კატეგორიის გარეშე

გრაფენი, ეს ორგანზომილებიანი მასალაა, რომელშიც ელექტრო ენერგია უფრო სწრაფად გადის .

ასეთი მასალის გამოყენება შეიძლება ახალი ტრანზისტორის შესაქმნელად – ყველა ელექტრონული მოწყობილობის ძირითადი ელემენტების შესაქმნელად, როგორიცაა პროცესორი, მონიტორი და მობილური მოწყობილობები.

ეს მასალა აღმოაჩინეს იუტას უნივერსიტეტის მეცნიერებმა პროფესორ აშუტოშა ტივარის ხელმძღვანელობით. ეს ჯგუფი იკვლევს ახალ მასალებს და ახალი ელექტრონულ მოწყობილობების შექმნითაა დაკავებული. ამის შესახებ სტატია გამოქვეყნდა ჟურნალ „Advanced Electronic Materials“-ში 15 თებერვალს.

ახალი  ტრანზისტორი და სხვა ელექტრონული მოწყობილობები მზადდება ძირითადად სილიციუმის ან მსგავსი ნახევრადგამტარებისგან და შედგება რამდენიმე ფენიანი მინის სუბსტრატისგან.

თუმცა სამგანზომილებიანი მასალების მინუში იმაში მდგომარეობს, რომ ელექტრონები არ არის მკაცრად ლოკალიზებული და შეუძლიათ გადაადგილება ყველა მიმართულებით. ეს იწვევს ენერგიის გაბნევას.

ორგანზომილებიანი მასალა, ისეთი როგორიცაა გრაფენი და დისულფიდი, არის N ტიპის ნახევრადგამტარი. მათში ელექტრონები წარმოიქმნება უარყოფითი მუხტის შედეგად.

ელექტრო მოწყობილობების შესაქმნელად საჭიროა ნახევრადგამტარი მასალები რომლებიც ატარებენ როგორც დადებით ასევე უარყოფით მუხტს.

პროფესორ ტივარის მიერ მიღებული მასალა გახდა პირველი ორგანზომილებიანი სტაბილური pტიპის ნახევარგამტარი. „ ახლა ჩვენ გვაქვს ყველაფერი , რას საჭიროა Pტიპის ნახევარგამტარისთვის,-განაცხადა პრფესორმა ტივარმა. -ჩვენ შეგვიძლია ტექნოლოგიები განვავითაროთ უფრო სწრაფად.

ორგანზომილებიანი pტიპის წყალობით შეიძლება ვისაუბროთ მაღალი სიჩქარიანი და მინიატურული ტრანსისტორების შექმნაზე. კომპიუტერის პროცესორი შედგება მილიარდი ტრანზისტორებისგან და რაც უფრო მეტი ტრანზისტორია ერთ ჩიპში მით უფრო ძლიერი იქნება პროცესორი.

ტრანზისტორები შეიძლება გახდეს საფუძველი ძლიერი სმარტფონებისა და კომპიუტერებისთვის, რომელიც ასჯერ უფრო სწრაფია  ვიდრე თანამედროვე მოწყობილობები.

სამგანზომილებიან მატერიასთან შედარებით ენერგიის გაფრქვევა მასში ნაკლებია და ამიტომ ესეთი მოწყობილობები ნაკლებად თბება ვიდრე ჩვეულებრივი კომპიუტერული ჩიპები.

ასეთი მოწყობილოობები მოითხოვს ნაკლებ ენერგიას მუშაობისთვის ვიდრე თანამედროვე მოწყობილობები, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია მობილური მოწყობილობებისთვის. „ყოველ შემთხვევაში, ახალი მოწყობილობის პირველი პროტოტიპები შეიძლება შეიქმნას უახლოეს ორ-სამ წელში- განაცხადა პროფესორმა ტივარმა.

წყარო: Gazeta.ru

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

კომპანიამ AgriLamp Induction System-ის შექმნას რამდენიმე წელი მოანდომა. ALIS-ის სისტემა იყენებს 60 პროცენტით ნაკლებ ენერგიას,   სოფლის მეურნეობის განათების გავრცელებულ ფორმებთან შედარებით. დაპატენტებული სისტემა წყლის მიმართ მდგრადია. შემქმნელები ირწმუნებიან, რომ LED ნათურა სულ ცოტა 60,000 საათს ძლებს და ყველა სხვა ტრადიციულ ნათურასთან შედარებით გაცილებით ენერგოეფექტურია. კომპანიის განცხადებით, მიუხედავად იმისა, რომ  LED ნათურა შედარებით ძვირია, გარკვეული დროის შემდეგ გაკეთებული დანაზოგი გაცილებით აჭარბებს თავიდან გადახდილ ზედმეტ თანხას.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ანგარიშში წითელი ხორცი კლასიფიცირებულია როგორც „სავარაუდოდ კარცინოგენული, თუმცა აღნიშნულია ისიც, რომ მას კვებითი სარგებელიც აქვს.

ექსპერტები მოუწოდებს საზოგადოებას, თავიდან ავიცილოთ დამუშავებული ხორცის მიღება.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის წამომადგენელი დოქტორ კურტ სტრაიფის თქმით, რაც მეტი რაოდენობით გადამუშავებულ ხორცს მივირთმევთ, მით მეტია ნაწლავის კიბოს რისკი.

წითელ ხორცი აქვს კვებითი ღირებულება და არის ცილის, რკინის, თუთიის და ვიტამინი B12-ის ძირითადი წყარო .

„ჩვენთვის ცნობილია წითელ გადამუშავებულ ხორცსა და ნაწლავის კიბოს შორის შესაძლო კავშირი, თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ ის საერთოდ უნდა ამოვიღოთ მენიუდან. თუმცა თუ დიდი რაოდენობით იღებთ, უმჯობესია, რომ მისი მიღება რამდენადმე შეამციროთ. ჯობს ვახშამზე ძეხვეულის ნაცვლად თევზი მიიღოთ, ან ლობიოს სალათი ლანჩზე,“ – განაცხადა ოქსფორდის უნივერსიტეტის კიბოს კვლევის ეპიდემიოლოგისტმა პროფესორმა თიმ ქეიმ.

მთავრობის 2011 წლის გაიდლაინები მოზარდებისთვის დღე-ღამეში 70 გრამი წითელი გადამუშავებული ხორცის ჭამის რეკომენდაციას იძლევა.

ესგახლავთ ერთიპატარაძეხვის ან შაშხის ორი პატარა თხელი ნაჭერის, ან ცხვრის ხორცის ერთი ჩოპის ეკვივალენტი.

თუმცა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ანგარიშის მიხედვით, ეს რაოდენობა დასაშვებზე მეტია, ამიტომ მთავრობამ შესაძლოა საკუთარ რეკომენდაციას გადახედოს.

დოქტორ რეიჩელტომპსონი, მსოფლიოკიბოსკვლევისფონდის კვლევის  ინტერპრეტაციის ხელმძღვანელიაცხადებს, რომ  “თუადამიანსშეუძლიათავიდანაიცილოს დამუშავებული ხორცის ჭამა, ასეც უნდა მოიქცეს და მიირთვას ახალი წითელი ხორცი. დამუშავებულიხორციშეიცავსმეტმარილსა დაცხიმსდაარარისგამორიცხული, რომიგი ზრდიდეს კიბოსრისკს.“

 

 წყარო: Roeters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

„ჩვენ გვჯერა, რომ ტვინის კვლევის მომავალი დამოკიდებული იქნება უფრო მეტად ადამიანზე დაფუძნებულ მოდელებზე, ვიდრე ცხოველებზე.“

ჰართანგმა და მისმა კოლეგებმა შექმნეს ტვინი, რომელიც ცნობილია როგორც ინდუცირებული პლურიპოტენტური ღეროვანი უჯრედი ( iPSCO). ეს არის ზრდასრული უჯრედები, რომელსაც გენეტიკურად აქვს ჩაპროგრამებული ემბრიონის ღეროვან უჯრედული მდგომარეობა და სიმულაციურად იზრდება, როგორც ტვინი. რამდენადმე ჯანმრთელი მოზარდის კანის უჯრედები გამოიყენება მინი-ტვინების შესაქმენლად. ჰართანგი ამბობს, რომ უჯრედები, რომელიც ატარებს ინფორმაციას გარკვეული დაავადებების ან გენეტიკური თვისებების შესახებ, შესაძლოა გამოყენებული იქნას ტვინის შექმნისთვის, რომელიც სხვადასხვა წამლებისთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი იქნება: ის ამბობს, რომ ამ ტვინის გამოყენება შესაძლებელი იქნება ალცჰაიმერის დაავადების, პარკინსონის დაავადების, გაფანტული სკლეროზის და აუტიზმის განკურნებისთვის. პროექტის მიხედვით ვირუსული ინფექციების, ტრავმის და ინსულტის შესწავლა უკვე დაიწყო.

ჰართინგის მინი ტვინი ძალიან პატარაა – მისი დიამეტი 350 მიკრომეტრია, ანუ დაახლოებით ბუზის თვალის ზომის, ადამიანის თვალს მხოლოდ  მისი დანახვა შეუძლია, და თითოეულ უჯრედს ასი ათასოით ზუსტი ასლებს წარმოება შეუძლია. მათი ფორმირება ლაბორატორიაშია შესაძლებელი.  ორი თვის შემდეგ, რაც მინი-ტვინი მუშაობას დაიწყებს, ტვინი იწყებს ნეირონების ოთხი ტიპის და ორი სახის დამხმარე უჯრედების, ასტროციტების და ოლიგოდენდროციტების წარმოშობას, რომელთაგან უკანასკნელი განვითარებისას ქმნის მიელინის, რაც განაცალკევებს ნეირონის აქსონებს და შესაძლებელს ხდის მათ უფრო სწრაფ კომუნიკაციას.  მკვლევრებს შეუძლიათ მეილინის განვითარების კონტროლი და დანახვა იმისა, თუ როგორ ხდება აქსონზე გარსის ფორმირება. ტვინი კი აჩვენებს სპონტანურ ელექტროფიზიოლოგიურ აქტივობას, რომელიც შესაძლოა ჩაწერილი იქნას ელექტროდებით, მსგავსად ელექტროენცეფალოგრამისა, რომელიც ასევე ცნობილია, როგორც EEG. ამის შესამოწმებლად, მკვლევრებმა მინი-ტვინი მოათავსეს ელექტროდების მასაში და მოუსმინეს ნეირონების სპონტანურ ელექტრო კომუნიკაციას.

„ჩვენ პირველი ტვინის მოდელიც კი არ გვაქვს, რომლის გაუმჯობესებასაც შევძლებდით,“ აცხადებს ჰართანგი, რომელიც ასევე მართავს ცენტრს, რომლის მიზანი ცდებისას ცხოველების ალტერნატივის გამოყენებაა.

„თუმცა ეს ძალიან სტანდარტიზებულია. და როდესაც საქმე წამლების გატესტვას ეხება, აუცილებელია გავითვალისწინოთ, რომ მათი შესწავლით ვიღებთ ძალიან საჭირო ინფორმაციას.“

ჰართანგი გვთავაზობს მინი-ტვინის პატენტსაც და ანვითარებს კომერციულ ორგანიზაციას სახელწოდებით ORGANOME. ის იმედოვნებს, რომ მისი პროდუცირება 2016 წელს დაიწყება. მისი თქმით, ისისი ძალიან რეპროდუცირებადია და იმედოვნებს, რომ მეცნიერებისთვის მისი გამოყენება მნიშვნელოვანი იქნება. „ახლა, როდესაც ჩვენ გვაქვს ტვინის მოდელი, როგორიც ესაა, ლაბორატორიაში ნებისმიერ დროს შეგვიძლია ცხოველების ნაცვლად კვლევების მასზე ჩატარება,“ ამბობს ის.

ამ ნამუშევარს მხარი დაუჭირა ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრის ეროვნულმა ინსტიტუტმა (U18TR000547), ალტერნატიული კვლევებისა და განვითარების ფონდმა და ბარტ მაკლეინის ნეირომეცნიერების კვლევის ფონდმა.

სხვა მკვლევარები, რომელიც ჩართულნი იყვნენ ამ პროექტში: David Pamies, Paula Barreras, Katharina Block, Georgia Makri, Anupama Kumar, Daphne Wiersma, Lena Smirnova, Che Zang, Joseph Bressler, Kimberly M. Christian, Georgina Harris, Guo-li Ming, Cindy J. Berlincke, Kelly Kyro, Hongjun Song, Carlos Pardo, Thomas Hartung და Helena T. Hogberg.

წყარო: sciencedaily
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

    კომპიუტერს აქვს მეხსიერება, რომელშიც ინახავს ყველა ელექტროკარდიოგრამას. საკმარსია, ექიმმა მხოლოდ სკანერი მიადოს პაციენტის გულს  და მაშინვე ცხადი ხდება, როგორ „იქცეოდა“ თქვენი გული.

ასევე აღსაღნიშნავია და საინტერესოა, რომ დასავლეთშიც სარგებლობენ სხვადასხვა დროს შექმნილი ანტიარითმიული ხელსაწყოებით, მაგრამ ‘TashosDR“ მათ შორის ყველაზე უნიკალურია.

მკითხველისთვის უინტერესო არ იქნება ამირან რევიშვილის ბიოგრაფია.იგი დაიბადა 1956 წელს. დაამთავრა მოსკოვის 1 სამედიცინო ინსტიტუტი. ის არის აკადემიკოს ლეო ბოკერიას მოწაფე.  1986 წელს გახდა სსრკ სახელმწიფო პრემიის ყველაზე ახალგაზრდა ლაურეატი მეცნიერებასა და ტეკნიკაში. აღნიშნულ ცენტრში მუშაობს 1979 წლიდან. მას გმოქვეყნებული აქვს 500_ზე მეტი ნაშრომი. მიღებული აქვს 6 პატენტი გამოგონებისთვის, აქედან 4  საერთაშორისო მნიშვნელობისაა.

ექსკლუზიურად Doctrina.Ge-ს  მკითხველისთვის მოამზადა: ლიკა ჩაგანავამ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

      მიკროსკოპური ზომის ცხოველი, სახელად ნელამავალი  1983 წელს  -20ºC -ზე  გაყინეს. გაცოცხლებიდან მეექვსე დღეს  ცხოველმა ფეხები გაამოძრავა და გადაადგილებაც შეძლო.  რამოდენიმე კვირაში კი გამრავლება დაიწყო.

ნელამავალი ანუ იგივე წყლის დათვი ეს არის ცხოველი , რომელიც ერთ-ერთ ყინვა გამძლე ორგანიზმად  მიიჩნევა. ის ბინადრობს ყველგან სადაც წყალია.

  აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ  ცოცხალი ორგანიზმის გაცოცხლება გაყინვის შედეგად მსოფლიო მეცნიერების ისტორიაში  პირველი შეთხვევაა და ძალინ დიდი წინსვლაა მეცნიერებისათვის.

მასალა მოამზადა: ლიკა ჩაგანავამ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

მეცნიერებმა ტექნიკის დემონსტრირება მოახდინეს: მათ ძველი ბერძნული მეცნიერი არქიმედეს დაახლოებით ორი ათასი წლის წინ დაწერილი „მექანიკური თეორემების მეთოდების“ დნმ-ში კოდირება განახორციელეს. კვლევის ხელმძღვანელმა დოქტორმა რობერტ გრასმა განმარტა, თუ როგორ ახდენდნენ მისი გუნდის წევრები დაწერილი სიტყვების დნმ-ად ტრანსლირებას. „განვიხილავთ, როგორ იქცევიან ასოები ნუკლეოტიდების მიმდევრობად, რომელიც დნმ-ის სამშენებლო ბლოკია და ასოებისა და რიცხვების უზარმაზარი ფაილის ნაცვლად მივიღეთ A, C , T და G-ის თანმიმდევრობა. ეს ფაილი გავუგზავნეთ კომპანიას, რომელიც ახდენს დნმ-ის სინთეზირებას იმ ფაილის მიხედვით, რომელიც ჩვენ მას გავუგზავნეთ.“
ამის შემდეგ მეცნიერებმა დნმ-ის დაშლის იმიტაცია მოახდინეს. დნმ ერთი თვის განმავლობაში 60 – 70 გრადუს ტემპერატურაზე მოათავსეს, რისი საშუალებითაც დნმ-ის ასობით წლის განმავლობაში მოსალოდნელი ქიმიური დაშლის რეპლიკაცია რამდენიმე კვირაში ხდება.
მინის ნიჟარა განსაკუთრებით ძლიერი აღმოჩნდა და ფტორის გამოყენების გზით დნმ-ის მინისგან გამოცალკავება იოლად ხდება ისე, რომ ინფორმაციის წაკითხვა შესაძლებელი გახდეს.
მეცნიერთა აღნიშნული გუნდი აცხადებს, რომ დნმ-ის საშუალებით ინფორმაციის ეფექტურად შესანახად მნიშვნელოვანი ინვესტიციებია საჭირო. მიუხედავად იმისა, რომ დნმ-ის გაშიფვრა იაფი ჯდება, დნმ-ში ინფორმაციის კოდირება საკმაოდ ძვირი პროცედურაა.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარაბზი “დოქტრინა”

ამჟამად, მზის სისტემის ყველაზე შორეული პლანეტის მსგავსი სხეულებია სედნა, რომელიც 2003 წელს აღმოაჩინეს, და 2012 წელს აღმოჩენილი VP113. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ორი სხეული დედამიწასთან შედარებით მზისგან 80-ჯერ უფრო შორს მდებარეობს, ისინი ახლადაღმოჩენილ V774101-თან შედარებით მაინც ახლოს იმყოფებიან. ასტრონომების განცხადებით, V774101 მზისგან  დაახლოებით 103-ჯერ უფრო შორს მდებარეობს, ვიდრე დედამიწა.

როგორც შეფარდი აღნიშნავს, დაახლოებით ერთი წელი დაჭირდება იმის დადგენას, V774101 მოძრაობს თუ არა პლუტონის მახლობლად,  ე.წ. კოიპერის სარტყელში. კოსმოსის ეს ნაწილი, რომელიც  ათასობით პატარა პლანეტას მოიცავს, მზისგან 40-50-ჯერ შორსაა, ვიდრე დედამიწა.

“თუ ეს ობიექტი ნეპტუნთან ახლოს არ მოხვედრილა, მაშინ იგი ძალიან საინტერესო გახდება ჩვენთვის, რადგან ეს ნიშნავს, რომ მისი ორბიტა გიგანტური პლანეტების მიერ „აწიოკებული“ არაა, რაც საშუალებას მოგვცემს გარე მზის სისტემის დინამიკა შევისწავლოთ,“ – განაცხადა შეფარდმა.

სკოტ შეფარდი იმ გუნდის წევრია, რომელიც მზის სისტემის შორეული ობიექტების ყველაზე ფართო გამოკვლევას აწარმოებს.

აღნიშნული აღმოჩენის შესახებ მეცნიერებმა ამერიკის ასტრონომიული საზოგადოების პლანეტარული მეცნიერებების შეხვედრაზე განაცხადეს, რომელიც მიმდინარე კვირაში მერილენდში ჩატარდა.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”