ღეროვანი უჯრედების მეცნიერება არის სამედიცინო კვლევის სფერო, რომელიც ჯერჯერობით მხოლოდ დაპირებების დონეზეა. გამოცემა Science Translational Medicine-ის ინფორმაციით, მსოფლიოს მასშტაბით, მთელი რიგი კლინიკები ბოროტად იყენებენ რეგულაციურ ხარვეზებს და ე.წ. ღეროვანი უჯრედების მკურნალობას ყიდიან ისე, რომ არ გააჩნიათ მტკიცებულება მათი მკურნალობის ეფექტურობის, ან თუნდაც, უსაფრთხოების შესახებ.
ასეთი დაუსაბუთებელი, ლიპოსაქტოგენული მეთოდების გამოყენებით მიღებული უჯრედების პირდაპირ მომხმარებელზე გასული რეკლამირება არა მარტო პიროვნებების ჯანმრთელოას აყენებს რისკის ქვეშ, არამედ ძირს უთხრის ღეროვან უჯრედებზე დაფუძნებული მკურნალობის ლეგიტიმურ განვითარებას.
ბევრმა აკადემიურმა საზოგადოებამ და პროფესიულმა სამედიცინო ორგანიზაციამ გამოთქვა შეშფოთება ამ უშედეგო და ხშირად ძვირადღირებული უჯრედებული თერაპიების შესახებ. ამის მიუხედავად, ეროვნული მარეგულირებლები, როგორც წესი, მცირედ ან სრულიან არაეფექტური არიან.
რას გვთავაზობს მკურნალობის ეს მეთოდი?
ღეროვანი უჯრედების ასობით კლინიკა ონლაინგანცხადებას ავრცელებს იმის შესახებ, რომ მათ შეძლეს სხვადასხვა დაავადებით დაავადებული პაციენტების განკურნება, მათ შორის, ოსტეოართრიტის, ტკივილის, ზურგის ტვინის დაზიანების, გაფანტული სკლეროზის, დიაბეტისა და უშვილობის.
დამოუკიდებლად დამოწმებული შედეგების წარმოების ნაცვლად, ეს კლინიკები ეყრდნობიან პაციენტების ჩვენებებს ან დაუსაბუთებელ განცხადებებს ,,გაუმჯობესების” შესახებ.
ამგვარად, ეს კლინიკები ჩქმალავენ პაციენტების ჯანმრთელობის რისკებს, რაც ღეროვან უჯრედებზე დაფუძნებუ მკურნალობასთანაა დაკავშირებული.
გარდა პაციენტებისა და მათი ოჯახების მძიმე ფინანსური ტვირთისა, ხშირ შემთხვევაში, არსებობს დაფარული დანახარჯებ, ვინაიდან უშედეგო ღეროვანი უჯრედების თერაპიის შედეგად დაკარგული დრო პაციენტებს დამტკიცებული მედიკამეტების მიღების საშუალებას არ აძლევს.
არასასურველი შედეგების შესახებ ბოლო დროს გავრცელებული უამრავი ინფორმაცია აჩვენებს, რომ დაუმტკიცებელი უჯრედების თერაპიის რისკები ტრივიალური არაა.
აღსანიშნავია, რომ გერმანიის მთავრობამ X-Cell ცენტრი დახურა. იგივე ბედი ეწია Stamina Foundation-ის იტალიის მთავრობისგანაც.
რა არის დამტკიცებული?
დღეისათვის ერთადერთი ცნობილი ღეროვანი უჯრედების მკურნალობის მეთოდი გამოიყენება ძვლის ტვინისაგან, პერიფერიული სისხლისგან (სისხლის უჯრედების კომპონენტები, როგორიცაა წითელი და თეთრი სისხლის უჯრედები და თრომბოციტები) ან ჭიპლარისგან.
ბოლო ნახევარი საუკუნის მანძილზე, ასობით ათასი ლევკემიით, ლიმფომით, მრავლობითი მიელომითა და იშვიათი მემკვიდრეობითი იმუნური და მეტაბოლური დარღვევებით დაავადებული ადამიანის სიცოცხლე შენარჩუნდა.
ქიმიოთერაპიის კონტექსტში სისხლის ღეროვანი უჯრედები სასარგებლოა კიბოსა და აუტოიმუნური დაავადებებისთვის. სხვადასხვა ღეროვანი უჯრედები წარმატებით გამოიყენება რქოვანასა და კანის გადანერგვისას.
ყველა სხვა აპლიკაცია რჩება პრეკლინიკური კვლევის ფაზაში ან მათი კლინიკური კვლევა ახალი დაწყებულია.
პაციენტებმა და მათმა ახლობლებმა უნდა გაითვალისწინონ, რომ მიიღონ გადამზადებული, რეპუტაციის მქონე ჯანდაცვის პროფესიონალისგან, ვინც მათი სამედიცინო ისტორია იციან. ისინი კარგად უნდა დაფიქრდნენ მანამ, სანამ პრაქტიკაში არსებული სტანდარტებისათ ორჯერ უნდა იფიქრონ, თუ ვინმეს სთავაზობს პრაქტიკაში არსებული სტანდარტების მიღმა არსებულ მკურნალობის მეთოდზე დასთანხმდებიან.
წყარო: http://www.sciencealert.com
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
0
