close

ტექნოლოგიები

გამოგონება - ინოვაციატექნოლოგიები

მეცნიერები მუშაობენ ტექნოლოგიაზე, რომელიც სიზმრების კონტროლის საშუალებას მოგვცემს

ძილში აქტივობებზე გიფიქრიათ? თუ არა, დროა დაფიქრდეთ.  ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

ტექ სტარტაპი Prophetic საინტერესო ტექნოლოგიაზე მუშაობს, რომელიც ძილის დროს შეგნებული მოქმედებების შესაძლებლობას მოგვცემს.

საუბარია ე.წ. “ჰალო”-ზე, სპეციალურ ჩაფხუტზე, რომელიც ლუციდური სიზმრების წარმოებაში დაგვეხმარება. ეს სიზმრის ის მდგომარეობაა, რა დროსაც ადამიანი აცნობიერებს რომ სძინავს – პოტენციურად ასეთი სიმზრების კონტროლი შეიძლება.

ლუციდური სიზმარი არის ტვინის მდგომარეობა REM ძილსა და სიფხიზლეს შორის. მკვლევრებმა ზუსტად არ იციან რატომ და როგორ ჩნდება მსგავსი სიზმრები, მაგრამ კვლევები მიუთითებს, რომ ტვინის პრეფრონტალური და პარიეტალური რეგიონები მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ ასეთ დროს.

ლუციდური სიზმრების “სპეციალისტებს” ნაწილობრივ თავისი სიზმრების კონტროლი შეუძლიათ, რა დროსაც ისინი სიზმრის სცენარს მართავენ. ასეთი სიზმრები რაღაცით ვირტუალურ რეალობასა და ჰიპერრეალისტურ ვიდეო თამაშებს ჰგავს, სადაც შემოქმედი თავად მოქმედი პერსონაჟი შეიძლება იყოს. თეორიულად მსგავსი სიზმრების მართვა უდიდესი პოტენციალის მქონეა და მისი გამოყენება ყველაფრისთვის შეიძლება.

“სიტყვით გამოსასვლელად მომზადება, მათემატიკის ამოცანების გადაჭრა ან სულაც თქვენი რომანის გაუგებარი დასასრულის ვიზუალიზაცია, ეს მხოლოდ მცირე ჩამონათვალია რაც თეორიულად ლუციდური სიმზრისას შეგიძლიათ. ასეთ სიზმარში ერთადერთი შემზღუდავი თქვენი ფანტაზია თუ იქნება”, — განუცხადა Fortune-ს ერიკ ვოლბერგმა, Prophetic-ის დამფუძნებელმა და აღმასრულებელმა დირექტორმა.

ჩაფხუტის შემქმნელი აფშინ მეჰინია. ეს ადამიანი დგას Neuralink-ის ტვინის იმპლანტის უკანაც. ის მუშაობს ულტრაბგერითი ტალღების ფოკუსირებული იმპულსების გამოთავისუფლებზე და ეს ტვინის იმ რეგიონში, რომელიც ლუციდურ სიზმრებთანაა დაკავშირებული.

ის ასევე სწავლობს რეგიონებს, რომლებიც ჩართულნი არიან გადაწყვეტილების მიღების პროცესში. შესაბამისად, ლუციდური სიზმრის გამოწვევისას თქვენ მისი კონტროლი კიდევ უფრო შეგეძლებათ.

“ჩვენ გვინდა სიზმრების კონტროლი და ამას შევძლებთ”, — თქვა ვოლბერგმა.

ვოლბერგის თქმით, კვლევებმა აჩვენა, რომ ტვინის დამატებითი სტიმულაცია, ტვინს სიზმრების კონტროლის შესაძლებლობას ნამდვილად აძლევს. სტარტაპში კვლევებს აგრძელებენ და პირველი პროდუქტის გამოშვებას 2025 წლისთვის გეგმავენ. რაც შეეხება ღირებულებას, სტარტაპში ამბობენ, რომ ტექნოლოგიის შეძენა დაახლოებით 2 000 დოლარის ფარგლებში იქნება შესაძლებელი.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციატექნოლოგიები

შექმნეს ქუდი, რომელიც ფიქრებს ნაწერად გარდაქმნის

სიდნეის ტექნოლოგიური უნივერსიტეტის მკვლევრებმა აზრების წამკითხავი ქუდი შექმნეს, რომელსაც ფიქრების გაშიფვრა ინვაზიური პროცედურების გარეშე შეუძლია. ეს ასეთი პირველი მოწყობილობაა. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

შესაძლოა, ინოვაცია სხვადასხვა დაავადებისა თუ დაზიანების მქონე ადამიანებს დაეხმაროს, რომელთაც ლაპარაკი არ შეუძლიათ. ეს იმის ერთგვარი გზაცაა, რომ ადამიანებმა მოწყობილობებთან ინტერაქცია პირდაპირ შეძლონ.

ქუდის გამოცდისას კვლევის მონაწილეებს სთხოვეს, რომ ტექსტი უხმოდ წაეკითხათ. პარალელურად, მათი ტვინის ელექტრულ აქტივობას ელექტროენცეფალოგრამით (EEG) იწერდნენ.

მკვლევრებმა შემდეგ ხელოვნური ინტელექტის (AI) მოდელი, სახელად DeWave, გამოიყენეს, რათა ფიქრები ნაწერად გარდაექმნათ. სისტემამ ეს 40-60-%-იანი სიზუსტით შეძლო.

„ნაშრომი პირველია, რომლის ფარგლებშიც EEG ტალღები პირდაპირ ენად გადაითარგმნა, რაც სფეროში მნიშვნელოვანი გარღვევაა“, – განაცხადა ჩინ-თენგ ლინმა, სიდნეის ტექნოლოგიური უნივერსიტეტის პროფესორმა.

პროფესორის აზრით, დიდი ენის მოდელების ინტეგრაცია ნეირომეცნიერებისა და ხელოვნური ინტელექტის კუთხით უამრავ ახალ შესაძლებლობას გვპირდება.

საგულისხმოა, რომ ტვინისა და კომპიუტერის დამაკავშირებელი სხვა ისეთი მოწყობილობებიც არსებობს, რომლებიც ფიქრებს ნაწერად გარდაქმნის. ამჟამად ეს სისტემები MRI სკანირებას ანდა ცხვირსა თუ თავის ქალაში ელექტროდების ჩადგმას საჭიროებს. ეს საკმაოდ ინვაზიური მიდგომაა.

მაგალითისთვის, ილონ მასკის სტარტაპი Neuralink ქირურგიულ რობოტს იყენებს ტვინში იმპლანტანტის ჩასადგამად. ტექნოლოგიამ ადამიანებს სხვადასხვა უნარი უნდა გაუუმჯობესოს, თუნდაც მხედველობის ანდა აზროვნების.

რამდენიმე თვის წინ Neuralink-მა FDA-სგან ნებართვა მიიღო, რათა იმპლანტანტები ადამიანებზე გამოცადოს. მეორე მხრივ, არსებობს დავა იმის თაობაზე, რომ ცხოველებზე ტესტირებისას მაიმუნებს „უკიდურესი ტანჯვა” განაცდევინეს. ამ ბრალდებებს მასკი და Neuralink უარყოფენ.

კვლევა მეცნიერებმა NeurIPS კონფერენციაზე წარადგინეს 12 დეკემბერს, ნიუ-ორლეანსში.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაცია

ბაქტერიების მეშვეობით არაცხოველური ტყავი შექმნეს, რომელიც შავად თავისით იფერება

ლონდონის საიმპერატორო კოლეჯში მომუშავე მეცნიერებმა გენმოდიფიცირებული ბაქტერიების მეშვეობით არაცხოველური ტყავი შექმნეს, რომელიც, ამავდროულად, პლასტმასასაც არ შეიცავს. დამატებით, ეს მასალა შავ ფერს თავისით იღებს. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან თანამედროვე მოდის ინდუსტრიაში სინთეტიკური საღებავები გამოიყენება, რაც გარემოსთვის საზიანოა.

სპეციალისტებმა ახალი ბიომატერია Komagataeibacter-ის გვარის გრამუარყოფითი ბაქტერიების დახმარებით მიიღეს. ისინი ბაქტერიულ ცელულოზას წარმოქმნიან, რომელიც გასაოცარი მახასიათებლების გამო აკუსტიკურ მოწყობილობებსა და ჭრილობების მოსაშუშებლადაც კი შეიძლება, გამოვიყენოთ.

სპეციალისტებმა მიკრობებს ის გენები შეუცვალეს, რომლებიც ცელულოზის ფენების წარმოქმნაში მონაწილეობს. შემდეგ გენური მოდიფიკაციით უზრუნველყვეს, რომ ბაქტერიებს მუქი შავი პიგმენტიც გამოეყო, რომელსაც ეუმელანინი ეწოდება.

“ტყავის თვითშეფერვადი და მდგრადი ალტერნატივების შექმნის ახალი და სწრაფი ხერხის შემუშავება დიდი მიღწევაა. ბაქტერიული ცელულოზა არსებითად ვეგანურია. მისი მიღების პროცესს ნახშირბადის მხოლოდ მცირე ემისია ახლავს თან და წყლისა თუ მიწის მცირე რესურსს საჩიროებს, ვიდრე ეს საქონლის ფერმებში ხდება.

ტყავის ისეთი შემცვლელებისგან განსხვავებით, რომლებიც პლასტმასას შეიცავს, ბაქტერიული ცელულოზის შექმნა ნავთობქიმიური პროდუქტების გარეშეა შესაძლებელი და უსაფრთხოდ, არატოქსიკურად, ბიოდეგრადირდება”, — აცხადებენ ავტორები.

ეს ცელულოზა მათ ფეხსაცმლის ფორმაზე “გაზარდეს”. სასურველი შედეგის მიღებას მხოლოდ 2 კვირა დასჭირდა, რის შემდეგაც სათანადო პირობებში 30 გრადუს ცელსიუს ტემპერატურაზე დააყოვნეს.

უნდა ითქვას, რომ თანამედროვე მსოფლიოში ტყავის მდგრად შემცვლელებზე აქტიურად მუშაობენ. ამ მხრივ გენური ინჟინერია მნიშვნელოვანია, რადგან ის ასეთი ბიომატერიების ფიზიკური და ესთეტიკური მახასიათებლების გაუმჯობესების საშუალებას გვაძლევს. უკანასკნელ მეთოდს ისიც გამოარჩევს, რომ სხვა მიკრობების გენების გამოყენებით განსხვავებული ფერების წარმოქმნაცაა შესაძლებელი.

მეცნიერები ამ მხრივ კვლევას აგრძელებენ, თან მათ ახლახან 2 მილიონი გირვანქა სტერლინგის ოდენობის დაფინანსება მოიპოვეს. ავტორთა ნაშრომი გამოცემაში Nature Biotechnology გამოქვეყნდა. წყარო

 ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაეს საინტერესოამანქანათმშენებლობატექნოლოგიები

მეცნიერებმა გამოიგონეს მანქანა, რომელსაც შეუძლია ჰაერი წყალად აქციოს

მეცნიერებმა შექმნეს მანქანა, რომელსაც, ხალხური სიტყვებით, შეუძლია ეფექტურად გადააქციოს ჰაერი წყლად – გარემოდან ტენიანობის გამოდევნით, თუნდაც მშრალ პირობებში.

სორბციაზე დაფუძნებული ატმოსფერული წყლის შეგროვება (SAWH) არის ინჟინერიის სფერო, რომელიც ეძებს წყლის დეფიციტის გადაჭრის გზებს, რაც „მსოფლიოში დიდ გამოწვევად რჩება“, ნათქვამია ACS Energy Letters- ში გამოქვეყნებულ კვლევაში.

მსგავსი ინჟინერიის მაგალითებია ნისლის კომბაინი და წყლის კომბაინი, რომლებიც აგროვებენ ტენიანობას ჰაერიდან.

თუმცა, ეს ახლანდელი მოდელები „ხშირად არ გამოიყენება მშრალ გარემოში“, ამიტომ მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის მეცნიერებმა გამოიგონეს ახალი მოდელი, რომელმაც „აჩვენა დიდი პოტენციალი მტკნარი წყლის მიწოდებისთვის კლიმატური პირობების ფართო სპექტრში“.

ველური ბუნების მსოფლიო ფონდი ამბობს , რომ „მსოფლიოში დაახლოებით 1,1 მილიარდ ადამიანს არ აქვს წვდომა წყალზე და სულ 2,7 მილიარდს უჭირს წყალი წელიწადში მინიმუმ ერთი თვის განმავლობაში“.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციატექნოლოგიები

შექმნეს სათბობი ელემენტი, რომელიც ენერგიას მიწაში არსებული მიკრობებისგან იღებს

მეცნიერებმა ინოვაციური სათბობი ელემენტი შექმნეს, რომელიც ელექტროენერგიის წარმოსაქმნელად მიწაში არსებულ მიკრობებს იყენებს. შესაძლოა, მოწყობილობა იმ ბატარეების ალტერნატივა აღმოჩნდეს, რომლებიც სამეურნეო დანიშნულების მქონე მიწისქვეშა სენსორებში გვხვდება.

“ეს მიკრობები ფართოდაა გავრცელებული; ისინი მიწაში უკვე ყველგანაა”, — თქვა ჯორჯ უელსმა, კვლევის ერთ-ერთმა ავტორმა — “ძალიან მარტივი დაგეგმარების სისტემები შეგვიძლია გამოვიყენოთ, რათა მათგან ელექტრობა მოვიპოვოთ. ამ ენერგიით მთლიან ქალაქების ვერ მოვამარაგებთ, თუმცა შეგვიძლია, მცირე ენერგია მივიღოთ და პრაქტიკული, დაბალ ენერგიაზე მომუშავე რაღაცებისთვის გამოვიყენოთ”.

სათბობი დიზაინის ელემენტი საქმისათვის ზედგამოჭრილი აღმოჩნდა. მისი ანოდი ნახშირბადის ქსოვილისაგან არის დამზადებული, კათოდად კი ელემენტს არარეაქტიული გამტარი მეტალი აქვს.

მკვლევართა მიერ შექმნილი სათბობი ელემენტი

მკვლევართა მიერ შექმნილი სათბობი ელემენტი

ფოტო: Bill Yen/Northwestern University

პრესრელიზის თანახმად, სათბობი ელემენტი საკმაოდ ეფექტიანად მუშაობს — მან იმაზე 68-ჯერ მეტი ენერგია წარმოქმნა, ვიდრე სენსორების სამუშაოდ არის საჭირო. მან ნიადაგში ნესტის მკაფიოდ განსხვავებული დონეებიც კარგად აიტანა.

უნდა აღინიშნოს, რომ კათოდის ზედაპირზე მეცნიერებმა წყალგაუმტარი მასალა გამოიყენეს. შედეგად მოწყობილობა დატბორვის დროსაც მუშაობს და შემდეგ შრება.

მკვლევრებმა შეამოწმეს, რამდენად შეეძლო ელემენტს, რომ ნიადაგში ნესტის გაზომვისათვის განკუთვნილი სენსორები მოემარაგებინა. ამას გარდა, მათ ნიადაგის ენერგიაზე მომუშავე სენსორს პატარა ანტენა მიამაგრეს, რათა უსადენოდ შესძლებოდათ კომუნიკაცია. ასე სათბობმა ელემენტმა არსებული რადიოსიხშირული სიგნალები აირეკლა და ახლომდებარე სადგურს მონაცემები გადასცა.

საგულისხმოა, რომ ახალი სათბობი ელემენტი თავის მსგავს ტექნოლოგიებზე 120%-ით უკეთესად მუშაობს. გარდა ამისა, ტრადიციული ბატარეებიდან, შესაძლოა, ქიმიკატებმა ნიადაგში ჩააღწიოს, როცა ახალი ტექნოლოგია მეტად ეკომეგობრული იქნება.

ბილ იენის, კვლევის ხელმძღვანელის, თქმით, მსგავსი მოწყობილობების რიცხვი მუდმივად იზრდება და სამომავლოდ ტრილიონობით მსგავსი ხელსაწყო იარსებებს. მეორე მხრივ, თითოეულ მათგანს ლითიუმით, მძიმე მეტალებითა და გარემოსთვის სახიფათო ტოქსინებით ვერ დავამზადებთ.

“ისეთი ალტერნატივების პოვნა გვჭირდება, რომლებიც მცირე ენერგიას უზრუნველყოფს მოწყობილობათა დეცენტრალიზებული ქსელის მოსამარაგებლად. გამოსავლის ძიებაში ნიადაგის მიკრობებზე მომუშავე სათბობ ელემენტებს მივმართეთ, რომლებიც სპეციალურ მიკრობებს იყენებს მიწის დასაშლელად, ამ ცოტაოდენი ენერგიით კი სენსორებს ამარაგებს. სანამ ნიადაგში მიკრობების მიერ დასაშლელი ორგანული ნახშირბადი იქნება, სათბობმა ელემენტმა შეიძლება სამუდამოდაც გაძლოს“, — განაცხადა იენმა.

ნაშრომი ჟურნალში Proceedings of the Association for Computing Machinery on Interactive, Mobile, Wearable and Ubiquitous Technologies გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაკვლევებიტექნოლოგიები

მეცნიერებმა კალციუმზე მომუშავე ბატარეა შექმნეს, რომელიც დამუხტვის 700 ციკლს უძლებს

ჩინელმა მეცნიერებმა კალციუმზე მომუშავე ბატარეა შექმნეს, რომელიც დამუხტვისა და განმუხტვის 700-ამდე სრულ ციკლს გადის ოთახის ტემპერატურაზე. ამ ტიპის ტექნოლოგიას ასეთი მაჩვენებლისათვის აქამდე არასდროს მიუღწევია. მკვლევართა განცხადებით, მათი მოწყობილობა ბოჭკოებშიც შეიძლება ინტეგრირდეს და მოქნილი ტექსტილური ბატარეა შეიქმნას სმარტფონებისთვის.

მსოფლიოში ყველაზე ფართოდ ლითიუმ-იონური ბატარეები გამოიყენება, რადგან ისინი კომპაქტური ზომისაა და მასასთან შედარებით დიდ ენერგიას იტევს. მეორე მხრივ, მათი მეშვეობით სხვადასხვა სექტორის უზრუნველსაყოფად ლითიუმის საიმედო მარაგია საჭირო.

კვლევის თანახმად, შესაძლოა, კალციუმზე მომუშავე ბატარეები ლითიუმ-იონურ ელემენტებზე მეტად ხელმისაწვდომი და უსაფრთხო იყოს. საგულისხმოა, რომ ეს ორი ტევადობით დიდად არ განსხვავდება. მეორე მხრივ, კალციუმი ლითიუმთან შედარებით 2 500-ჯერ უფრო გავრცელებულია დედამიწაზე.

ნაშრომის მიხედვით, კალციუმზე მომუშავე ბატარეებს შორის ტევადობის ყველაზე უკეთესი პოტენციალი კალციუმ-ჟანგბადის (Ca-O2) სისტემებს აქვს. ეს იმიტომ, რომ ბატარეა საწვავს ჰაერში არსებული ჟანგბადიდან იღებს და არა მასში შენახული მასალიდან.

Ca-O2 ბატარეებს ტევადობისა და დაბალი ფასის მხრივ დიდი პოტენციალი აქვს, რადგან კალციუმის სხვადასხვა ოქსიდს (CaOx) წარმოქმნის. მეორე მხრივ, საკმაოდ რთულია ისეთი Ca-O2ელემენტის შექმნა, რომელიც ხელახლა დაიმუხტება და თან ოთახის ტემპერატურაზე იმუშავებს. ეს იმიტომ, რომ მისი მუშაობის პროცესში განმუხტვის არააქტიური პროდუქტები წარმოიქმნება.

მარტივი სულაც არ ყოფილა ისეთი ელექტროლიტების (ბატარეის კომპონენტი, რომელიც დამუხტვასა და განმუხტვაზეა პასუხისმგებელი) პოვნა, რომლებიც ჟანგბადსა და საკმაოდ რეაქტიული კალციუმის ანოდს ერთდროულად გაუმკლავდება. ელექტროლიტს კალციუმის რეაქციები არ უნდა გამოეწვია და ამით ბატარეის ტევადობას არ უნდა შეეზღუდა.

ამ პრობლემის გადასაჭრელად მეცნიერებმა ინოვაციური მიდგომა შეიმუშავეს და თხევადი ელექტროლიტი შექმნეს, რომელიც კალციუმსაც ერგება და ჟანგბადსაც.

მათ მიერ დამზადებული ბატარეა შესაძლებელია, მოქნილ ბოჭკოებშიც ინტეგრირდეს. სპეციალური მოწყობილობის გამოყენებით მეცნიერებმა ეს ბოჭკოვანი ბატარეები ტექსტილებში ჩაწნეს. დადგინდა, რომ ელემენტი სტაბილურობას ნულიდან 180 გრადუსამდე მოღუნვის დროსაც კი ინარჩუნებს. მაშასადამე, მიღებული ელემენტი მოქნილია და არაერთ ელექტრონულ მოწყობილობაში შეიძლება გამოვიყენოთ, მათ შორის მობილურ ტელეფონებშიც.

ბატარეის ტევადობა და ფუნქციონირება ამჟამად შეზღუდულია, თუმცა მკვლევრები ფიქრობენ, რომ სამომავლოდ მისი დახვეწა შესაძლებელი იქნება. ისინი იმედს გამოთქვამენ, რომ, შესაძლოა, კალციუმის ბატარეები ალტერნატიული მასალებითაც შეიქმნას.

მიღწევა ერთ-ერთი წინგადადგმული ნაბიჯია, რათა სამომავლოდ ენერგიის შენახვისთვის უფრო გამძლე და ეფექტიანი საშუალებები გვქონდეს.

ნაშრომი ჟურნალ Nature-ში გამოქვეყნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

იაპონია ყველაზე მძლავრი სუპერკომპიუტერის შექმნას აპირებს

2025 წელს იაპონია მსოფლიოში ყველაზე მძლავრი სუპერკომპიუტერის შექმნაზე დაიწყებს მუშაობას, – იუწყება BBC.

იაპონელი ინჟინრების თქმით, სუპერკომპიუტერი ათასჯერ უფრო მძლავრი იქნება, ვიდრე მანამდე შექმნილი კომპიუტერები.

მისი გამოშვება 2030 წლისთვის იგეგმება. იაპონელებს სუპერკომპიუტერის შექმნა 750 მილიონი დოლარი დაუჯდებათ.

ახალ სუპერკომპიუტერზე იმუშავებენ იაპონური კომპანიები RIKEN–ი და Fujitsu.

ყველაზე მძლავრ იაპონურ სუპერკომპიუტერად Fugaku ითვლებოდა, თუმცა მან ეს ტიტული 2022 წელს დაკარგა, როდესაც ტექნოლოგიურ ბაზარზე ამერიკული სუპერკომპიუტერი Frontier გამოჩნდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციატექნოლოგიები

შეიმუშავეს ხელოვნური ინტელექტის მქონე ფეხსაცმელი, რომლითაც 250%-ით უფრო სწრაფად ივლით

პიტსბურგში დაფუძნებულმა რობოტიკის კომპანიამ ხელოვნური ინტელექტის მქონე ფეხსაცმელი შექმნა. გამოგონებას Moonwalkers ჰქვია და მფლობელს საშუალებას აძლევს 250 პროცენტით უფრო სწრაფად იაროს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

Vigor Times-ის მიერ კვირას გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, გამოგონებამ უკვე მოიპოვა “მსოფლიოს ყველაზე სწრაფი ფეხსაცმლის” ტიტული.

„Moonwalkers ფეხით მოსიარულეებისთვის შექმნილი მოწყობილობაა, რომელიც საშუალებას გაძლევთ იაროთ სირბილის სიჩქარით. მასში ჩაშენებულია სპეციალურად შემუშავებული ხელოვნური ინტელექტი, რომელიც ამ ყველაფერში გეხმარებათ”, – ნათქვამია განცხადებაში.

ტექნოლოგია მყისიერი რეაგირების საშუალებას იძლევა, რაც ფეხსაცმელს სუპერ მოქნილს ხდის. ამასთან, ის სპეციალურად თქვენი სიარულის სტილს ერგება და ამცირებს დისკომფორტის რისკს.

ძრავა, რომლითაც ფეხსაცმელი იკვებება, შეიძლება გამორთოთ კიბეებზე ასვლისას ან სხვა აქტივობების შესრულებისას, სადაც სიჩქარე შეიძლება შემაფერხებელი იყოს.

ხელოვნური ინტელექტიდან გამომდინარე, ფეხსაცმელი ინტუიციურია. ის ხვდება რა მომენტში გირჩევნიათ შენელება, ან პირიქით, აჩქარება.

რაც შეეხება უსწორმასწორო რელიეფს და წვიმას, არც ეს არის პრობლემა. ფეხსაცმელს მოჰყვება რვა სპეციალური ბორბალი, რომლებსაც შეუძლიათ გაცილებით დიდი დიამეტრის მოცვა რთული რელიეფების დასაფარად.

ფეხსაცმელი აღჭურვილია 300 ვატიანი ელექტროძრავით. მფლობელებს შეუძლიათ მიაღწიონ 12კმ/სთ-ის სიჩქარეს და ეს ყველანაირი დატვირთვის გარეშე.

ფეხსაცმელი ბაზარზე ამ ზაფხულს გამოჩნდება და მისი ღირებულება 1 400 დოლარი იქნება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაკვლევებიმსოფლიო

მეცნიერებმა შექმნეს ახალი ტიპის ბაქტერია, რომელიც პლასტმასის ნარჩენებით იკვებება

1950-იანი წლებიდან კაცობრიობა აწარმოებს უზარმაზარი რაოდენობით პლასტმასის ნარჩენებს. გამოყენების შემდეგ პლასტმასის ბოთლები და სხვა პროდუქტები ხვდება ნაგავსაყრელებზე და ასევე ზღვებსა და ოკეანეებში. წყალში ბევრი პლასტმასის ნარჩენია, მაგრამ ინფორმაცია ყველგან განსხვავებულია. ზოგიერთი წყარო საუბრობს 170 ტრილიონ ნაწილაკზე, რომელთა წონაა 2 მილიონ ტონამდე. სხვა შეფასებით, პლასტმასის ნარჩენების მასა მსოფლიო ოკეანეში მინიმუმ 25 მილიონი ტონაა. დაბინძურება შედის თევზის და სხვა ცხოველების სხეულში, რაც იწვევს მათ გადაშენებას. პლანეტის სრული დაბინძურებისგან გადასარჩენად მეცნიერები ავითარებენ წყლის ნარჩენებისგან გაწმენდის სხვადასხვა გზებს. ცოტა ხნის წინ, გენური ინჟინერიის სპეციალისტებმა შეძლეს შეექმნათ ახალი ტიპის ბაქტერია, რომელსაც შეუძლია პლასტმასით იკვებება. როგორ მოახერხეს მათ ახალი ჯიშის მიკრობების გაზრდა?

სამეცნიერო მუშაობის ფარგლებში, მეცნიერებმა შეაჯვარეს ორი ტიპის ბაქტერია. პირველი სახეობაა Vibrio natriegens, რომელიც სწრაფად მრავლდება მარილიან წყალში. მეორე ტიპის ბაქტერია, Ideonella sakaiensis, წარმოქმნის ნივთიერებებს, რომლებიც საშუალებას აძლევს მას, დაშალოს პლასტმასა და მიირთვას იგი საკვებად.
სამეცნიერო ნაშრომის ავტორებმა აიღეს ბაქტერია Ideonella sakaiensis და იზოლირებული გენები, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან პლასტმასის დაშლაზე. გენეტიკური ინჟინერიის საშუალებით ისინი შეიყვანეს ბაქტერიაში Vibrio natriegens. ასე მივიღეთ ჰიბრიდი, რომელიც კარგად ცურავს მარილიან წყალში და ანადგურებს პლასტმასას. ლაბორატორიულმა ექსპერიმენტმა აჩვენა, რომ გენმოდიფიცირებულ ბაქტერიებს შეუძლიათ პლასტმასის დაშლა მარილიან წყალში +30 გრადუს ცელსიუს ტემპერატურაზე.

ამჟამად გაურკვეველია გამოიყენებენ თუ არა ახალ ბაქტერიებს პრაქტიკაში. მეცნიერებს სურთ გააგრძელონ ექსპერიმენტები, რადგან მათ შეუძლიათ მიიღონ რაიმე სასარგებლო, პლასტმასის დაშლისგან.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ბიზნეს პერსონაგამოგონება - ინოვაციაისტორიასაქართველო

ჯორჯ კობი – პირველი ქართველი მილიონერი ამერიკაში, რომელიც ახალი წლის ერთ– ერთი სიმბოლოა ამერიკელთათვის

ჯორჯ კობი, იგივე გრიგოლ კობახიძე პირველი ქართველი იყო, რომელიც ამერიკაში საკუთარი გამოგონებით მილიონერი გახდა.  ჯამში, 70-მდე გამოგონება და უნიკალური პატენტია დაკავშირებული მის სახელთან. მათ შორის არის წყალგამძლე ცემენტი და მინა-ბლოკი, რის გამოც ცათამბჯენების მშენებლობაში მის განსაკუთრებულ წვლილს ხაზგასმით აღნიშნავენ. ასევე, მისი შექმნილია ქიმიური სითხით სავსე ელექტროსანთლები მეხანძრეთათვის, ნაძვის ხის მინის ფერადი სანთლები და ნაძვის ხის სათამაშოები.

გრიგოლი (გიგო) დაიბადა 1883 წელს ამბროლაურის რაიონის სოფელ თხმორში, გლეხ დავით კობახიძის ოჯახში. დაწყებითი განათლება სოფლის მღვდელთან მიიღო. 10 წლისა შინიდან გაიპარა, ბორჯომში ჩავიდა, სადაც მინის ქარხანაში მისი უფროსი ძმა ლევანი (ლეონტი) მუშაობდა. იქ 4 წელი დაყო. გარჯითა და შრომისმოყვარეობით მალე მოიპოვა ავტორიტეტი. დაეუფლა ყველა ტექნოლოგიას, რაც ქარხანაში იყო. გამომგონებლობის ნიჭიც აღმოაჩნდა – შეიმუშავა პროდუქციის გაზრდის მეთოდი. ქარხნის გამგებელმა, გერმანელმა შუმანმა ბიჭი ბორჯომის მეპატრონეს, დიდ მთავარ მიხეილსა და მის მეგობარ კონსტანტინე მუხრან-ბატონს წარუდგინა. ქებითა და ფულადი ჯილდოთი წახალისებული გიგო ჯერ თბილისის, 1902 წელს ოდესის, 1903 წელს – კრასნოდარის გუბერნიაში, დომბასის სამრეწველო ცენტრ კონსტანტინოვკის მინის ქარხანაში ჩავიდა. იქ გაიცნო და დაქორწინდა დაშა ნოდვიკოვაზე.

1903 წელს გრიგოლი პოლონეთის გავლით გერმანიაში  ჩავიდა, მიუნხენში დასახლდა და იქ შუშის პროდუქციის დამამზადებელი პატარა საწარმო შექმნა.

1909 წელს კი მეუღლესთან ერთად  საცხოვრებლად ამერიკაში გადავიდა, სადაც რაჭველ მეპურეებს შეაფარა თავი და მათი დახმარებით ნიუ-იორკში მოეწყო, სადაც პურის ცხობით ირჩენდა თავს. 9 წელი მეუღლესთან ერთად მუშაობდა ”ჯენერალ ელექტრონიქსის” ფირმაში, ამავე პერიოდებში გამომგონებლური ნიჭის მქონე გრიგოლმა საკუთარი ხელით შექმნა საწერკალამი.

1919 წელს მასაჩუსეტსის შტატში, ბოსტონთან, ეტლებოროში დიდი ქარხანა გამართა. 1922 წლიდან მისმა ფირმამ The Cobi Glass Produkts Company-მ აღმოსავლეთ შტატების სამრეწველო ცხოვრებაში სახელი გაითქვა. 1929 წელს წარმოების საქონელბრუნვა 15 მილიონ დოლარს აღწევდა, შემოსავალი კი  4 მილიონს,  რითიც  ამერიკის ერთ-ერთი უმსხვილესი კომპანიის სტატუსი მოიპოვა.  მილიონერის სტატუსის მიუხედავად, უსაქმოდ არასოდეს მჯდარა – მისი 60-ზე მეტი პატენტი პრესტიჟს მატებდა წარმოებას.

გრიგოლ კობახიძე საქართველოს დამოუკიდებლობას აღტაცებით შეეგება. სამშობლოში დაბრუნება და ქვეყნის სამსახურში ჩადგომა სურდა, მაგრამ 1919-21 წლებში მისი ბიზნესი ჯერ კიდევ ფეხს იდგამდა. ოკუპაციის შემდეგაც ცდილობდა სამშობლოს დახმარებას. “ნეპი” (“ახალი ეკონომიკური პოლიტიკა”, რომელიც სსრკ-ში გამოცხადდა 20-იან წლებში) ხელს უწყობდა უცხოურ კონცესიებს, ამიტომ ხელისუფლებას მინის დიდი ქარხნის მშენებლობა შესთავაზა. მოსთხოვეს კაპიტალის ჩადება, მაგრამ გრიგოლი არ დათანხმდა, – მას თვითონვე სურდა მშენებლობისათვის ეხელმძღვანელა, რადგან ფულს ვერ ანდობდა ბოლშევიკებს.

1925 წელს სამშობლოში ჩამოვიდა, ფეხით გაიარა ის გზა, რომელიც პატარა ბიჭმა განვლო 33 წლის წინ. სახლი აუშენა იმ ოჯახს, ვინც მაშინ ბავშვს ღამე გაათევინა და მოუარა, დედას კი ბავშვობაში შეპირებული 10000 მანეთის საჩუქრები ჩაუტანა. მეორედ 1928 წელს ეწვია საქართველოს. 4 წელიწადში ბევრი რამ გაუკეთა რაჭას. დაეხმარა მრავალ გაჭირვებულ ოჯახს, სოფელ თხმორს აუშენა სკოლა, აფთიაქი, მდინარე შარეულაზე გადო ორი ხიდი, შეაკეთა ეკლესია და მღვდლის სახლი, გახსნა სავაჭროები, მოამარაგა საქონლით და მოაგვარა მრავალი წვრილმანი პრობლემა. მასთან დახმარების სათხოვნელად, არა მარტო რაჭისა და იმერეთის სოფლებიდან, არამედ – ქუთაისიდანაც მიდიოდნენ. ამ დროს ძმისშვილი ჩავიდა თბილისიდან და შეატყობინა, რომ დაჭერას უპირებდნენ, ამიტომ სასწრაფოდ გაემგზავრა სოფლიდან და ქვეყნიდანაც.

1929 წელს დაიწყო თავისი მასშტაბებითა და ხანგრძლივობით არნახული ეკონომიკური კრიზისი, რომელიც 1933 წლამდე გაგრძელდა. დიდი დეპრესიის პერიოდში ჯორჯ კობის საწარმომ მილიონები დაკარგა, რის გამოც 1930 წელს თავი მოიკლა მისმა კომპანიონმა იუჯინ (ევგენი) იგნატიევმა. კობი ფარ–ხმალს არ ყრიდა და თავდაუზოგავი შრომით კვლავ მოახერხა ფეხზე წამოდგომა. თავის სახლთან მოაწყო მინის წვრილმანი ნივთების პატარა ფაბრიკა და ბევრ რამეს თავისი ხელით აკეთებდა. გაიხსენა საწერ–კალმებისა და საკანცელარიო ნივთების დამზადების ხელობა და მუშტარიც გაიჩინა. მისი ბიზნესის გასაფართოებლად მნიშვნელოვან მოვლენად იქცა გიორგი მაჩაბლის შეკვეთა. ჯორჯ კობი ამზადებდა სუნამოს ფლაკონებს გიორგი მაცაბლის ფირმისთვის Prince Matchabeli.

1941 წ. 7 დეკემბერს, როცა ამერიკის შეერთებული შტატები II მსოფლიო ომში ჩაება, ჯორჯ კობიმ ოფიციალური მიმართვა გაუგზავნა ამერიკის მთავრობას და ფინანსური დახმარება ითხოვა, რათა მინის წარმოება აღედგინა საომარი შეკვეთებისათვის. მან სახელმწიფოსგან დაუყოვნებლივ მიიღო ლიცენზია და $2 მილიონი.

განსაკუთრებით დიდი მოთხოვნა იყო ახალგამოგონებულ მინის ამპულებზე ინექციებისათვის. მისი ნაწარმი მიეწოდებოდა როგორც კანადას, ასევე, მოკავშირეებსაც.

II მსოფლიო ომის დამთავრების შემდეგ ჯორჯ კობმა სიახლე დანერგა თავის წარმოებაში – დაიწყო ნაძვის ხის სათამაშოების დამზადება. შექმნა ქიმიური სითხით სავსე ელექტროსანთლები ე.წ. “Babel Lamps”, რომლებმაც ნამდვილი სანთლები შეცვალა. ფერადი მინისგან ამზადებდა სხვადასხვა ფორმის სათამაშოებს, რომელსაც “ორნამენტი” უწოდა, შინდისფერ ყუთებში ჩაწყობილ 12 ან 24 ცალ სათამაშოს ეწერა “კობი. საშობაო ხის ორნამენტები, კობი – ეს შობაა”. რადგანაც სათამაშოები კანადაშიც გადიოდა წარწერა ფრანგულ ენაზეც კეთდებოდა.

“კობი ეს შობაა”, რაჭველი გრიგოლ კობხიძე დიდხანს რჩებოდა ახალი წლის ერთ– ერთ სიმბოლოდ ამერიკელთათვის.

აღსანიშნავია, რომ 1934 წელს მის მიერ წარმოებულ თეთრ სათამაშოზე ყვითელი ფერით იყო შესრულებული ,,შვლის ნუკრის ნაამბობი”.

გრიგოლ კობახიძე რამდენჯერმე მოხვდა უმდიდრეს ამერიკელთა ათეულში, სადაც ხშირად წამყვან ადგილებსაც იკავებდა.

გრიგოლ კობახიძე მთელი ცხოვრების განმავლობაში ეწეოდა ქველმოქმედებას, განსაკუთრებით ეხმარებოდა ქართველ ემიგრამნტებს არამარტო ამერიკაში, არამედ ევროპაშიც. მას და დაშა ნოდვიკოვას შვილი არ ჰყავდათ და სურდათ კომპანიონად მინის წარმოების მცოდნე ქართველი მოეძებნათ. როგორც ჩანს ქართველთაგან ვერავინ დააინტერესეს წარმოებით. გრიგოლ კობახიძის წერილებიდან ირკვევა, რომ თავის დროზე ძმისშვილების, ან ახლო ნათესავების წაყვანა უნდოდა ამერიკაში, მაგრამ ვერ შეძლო და საბჭოთა კავშირში დაწყებული რეპრესიების გამო იძულებული იყო საერთოდ შეეწყვიტა ოჯახთან ურთიერთობა. საბოლოოდ გრიგოლმა კომპანიონებად იტალიური წარმოშობის ძმები ჯიმ და ჯული პაგლისები აიყვანა, რომლებმაც მისი საქმე გააგრძელეს.

1967 წელს გრიგოლ კობახიძე 84 წლის ასაკში გარდაიცვალა. პაგლისებს მისი სახელი დავიწყებისთვის არ მიუციათ და არც წარმოებისთვის შეუცვლიათ სახელი.

მასალა მოამზადა : ლალი  კიკვაძემ 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 2 3 4 5 88
Page 3 of 88