close
ბიზნესიეკონომიკა

,,უბილეთო მგზავრის” პრობლემა

Benefit vs Cost comparison on hand

 

თუ ადამიანს შეუძლია მიიღოს სარგებელი საფასურის გარეშე, მაშინ მას ნაკლები სტიმული ექნება გადაიხადოს. ასეთი ადამიანი უბილეთო მგზავრს ჰგავს ანუ იმ ადამიანს, რომელიც ღებულობს სარგებელს, ისე, რომ არ ფარავს ამ სარგებლის შექმნასთან დაკავშირებული დანახარჯების გარკვეულ წილს.

მაგრამ თუ არავის ექნება დანახარჯების დაფარვის სტიმული, მაშინ ამ სარგებლის შექმნის სტიმულიც არავის გაუჩნდება. შედეგად, „სიკეთე“ არ შეიქმნება მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობა „ამ სიკეთეს“ მეტ სარგებლიანობას ანიჭებს, ვიდრე წარმოებასთან დაკავშირებულ დანახარჯებს.

სოციალური ორგანიზაციების შესწავლისას ერთ–ერთი ყველაზე რთული პრობლება სწორედ უბილეთოს ტიპის პრობლემაა. „ უბილეთოს პრობლემა“ ეკონომისტებსაც აღელვებთ. ისინი წინააღმდეგობას აწყდებიან მაშინ, როდესაც ცდილობენ დაარწმუნონ ადამიანები, რომ საერთო ინტერესებისათვის არავინ არაფერს გააკეთებს, თუ ეს მათ პირად ინტერესებს არ ემთხვევა. ადამიანების ქცევა განისაძღვრება იმ დანახარჯებით და იმ სარგებლიანობით, რომელთა გაწევას და შესაბამისად, მიღებასაც ისინი მოელიან.

 

წყარო: Harvard business review

მასალა მოამზადა:  ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

გაზიარება:
fb-share-icon0