საზოგადოებაში განსხვავებული აზრები მუსირებს იმის თაობაზე თუ, რომელ ასაკში უნდა მივიყვანოთ ბავშვი საბავშვო ბაღში ან საერთოდ, უნდა მივიყვანოთ თუ არა. როგორ შევარჩიოთ ბაღი და რა კრიტერიუმებს უნდა აკმაყოფილებდეს ბავშვების ჯანსაღი სოციალიზაციისთვის. ამ თემაზე ფსიქოლოგებს აქვთ პასუხი.
ფსიქოლოგი ნინო კერესელიძე:
,,ადამიანი დაბადებიდან გარდაცვალებამდე მუდმივად განვითარების პროცესშია. მისი განვითარება 3 სფეროს ეხება: ფიზიკურს, კოგნიტურს (შემეცნებითს) და ფსიქო-სოციალურს.
ფსიქო-სოციალური განვითარების პროცესში, ადამიანი გადის რამოდენიმე სტადიას. ფსიქოსოციალური განვითარების სტადია ეს ცხოვრების ეტაპია, რომლის დროსაც ადამიანი იძენს ცხოვრებისეულ გამოცდილებას და ამ გამოცდილებით გამდიდრებული ეგუება ან ერგება სოციალურ გარემოს. ეს შეძენილი გამოცდილება, კი განსაზღვრავს მის პიროვნულ ცვლილებას ანუ განვითარებას.
2-6 წელი ძალიან მნიშვნელოვანი პერიოდია ბავშვის ცხოვრებაში. ამ პერიოდში ბევრი სოციალური, კოგნიტური და ემოციური ამოცანის გადაჭრის წინაშე დგება, რომელთაც ის თავისი შესაძლებლობებით, მიღწევებით, შეძენილი ცოდნითა და უნარებით უნდა დახვდეს და დაძლიოს კიდეც.
იმისათვის, რომ ბავშვს მიეცეს დამოუკიდებლობის განცდა, აუცილებელია, იგი მივიყვანოთ საბავშვო ბაღში, რადგან ეს მისთვის ის პირველი მნიშვნელოვანი დაწესებულებაა, რომელშიც ოჯახის შემდეგ უხდება შეგუება, დღის ხანგრძლივი პერიოდის გატარება მშობლების გარეშე თანატოლებთან და სხვა უფროსებთან ერთად. ამ დაწესებულებაში, აგრძელებენ ბავშვები იმ ჩვევებისა და ქცევის ათვისებას, იმ ღირებულებების, შეხედულებებისა და ნორმების გამოკვეთას და ჩამოყალიბებას, რომლებიც გაზიარებულია და სასურველია იმ გარემოსთვის, რომელშიც ბავშვი ცხოვრობს და ვითარდება. ეს სწორედ იმ პროცესის სათავეა, რომელსაც სოციალიზაციას ვეძახით და იგი მთელი ჩვენი ცხოვრების მანძილზე გრძელდება. სოციალიზაციის განმსაზღვრელი ფაქტორების როლში გამოდიან ამ პროცესში ჩართული ადამიანები და სოციალური ინსტიტუტები – ოჯახი, მშობლები, და-ძმები, თანატოლები, საბავშვო ბაღი, პედაგოგები, სკოლა, აღმზრდელები, ეკლესია, ტელევიზია და ა.შ.
საბავშვო ბაღში, მის ირვლივ თავმოყრილ საზოგადოებასთან ურთიერთობის პროცესში, ბავშვი აცნობიერებს და აღმოაჩენს, რომ ის ძველებურად აღარ არის მიჯაჭვული მშობელზე, აღმზრდელზე და დამოუკიდებელი აზრები გააჩნია. მას უკვე შეუძლია თავად იმოქმედოს, დაგეგმოს თავისი ნაბიჯები და ქცევა. ბავშვი თვითონ წყვეტს როდის ითამაშოს და როდის არა, როდის ჭამოს, რა ჭამოს, რა ჩაიცვას და ა.შ. ეს ბავშვის ის ეტაპია, როდესაც ის საკუთარ ნებას ავლენს და დამოუკიდებლობისკენ პირველ ნაბიჯებს დგამს.
ამიტომ, ნუ შეშინდებით, მშობლებო, თამამად შეიყვანეთ ბავშვები საბავშვო დაწესებულებებში, ვინაიდან თქვენ შეუწყობთ ხელს მის გონებრივ თუ ფიზიკურ განვითარებას და უფრო მეტად განუვითარებთ მას, იმ ჩვევებს, რაც საზოგადოებასთან ურთიერთობისთვის დასჭირდება სამომავლოდ. სწორედ ამიტომ, „დავითიანნის“ მშობელთა სკოლაში დიდი ყურადღება ექცევა მშობლის კომუნიკაციას და დამოკიდებულებას შვილთან. ასევე ვმუშაობთ ისეთ საკითხებზე როგორიც კრიზისებია და მათი მოგვარება. ზოგადად მნიშვნელოვნად ვთვლი მშობლებს გააზრებული ქონდეთ, რომ ბავშვის აღზრდა მარტო ჩაცმა და გამოკვება არაა, რომ ბავშვს სჭირდება სწორი და ჯანსაღი დამოკიდებულება მშობლისგან, რაც ხშირ შემთხვევაში მშობლბმა არც იციან და არც ინვესტიციას დებენ საკუთარ განვითარებაში. ბავშვისთვის, კი მნიშვნელოვანია ყავდეს მშობელი, რომლმაც იცის ბავშვთან მოქცევის შესახებ, მინიმუმ ერკვევა ისეთ საკითხებში როგორიცაა, დასჯის ალტერნატივა, მიჯაჭულობა ან თუნდაც როგორ მოიქცეს, როდესაც ბავშვს საბავშო ბაღში წასვლა არ სურს. ამ საკითხების სწავლება ხდება სწორედ „დავითიანნის“ მშობელთა სკოლაში, ძალიან მიხარია, რომ უკვე არაერთმა მშობელმა გამოთქვა მონდომება გამხდარიყო უკეთესი, მეტი ესწავლა და ეშრომა ისევ თავისი შვილებისთვის.“
ნინო ახალაია ბავშვთა ფსიქოლოგი ნინო ახალაია:
,,პატარასთვის საბავშვო ბაღის სწორად შერჩევა, სადაც დაცული იქნება მისი ფსიქოლოგიური და ფიზიკური უსართხოება, ძალიან საპასუხიმგებლო და მნიშვნელოვანი საკითხია, რომელიც მშბელმა მაქსიმალური სიფრთხილით უნდა გადაჭრას. საჭიროა ბევრი საკითხის გათვალისწინება. სახლიდან რა მანძილზეა საბავშვო ბაღი, პატარას დაღლა არ ღირს გზაში, არც საკუთარი სახლის ეზოს გადაღმა მდებარე ბაღია რეკომენდებული –პატარებს ძნელად ესმით თუ კი სახლი აქვეა, რატომ უნდა იყოს ბაღში და არა სახლში. მნიშვნელოვანია, როგორი ეზო აქვს საბავშო დაწესებულებას და დღეში რამდენჯერ იგეგმება ბავშვების სუფთა ჰაერზე გაყვანა.
საყურადღებოა ჯგუფში ბავშვების რაოდენობა, არც ძალიან ცოტა და არც ძალიან ბევრი. ნათელი ოთახი, რომელიც ხშირად ნიავდება და არის საკმარისი ადგილი მოძრავი თამაშებისთვისაც. ცხადია, მენიუსაც უნდა მიექცეს ყურადღება. ყველაზე მთავარი კი არის ის, თუ რა დრო ეთმობა თამაშს, ჯგუფურ აქტივობებს, ვარჯიშს. ჯგუფის წამყვანი არის აღმზრდელი, რომლის პიროვნულ თვისებებზე და პროფესიულ კვალიფიკაციაზე არის დამოკიდებული ბავშვის ჰარმონიული განვითარება, პიროვნული ზრდა. პატარები აღმზრდელს ხშირად დედისეულ გრძობებს მიაწერენ და მათი განცდები მეტისმეტად ფაქიზია, ამიტომ ტრავმირება ადვილად ხდება.“
წყარო: http://www.ttimes.ge
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”