას კვლევითი ინსტიტუტის მკვლევართა გუნდი ცეცხლგამძლე დრონებზე მუშაობს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

FireDrone ამჟამად ექსპერიმენტულია. როგორც შემქმნელები ამბობენ, ის 200 გრადუს ცელსიუსს 10 წუთის განმავლობაში უძლებს.

„არის შემთხვევები, როდესაც მეხანძრეებს ადამიანების ცეცხლმოკიდებული სახლებიდან გამოყვანა უჭირთ. ზოგჯერ ეს შეუძლებელიცაა. სწორედ ასეთ დროს მნიშვნელოვანი იქნება FireDrone”, – თქვა მირკო კოვაჩმა Empa’s Sustainability Robotics Laboratory-ის ხელმძღვანელმა.

თუმცა, დიდი ხანძრის დროს არის შემთხვევები, როდესაც საქმე 1000 გრადუს ცელსისუთანაც გვაქვს. ამ ტემპერატურის გაძლება ცეცხლგამძლე დრონსაც გაუჭირდება.

„იქნება შემთხვევები, რა დროსაც ცეცხლგამძლე დრონსაც გაუჭირდება შენობაში შეღწევა. თუმცა, მისი უპირატესობა სხვა დრონებთან შედარებით არც აქ დაიკარგება”, – თქვა დევიდ ჰაუზერმა, Empa’s Sustainability Robotics-ის წარმომადგენელმა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმსოფლიოტექნოლოგიები

ილონ მასკის თქმით, მისი კომპანია ტვინის ჩიპებს ადამიანებზე წელს გამოცდის

პარიზში გამართულ ღონისძიებაზე VivaTech ილონ მასკმა განაცხადა, რომ მისი კომპანია ადამიანებზე კლინიკური ცდების ჩატარებას წლის ბოლოსთვის დაიწყებს. ეს ნიშნავს, რომ Neuralink პაციენტთა ტვინში სპეციალურ იმპლანტებს ჩანერგავს, თუმცა რამდენი პიროვნება მიიღებს ამ პროცესში მონაწილეობას, ჯერჯერობით უცნობია. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

ტვინის კომპიუტერთან დამაკავშირებელი ინტერფეისის გამოცდის ნებართვა Neuralink-მა მარეგულირებელი ორგანოსგან ხანგრძლივი ლოდინის შემდეგ მაისში მიიღო. ამგვარი ჩიპების მიზანია, პარალიზებულ ინდივიდებს მოძრაობისა და კომუნიკაციის საშუალება მისცეს. ისინი კომპანიამ მაიმუნების სხეულში უკვე ჩანერგა, ახლა კი ადამიანთა ჯერია.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

მეცნიერებმა ხელოვნური ინტელექტი პანდემიასა და ბირთვულ ომს შეადარეს – რა საფრთხე ელოდება სამყაროს

ჩინეთის მეცნიერებათა აკადემიის ავტომატიზაციის ინსტიტუტის პროფესორმა ზენგ იიმ, რომელიც UNESCO-ს Ad Hoc ექსპერტთა ხელოვნური ინტელექტის ეთიკის (AI) ჯგუფის წევრია, გამოთქვა შეშფოთება კაცობრიობის უსაფრთხოების შესახებ. Global Times-ის თავის სვეტში პროფესორმა ხაზი გაუსვა მანქანათმცოდნეობის განვითარების შეზღუდვის მნიშვნელობას.

ამ მოსაზრებას იზიარებს მრავალი სხვა ხელოვნური ინტელექტის ექსპერტი, მათ შორის ილონ მასკი, Apple-ის თანადამფუძნებელი სტივ ვოზნიაკი და ათასზე მეტი სხვა ექსპერტი, რომლებმაც ხელი მოაწერეს ღია წერილს, რომელშიც მოუწოდეს შეჩერდეს ხელოვნური ინტელექტის განვითარების ყველა განვითარება კაცობრიობისთვის შესაძლო საფრთხის გამო.

რატომ შეადარა ჩინეთმა ხელოვნური ინტელექტი სასიკვდილო პანდემიას და ბირთვულ ომს?

ზენგ იიმ ასევე აღნიშნა, რომ ხელოვნურმა ინტელექტუალმა შეიძლება გამოიწვიოს სამუშაო ადგილების დაკარგვა და ადამიანის საქმიანობის შემცირება ბევრ სფეროში, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს სოციალური და ეკონომიკური პრობლემები.

„ეფექტის საშიშროება შეიძლება მხოლოდ პანდემიას ან ბირთვულ ომს შევადაროთ. გარდა ამისა, აუცილებელია გათვალისწინებულ იქნეს პოტენციური რისკები, რომლებიც დაკავშირებულია ავტონომიური სისტემების განვითარებასთან, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს უბედური შემთხვევები ისეთ სფეროებში, როგორიცაა საავტომობილო და საჰაერო მოგზაურობა.

მიუხედავად იმისა, რომ ხელოვნურ ინტელექტს შეუძლია უზარმაზარი სარგებელი მოუტანოს საზოგადოებას, აუცილებელია გავითვალისწინოთ მისი პოტენციური რისკები და მიიღოთ ზომები კაცობრიობის უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად. შესაძლოა, მანქანური სწავლების განვითარების შეზღუდვა და მისი გამოყენება მხოლოდ გარკვეულ სფეროებში შეიძლება იყოს ამ პრობლემიდან ერთ-ერთი გამოსავალი“,- ამბობს პროფესორი.

ექსპერტის თქმით, ხელოვნური ინტელექტის ტექნოლოგიების განვითარება სწრაფი ტემპით გრძელდება, მაგრამ ამავდროულად, იგნორირებულია თანმხლები ეთიკური საკითხები და რისკები.

ზენგი ამტკიცებს, რომ ხელოვნური ინტელექტის ინჟინრებმა, ისევე როგორც ხელოვნური ინტელექტის სერვისების ბევრმა ინვესტორმა და მომხმარებელმა, უნდა გაიგონ, რომ მათ აქვთ პასუხისმგებლობა უზრუნველყონ ამ ტექნოლოგიის მდგრადი და ჯანსაღი განვითარება.

ექსპერტი ხაზს უსვამს, რომ ხელოვნური ინტელექტის შემუშავებისას აუცილებელია ეთიკური პრინციპების გათვალისწინება, რომელსაც შეუძლია კაცობრიობის დაცვა შესაძლო საფრთხეებისა და რისკებისგან.

„მაგალითად, ხელოვნური ინტელექტი უნდა იყოს შემუშავებული თითოეული ქვეყნის სოციალური და კულტურული მახასიათებლების გათვალისწინებით, რათა თავიდან იქნეს აცილებული ადამიანებით მანიპულაციისა და კონტროლისთვის გამოყენება. გარდა ამისა, კონფიდენციალურობისა და მონაცემთა დაცვის საკითხები უნდა იყოს გათვალისწინებული ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებისას“,- აღნიშნავს პროფესორი და მოუწოდებს ხელოვნური ინტელექტის ინჟინრებს, ინვესტორებს და მომხმარებლებს, აიღონ პასუხისმგებლობის წილი, რათა უზრუნველყონ ხელოვნური ინტელექტის განვითარება უსაფრთხო და ეთიკური გზით.

მხოლოდ ამ გზით არის შესაძლებელი ამ ტექნოლოგიის მდგრადი და ჯანსაღი განვითარება და კაცობრიობის პოტენციური საფრთხეების თავიდან აცილება.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

Apple-მა აუგმენტური რეალობის ყურსასმენი წარადგინა, რომლის ფასი 3 499 აშშ დოლარი იქნება

Apple-მა აუგმენტური რეალობის ყურსასმენი, Apple Vision Pro წარადგინა. Apple-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა ტიმ კუკმა განაცხადა, რომ ახალი ყურსასმენი „უწყვეტად აერთიანებს რეალურ და ვირტუალურ სამყაროს“.
ყურსასმენის ბატარეის მუშაობის ხანგრძლივობა ორსაათნახევრიანია. Apple Vision Pro აშშ-ში, მომავალი წლის დასაწყისში გამოვა და მისი ღირებულება 3 499 აშშ დოლარი იქნება.
Apple Vision Pro ბაზარზე არსებული მსგავსი ყურსასმენებისგან განსხვავებულად გამოიყურება – და უფრო სათხილამურო სათვალეებს მოგაგონებთ, ვიდრე ვირტუალური რეალობის ყურსასმენებს.
Apple-მა ახალი მოწყობილობის მოქმედების აღსაწერად ფრაზა “აუგმენტური რეალობა” გამოიყენა.
აუგმენტური რეალობა, რომელიც ასევე ცნობილია როგორც შერეული რეალობა, ასახავს ვირტუალურ ობიექტებს ჩვენს გარშემო არსებულ სამყაროში და საშუალებას გვაძლევს რეალობა ეკრანის საშუალებით ვირტუალურ რეალობას შევურიოთ.
Apple Vision Pro-ს მომხმარებლებს შეუძლიათ ჰქონდეთ წვდომა აპლიკაციებზე, უყურონ ფილმებს და დაწერონ დოკუმენტები ვირტუალურ სამყაროში.
კომპანია Apple-ში განმარტავენ, რომ ყურსასმენი მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს „ნახონ, მოისმინონ და დაუკავშირდნენ ციფრულ კონტენტს ისე, როგორც ფიზიკურ სივრცეში“. ის კონტროლდება ხელების, თვალების და ხმის კომბინაციით.

 

წყარო : bbc.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

რას გვიმზადებს მომავალი: AI-მ, შესაძლოა, ომის ბუნება ფუნდამენტურად შეცვალოს

ჩვენ ვცხოვრობთ ეპოქაში, რომელიც უპრეცედენტო ტექნოლოგიურ წინსვლას განიცდის და ეს წინსვლა აისახება ცხოვრების ყველა ასპექტზე, მათ შორს, ომზე. ჰიპერ-ბგერითი რაკეტებიდან და ნანოტექნოლოგიებიდან დაწყებული, კოსმოსური ომით, თანამგზავრზე დაფუძნებული ლაზერების გამოყენებითა და ბიოლოგიურად გაძლიერებული ჯარისკაცებით დამთავრებული, ერთი კვირაც კი არ გავა სიახლეების გარეშე იმაზე, თუ როგორ ცვლის ტექნოლოგია სამხედრო სფეროს.

თუმცა თანამედროვე ტექნოლოგიას არ შეუძლია შეცვალოს ომის გარკვეული ელემენტები, კერძოდ, ის, რომ ომის წარმოებას სტრატეგია სჭირდება და იგი არის ფენომენი, რომელიც ფესვგადგმულია ადამიანის ფსიქოლოგიაში და, ამდენად, ეხება ადამიანებს. აქედან გამომდინარე, ტექნოლოგია თავად ომის ბუნებას ვერ შეცვლის. ან იქნებ შეცვლის კიდეც?

ბაზარზე ChatGPT-ს, Midjourney-ს, DALL·E 2-სა და სხვა პროგრამების გამოჩენის შემდეგ, ყველამ ცხადად დაინახა, რამხელა პოტენციალი აქვს ხელოვნურ ინტელექტს. და ცხადია, ეს პოტენციალი არც სამხედრო სფეროში დარჩება აუთვისებელი.

დოქტორი მაიკ მარტინის, King’s College London-ის ომის მკვლევრის, აზრით, ომის მსვლელობისას, AI ადამიანებს ჩაანაცვლებს გადაწყვეტილებების მიღებაში. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანური ტვინების მიერ შემუშავებული ომის მეთოდები — ბლეფი, წინსვლა, მახე, მოტყუება — ჩვენთვის საკმაოდ ნაცნობია, AI-მ, შესაძლოა, სრულიად ახლებურ და განსხვავებულ ხერხებს მიმართოს.

მარტინის მიხედვით, ადამიანების საომარი სტრატეგიის საფუძველში დევს ერთი და იგივე ემოციური პასუხები — შური, ბრაზი, სიამაყე, მწუხარება — რომლებსაც ყველა ჰომო საპიენსი იზიარებს. ეს ემოციები და ომის ფსიქოლოგია სტრატეგიის შემუშავების საფუძველია. მაგრამ რა შეგვიძლია ვთქვათ AI-ზე, რომლისთვისაც ემოციები უცხოა?

ხელოვნურ ინტელექტს არ ამოძრავებს ადამიანური მიზნები, როგორებიცაა: წყლისა და საკვების მოძიება, სექსუალური პარტნიორები, კოალიციების ჩამოყალიბება და ა.შ. შესაბამისად, AI-ს მიერ წარმოებული ომის მიზანი ომში გამარჯვება იქნება და არა, ვთქვათ, ზემოხსენებული რესურსების მოპოვება. აქედან გამომდინარე, თუკი AI ომში გადაწყვეტილების მიმღებად მოგვევლინება, იგი შექმნის ომის ახალ ბუნებას და, ამდენად, ომის ცენტრალური ფსიქოლოგია უბრალოდ გაქრება.

აქედან გამომდინარე, კაცობრიობის ისტორიაში პირველად, შესაძლოა, ომის ძირითადი ბუნება ფუნდამენტურად შეიცვალოს. ჯერჯერობით, ზუსტად არავინ იცის, რა მიმართულებით და როგორ შეიცვლება ომის ბუნება, თუმცა ავტომატიზაცია სამხედრო სფეროს დაბალ საფეხურებზე უკვე დაწყებულია და, ნაკლებად სავარაუდოა, რაიმე მიზეზით შეწყდეს. ასე რომ, მარტინის თქმით, პირველ რიგში, უნდა დავაკვირდეთ ავტონომიური სისტემების განვითარების დინამიკას, რომელიც ნელ-ნელა გაგვიმხელს, როგორი იქნება ომი მომავალში.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

იაპონურმა კომპანიამ რობოტული მკლავები შექმნა

“კიბორგის” კონცეფციის შემოღებიდან ნახევარი საუკუნე გავიდა. თანამედროვე ტექნოლოგიის სწრაფი ტემპით განვითარებიდან გამომდინარე, ის, რაც ერთ დროს უბრალო კონცეფციად ითვლებოდა, დღეს ხორცს ისხამს.

ტოკიოს უნივერსიტეტის მკვლევართა ჯგუფმა შეიმუშავა რობოტული მკლავები, რომლებიც, მათი თქმით, კიბორგებს შორის ინტერაქციისთვის შეიქმნა.

ხელოვნური მკლავების დიზაინი ესთეტიკურად მიმზიდველია, თუმცა ოდნავ მოუხერხებელი, რადგან, ჯერჯერობით, 4 მკლავის გამოყენების შემთხვევაში მოწყობილობა 14 კგ-ს იწონის.

ნებისმიერ შემთხვევაში, ეს ტექნოლოგია ახალი ტიპის საზოგადოების ჩამოყალიბებისკენ წინგადადგმული ნაბიჯია და, ვინ იცის, იქნებ ერთ დღეს ის ჩვენი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილიც გახდეს.

და თქვენ თუ მოირგებდით რობოტულ მკლავებს?

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

კაცმა ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით 100-მდე წიგნი დაწერა — მწერლობის მომავალი?

ტიმ ბუჩერი ამბობს, რომ მან 100-მდე წიგნი ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით დაწერა. რაც საინტერესოა, მან ეს 2022 წლის აგვისტოდან შეძლო და რამდენიმე ათასი დოლარიც გამოიმუშავა.

მიუხედავად იმისა, რომ წიგნები შეიძლება უმაღლესი ხარისხის არ იყოს, ეს ხელოვნური ინტელექტის მორიგ პოტენციალს აჩვენებს. ბევრი მიიჩნევს, რომ მსგავს წიგნებს დიდი მომავალი აქვთ.

იდეებისა და ტექსტის გენერირებისთვის, ტიმ ბუჩერმა OpenAI-ის ChatGPT გამოიყენა. რაც შეეხება ილუსტრაციებს, ამისთვის მას Midjourney გამოადგა. ბუჩერის წიგნები, რომლებიც ხელმისაწვდომია Gumroad-ზე, დაახლოებით 1,99$-დან 5,99$-მდეა შეფასებული.

ბუჩერმა თქვა, რომ მას დაახლოებით ექვსიდან რვა საათი სჭირდება წიგნის შესაქმნელად.

“ზოგიერთ შემთხვევაში, მე ეს სამ საათშიც შევძელი”, — აღნიშნა მან.

ბუჩერმა ამაზე Newsweek-ში სტატია გამოაქვეყნა. თავის მხრივ, სტატიის 60 პროცენტიც ChatGPT-ის მიერ იყო გენერირებული.

წიგნებში ვხვდებით გამოგონილსა და მისტიკურ სიუჟეტებს. ხშირად სიუჟეტი მიწისქვეშ ვითარდება. მიუხედავად ამისა, პერსნაჟები ისეთი დახვეწილები და საინტერესოები ვერ არიან, როგორც ეს კარგ წიგნში შეიძლება იყოს.

“რთულია ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით კომპლექსური სიუჟეტის შექმნა. სიუჟეტი დიდი ხნის განმავლობაში ვერ გაგრძელდება. ამიტომ, ამ ეტაპზე, მოკლე სიუჟეტების შექმნა კარგი გამოსავალია”, — აღნიშნა ბუჩერმა.

ფაქტია, ნამდვილად ღირებული ნაწარმოების შექმნა ხელოვნურ ინტელექტს დღეს არ შეუძლია, მაგრამ ეს შეიძლება დროებითი იყოს. ხელოვნური ინტელექტი ამ დარგში მოღვაწეობას მხოლოდ ახლა იწყებს და ჯერ არავინ იცის ის, თუ რა იქნება შემდეგი.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 10 11 12 13 14 89
Page 12 of 89