close
საქართველო

პირველი იაპონელი ქართველოლოგის ოცწლიანი ,,ოდისეა” საქართველოში

ჰიროტაკე მაედა  ტოკიოს მეტროპოლიტენ-უნივერსიტეტის  ასოცირებული პროფესორი, სოციალური და ჰუმანიტარული მეცნიერეების განხრით, ასევე უკვე საკმაოდ წარმატებული ქართველოლოგი და ირანისტია, რომელსაც დიდი წვლილი მიუძღვის ქართული ძეგლების შესწავლის საქმეში.

საქართველოში პირველად 1995 წელს ჩამოვიდა, მაშინ როცა დაასრულა საბაკალავრო კურსი ტოკიოს უნივერსიტეტში და 1990-2001 წლებში სწავლობდა საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის გ. წერეთლის სახელობის აღმოსავლეთმცოდნეობის ინსტიტუტში, თუმცა როგორც ,,დოქტრინასთან“ საუბრისას განაცხადა, პირველად ჩვენი ქვეყნითა და კულტურით მას შემდეგ დაინტერესდა, რაც, ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირის პერიოდში, გაეცნო ქართულ ფილმებს, როგორიცაა გიორგი შენგელაიას ,,ფიროსმანი“ და ელდარ შენგელაიას ,,ცისფერი მთები“. ქართულ კინემატოგრაფიას მასზე დიდი შთაბეჭდილება მოუხდენია და, შეიძლება ითქვას, უბიძგა კიდევაც, რომ საკუთარი საქმიანობა ჩვენს ქვეყანასთან დაეკავშირებინა.

კითხვაზე –  თუ რა მოსწონს ყველაზე მეტად ჩვენს ქვეყანაში, ჰიროტაკემ იაპონელებისთვის დამახასიათებელი მოკრძალებული ღიმილით დაასახელა ჩვენი კერძები და  ქართული სუფრის ტრადიციები, ხოლო რაც შეეხება კულტურულ ძეგლებს, ის თავის ოცწლიან ურთიერთობას ქართველებთან ,,ოდისეას” უწოდებს და  თითქმის ყველა კუთხე აქვს, სულ მცირე, ერთხელ მაინც მოვლილი, მათ შორის – სვანეთი, თუშეთი, კახეთი, სამეგრელო და სხვები. საქართველოს კუთხეებში ნანახი სილამაზე კი ფოტოკამერით აღბეჭდა და 2015 წელს ეროვნულ მუზეუმში გაიმართა მისი გამოფენა საახელწოდებით ,,რაც ვნახე საქართველოში: ოცი წელი ქართულ-კავკასიურ სამყაროსთან“.

ჰიროტაკე მაედას კვლევის სფერო ძირითადად საქართველოსთან, სომხეთთან და ჩერქეზებთან დაკავშირებული საკითხებია, ამას გარდა მუშაობს ირანისა და კავკასიელი ხალხების კულტურულ ურთიერთობის საკითხებზე. ჰიროტაკე პირველი იაპონელი მკვლევარია, რომელიც ქართულ ენაზე აქვეყნებს ნაშრომებს, რითიც როგორც თავად ამბობს, ძალიან ამაყობს. მისი პირველი სქელტანიანი ნაშრომი საქართველოს შესახებ არის 2011 წელს გამოქვყნებული წიგნი ,,ქართველები სეფიანთა ირანში“. ნაშრომში მოცემულია ღულამთა ოთხი გვარის – ბარათაშვილების, სააკაძეების, უნდილაძეებისა და მირიმანიძეთა ცხოვრება და საქმიანობა სეფიანთა კარზე.

ჰიროტაკე მაედა დღესაც მუშაობს ქართულ წყაროებზე და ამჯერად ერთკვირიანი ვიზიტით იმყოფება საქართველოში.  1-ელ თებერვალს საქართველოს ეროვნულ არქივში გაიმართა შეხვედრა, რომელზეც ჰიროტაკემ ისაუბრა ქართული წყაროების მნიშვნელობაზე გვიანი შუასაუკუნეების ისტორიის კვლევაში და ციციშვილების მაგალითზე კომპლექსურად განიხილა თუ რა როლი ეკისრებოდა თავადაზნაურობას ამ პერიოდის ისტორიულ პროცესებში.
ლექციაზე ჰიროტაკემ ასევე ისაუბრა  ამ პერიოდის მოღვაწეებსა (მაგ. ვახტანგ VI) და იმ კულტურული პროცესებზე, რომელიც სეფიანთა ბატონობის დროს მიმდინარეობდა საქართველოში. აღნიშნული მასალების უმეტესობა მკითხველს  შეუძლია იხილოს ზემოთ აღნიშნულ ნაშრომში ,,ქართველები სეფიანთა ირანში“, ხოლო რაც შეეხება  ჰიროტაკეს სხვა ჩვენთვის საინტერესო ნაშრომებს, მას  ინგლისურ ენაზე აქვს გამოქვეყნებული ნაშრომები: „On the Ethno-Social Background of the Four Gholām Families from Georgia in Safavid Iran“,  „Exploitation of the Frontier:The Caucasus Policy of Shah `Abbas I“ და „Transcending Boundaries: When the Mamluk Legacy Meets a Family of Armeno-Georgian Interpreters”.

ჰიროტაკე ქართული ლიტერატურითაც არის დაინტერესებული და პირველი იაპონელია, რომელმაც გალაკტიონი თარგმნა. ის წლებია უკვე ქართულ ლიტერატურას უწევს პოპულარიზაციას და როგორც ,,დოქტრინასთან“ საუბრისას აღნიშნა,  დაინტერესებულია ,,ვეფხისტყაოსნითაც“, ტოკიოში დაბრუნების შემდეგ  კი სწორედ ამ თემაზე ჩაატარებს ლექციას. სამწუხაროდ, მისი თქმით იაპონელები ჯერაც არ იცნობენ საქართველოს სათანადოდ, რომ  ამ თემებით დაინტერესება საკმარისი იყოს, მაგრამ იმედოვნებს, რომ უახლოეს მომავალში  სიტუაცია ამ მხრივაც შეიცვლება.

 

მასალა მოამზადა:  თამარ დევდარიანმა
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

 

გაზიარება:
fb-share-icon0
Tags : slid